MOMEN CỦA LỰC - ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT RẮN CÓ TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH docx

MOMEN CỦA LỰC - ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT RẮN CÓ
TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH


A.MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- Biết được định nghĩa momen lực, công thức tính momen lực trong trường hợp
lực vuông góc với trục quay.
- Biết điều kiện cân bằng của vật rắn có trục quay cố định.
- Vận dụng giải thích một số hiện tượng vật lí và một số bài tập đơn giản.
2.Kỹ năng:
- Phân tích lực tác dụng lên vật rắn.
- Vận dụng giải thích các hiện tượng và giải bài tập.
B.CHUẨN BỊ
1.Giáo viên
- Biên soạn các câu hỏi kiểm tra bài cũ; củng cố bài giảng dưới dạng trắc nghiệm
theo nội dung câu hỏi 1-4 SGK.
- Chuẩn bị thí nghiệm theo hình 29.3 SGK.
2.Học sinh
- Ôn tập các kiến thức về đòn bẩy.
3.Gợi ý ứng dụng CNTT
- GV có thể biên soạn các câu hỏi trắc nghiệm cho phần kiểm tra bài cũ và củng cố
bài giảng.
- Chuẩn bị những hình ảnh cân bằng của các vật.
- Mô phỏng các lực cân bằng theo các hình vẽ …
C.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
Hoạt động 1 (…phút):

Kiểm tra bài cũ.

- Đặt câu hỏi cho HS.
Cho HS lấy ví dụ.
- Nhận xét các câu trả lời.

Ho
ạt động 2 (…phút):
Tìm hiểu tác dụng của
một lực lên một vật rắn có
trục quay cố định.
- Cho HS đọc SGK, xem
hình vẽ, thảo luận trả
lời câu hỏi.
- Nhận xét cách trình bày.
- Rút ra kết luận



- Quy tắc hợp lực của hai
lực song song cùng
chiều.
- Momen ngẫu lực?


- Đọc phần 1, xem hình
H29.1
- Thảo luận: Tác dụng làm
quay của lực phụ thuộc
vào yếu tố nào?
- Trình bày kết quả?
- Quan sát thí nghiệm H

29.3





1. Nhận xét về tác dụng
của một lực lên một vật
rắn có trục quay có
định:
- Các lực có giá song
song với trục quay hoặc
cắt trục quay thì không
có tác dụng làm quay
vật.
- Các lực có phương
vuông góc với trục quay
và có giá càng xa trục
quay thì tác dụng làm








Hoạt động 3 (…phút):
Tìm hiểu định nghĩa
momen của lực đối với

trục quay.
- Cùng HS làm thí
nghiệm, ghi kết quả thí
nghiệm.
- Hướng dẫn HS rút ra
- Theo dõi kết quả thí
nghiệm










- Nhận xét kết quả về tác
dụng làm quay của lực để
đưa ra khái niệm momen
quay vật càng mạnh.
- Vậy, tác dụng làm quay
của một lực lên vật rắn
có trục quay cố định từ
trạng thái đứng yên
không những phụ thuộc
vào độ lớn của lực mà
còn phụ thuộc khoảng
cách từ trục quay tới giá
(cách tay đòn) của lực.

2. Momen của lực đối
với một trục quay:
a) Thí nghiệm:
b)Momen của lực:
Hình 29.4
Xét một lực F nằm
trong mặt phẳng vuông
góc với trục quay Oz.
kết luận.

- Vẽ hình H 29.4, nêu câu
hỏi C1.
- Nhận xét các câu trả lời.
- Cho HS đọc SGK.
- Yêu cầu HS trình bày
định nghĩa.



- Nêu ý nghĩa vật lý của
momen.


của lực. Xem hình H 29.4.
- Trả lời câu hỏi C1.


- Đọc phần 2.b, trình bày
định nghĩa momen của
lực.

- Đơn vị của momen lực?
ý nghĩa vật lí của nó?



Momen của lực F đối
với trục quay là đại
lượng đặc trưng cho tác
dụng làm quay của lực
quanh trục ấy và được đo
bằng tích độ lớn của lực
và cánh tay đòn. M
= F.d
- d: cánh tay đòn (tay
đòn) là khoảng cách từ
trục quay tới giá của lực
(m)
- M: momen của lực
(N.m)

3. Điều kiện cân bằng
của một vật rắn có trục
quay cố định (Quy tắc

- Phát biểu quy tắc
momen.





















momen):
Muốn cho một vật rắn
có trục quay cố định nằm
cân bằng thì tổng momen
của các lực có khuynh
hướng làm vật quay theo

một chiều phải bằng tổng
momen của các lực có
khuynh hướng làm vật
quay theo chiều ngược
lại.


 'MM

* Nếu quy ước momen
lực làm vật quay ngược
chiều kim đồng hồ có giá
trị dương, cùng chiều
kim đồng hồ có giá trị
âm , thì:










- Cho HS xem hình, thảo
luận.
- Nêu câu hỏi C2.
- Nhận xét kết quả.

- Đọc phần 4, mô tả hoạt
động của cân đĩa, cuốc
chim hình H 29.5,H 29.6
-Trả lời câu hỏi C2.



M
1
+M
2
+ =0
Với M
1
, M
2
là
momen của tất cả các lực
đặt lên vật.
4. Ứng dụng:
a) Cân đĩa:
Khi cân thăng bằng,
trọng lượng của vật bằng

trọng lượng của quả cân.
b) Quy tắc momen lực
cón áp dụng cho cả
trường hợp vật không có
trục quay cố định.
Vd chiếc cuốc chim.





Hoạt động 4 (…phút):
Vận dụng, củng cố.
- Yêu cầu:Nêu câu hỏi.
Nhận xét câu trả lời
cua các nhóm.
- Yêu cầu:HS trình bày
đáp án.
- Đánh giá, nhận xét kết
quả giờ dạy.





- Thảo luận nhóm trả lời
các câu hỏi trắc nghiệm
theo nội dung câu 1-
4(SGK); bài tập 1 (SGK).
- Làm việc cá nhân giải

bài tập 2(SGK).
- Ghi nhận kiến thức:
Momen của lực, điều kiện
cân bằng của vật rắn có
trục quay cố định và ứng
dụng của nó.


- Ghi câu hỏi và bài tập về

Hoạt động 5 (…phút):
Hướng dẫn về nhà.
- Nêu bài tập về nhà:1,
2,3,4/136.
- Yêu cầu:HS chuẩn bị
bài sau.

nhà.
- Những sự chuẩn bị cho
bài sau.