Giáo án điện tử sinh học: Sinh học 12-Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN pps

Bài cũ:
Điều kiện nghiệm đúng của định luật phân li độc
lập của Men Đen ?
Trả lời:
- 1 gen nằm trên 1 NST,
- 1 gen qui định 1 tính trạng
H. vàng
H. xanh
H. trơn H. nhăn
Trong thực tế có thể:
- Nhiều gen tác động
lên 1 tính trạng
- Hoặc 1 gen có thể
tác động lên nhiều
tính trạng khác nhau .
để xét trường hợp
này ta vào bài 10

Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
-
Gen alen: hai alen của
cùng 1 gen, ở cùng 1 lôcut
- Gen không alen: hai alen
thuộc 2 lôcut khác nhau
aA
bB
aA
- Tương tác giữa các gen
alen và gen không alen
I- Tương tác gen -Hãy phân biệt thế nào là

gen alen và gen không
alen?
- Là sự tác động qua lại giữa
các gen trong trong quá trình
hình thành 1 kiểu hình.

Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
I- Tương tác gen
1- Tương tác bổ sung
A- Thí nghiệm
Ptc: Dòng 1hoa trắng x Dòng 2h.trắng
F
1
: hoa đỏ.(100%)
F
1
x F
1
( Tự thụ phấn)
F
2
: 9 đỏ : 7 trắng
B- Giải thích
-
F
2
thu được:
16 tổ hợp = 4 gt♀ x 4 gt ♂ Vậy F
1

phải cho 4 loại gtử F
1
dị hợp về 2
cặp gen và hoa đỏ được quy định bởi
2 gen trội.
- F
2
:
9 hoa đỏ
7 hoa trắng
- P
t c
:
X
- F
1
:
F
1
x F
1
(Tự thụ phấn)
- F
2
:

I- Tương tác gen
1- Tương tác bổ sung
Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
A- Thí nghiệm

B- Giải thích
- Giả sử: Gen trội là A & B
gen lặn là a& b
Vậy KG của Ptc: AAbb và aaBB
SĐL:
Ptc AAbb
x
aaBB
Hoa trắng Hoa trắng
Gp Ab aB
F1
AaBb Hoa đỏ
F1x F1 (tự thụ phấn)

Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
I- Tương tác gen
1- Tương tác bổ sung
B- Giải thích
Hoa trắng Hoa trắng
F
2
Ptc
AAbb
x
aaBB
Gp
Ab aB
F
1
AaBb Hoa đỏ

F
1
x F
1
Hoa đỏ
AaBb
Hoa đỏ
AaBb
x
G:
AB, Ab, aB, abAB, Ab, aB, ab
♂
♀
AB Ab aB ab
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
aB AaBB AaBb aaBB aaBb
ab AaBb Aabb aaBb aabb
AaBb
aaBb
Aabb
♂
♀
- P
t c
:
AaBBAABbAABB
AB
aabbaaBbAabbAaBb
ab

aaBBAaBbAaBB
aB
AaBbAAbbAABb
Ab
abaBAb
AB
X
- F
1
:
F
1
x F
1
(Tự thụ phấn)
- F
2
:
9 Đỏ 7 Trắng
F
2
: 9 A-B-: 3A-bb: 3aaB-: 1aabb

Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
I- Tương tác gen:
2- Tương tác cộng gộp:
1- Tương tác bổ sung :
- Ví dụ : Lai 2 thứ hoa thuần chủng
P: Hoa đỏ x Hoa trắng
F

1
Hoa đỏ (100%)
F
2
: 15 đỏ : 1 trắng
15 đỏ từ đỏ đậm đến đỏ nhạt
- Giải thích: Mỗi gen trội góp phần như
nhau qui định màu sắc của cánh hoa, có
nhiều gen trội qui định màu đỏ đậm có ít
gen trội màu đỏ nhạt, không có gen trội
nào thì có màu trắng.
x
P
tc:
F
1
:
F
2:
♂
♀
AB Ab aB ab
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
aB AaBB AaBb aaBB aaBb
ab AaBb Aabb aaBb aabb

Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
I- Tương tác gen:
2- Tương tác cộng gộp:

1- Tương tác bổ sung :
Ptc: Đỏ x Trắng
AABB aabb
GP AB ab
F1: AaBb Đỏ( 100%)
F1 x F1
F2 có 9 KG theo tỉ lệ:
1 AABB 2 AaBB
1aaBB 2AABb 4
AaBb 2aaBb 1AAbb
2Aabb 1aabb F2:Có 2
kiểu hình theo tỉ lệ
15đỏ / 1trắng.
x
P
tc:
F
1
:
F
2:

Bài 10 TƯƠNG TÁC GEN VÀ TÁC ĐỘNG ĐA HIỆU CỦA GEN
I- Tương tác gen:
2- Tương tác cộng gộp:
1- Tương tác bổ sung :
II- Tác động đa hiệu của gen:
-
Một gen cũng có thể tác động biểu hiện của
nhiều tính trạng khác nhau .

-
Ví dụ: Gen qui định HbA và HbS ở người

Hcầu bình thường Hcầu hình lưỡi liềm
Hcầu bị vỡ
Thể lực suy
giảm
Tiêu
huyết
Suy
tim
Các TB bị vón lại
gây tắc MM nhỏ
Đau,
sốt
Tổn
thương
não
Gây hư hỏng
Các CQ khác
Lách bị tổn thương
Tích tụ các TB hình
liềm ở lách
Rối loạn tâm thần Liệt
Viêm phổi
Thấp khớp suy thận

G:
Hoa đỏ Hoa trắng
F2

Ptc
AABB
x
aabb
Gp
AB ab
F1
AaBb Hoa đỏ
F1x F1
Hoa đỏ
AaBb
Hoa đỏ
AaBb
x
AB, Ab, aB, abAB, Ab, aB, ab
♂
♀
AB Ab aB ab
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
aB AaBB AaBb aaBB aaBb
ab AaBb Aabb aaBb aabb
9 Đỏ 7 Trắng
F
2
: 9 A-B-: 3A-bb: 3aaB-: 1aabb
Bài tập 2 ( trang45)
P: Cây hoa đỏ x Cây hoa trắng
F1: hoa đỏ.(100%)
F1: ( Tự thụ phấn)

F2: 315 hoa đỏ : 245 hoa trắng
Tỉ lệ: 9 : 7
Lời giải:
F
1
đồng nhất vậy P tc
F
2
thu

được tỉ lệ 9:7 = 16 tổ hợp
= 4gt ♂ x 4gt ♀ vậy F
1
dị hợp tử
2 cặp gen mà ở đây lai 1 tính chứng
tỏ màu sắc cánh hoa do 2 gen qui
định
Giả sử gọi 2gen A-B- qui định màu
đỏ. Thiếu 1 trong 2 gen trội hoặc
không có gen trội nào thì có màu
trắng (A-bb, aaB- , aabb)
Ptc : Hoa đỏ có kiểu gen AABB
hoa trắng có kiểu gen aabb

SĐL: