Giáo trình hướng dẫn cách tạo lập những chương trình lập trình trên cùng một mặc định phần 2 ppt

58
Public Static Sub StPro()
Dim a As Long
Dim b As Long
a = a + 1
b = b + 1
a = a + b
Debug.Print "Lan chay " & Str(b)
Debug.Print " ", "a=" & Str(a), "b=" & Str(b)
End Sub
Kết quả sau 2 lần chạy chương trình con như sau:

CHÚ Ý Các biến tĩnh thường được sử dụng khi muốn lưu trữ kết quả những lần chạy của
chương trình con. Chú ý rằng dù biến trong chương trình con là biến thông thường hay
biến tĩnh thì vẫn luôn mang tính chất cục bộ.
9.5. Cách thức gọi chương trình con.
Với trường hợp dự án (Project) gồm nhiều thành phần (các mô-đun chuẩn, các UserForm,…)
có chứa mã lệnh, nghĩa là ở đó có thể xây dựng hoặc có nhu cầu sử dụng chương trình con, thì
trong cùng một mô-đun, không được phép xây dựng hai chương trình con trùng tên nhau,
nhưng quy định này không áp dụng cho các mô-đun khác nhau, nghĩa là có thể tồn tại hai
chương trình con có tên giống hệt nhau ở hai mô-đun khác nhau. Trong trường hợp trùng tên
này, khi muốn sử dụng chương trình con nào thì phải chỉ rõ nơ
i chứa nó, và tốt nhất, khi sử
dụng bất cứ chương trình con nào của mô-đun khác thì nên chỉ rõ cả tên mô-đun đó.
Gọichươngtrìnhcondạnghàm(Function)
Khi gọi chương trình con dạng hàm (
Function), danh sách tham số phải được đặt trong cặp
kí tự “( )” sau tên chương trình con.
<Tên_mô-đun>.<Tên_hàm>(<danh_sách_tham_số>)

CHÚ Ý Mô-đun ở đây có thể là một mô-đun chuẩn (Module), UserForm hoặc một đối
tượng mà người dùng đang xét. Danh sách tham số phải được truyền theo đúng thứ tự
như ở phần khai báo chương trình con.
Ví dụ: mô-đun chuẩn mdlMatcat chứa hàm TinhDTHH(h,b) thì cú pháp gọi hàm đó là:

mdlMatcat.TinhDTHH(ph,pb)
với
ph, pb là những biến được truyền vào trong hàm.
Gọichươngtrìnhcondạngthủtục(Sub)
Khi gọi chương trình con dạng thủ tục (
Sub), danh sách tham số đặt tiếp sau tên thủ tục và kí tự
trống, các tham số không cần đặt trong cặp kí tự “( )”.
C
C
H
H
Ư
Ư
Ơ
Ơ
N
N
G
G


I
I
I
I

I
I
:
:


