Giáo án Lịch Sử lớp 10: CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP CỦA CÁC THUỘC ĐỊA ANH Ở BẮC MĨ pps

CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP
CỦA CÁC THUỘC ĐỊA ANH Ở BẮC MĨ

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần:
1.

Kiến thức
-Giúp học sinh hiểu rằng, cuộc chiến tranh giành độc lập của nhân
dân 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ cuối thế kỉ XVIII là một cuộc cách
mạng tư sản .
-Nắm được việc ra đời một nước tư sản đầu tiên ngoài châu Âu là
sự tiếp tục cuộc tấn công vào chế độ phong kiến mở đường cho lực
lượng sản xuất tư bản phát triển, là sự khẳng định quyết tâm vươn lên
nắn quyền thống trị thế giới của giai cấp tư sản.
2.

Tư tưởng, tình cảm
Chiến tranh giành độc lập thắng lợi, Hợp chúng quốc Mĩ ra đời,
góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh chống phong kiến châu Âu
và phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ latinh sau này. Tuy vậy, chế
độ nôlệ vẫn tồn tại ở Mĩ, quần chúng nhân dân vẫn không được
hưởng những thành quả cách mạng mà họ đã phải đổi bằng xương
máu của chính mình.
3.

Kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng sử dụng đồ dùng trực quan, kĩ năng phân tích,
khái quát , tổng hợp, đánh giá sự kiện
II. THIẾT BỊ ĐỒ DÙNG VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC
Bản đồ 13 thộc địa Anh ở Bắc Mĩ; ảnh Bạo động ở Bô-xtơn,

Gioóc giơ Oa- sinh- tơn, Đại hội lục địa ( Giáo viên có thể lựa chọn
nhiều tài liệu trực quan sinh động trong Encarta )
III. Tiến trình tổ chức dạy và học
1.Kiểm tra bài cũ
-

Câu hỏi: Vì sao cuộc cách tư sản Hà Lan nổ ra dưới hình thức một
cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc ?
2.Giới thiệu bài mới
Giáo viên có thể tạo tình huống vào bài qua nhiều cách khác nhau,
tuy nhiên cần chú ý học sinh đầu cấp rất ấn tượng với cách diễn đạt
nhẹ nhàng giàu hình ảnh. Chẳng hạn: Cuộc cách mạng tư sản nổ ra
trên “ vùng đất thấp” và “ xứ sở sương mù” dẫu có ý nghĩa trọng đại
song chưa đủ củng cố niềm tin cho ngưòi đương thời về một thắng
lợi hoàn của giai cấp tư sản . Lịch sử phải chờ đơị hơn một thế kỉ sau
để chứng kiến bên bờ Đại Tây Dương một cuộc biến động chính trị –
xã hội to lớn ở 13 thuộc địa Anh, dẫn đến sự ra đời một quốc gia tư
sản đầu tiên ở châu Mĩ. Vì sao ở nơi đây lại có thể bùng nổ một cuộc
chiến tranh giành độc lập? Kết quả của cuộc chiến đã ảnh hưởng như
thế nào đối với lịch sử châu Mĩ và thế giới? Chúng ta sẽ nghiên cứu
làm sáng tỏ vấn đề này trong bài học hôm nay.( Giáo viên ghi tiêu đề
bài học)
1.

Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp
Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức
cơ bản


Hoạt động1: GV/ HS

- Giáo viên giới thiệu trên bản đồ
vị trí của 13 thuộc địa Anh ở Bắc
Mĩ và nêu câu hỏi:
-

13 thuộc địa của Anh được ra đời như
thế nào?
Giáo viên gợi ý để HS nhớ lại kiến thức
cũ làm nền cho nhận thức kiến thức mới:
+ Cuộc di dân từ châu Âu sang châu Mĩ
từ sau phát kiến địa lí của Crit-xtop Cô-
lông- bô.
+ Quá trình chinh phục người In-đi-an,
đuổi họ về phía Tây
+ Đưa nô lệ da đen từ châu Phi sang khai
phá đồn điền
-

Nền kinh tế TBCN ở 13 thuộc địa Anh
phát triển như thế nào?
Hoạt động 2: HS
HS dựa vào SGK để trình bày sự phát
triển kinh tế ở 2 miền (Bắc – Nam) ,

1.

