Ngôn ngữ lập trình 3 - Cấu trúc quyết định doc

Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
1 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Nội dung chính

Giới thiệu cấu trúc quyết định

Cấu trúc if

Cấu trúc switch case

Bài tập đề nghị
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
2 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định

Cấu trúc quyết định cho phép chọn lựa thực hiện các lệnh dựa vào
việc đánh giá một điều kiện.

Cấu trúc quyết định được dùng trong giải thuật là:
•
Cấu trúc if
•
Cấu trúc switch…case
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
3 of 16

©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Cấu trúc if

Theo sau cấu trúc if là một biểu thức điều kiện, trong đó dữ liệu
được so sánh.

Dựa vào kết quả của việc so sánh, một quyết định được thực hiện.

Có nhiều kiểu cấu trúc if, ba kiểu chính là:
•
Cấu trúc if đơn giản
•
Cấu trúc if…else
•
Cấu trúc if lồng nhau
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
4 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Cấu trúc if đơn giản

Nếu điều kiện được chỉ định trong cấu trúc if đơn giản đúng thì các
lệnh trong khối if sẽ được thực hiện.

Cú pháp:
if (điều kiện)
begin
các lệnh

end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
5 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định

Ví dụ bài toán nhập một số lớn hơn 10 và in câu
thông báo thích hợp:
begin
numeric nNum1
display “Enter any number”
accept nNum1
if (nNum1 > 10)
begin
display nNum1
display “The number is greater than 10”
end
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
6 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Cấu trúc if else

Nếu điều kiện được chỉ định trong cấu trúc if…else đúng thì các
lệnh trong khối if sẽ được thực hiện. Nếu điều kiện sai thì các lệnh
trong khối else sẽ được thực hiện.


Cú pháp:
if (điều kiện)
begin
các lệnh được thực hiện nếu điều kiện đúng
end
else
begin
các lệnh được thực hiện nếu điều kiện sai
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
7 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Ví dụ: chương trình nhập hai số, tính tổng hai số
và cho biết tổng là chẵn hay lẻ.
begin
numeric nNum1, nNum2, nResult
display “Enter number1 and number2”
accept nNum1
accept nNum2
nResult = nNum1 + nNum2 //adds the values
and stores the result
//in nResult
if (nResult % 2 = 0)
begin
display nResult
display “The sum is even”
end
else

begin
display nResult
display “The sum is odd”
end
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
8 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Cấu trúc if lồng nhau

Bạn có thể dùng cấu trúc if bên trong một cấu trúc if khác. Cấu trúc này
được gọi là cấu trúc if lồng nhau.

Cú pháp:
if (điều kiện)
begin
if (điều kiện)
begin
các lệnh được thực hiện nếu điều kiện đúng
end
else
begin
các lệnh được thực hiện nếu điều kiện sai
end
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
9 of 16

©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Ví dụ:

xét giải thuật nhập điểm hai môn học của sinh viên và tính
điểm phần trăm. Giải thuật sẽ hiển thị điểm phần trăm cùng
với nhận xét “Pass”, “Fail” và “Distinction”.

Tiêu chuẩn để đưa ra nhận xét như sau:
•
Distinction nếu điểm phần trăm lớn hơn 75.
•
Pass nếu điểm phần trăm lớn hơn 50.
•
Fail nếu điểm phần trăm nhỏ hơn hoặc bằng 50.
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
10 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
begin
numeric nSub1, nSub2, nPercent
display “Enter the marks scored in two subjects”
accept nSub1, nSub2
nPercent = ((nSub1 + nSub2)/200)*100
if (nPercent > 50)
begin //if the condition is true, the following
//statements are executed
if (nPercent > 75)
begin

display nPercent
display “Distinction”
end
else //if the value of nPercent is less than
75,
//the following statements are executed
begin
display nPercent
display “Good”
end
end
else //if the value of nPercent is less than 50, the
//following statements are executed
begin
display nPercent
display "Fail"
end
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
11 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Cấu trúc switch…case

Cấu trúc switch…case
cho phép bạn thực hiện
quyết định bằng cách
chọn một trường hợp
trong nhiều trường hợp

được đưa ra.

Cú pháp:
switch (biểu thức)
begin
case hằng 1:
nhóm lệnh 1
break
case hằng 2:
nhóm lệnh 2
break
case hằng 3:
nhóm lệnh 3
break
default:
nhóm lệnh default
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
12 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Ví dụ:

Xét giải thuật chuyển cuộc gọi tự động đến các phòng khác
nhau của công ty như: Marketing, Finance, Customer Care,
Human Resource (HR), và Information.
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
13 of 16

©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
14 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
begin
numeric nCall
display “If you want to get connected to Marketing department,
press 1, Finance department press 2, Customer Care department
press 3, HR department press 4. If you are not sure press any
number other than 1 to 4, the call will be transferred to
Information department”
accept nCall
switch (nCall)
begin
Case 1: //case 1 begins
Transfer call to the Marketing department
break
Case 2: //case 2 begins
Transfer call to the Finance department
break
Case 3: //case 3 begins
Transfer call to the Customer Care department
break
Case 4: //case 4 begins
Transfer call to the HR department
break
default: //if none of the cases match, the following line is executed

Transfer call to the Information department
end
end
Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
15 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Tóm tắt
Trong bài học này chúng ta đã học:

Cấu trúc quyết định cho phép chọn lựa thực hiện các lệnh dựa vào
việc đánh giá một điều kiện.

Cấu trúc quyết định được dùng trong giải thuật là:
•
Cấu trúc if
•
Cấu trúc switch…case

Có nhiều kiểu cấu trúc if, ba kiểu chính là:
•
Cấu trúc if đơn giản
•
Cấu trúc if…else
•
Cấu trúc if lồng nhau

Cấu trúc switch…case cho phép bạn thực hiện quyết định bằng
cách chọn một trường hợp trong nhiều trường hợp được đưa ra.

Thế giới lập trình
Bài 2 / Slide
16 of 16
©NIIT
Cấu trúc Quyết định
Bài tập

Bài 1: Viết chương trình nhập tên và giới tính của một người sau
đó hiển thị câu chào hỏi phù hợp. Nếu là nam thì chào anh, nếu là
nữ thì chào chị.

Bài 2: Viết chương trình nhập điểm thi cho sinh viên và in nhận xét.
Nếu điểm dưới 5 thì “Hỏng”, nếu điểm lớn hơn 5 và nhỏ hơn 8 thì
“Đậu”, nếu điểm lớn hơn hay bằng 8 thì “Giỏi”.

Bài 3: Viết chương trình nhập một tháng và cho biết tháng đó đủ
hay thiếu.