BÀI 19: GIẢM PHÂN pptx

BÀI 19: GIẢM PHÂN
I) Mục tiêu:
Sau khi học xong học sinh cần:
- Mô tả được đặc điểm các kì trong Giảm phân
- Trình bày được diễn biến của Giảm phân, đặc điểm của kì đầu
- Nêu được ý nghĩa của quá trình Giảm phân
- So sánh được Nguyên phân và Giảm phân
- Liên hệ thực tiễn về vai trò của Giảm phân trong chọn giống và tiến
hoá
- Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, khái quát hoá
- Giáo dục ý thức tự giác, quan điểm khoa học biện chứng
II) Chuẩn bị:
1- Chuẩn bị của thầy: Tranh vẽ (SGK), phiếu học tập
2- Chuẩn bị của trò: Kiến thức đã học về Nguyên phân
III) Nội dung và tiến trình tiết dạy:
A. Tổ chức lớp: ổn định lớp, kiểm tra sĩ số
B. Tiến trình:
1) Kiểm tra bài cũ: (Bài tập về Nguyên phân)
2) Bài mới:
ĐVĐ: Sau Nguyên phân: Từ 1 TB tạo ra 2 TB có bộ NST giống TB mẹ
nhưng sau Giảm phân: Từ 1 TB tạo ra 4 TB con có bộ NST giảm đi 1/2. Tại
sao vậy?
Hoạt động I: Tìm hiểu Giảm phân I
*Chú ý: Kì trung gian: NST x 2 → NST kép (2 Cromatit dính nhau ở Tâm
động)
-GV hướng dẫn các nhóm HS quan sát tranh vẽ Giảm phân I và thảo luận để
hoàn thành phiếu học tập
Kì Đặc điểm cơ bản
Kì đầu I
-Các NST kép bắt cặp (tương đồng kép) → dần co xoắn
-NST kép trong mỗi cặp dần đẩy nhau ở Tâm động (Các NST

trong cặp chỉ còn dính nhau ở những chỗ bắt chéo của Cromatit)
-Trong quá trình bắt cặp, các NST kép trong cặp tương đồng có
thể trao đổi các đoạn Cromatit cho nhau (Trao đổi chéo)
-Thoi phân bào hình thành
-Màng nhân – nhân con tiêu biến
Kì giữa I

-Các NST kép tập trung thành 2 hàng trên mặt phẳng xích đạo
-Thoi phân bào chỉ đính vào 1 phía của mỗi NST kép
Kì sau I
Các NST kép trong cặp tương đồng trượt trên dây tơ phân bào về
1 cực của tế bào
Kì cuối I

-ở mỗi cực, NST kép dần tháo xoắn, màng nhân và nhân con xuất
hiện
-Thoi phân bào tiêu biến, TBC phân chia → tạo 2 TB con có bộ
NST đơn bội kép (n kép)
*Thảo luận:
1) Tại sao các NST tương đồng lại phải bắt đôi với nhau ở kì đầu I? Nếu
không bắt đôi thì điều gì xảy ra?
(Trong khi bắt đôi các Cromatit có thể được TĐC làm xuất hiện tổ hợp gen
mới. Nếu không bắt đôi thì sự phân chia các NST về các cực không đều gây
đột biến số lượng NST)
2) Tại sao sau GP I lại tạo 2 TB có bộ NST giảm đi 1/2?
(Các NST kép tập trung thành 2 hàng, mỗi NST kép chỉ đính với thoi phân
bào ở 1 phía và trượt về 1 cực của tế bào)

Hoạt động II: Tìm hiểu về Giảm phân II
-GV hướng dẫn HS quan sát H19.2 (SGK)

*Chú ý: Không có kì trung gian mà bước ngay vào Kì đầu II (NST không
nhân đôi)
-GV y/c HS mô tả diễn biến Giảm phân 2


Nhiễm sắc thể
Màng
nhân, nhân
con
Thoi vô
sắc
1. Kì
đầu
NST kép dần co xoắn Tiêu biến
dần
Xuất hiện
dần
2.Kì
giữa
NST kép co xoắn cực đại, 1 hàng/mp
xích đạo

3.Kì
sau
Các Cromatit tách ở tâm động, d/c trên
thoi vô sắc về 2 cực (NST đơn)

4.Kì
cuối
NST duỗi xoắn thành dạng sợi mảnh

-ở động vật: +quá trình phát sinh giao
tử đực: 4 TB con → 4 tinh trùng
+quá trình phát sinh giao
tử cái: 4 TB con → 1 TB trứng và 3
thể cực
-ở thực vật: Các TB con tiếp tục
nguyên phân hình thành hạt phấn, túi
phôi
Xuất hiện Tiêu biến
-H: Em có nhận xét gì về quá trình Giảm phân II? (giống Nguyên phân)
Hãy giải thích tại sao sau GP II lại tạo ra 4 TB con có bộ NST giảm đi
1/2?

Hoạt động III: Tìm hiểu ý nghĩa của Giảm phân

HĐ của giáo viên HĐ của học
sinh
Nội dung

III) ý nghĩa của Giảm phân
-H: Quá trình giảm
phân tạo 4 TB con
có n NST có ý nghĩa
gì về mặt Sinh học?
-Cá nhân trả
lời, nhận xét,
bổ sung
-Sự kết hợp của Nguyên phân, Giảm
phân và thụ tinh đảm bảo duy trì ổn
định bộ NST đặc trưng ở loài SSHT

-Góp phần tạo biến dị tổ hợp giúp
loài có khả năng thích nghi với môi
trường sống

3) Củng cố:
-So sánh Nguyên phân và Giảm phân?
-Bài tập về Giảm phân
ở người (2n = 46). Một tế bào sinh trứng diễn ra quá trình Giảm phân bình
thường. Tính:
a- Số NST kép ở kì giữa I? (46)
b- Số NST kép ở kì sau I? (46)
c- Số Cromatit ở kì đầu I? (92)
d- Số NST đơn ở kì sau I? (0)
e- Số NST kép ở kì giữa II? (46)
g- Số Cromatit ở kì đầu II? (92)
h- Số Cromatit ở kì sau II? (0)
i- Số NST đơn ở kì cuối II? (92-4 tế bào, mỗi Tb có 23 NST đơn)
C. Giao nhiệm vụ về nhà:-Trả lời câu hỏi (SGK)
-Chuẩn bị thực hành theo nhóm