Sự phát triển của chủ
nghĩa tư bản ở Bắc Mĩ.
Nguyên nhân bùng nổ
chiến tranh.

- Nửa đầu thế kỉ XVIII,
13 thuộc địa Anh được ra
đời dọc bờ Đại Tây
Dương ( 1,3 triệu người)







- Giữa thế kỉ XVIII, nền
công thương nghiệp
TBCN ở đây phát triển


quan trọng hơn là biết cách lí giải vì sao
có sự khác nhau về ngành nghề sản xuất
ở các khu vực đó.
+MB: Công trường thủ công phát triển
nhiều ngành nghề :như : Rượu, thuỷ tinh
, luyện kim, đóng tàu, dệt ( Các mỏ
kim loại quý tập trung chủ yếu ở miền
Bắc, Cảng Bốt-xtơn sầm uất )
+ MN: Kinh tế đồn điền phát triển, sản
xuất hàng hoá nông nghiệp xuất khẩu:
ngô, bông, mía, thuốc lá ( Đất đai phì
nhiêu; Sử dụng rộng rãi, bóc lột tàn bạo
nô lệ da đen)

-

Sự phát triển kinh tế ở 13 thuộc địa
đặt ra những yêu cầu gì?
Sau khi cho HS thảo luận vấn đề này,
GVcần nhấn mạnh yêu cầu bức thiết của
13 thuộc địa là được tự do phát triển sản
xuất, buôn bán, mở mang kinh tế về phía
Tây. Tuy nhiên,những mong muốn chính
đáng đó bị chính quyền Anh quốc gia sức
kìm hãm. GV tiếp tục cho HS thảo luận
vấn đề:
-

Tại sao chính phủ Anh lại kìm hãm sự
phát triển kinh tế ở thuộc địa?
-

Chính phủ Anh đã làm gì để kìm hãm
sự phát triển kinh tế thuộc địa? Hậu
quả của những chính sách đó ra sao?
GV lấy kết quả thảo luận để lý giải
nguyên nhân dẫn đến việc bùng nổ cuộc
chiến tranh đòi quyền độc lập của tất cả
các tầng lớp nhân dân 13 thuộc địa Anh.

Hoạt động1: GV/ HS
- Giáo viên sử dụng các bức tranh( nguồn

- Sự phát triển kinh tế
công, nông nghiệp thúc
đẩy thương nghiệp, giao
thông, thông tin, thống
nhất thị trường, ngôn ngữ







- Sự kìm hãm của chính
phủ Anh làm cho mâu
thuẫn ở 13 thuộc địa trở
nên gay gắt, dẫn đến việc
bùng nổ chiến tranh.
2.

Diễn biến chiến tranh
và sự thành lập Hợp

chúng quốc Mĩ.




: Encarta) miêu tả, tường thuật cảnh
Hành hình nhân viên sở thuế ; Tấn công
tầu chở chè của Anh; Bạo động ở Bô-
xtơn 1773.
-

Giáo viên hướng dẫn HS phân tích
phản ứng của vua Anh - nguyên nhân
trực tiếp dẫn đến bùng nổ cuộc
chiến(4-1775). GV cho HS quan sát
bảng so sánh tương quan lực lượng
giữa 2 bên khi bắt đầu cuộc chiến.
-

Ví dụ: Lập bảng thể hiện dữ liệu sau:
+Quân Anh: Lực lượng 9 vạn; thiện
chiến; vũ khí đầy đủ
+Quân 13 thuộc địa: Lực lượng 3 vạn;
thiếu kinh nghiệm tác chiến; vũ khí thiếu
thốn
Từ việc so sánh, HS nhận thấy những
khó khăn, bất lợi đối với nghĩa quân dẫn
tới thương vong nhiều, thiếu thốn lương
thực, lực lượng GV đặt vấn đề : Cuộc
chiến sẽ ra sao nếu tình hình đó kéo dài?

