Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 NGUYÊN TẮC THÔNG TIN LIÊN LẠC BẰNG SÓNG VÔ TUYẾN doc

Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 NGUYÊN TẮC THÔNG
TIN LIÊN LẠC BẰNG SÓNG VÔ TUYẾN1. Mục
tiêu:
a) Về kiến thức:
- Nêu được những nguyên tắc cơ bản của việc thông
tin liên lạc bằng sóng vô tuyến.
- Vẽ được sơ đồ khối của một máy phát và một máy
thu sóng vô tuyến đơn giản.
- Nêu rõ được chức năng của mỗi khối trong sơ đồ
của một máy phát và một máy thu sóng vô tuyến đơn
giản.
b) Về kỹ năng:
c) Về thái độ:
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a) Chuẩn bị của GV:
- Chuẩn bị thí nghiệm về máy phát và máy thu đơn
giản (nếu có).
b) Chuẩn bị của HS:
3. Tiến trình bài dạy:
Hoạt động 1 ( phút): Kiểm tra bài cũ.
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 2 ( phút): Tìm hiểu nguyên tắc chung của
việc thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến
Hoạt động của
GV

Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản
- Ta chỉ xét chủ
yếu sự truyền
thanh vô tuyến.
- Tại sao phải dùng
các sóng ngắn?



- Nó ít bị không
khí hấp thụ. Mặt
khác, nó phản
xạ tốt trên mặt
I. Nguyên tắc
chung của
việc thông tin
liên lạc bằng
sóng vô
tuyến


- Hãy nêu tên các
sóng này và cho
biết khoảng tần số
của chúng?

- Âm nghe được có
tần số từ 16Hz đến
20kHz. Sóng mang
có tần số từ
500kHz đến
900MHz  làm
đất và tầng điện
li, nên có thể
truyền đi xa.
+ Dài:  =
10
3
m, f =
3.10
5
Hz.
+ Trung:  =
10
2
m,
f = 3.10
6
Hz
(3MHz).
+ Ngắn:  =
10
1

m,
f = 3.10
7
Hz
(30MHz).
+ Cực ngắn: vài
mét,
f = 3.10
8
Hz
1. Phải dùng
các sóng vô
tuyến có bước
sóng ngắn
nằm trong
vùng các dải
sóng vô
tuyến.
- Những sóng
vô tuyến dùng
để tải các
thông tin gọi
là các sóng
mang. Đó là
các sóng điện
từ cao tần có
bước sóng từ
vài m đến vài
thế nào để sóng
mang truyền tải

được thông tin có
tần số âm.
- Sóng mang đã
được biến điệu sẽ
truyền từ đài phát
 máy thu.







(Đồ thị E(t) của
sóng mang chưa bị
(300MHz).
- HS ghi nhận
cách biến điện
các sóng mang.



- Trong cách
biến điệu biên
độ, người ta làm
cho biên độ của
sóng mang biến
thiên theo thời
gian với tần số
bằng tần số của

sóng âm.
- Cách biến điệu
biên độ được
trăm m.
2. Phải biến
điệu các sóng
mang.
- Dùng micrô
để biến dao
động âm
thành dao
động điện:
sóng âm tần.
- Dùng mạch
biến điệu để
“trộn” sóng
âm tần với
sóng mang:
biến điện
sóng điện từ.

E
t
biến điệu)

(Đồ thị E(t) của
sóng âm tần)






dùng trong việc
truyền thanh
bằng các sóng
dài, trung và
ngắn.












3. Ở nơi thu,
dùng mạch
tách sóng để
tách sóng âm

tần ra khỏi
sóng cao tần
để đưa ra loa.

4. Khi tín hiệu
thu được có
cường độ nhỏ,
ta phải
khuyếch đại
chúng bằng
các mạch
khuyếch đại.


E
t
E
t





(Đồ thị E(t) của
sóng mang đã được
biến điệu về biên
độ)

Hoạt động 3 ( phút): Tìm hiểu sơ đồ khối của một
máy phát thanh vô tuyến đơn giản
Hoạt động của GV

Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản
- Y/c HS đọc Sgk
và cho biết sơ đồ
- HS đọc Sgk
và thảo luận để
II. Sơ đồ
khối của một
khối của một máy

phát thanh vô tuyến
đơn giản.
- Hãy nêu tên các
bộ phận trong sơ đồ
khối (5)?
- Hãy trình bày tác
dụng của mỗi bộ
phận trong sơ đồ
khối (5)?
(1): Tạo ra dao
động điện từ âm
tần.
(2): Phát sóng điện
từ có tần số cao (cỡ
MHz).
(3): Trộn dao động
điện từ cao tần với
đưa ra sơ đồ
khối.

(1): Micrô.
(2): Mạch phát
sóng điện từ
cao tần.
(3): Mạch biến
điệu.
(4): Mạch
khuyếch đại.
(5): Anten phát.

máy phát
thanh vô
tuyến đơn
giản






2
1
3 4
5
dao động điện từ
âm tần.
(4): Khuyếch đại
dao động điện từ
cao tần đã được
biến điệu.
(5): Tạo ra điện từ
trường cao tần lan
truyền trong không
gian.
Hoạt động 4 ( phút): Tìm hiểu sơ đồ khối của một
máy thu thanh đơn giản
Hoạt động của GV

Hoạt động của
HS

Kiến thức cơ
bản
- Y/c HS đọc Sgk
và cho biết sơ đồ
khối của một máy
- HS đọc Sgk
và thảo luận để
đưa ra sơ đồ
III. Sơ đồ
khối của một
máy thu
thu thanh vô tuyến
đơn giản.
- Hãy nêu tên các
bộ phận trong sơ đồ
khối (5)?
- Hãy trình bày tác
dụng của mỗi bộ
phận trong sơ đồ
khối (5)?
(1): Thu sóng điện
từ cao tần biến điệu.

(2): Khuyếch đại
dao động điện từ
cao tần từ anten gởi
tới.
(3): Tách dao động
điện từ âm tần ra
khỏi dao động điện

khối.

(1): Anten thu.
(2): Mạch
khuyếch đại
dao động điện
từ cao tần.
(3): Mạch tách
sóng.
(4): Mạch
khuyếch đại
dao động điện
từ âm tần.
(5): Loa.
thanh đơn
giản






1 2
3
4
5
từ cao tần.
(4): Khuyếch đại
dao động điện từ
âm tần từ mạch

tách sóng gởi đến.
(5): Biến dao động
điện thành dao
động âm.
Hoạt động 5 ( phút):
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản

Hoạt động 6 ( phút): Giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của
GV
Hoạt động của
HS
Kiến thức cơ
bản
- Nêu câu hỏi và - Ghi câu hỏi và
bài tập về nhà.
- Yêu cầu: HS
chuẩn bị bài sau.
bài tập về nhà.
- Ghi những
chuẩn bị cho
bài sau.
IV. RÚT KINH NGHIỆM