Tác gia NGUYỄN TUÂN (1910 – 1987) pptx

Ngày soạn: 24 / 12/ 2005
Tiết PPCT: 52_Văn học sử. Bài

Tác gia NGUYỄN TUÂN (1910 – 1987)
I- Mục đích, yêu cầu: Giúp học sinh:
1. Nắm được điểm cơ bản về con người và nét đặc sắc của tư tưởng, phong
cách nghệ thuật -> đánh giá đúng về tác giả.
2. Có kĩ năng vận dụng vào việc tìm hiểu các tác phẩm.
II- Chuẩn bị:
1. Giáo viên: - Giáo án, SGK, tài liệu tham khảo.
- PP: Giảng+ Gợi mở bằng câu hỏi.
2. Học sinh: Đọc và gạch chân những đơn vị kiến thức cơ bản.
Trả lời câu hỏi Sgk, chẩn bị bài theo hướng dẫn của GV.
III- Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định:
2. Bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS.
3. Bài mới:
* Giới thiệu bài: GV nêu yêu cầu bài học.
Hoạt động của GV và HS TG

Ghi bảng
HS đọc Sgk -> nêu những nét chính về tiểu
sử.
GV định hướng:
- Thời đại?
- Gia đình? ( Nhà nho cuối mùa. Cụ thân sinh
là Nguyễn An Lan đỗ tú tài khoa thi cuối
cùng -> vị trí dở dang dở ông dở thằng.)
- Bản thân?
H: Những nét chính về con người Nguyễn
Tuân?

GV khái quát, bổ sung -> ghi bảng-> chuyển
ý.
H: Trình bày những nét chính về sự nghiệp
sáng tác?
- Quáttrình sáng tác gồm mấy giai đoạn?
- Truớc 1945: Chủ đề chính? Nội dung? Tp

I- Tiểu sử và con người:
1. Tiểu sử:
- Thời đại:
- Gia đình: nhà nho thế hệ
cuối
-> NT gắn bó với lớp người
xưa cũ + văn hóa cổ truyền.
- Bản thân là trí thức Tây học
-> ý thức cá nhân phát triển
cao.
2. Con người:
- Giàu lòng yêu nước, có tinh
thần dân tộc.
- Ý thức cá nhân phát triển
cao.
- Coi trọng sáng tác
tiêu biểu?
- Sau 1945 Nguyễn Tuân có những chuyển
biến gì? Nội dung những sáng tác? Tp chính?
GV nói thêm:
* Chủ nghĩa xê dịch:
+ Viết về bước chân của cái tôi lãng tử qua
những miền quê -> cảnh sắc, phong vị quê

hương và tấm lòng yêu nước thiết tha.
+ Tp chính: Một chuyến đi, Thiếu quê
hương…
* Vẻ đẹp Vang bóng một thời:
+ Những nét đẹp truyền thống còn sót lại của
một thời đã lùi vào dĩ vãng gắn với lớp nho sĩ
cuối mùa.
+ Tp chính: Vang bóng một thời …
* Đời sống trụy lạc.
+ Ghi lại những quãng đời hoang mang, bế
tắc, cái tôi lãng tử lao vào rượu, thuốc phiện
và hát cô đầu -> tâm trạng khủng hoảng của
lớp thanh niên đương thời.
II- Sự nghiệp văn học:
1. Quá trình sáng tác:
a. Trước CM T8 (xoay quanh
3 đề tài):
- Chủ nghĩa xê dịch
- Vẻ đẹp Vang bóng một thời:

- Đời sống trụy lạc.
-> Tư tưởng vừa tích cực vừa
tiêu cực.


b. Sau 1945:
- Phản ánh hai cuộc kháng
chiến, công cuộc xây dựng
đất nước -> vẻ đẹp người VN
anh dũng, cần cù, tài hoa.

- Tp chính: Sông Đà, Ký
Nguyễn Tuân ……
=> Có sự chuyển biến: nhà
+ Tp chính:
Chiếc lư đồng mắt cua, Ngọn đèn
dầu lạc …
GV bổ sung -> ghi bảng -> chuyển ý.
H: Nét nổi bật trong phong cách NT trước
CM?
- Ngông là thế nào?
- Biểu hiện của nét tài hoa, uyên bác?
+ Tiếp cận sự vật, sự việc ở phương diện văn
hóa thẩm mĩ, phát hiện ở con người nét tài
hoa nghệ sĩ
-> sáng tạo những nhân vật mang cốt cách
nghệ sĩ: Huấn Cao (Chữ người tử tù), Người
lái đò (Người lái đò sông Đà)
+ Tô đậm cái phi thường, gây cảm giác mạnh.
+ Vận dụng tri thức nhiều ngành văn hóa
nghệ thuật để miêu tả, sáng tạo hình tượng.
GV nói thêm:
- “Ngông” là lấy cái tài mà đặt mình lên trên
thiên hạ, cố ý làm khác người, thích cái độc
đáo không giống ai -> lối viết riêng, giọng
văn l
ãng m
ạn (tr
ư
ớc 1945)
-

>
nhà văn cách mạng (sau
1945).
2. Phong cách nghệ thuật:
a. Trước 1945:
- Chơi ngông bằng văn
chương.
- Tài hoa, uyên bác.
- Hiện đại mà cổ điển.
b. Sau 1945:
- Phát huy chất tài hoa, uyên
bác -> tìm thấy chất tài hoa,
nghệ sĩ ở quần chúng, nhân
dân.
- Giọng văn tin yêu.


Tổng kết:
- Nhà văn luôn tìm kiếm cái
văn khinh b
ạc.Văn Nguyễn Tuân l
à văn khoe
tài uyên bác.
- Nguyễn Tuân thích gây cảm giác mạnh ->
hay tả gió bão, đèo dốc hiểm trở (người long
bánh chè, ngựa trụy thai), thác nước dữ dội.
- Trước CM hướng về cái đẹp trong quá khứ
đã hoặc sắp tàn -> lạc lõng, lẻ loi -> giọng
văn bất mãn, khinh bạc.
- Sau CM ngợi ca vẻ đẹp thực tại ở cuộc sống

xây dựng đấu tranh của những con người lao
động bình thường:
+ Ông lái đò chiến thắng sông dữ.
+ Anh chiến sĩ ngụy trang bằng hoa đào.
+ Người bán phở tạo tâm hồn phở.
=> Nguyễn Tuân là một nghệ sĩ đích thực,
một nhà văn lớn, một nhân cách đáng phục.
GV hướng dẫn HS tổng kết ở nhà.
đ
ẹp.

- Phong cách độc đáo.
- Có nhiều đóng góp cho sự
phát triển thể tùy bút và tiếng
Việt …

4. Củng cố: Nét chính trong phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân?
Hướng dẫn:
* Nắm vững những nét chính về con người, sự nghịêp, phong cách.
* Soạn Người lái đò sông Đà. Đọc Tp và trả lời câu hỏi Sgk.