Bài 54: HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT VÀ KHÔNG DÍNH ƯỚT. HIỆN
TƯỢNG MAO DẪN
1. MỤC TIÊU
1.1. Kiến thức:
- Hiểu được hiện tượng dính ướt và không dính ướt: hiểu được nguyên nhân
của các hiện tượng này.
- Hiểu hiện tương mao dẫn và nguyên nhân của nó.
1.2. Kĩ năng:
- Giải thích được hiện tượng mao dẫn đơn giản thường gặp trong thực tế.
- Biết sử dụng công thức tính độ chênh lệch mực chất lỏng ở hiện tượng
mao dẫn để giải một số bài tập trong một số trường hợp.
2. CHUẨN BỊ
2.1. Giáo viên:
- Một số thí ng hiệm về hiện tượng dính ướt và không dính ướt.
- Một số ống mao dẫn có đường kính khác nhau; hai tấm thuỷ tinh.
2.2. Học sinh:
- Xem bài, chuẩn bị các câu hỏi trong bài.
2.3. Gợi ý sử dụng CNTT
- GV có thể biên soạn câu hỏi trắc nghiệm theo nội dung câu 1 – 3 SGK.
- Chuẩn bị hình ảnh về hiện tượng mao dẫn.
3. TIẾN TRÌNH DẠY, HỌC
Hoạt động 1 ( phút): Kiểm tra bài cũ
Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên
- Trả lời các câu hỏi:
● Cấu trúc và chuyển động nhiệt
của chất lỏng như thé nào?
● Hiện tượng căng mặt ngoài là gì?
● Lực căng mặt ngoài: phương,
chiều, công thức tính độ lớn?
- Nêu câu hỏi
- Yêu cầu HS trả lời
- Nhận xét câu trả lời.
Hoạt động 2 ( phút): Hiện tượng dính ướt và không dính ướt.
Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên
- Đọc SGK và làm thí nghiệm đơn
giản về nước làm dính ướt thủy
tinh, thủy ngân không làm dính
ướt thủy tinh.
+ Đổ nhẹ vài giọt nước lên tấm
thủy tinh.
+ Quan sát hiện tượng
+ Đỏ nhẹ vài giọt thủy ngân lên
tâm thủy tinh
- Yêu cầu HS làm thí nghiệm
- Quan sát HS làm thí nghiệm.
- Nhắc nhở những điều cần chú ý.
+ Quan sát hiện tượng
+ So sánh kết quả và rút ra nhận
xét.
- Giải thích hiện tượng, xem SGK
phần 1b.
- Đọc SGK: phần 1c.
- Những ứng dụng của hiện tượng
dính ướt.
- Trả lời câu hỏi C1.
- Đọc SGK và quan sát hình 54.2
- Trình bày nhận xét về hình dạng
mặt chất lỏng ở chỗ tiếp xúc với
thành bình.
- Nêu câu hỏi
- Nhận xét câu trả lời.
- Yêu cầu HS đọc SGK phần 1c.
- Nhận xét các ví dụ.
- Nêu câu hỏi C1.
- Gợi ý, yêu cầu HS quan sát hình
54.2
- Tìm hiểu dạng mặt chất lỏng.
- Nhận xét câu trả lời.
Hoạt động 3 ( phút): Hiện tượng mao dẫn.
Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên
- Hoạt động nhóm
- Đọc SGK và làm thí nghiệm về
hiện tượng mao dẫn.
+ Cắm vài ống thủy tinh hở hai đầu
vào chậu đựng thủy ngân và chậu
- Tổ chứ hoạt động nhóm
- Yêu cầ HS đọc SGK. Nêu câu
hỏi.
- Hướng dẫn, nhắc nhở
- Quan sát HS làm thí nghiệm.
đựng nước.
+ Quan sát hiện tượng
+ So sánh mực chất lỏng trong ống
và ngoài ống.
+ Rút ra nhận xét.
- Trình bày kết quả nhóm
- Hiện tượng mao dẫn?
- Trả lời câu hỏi C2.
- Đọc SGK, tìm hiểu công thức
(54.1)
- Trình bày câu trả lời.
- Trả lời câu hỏi C3
- Tìm hiểu ý nghĩa của hiện tượng
mao dẫn.
- Làm mẫu.
- Nhận xét kết quả nhóm
- Nêu câu hỏi C2
- Nhận xét câu trả lời.
- Yêu cầu HS tìm hiểu và xây dựng
công thức (54.1).
- Nhận xét câu trả lời.
- Nêu câu hỏi C3
- Nhận xét câu trả lời
- Nêu câu hỏi, hướng dẫn HS tìm
hiểu ý nghĩa của hiện tượng mao
dẫn.
Hoạt động 4 ( phút): Vận dụng, củng cố.
Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên
- Trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 SGK - Nêu câu hỏi.
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm 1
trong phần bài tập.
- Giải bài tập 2, 3, 4 SGK.
- Trình bày đáp án
- Ghi nhận kiến thức: Hiện tượng
dính ướt và không dính ướt; hiện
tượng mao dẫn và công thức tính
độ chênh lệch cột chất lỏng.
- Yêu cầu: HS trình bày đáp án
- Nhận xét lời giải.
- Đánh giá, nhận xét kết quả giờ dạy.
Hoạt động 5 ( phút):Hướng dẫn về nhà.
Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên
- Ghi câu hỏi và bài tập về nhà.
- Những sự chuẩn bị cho bài sau.
- Nêu câu hỏi và bài tập về nhà.
- Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau.
4. RÚT KINH NGHIỆM