Chương 2: Cung, cầu và thị trường docx

CHƯƠNG 2
CUNG, CẦU VÀ THỊ TRƯỜNG

Mục tiêu
o Hiểu và phân tích các Khái niệm thị trường, cung và cầu.
o Chính sách của chính phủ và cơ chế cung - cầu
Bài đọc
Bài đọc: (1) Chương 2;
Hoặc: (3) Chapter 3, 4, 20
(4) Chương 3, 4
Nội dung
2.1 KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
2.1.1 Đặc điểm của kinh tế thị trường
2.1.2 Dòng chu chuyển thu nhập và sản phẩm
2.2 CUNG CẦU VÀ THỊ TRƯỜNG
2.2.1 Lượng cầu và đường cầu
2.2.2 Lượng cung và đường Cung
2.2.3 Cân bằng thị trường
2.2.4 Thay Đổi Cân Bằng Thị Trường
2.2.5 Phân tích thặng dư
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

1
2.1 KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ DỊNG CHU CHUYỂN THU
NHẬP (nền kinh tế đóng)
2.1.1 Đặc điểm của kinh tế thị trường

Sở hữu cá nhân


Quyền tự do lựa chọn

Lợi ích cá nhân

Cạnh tranh

Hệ thống giá và thị trường

Chính phủ can thiệp rất hạn chế

2.1.2 Dòng chu chuyển thu nhập và sản phẩm trong nền
kinh tế thị trường (nền kinh tế đóng)
THỊ TRƯỜNG HÀNG HOÁ
& DỊCH VỤ
THỊ TRƯỜNG CÁC YẾU TỐ
SẢN XUẤT
HỘ GIA ĐÌNH
DOANH
NGHIỆP
CHÍNH PHỦ
Chi tiêu
Thu nhập: lương, lãi,
tiên thuê, lợi nhuận
Chi phí mua các yếu
tố sản xuất
Cung sức lao
động, vốn, đất
Cầu Hàng hoá
& Dòch vụ

Cung Hàng hoá
& Dòch vụ
Doanh thu
Cung yếu tố
sản xuất
Thuế
Mua HH
& DV
Trả
lương
Thuế

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

2
2.2 CUNG CẦU VÀ THỊ TRƯỜNG
2.2.1 Lượng cầu và đường cầu

Lượng cầu: lượng cầu hàng hố hay dịch vụ người mua có
khả năng và sẵn sàng mua ở các mức giá khác nhau trong
một khoảng thời gian nhất định.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu:
o Thu nhập của người tiêu dùng
o Giá của các hàng hồ liên quan
o Thị hiếu hay sở thích
o Kỳ vọng khách hàng


Đường cầu: Mối quan hệ giữa giá hàng hố và sản lượng
người tiêu dùng sẵn sàng mua Q
D
= Q
D
(P)

Luật cầu: Sản lượng hàng được mua có quan hệ nghịch
đảo với giá được bán.
Thay đổi sản lượng cầu: Sự
thay đổi sản lượng hàng hố
người tiêu dùng muốn mua khi
có sự thay đổi về giá.
Thay đồi về cầu: Sự thay đổi
mối quan hệ của giá và sản
lượng mua do sự thay đổi của
yếu tố khác khơng phải giá.
Q
1
Q
2
P
2
P
1
Giá
Sản lượng
B
D'
A

Q
1
Q
2
P
1
P
2
Giá
Sản lượng
D
B D'
A
C

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

3
2.2.2 Lượng cung và đường Cung

Lượng cung: số lượng hàng hố hay dịch vụ người bán có
khả năng và sẵn sàng bán ở các mức giá khác nhau trong
một khoảng thời gian nhất định.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cung:
o Cơng nghệ
o Giá của các yếu tố sản xuất

o Chính sách thuế
o Số lượng người sản xuất
o Kỳ vọng

Đường cung: Mối quan hệ giữa giá của hàng hố và số
lượng nhà sản xuất sẵn sàng bán. Q
S
= Q
S
(P)