C
C
Ơ
Ơ


B
B
Ả
Ả
N
N


V
V
Ề
Ề


N
N
G
G

Ô
Ô
N
N


N
N
G
G
Ữ
Ữ


L
L
Ậ
Ậ
P
P


T
T
R
R
Ì
Ì
N
N

H
H


V
V
I
I
S
S
U
U
A
A
L
L


B
B
A
A
S
S
I
I
C
C



59

<Tên_mô-đun>.<Tên_thủ tục> <danh_sách_tham_số>
Ví dụ: trong mô-đun chuẩn mdlDAH chứa thủ tục TinhDTDAH(S) thì cú pháp gọi thủ tục đó là:
mdlDAH.TinhDTDAH pS
với
pS là những biến được truyền vào trong thủ tục.
Gọichươngtrìnhconvớicácthamsốgántheotên
Trong cách gọi chương trình con theo kiểu thông thường như trên, danh sách tham số truyền
vào phải đúng thứ tự như trong phần khai báo của chương trình con đó. Ngoài ra, VB còn cho
phép gọi chương trình con với trật tự tham số tuỳ ý mà vẫn đảm bảo sự truyền tham số
chính
xác thông qua tên của tham số.
Ví dụ, với hàm
DT(w,h,r) ở phần trên thì hai cách gọi sau là tương đương:
DT (100,200,30)
DT (r:=30, w:=100, h:=200)
Trong dòng thứ nhất, luôn có sự ngầm hiểu trình tự các tham số là: w,h,r, đây chính là trình tự
khi định nghĩa hàm
DT. Còn ở dòng thứ 2, trình tự theo định nghĩa của hàm DT không có ý
nghĩa nữa bởi đã có sự chỉ rõ:
Tên biến := Giá trị cần gán. Chú ý đến ký hiệu ( := ) và
trình tự bất kỳ của các tham số.
Việc sử dụng tham số gán theo tên khi gọi chương trình con đặc biệt tiện lợi khi chương trình
con có nhiều tham số tuỳ chọn và người dùng không có ý định sử dụng hết các tham số đó.
9.6. Thoát khỏi chương trình con.
Để thoát khỏi hàm sử dụng lệnh Exit Function
Để thoát khỏi thủ tục sử dụng lệnh
Exit Sub

Ngay khi gặp hai hàm này trong thân của chương trình con, toàn bộ các dòng lệnh phía sau nó
sẽ bị bỏ qua và chương trình sẽ thoát ngay khỏi chương trình con đó.
10. Tổ chức các chương trình con theo hệ thống các mô-đun
chuẩn
Với việc thiết kế hệ thống theo phương pháp cấu trúc hóa, toàn bộ chương trình thường được
chia thành các khối chương trình nhỏ hơn, mỗi khối chương trình đảm nhận một chức năng
chung nào đó. Tiếp theo, để dễ dàng cho việc xây dựng chương trình, các chức năng chung lại
được chia thành các phần nhỏ hơn nữa, và lặp lại cho đến khi nào mỗi phần này có thể minh
họa bằng một chươ
ng trình con. Trong lập trình VBA, các khối chức năng thường được tổ chức
thành các mô-đun chuẩn (
Module). Trong mô-đun chuẩn sẽ bao gồm các chương trình con
(hàm và thủ tục) phản ánh sự chi tiết hoá cho các khối chức năng này. Ngoài ra, trong mô-đun
chuẩn người dùng có thể khai báo các kiểu dữ liệu tự định nghĩa, các biến dùng chung, các
hằng số, …
Ví dụ: để xây dựng một chương trình kiểm toán mặt cắt cột BTCT, có thể xây dựng các mô-
đun và các chương trình con theo hình vẽ dưới đây dưới đây


60


Hinh_Hoc
(Module)
TinhDTHH_MCatBT
TinhDTHH_MCatCT
TinhDTHH_TinhDoi
Tinh_Duyet
(Module)
LapTH_TaiTrong

TTGH_CuongDo
TTGH_SuDung
C
C
H
H
Ư
Ư
Ơ
Ơ
N
N
G
G


I
I
I
I
I
I
:
:


C
C
Ơ
Ơ



B
B
Ả
Ả
N
N


V
V
Ề
Ề


N
N
G
G
Ô
Ô
N
N


N
N
G
G

Ữ
Ữ


L
L
Ậ
Ậ
P
P


T
T
R
R
Ì
Ì
N
N
H
H


V
V
I
I
S
S

U
U
A
A
L
L


B
B
A
A
S
S
I
I
C
C



61

Hình III-16: Tổ chức dự án theo cấu trúc chức năng
11. Làm việc với UserForm và các thành phần điều khiển
11.1. Các vấn đề chung
Trong một dự án VBA, các mô-đun chuẩn cho phép xây dựng các khối chương trình xử lý dữ
liệu hoặc các khai báo về dữ liệu. Sự giao tiếp nhập-xuất dữ liệu giữa người dùng và chương
trình có thể được thực hiện thông qua giao diện của ứng dụng nền. Tuy nhiên, trong nhiều
trường hợp giao diện nhập-xuất dữ liệu của ứng dụng nền chưa thể đáp ứng đượ

