Giáo án điện tử sinh học: Sinh học lớp 12- Bài 45 Bài giảng sinh học cơ bản lớp 12 docx

BAØI 45:
GVHD: LEÂ PHAN QUOÁC
NTH: HOAØNG THÒ HOØA

Bài 45: DÒNG NĂNG LƯNG TRONG HỆ
SINH TH VÀ HIỆU SINH THÁI
A. LÔGIC CỦA BÀI
I. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái.
1. Phân bố năng lượng trên trên Trái Đất.
-
Mặt trời cung cấp năng lượng chủ yếu cho sự sống.
-
nh sáng mặt trời phân bố không đồng đều trên bề mặt Trái Đất, thay đổi theo
thời gian trong năm.
-
Sinh vật sản xuất chỉ sử dụng những tia sáng nhìn thấy cho qúa trình quang hợp.
-
Quang hợp sử dụng khoảng 0,2 -> 0,5% tổng sản lượng bức xạ chiếu trên Trái Đất
để tổng hợp chất hưũ cơ.
2. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái.
-
Dòng năng lượng trong hệ sinh thái bắt nguồn từ môi trường.
-
Sinh vật sản xuất hấp thụ năng lượng ánh sáng biến đổi thành năng lượng hóa học
trong qúa trình quang hợp.
-
Năng lượng tiếp tục truyền qua các bậc dinh dưỡng và cuối cùng truyên trở lại môi
trường

II. Hiệu suất sinh thái

1. Khái niệm
- Hiệu suất sinh thái là tỉ lệ phần trăm chuyển hóa năng
lượng giữa các bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái.
2. Sự tiêu hao năng lượng ở các bậc dinh dưỡng
-
Tỉ lệ năng lượng tiêu hao chiếm phần lớn thông qua ho hấp,
tạo nhiệt của cơ thể (70%).
-
Năng lượng tích lũy sản sinh ra chất sống ở mỗi bậc dinh
dưỡng chiếm khoảng 10% năng lượng nhận được từ bậc dinh
dưỡng liền kề thấp hơn.
-
Năng lượng truyền lên bậc dinh dưỡng cao hơn chỉ khoảng
10%

B. TRỌNG TÂM CỦA BÀI
Bài 45: DÒNG NĂNG LƯNG TRONG HỆ
SINH TH VÀ HIỆU SINH THÁI
-
Dòng năng lượng trong hệ sinh thái.
-
Khái niệm về hiệu suất sinh thái.
-
Sự tiêu hao năng lượng ở mỗi bậc dinh dưỡng.
C. CÁC KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH NGHĨA CÓ TRONG BÀI.
Hiệu suất sinh thái là tỉ lệ phần trăm chuyển hóa
năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng trong hệ sinh
thái

Bài 45: DÒNG NĂNG LƯNG TRONG HỆ

SINH TH VÀ HIỆU SINH THÁI
D. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CÁC PHẦN KIẾN THỨC
I. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái.
1. Phân bố năng lượng trên trên Trái Đất. PP: SGK + HĐ
- Ánh sáng mặt trời phân bố trên Trái Đất thế nào?
- Ánh sáng mặt trời phân bố trên Trái Đất thế nào?
- Năng lượng ánh sáng phụ thuộc vào những yếu tố nào?
- Năng lượng ánh sáng phụ thuộc vào những yếu tố nào?
- Sinh vật sản xuất sử dụng bao nhiêu % tổng lượng bức xạ chiếu trên trái đất
- Sinh vật sản xuất sử dụng bao nhiêu % tổng lượng bức xạ chiếu trên trái đất
để tổng hợp chất hữu cơ?
để tổng hợp chất hữu cơ?

I. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái.
1. Phân bố năng lượng trên trên Trái Đất. PP: SGK + HĐ
2. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái. PP: QS + SGK +HĐ
Qua sơ đồ giải thích dòng năng lượng được truyền qua các bậc dinh
dưỡng?
- Vì sao năng lượng truyền lên các bậc dinh dưỡng càng cao thì càng nhỏ dần?


-
Nêu tóm tắt con đường truyền năng lượng trong hệ sinh thái đó?
- Các sinh vật sản xuất
trong hệ sinh thái đó?
-
Những sinh vật nào
đóng vai trò quan
trọng trong việc truyền
năng lượng từ môi

trường vô sinh vào chu
trình dinh dưỡng?
-
Nêu vai trò của vi
khuẩn và nấm trong
việc truyền năng lượng
ở hệ sinh thái đó?
- nh sáng mặt trời có vai trò như thế nào đối với hệ sinh thái?
- Trong sản xuất nông nghiệp con người đã vận dụng hiểu biết
về vai trò của ánh sáng trong sản xuất như thế nào?

II. Hiệu suất sinh thái
1. Khái niệm
Ví dụ : Cho biết hệ sinh thái một hồ, có sản lượng tồn phần ở
SVSX là 1113 kcal/m
2/
năm. Sản lượng sinh vật tồn phần ở
SVTT bậc 1 là 131 kcal/m
2
/năm, hiệu suất sinh thái ở SVTT
bậc 2 là 12,3%.
Xác định hiệu suất sinh thái ở SVTT bậc 1 và sản lượng sinh
vật tồn phần của SVTT bậc 2.
Gọi H (%): là hiệu suất sinh thái.
Qn: Là năng lượng ở bậc dinh dưỡng n
Qn+1 : Là năng lượng ở bậc dinh dưỡng n+1
Qn+1
H(%) = x 100
Qn
Hiệu suất sinh thái là gì?

2. Sự tiêu hao năng lượng ở các bậc dinh dưỡng. PP:QS +TLN
II. Hiệu suất sinh thái
Năng lượng
đầu vào
Năng lượng nhận từ
bậc dinh dưỡng dưới
Bậc dinh dưỡng
(Năng lượng
tích lũy 10%)
Năng lương
mất qua hơ
hấp tạo nhiệt
(70%)
Năng lượng mất qua
chất tải, rơi rụng
(10%)
Năng lương chuyển
lên bậc dinh dưỡng
cao hơn (10%)
Năng lượng
đầu ra
100%
-
Trình bày năng lượng ở bậc dinh dưỡng trên?
? Vì sao chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái không thể kéo dài
(quá 6 mắt xích)

VD: + Hệ sinh thái nhận được năng lượng mặt trời là 10
6

Cal/m
2
/ ngày (100%).
+ Chỉ có 2,5% số năng lượng được dùng trong quang hợp.
+ Sản lượng sinh vật toàn phần là 2,5.10
4
Kcal.
+ Số năng lượng mất đi do hô hấp là 90%.
+ Sản lượng sinh thực vật ở sinh vật sản xuất là 2,5.10
3
Kcal.
+ Sinh vật tiêu thụ bậc 1 sử dụng 1% tức 25 Kcal.
+ Sinh vật tiêu thụ bậc 2 sử dụng 10% sản lượng tòan phần
của sinh vật tiêu thụ bậc 1 tức là 2,5% Kcal.
? Trình bày tỉ lệ năng lượng tiêu hao,năng lượng tích lũy?

MR: Hệ sinh thái cũng như các hệ thống sống khác có khả
năng điều chỉnh thế cân bằng sinh học bằng cơ chế:
+ Dân số sinh học
+ Sinh đòa hóa

E. XÂY DỰNG BÀI TẬP GV
VD: Cho biết hệ sinh thái một hồ, có sản lượng tồn phần ở SVSX là 1113
kcal/m
2
/năm. sản lượng sinh vật tồn phần ở SVTT bậc 1 là 131
kcal/m
2
/năm, hiệu suất sinh thái ở SVTT bậc 2 là 12,3%.
Xác định hiệu suất sinh thái ở SVTT bậc 1 và sản lượng sinh vật tồn

phần của SVTT bậc 2.
VD: + Hệ sinh thái nhận được năng lượng mặt trời là 10
6
Cal/m
2
/ ngày (100%).
+ Chỉ có 2,5% số năng lượng được dùng trong quang hợp.
+ Sản lượng sinh vật toàn phần là 2,5.10
4
Kcal.
+ Số năng lượng mất đi do hô hấp là 90%.
+ Sản lượng sinh thực vật ở sinh vật sản xuất là 2,5.10
3
Kcal.
+ Sinh vật tiêu thụ bậc 1 sử dụng 1% tức 25 Kcal.
+ Sinh vật tiêu thụ bậc 2 sử dụng 10% sản lượng tòan phần của sinh vật tiêu thụ
bậc 1 tức là 2,5% Kcal.
Bài 45: DÒNG NĂNG LƯNG TRONG HỆ
SINH TH VÀ HIỆU SINH THÁI

F. NHỮNG KỸ NĂNG ĐƯC XÂY DỰNG TRONG BÀI
-
Phân tích tranh, nhận biết kiến thức
-
Khái quát hóa kiến thức.
-
Vận dụng lý thuyết vào thực tiễn.
G. TÀI LIỆU THAM KHẢO
SGK, SGV SINH HỌC 12
Bài 45: DÒNG NĂNG LƯNG TRONG HỆ

SINH TH VÀ HIỆU SINH THÁI