PHƯƠNG PHÁP NHUỘM VI SINH VẬT ppsx

PHƯƠNG PHÁP NHUỘM VI SINH VẬT - Làm
tiêu bản tạm thời:
1. Các đặc điểm của tiêu bản tạm thời:
- Thao tác làm tiêu bản đơn giản, tiến hành nhanh.
- Quan sát được trạng thái sống của tế bào như: sự
chuyển động của tiên
mao, sự sinh sản, sự hình thành bào tử
- Tiêu bản loại này chỉ sử dụng một lần rồi bỏ đi.
2. Cách lấy giống vi sinh vật để làm tiêu bản:
Muốn làm bất kỳ một loại tiêu bản nào về vi sinh vật
cũng phải thực hiện các
thao tác lấy giống vi sinh vật để làm vết bôi trên tiêu
bản. Các thao tác đó như sau:
- Đốt đèn cồn.
- Đặt ống giống có vi sinh vật vào giữa ngón cái và
ngón trỏ của bàn tay trái,
lòng bàn tay ngửa ra. Ống nghiệm để hơi nghiêng
nhưng không được để canh
trường vi sinh vật chạm vào nút bông.
- Tay phải dùng que cấy và vô trùng bằng cách hơ
trên ngọn lửa đèn cồn. Để
que cấy thẳng đứng trên ngọn lửa đèn cồn cho đến
khi đầu que cấy nóng đỏ rồi từ từ
đặt và di chuyển que cấy theo chiều nằm ngang trên
ngọn lửa.
- Kẹp nút bông vào giữa ngón út và lòng bàn tay
phải, xoay nhẹ nút bông 1
vòng và kéo nút ra. Giữ nguyên nút bông như vậy
cho đến khi đậy nút vào.
- Đốt miệng ống nghiệm trên ngọn đèn cồn.
- Khéo léo đưa que cấy (đã nguội) vào ống giống để

lấy giống và nhẹ nhàng
đưa que cấy ra.
+ Nếu ống giống là môi trường lỏng chỉ cần nhúng
đầu que cấy vào
canh trường rồi rút ra.
+ Nếu ống giống là môi trường đặc thì dùng que cấy
lấy một chút sinh
khối vi sinh vật trên mặt thạch và hoà đều vào giọt
nước cất vô trùng trên phiến
kính. Chú ý thao tác hết sức nhẹ nhàng để lấy giống
mà không cầy mặt thạch lên.
- Rút que cấy ra, đốt miệng ống nghiệm, đậy ống
nghiệm nghiệm lại và để
ống vào giá.
Đưa giọt canh trường (hoặc sinh khối) vi sinh vật ở
đầu que cấy đặt vào
giữa phiến kính để làm vết bôi.
- Khử trùng lại que cấy trên ngọn đèn cồn rồi cất vào
giá.
2. Cách làm tiêu bản giọt ép:
- Nhỏ một giọt nước cất lên phiến kính sạch. Dùng
que cấy hay pipet lấy một
ít tế bào (ở khuẩn lạc) hay một giọt dịch nghiên cứu
đặt vào giọt nói trên. Huyền
phù vi sinh vật tạo nên trong giọt nước phải không
quá đục, vì nếu đục thì rất khó
quan sát.
- Sau đó lấy một lá kính mỏng đặt lên giọt dịch đó
thật cẩn thận sao cho
không tạo thành bọt khí. Muốn quan sát lâu thì dùng

vazơlin bôi quanh mép lá kính
để cho giọt dịch khỏi khô.
- Đưa tiêu bản lên quan sát trên kính hiển vi.
3. Cách làm tiêu bản giọt treo:
Loại tiêu bản này dùng để theo dõi sự sinh sản, sự
hình thành bào tử, khả
năng di động và phản ứng của tế bào vi sinh vật với
các loại kích thích.
- Dùng một loại phiến kính đặc biệt có một chỗ lõm
hình tròn ở chính giữa.
- Lấy vazơlin bôi quanh phần lõm của phiến kính.
- Sau đó lấy pipet nhỏ một giọt dịch nghiên cứu lên
chính giữa lá kính rồi lật
ngược nhanh xuống để cho giọt dịch nằm ở phía dưới
lá kính. Đặt nhẹ nhàng lá kính
lên trên chỗ lõm của phiến kính tránh không cho giọt
dịch nghiên cứu chạm vào
thành hoặc đáy chỗ lõm.
Vazơlin giúp cho lá kính đỡ xê dịch và giữ cho giọt
dịch khỏi khô.
4. Cách làm tiêu bản tạm thời có nhuộm:
Tế bào vi sinh vật rất nhỏ bé và trong suốt nên quan
sát ở trạng thái sống
không màu sẽ không rõ, rất khó nhận xét được một
cách tỷ mỉ. Do đó người ta có
thể nhuộm màu vi sinh vật sống để quan sát được dễ
dàng hơn.
Để vi sinh vật vẫn sống và hoạt động được người ta
dùng dung dịch thuốc
nhuộm loãng. Đối với tế bào chết thì bắt màu ngay,

còn đối với tế bào sống thì vài
phút sau mới bắt màu. Cho nên bằng phương pháp
này người ta cũng phân biệt
được tế bào sống hay tế bào chết.
Các loại thuốc nhuộm thường dùng là:
- Dung dịch xanh metylen hay fuschin (1: 1000).
- Dung dịch đỏ Congo bão hoà 5%.
- Dung dịch đỏ trung tính (0,001 – 0,00001%).
a. Nguyên tắc: Phương pháp này sử dụng thuốc
nhuộm không hoặc ít độc
với vi sinh vật và được pha loãng ở nồng độ đảm bảo
cho tế bào vi sinh vật vẫn
sống và hoạt động sau khi nhuộm.
b. Cách nhuộm:
- Cho một giọt thuốc nhuộm lên phiến kính (dùng
xanh mêtylen 0,001%).
- Dùng que cấy đưa vào đó một