c nhu cầu
tương tác dữ liệu một cách chi tiết cũng như tiện lợi cho người sử dụng, và khi đó, cần tạo ra
các giao diện nhập-xuất riêng thông qua việc sử dụng các UserForm trong dự án VBA. Nói
cách khác, giao tiếp giữa người sử dụng chương trình với chương trình viết bằng VBA được
gọi là giao diện của chương trình và cách xây dựng giao diện như sau:
Ø
Ø

Sử dụng ngay ứng dụng nề
n để làm giao diện, cách này sẽ trình bày cụ thể trong các
chương sau.
Ø
Ø

Sử dụng UserForm.
Ø
Ø

Kết hợp cả hai phương án trên.
Các UserForm thực chất là mẫu các hộp thoại (cửa sổ) được tạo ra theo yêu cầu của người
dùng. Trên một UserForm luôn chứa những thành phần phục vụ cho nhu cầu tương tác giữa
người dùng và chương trình: nhập các dữ liệu cần thiết, ra lệnh xử lý, lựa ch
ọn dữ liệu theo tình
huống, hiển thị kết quả xử lý một cách trực quan,… Những thành phần đó được gọi là các điều
khiển (Control).

ĐểtạoraUserForm,làmtheotrìnhtựsau:
1. Xác định sự cần thiết phải tạo giao diện nhập-xuất dữ liệu riêng: Giao diện do ứng dụng
nền cung cấp không đủ hoặc không thích hợ
p cho việc nhập dữ liệu hoặc xuất kết quả của

chương trình.
Đ
iều khiển cho
phép nhập dữ
liệu dạng văn
bản
Đ
iều khiển cho
phép người
dùng ra lệnh
thông qua việc
kích chuột.
Đ
iều khiển cho
phép chèn hình
ảnh minh hoạ.
Điều khiển lựa chọn dữ liệu


62
2. Xác định cách thức và trình tự tương tác của người sử dụng trên giao diện: để có thể bố trí
các điều khiển sao cho thuận tiện đối với người dùng, ví dụ như theo thói quen điều khiển
của đa số người sử dụng là từ trái sang phải, từ trên xuống dưới.
3. Xác định số lượng UserForm cần phải tạo cho quá trình nhập dữ liệu cũ
ng như việc hiển thị
kết quả: chỉ nên sử dụng vừa đủ và phân theo chủ đề của công việc, ví dụ nên phân tách
giao diện nhập dữ liệu với giao diện trình bày kết quả và các điều khiển (nút bấm) khác.
4. Xác định các loại dữ liệu cần nhập vào, các dữ liệu theo tình huống và các minh hoạ bằng
hình ảnh kèm theo để giải thích rõ cho người sử dụng ý nghĩa của các thông s
ố cần được

nhập vào. Căn cứ vào các loại dữ liệu cần nhập trên để xác định các thành phần điều khiển
phù hợp và đưa vào UserForm tương ứng. Cần chú ý rằng, các điều khiển, ngoài việc đáp
ứng yêu cầu về mặt chức năng, chúng cũng cần được trình bày và giải thích một cách dễ
hiểu và có tính thẩm mỹ.

Hình III-17: Ý nghĩa các loại dữ liệu cần nhập vào được minh họa bằng hình ảnh.
5. Lựa chọn các điều khiển phục vụ cho việc xác nhận dữ liệu sau khi nhập xong hoặc ra lệnh
cho quá trình xử lý các dữ liệu này bắt đầu thực hiện. Thông thường các điều khiển này là
hệ thống các nút bấm (Button) để xác nhận các dữ liệu đã nhập xong, yêu cầu bắt đầu xử lý
hoặc hủy bỏ các dữ liệu đã nhập.