Vấn đề cấp thiết cần giải quyết lúc này là
gì?

- GV cho học sinh quan sát bức tranh Đại
hội lục địa lần hai, chân dung Oa-sinh –
tơn, nêu câu hỏi thu hút sự chú ý của học
sinh: Ông là ai? Em biết gì về ông?
Trong quá trình hướng dẫn HS thảo
luận, cần chú ý nhấn mạnh tài thao lược
quân sự của Oa-sinh- tơn ( chỉnh đốn
quân đội, thay đổi hình thức tác chiến ),
đồng thời phân tích tác dụng của bản
Tuyên ngôn độc lâp đối với việc kích
thích tinh thần đoàn kết chiến đấu của
- Sau sự kiện Bô-xtơn,
nguy cơ cuộc chiến đến
gần. Đại hội lục địa lần
thứ nhất được triệu tập
(9-1774), yêu cầu vua
Anh bãi bỏ chính sách
hạn chế công thương
nghiệp

- 5- 1775 Đại hội lục địa
lần lần thứ hai được triệu
tập
+ Quyết định xây dựng
quân đội lục địa
+ Cử Gioóc-giơ Oa-sinh-
tơn làm tổng chỉ huy quân
đội
+Thông qua bản Tuyên
ngôn độc lập (4-7-1776),
tuyên bố thành lập Hợp
chúng quốc Mĩ.

nhân dân thuộc địa. ( có thể liên hệ với
bản tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945
của ta). Nhờ đó tình hình thay đổi theo
hướng ngày càng có lợi cho nghĩa quân

-

GV sử dụng sơ đồ cơ cấu tổ chức nhà
nước Mĩ.
-

Giới thiệu Oa-sinh tơn được bầu làm
tổng thống đầu tiên của nư
ớc Mĩ (
năm bùng nổ cuộc Đại cách mạng
Pháp 1789), thủ đô nước Mĩ giờ đây
mang tên ông.
-

Hướng dẫn HS nhận thức ý nghĩa của
cuộc chiến tranh giành độc lập ở Bắc
Mĩ, từ đó rút ra tính chất của nó là một
cuộc cách mạng tư sản




- 17-10-1777 chiến thắng
Xa-ra-tô-ga, tạo ra bước
ngoặt cuộc chiến.

-

Năm 1781 trận I-oóc-
tao giáng đòn quyết
định, giành thắng lợi
cuối cùng.

2.

Kết quả và ý nghĩa
của Chiến tranh
giành độc lâp


- Theo hoà ước Véc-
xai(9-1783), Anh công
nhận nền độc lập của 13
thuộc địa ở Bắc Mĩ.

-

1787 thông qua hiến
pháp củng cố vị trí nhà
nước Mĩ.

-

ý nghĩa:

+ Giải phóng Bắc Mĩ

khỏi chính quyền Anh,
thành lập quốc gia tư sản,
mở đường cho CNTB
phát triển ở Bắc Mĩ.

+Góp phần thúc đẩy cách
mạng chống phong kiến ở
châu Âu, phong trào đấu
tranh giành độc lập ở Mĩ
La-tinh.

4. Sơ kết bài học
GV hướng dẫn HS nhận thức vấn đề chủ yếu sau :
-

Vì sao cách tư sản ở Bắc Mĩ nổ ra dưới hình thức một cuộc chiến
tranh giành độc lâp?
-

Nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của cuộc cách mạng tư sản đó?
Tổng kết nội dung trên, giáo viên tiếp tục củng cố để học sinh hiểu rõ
khái niệm cách mạng tư sản. So sánh cuộc chiến tranh giành độc lâp
ở Bắc Mĩ với cách mạng tư sản Hà lan, cách mạng tư sản Anh để
thấy sự đa dạng về hình thức của cách mạng tư sản trong buổi đầu
thời cận đai.
3.

Dặn dò, bài tập về nhà
-Học bài cũ, đọc trước bài mới.
-Trả lời câu hỏi bài tập trong SGK.