Luật cung: Sản lượng hàng được bán có quan hệ tỷ lệ
thuận với giá được bán.
Thay đổi sản lượng cung: Sự
thay đổi sản lượng hàng hố
muốn bán khi có sự thay đổi về
giá
Thay đồi về cung: Sự thay đổi
mối quan hệ của giá và sản lượng
cung do sự thay đổi của yếu tố
khác khơng phải giá.
Q
1
Q
2
P
1
P
2
Giá

Sản lượng
S
B
A

Q
1
Q
2
P
1
P
2
Giá
Sản lượng
S
S'
A
B
C

2.2.3 Cân bằng thị trường
o Giá cân bằng: Giá tại đó cung và cầu bằng nhau
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

4
o Cơ chế thị trường: Khuynh hướng thị trường tự do cho
phép giá thay đổi cho đến khi thị trường chấp nhận.

Thiếu hụt
Dư thừa
E
Giá phí điện thoại di động (P)
Thời gian sử dụng (Q)
S
D


Phân tích so sánh:

Chức năng điều tiết (rationing function) - Thay đổi thị
trường trong ngắn hạn:
 Giá thị trường thay đổi làm giảm sự mất cân bằng giữa
lượng cung và lượng cầu.
 Phản ứng của giá và sản lượng cân bằng do sự thay
đổi của cung hay cầu.

Chức năng phân bổ (allocating function) – thay đổi thị
trường trong dài hạn: sự dịch chuyển của tài ngun ra/vào
thị trường phản ứng lại sự thay đổi của giá cân bằng của
hàng hóa.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chöông 2: Cung vaø Caàu

5
Ví dụ:
 Thị hiếu và sở thích thay đổi làm tăng nhu cầu nước ép trái cây
và giảm nhu cầu nước ngọt.

 Sự thay đổi của cầu 2 sản phẩm gây ra thiếu hụt nước ép trái
cây và thừa nước ngọt.
 Phản ứng lại sự dư thừa và thiếu hụt trong 2 thị trường làm
giảm thị trường nước ngọt và tăng thị trường nước ép (Phản
ứng ngắn hạn).
 Trong dài hạn các nhà sản xuất tăng sản lượng nước ép và
giảm sản lượng nước ngọt.
 Sự thay đổi cung cầu hình thành một cân bằng mới.

Thay đổi cung cầu trong ngắn và dài hạn
Thay đổi ban đầu (ngắn
hạn)
Thay đổi tiếp theo (dài hạn)
Tăng cầu làm giá tăng Cung tăng khi nhiều ngư
ời gia nhập
vào thị trường và người bán năng
năng lực sản xuất
Giảm cầu làm giá giảm Cung giảm vì doanh nghiệp không
có lợi nhuận hoặc rút lui.
Tăng cung làm giá giảm Cầu tăng vì thị hiếu và sở thích
người tiêu dùng thay đổi không sử
dụng sản phẩm thay thế
Giảm Cung làm giá tăng Cầu giảm vì thị hiếu và sở thích
người tiêu dùng tiếm kiếm hàng thay
thế

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chöông 2: Cung vaø Caàu

6
2.2.4 Thay Đổi Cân Bằng Thị Trường
Giá nguyên liệu giảm:

S dịch chuyển sang S’

Dư thừa Q
2
-Q
1

Cân bằng Q
3


S’
Q
2
S’
Q
2
P
Q
SSDD
P
3
Q
3
P
3

Q
3
Q
1
P
1
Q
1
P
1

Thu nhập tăng:

D dịch chuyển D
1


Thiếu hụt Q
1
,
Q
2

tại giá
P
1


Cân bằng Q
3

tại giá P
3


D ’D ’ SSDD
Q
3
P
3
Q
2
Q
3
P
3
Q
2
P
Q
Q
1
P
1
Q
1
P
1

Thu nhập tăng, giá nguyên
liệu giảm:


D tăng nhiều hơn S tăng

Cân bằng thị trường tại P
2

D’D’ S’S’
P
Q
SS
P
2
Q
2
P
2
Q
2
DD
P
1
Q
1
P
1
Q
1


Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

7
2.2.5 Phân tích thặng dư
Thặng dư
nhà sản
xuất
Giữa 0 và Q
0
Người sản xuất
Nhận được lợi từ việc
Bán giá trò thặng dư
Thặng dư
người tiêu
dùng
Sản lượng
0
Giá
S
D
5
Q
0
Khách hàng C
10
7
Khách hàng BKhách hàng A
Giữa 0 vàQ
0

Người tiêud ùng A và B
Nhận được lợi từ việc mua
thặng dư của khách hàng

GIÁ TRẦN
B
A
C
Khách hàng nhận
được thặng dư
từ sự khác biệt giữa
hình chữ nhật A và
phần mất đi B.
Nhà sản xuất mất
phần A và C.
B and C là
deadweight loss.
Deadweight Loss
Sản lượng
Giá
S
D
P
0
Q
0
P
max
Q
1

Q
2
Giả sử nhà nước đònh giá trần P
max
Thấp hơn giá cân bằng thò trường P
0
.

GIÁ SÀN
B
A
Thặng dư của
nhà sản xuất
sẽ là A - C -
D. Nhà sản
xuất sẽ không
hài lòng
C
D
Sản lượng
Giá
S
D
P
0
Q
0
P
min
Q

3
Q
2
Nếu nhà sản xuất sản xuất
Q
2
, Lượng Q
2
- Q
3
Sẽ không bán được.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

8
THUẾ
D
S
B
D
A
Người mua mất A + B,
Người bán mất D + C,
Chính phủ thu được thuế A + D
Deadweight loss là B + C.
C
Sản lượng
Giá

P
0
Q
0
Q
1
P
S
P
b
t
P
b
là giá (gồm cả thuế) người mua trả.
P
S
là giá người bán nhận được.
Gánh nặng thuế được chia đều.

TRỢ CẤP
D
S
Sản lượng
Giá
P
0
Q
0
Q
1

P
S
P
b
s
Giống như thuế, Lợi ích của trợ cấp được
chia đều cho người mua và người bán
Phụ thuộc vào độ co dãn của cầu và cung.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

9
ÁP ĐẶT THUẾ HOẶC QUOTA ĐỂ HẠN CHẾ NHẬP KHẨU
Q
S
Q
D
P
W
Imports
A
B C
Bằng cách hạn chế nhập khẩu
Giá tăng đến P
O
.
Người tiêu dùng mất A+B+C
deadweight loss là B + C.

Sản lượng
Giá
D
P
0
Q
0
S
Trong thò trường tự do
Giá của hàng hoà trong nước
bằng với giá của thế giới P
W
.
Nếu nhà nước áp đặt
một mức thuế nhập
khẩu?

D
CB
Q
S
Q
D
Q’
S
Q’
D
A
P*
P

w
D
CB
Q
S
Q
D
Q’
S
Q’
D
A
P*
P
w
Sản lượng
D
S
D
S

 Nhả sản xuất trong nược nhận thêm A
 Người tiêu dùng mất A + B + C + D.
 Deadweight loss: B,C,D
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chương 2: Cung và Cầu

10
Ví dụ minh hoạ

A. Điều gì sẽ xảy ra nếu nhà nước nhập theo quota
5.00
10.00
15.00
20.00
0
0
100 20040
Cầu
Cung
Giá thò
trường tự do
Quota 60mil.
Nhập khẩu
Nhập khầu
Sản xuất
trong nước
120


B. Điều gì sẽ xảy ra nếu nhà nước áp đặt thuế nhập khẩu
Cầu
5.00
10.00
15.00
20.00
0
Cung
Tự do
thương mại

Thuế $5
Nhập khẩu
Nhập khẩu
Sản xuất
trong nước
40 10060 140


Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
Chöông 2: Cung vaø Caàu

11

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.