kỹ thuật mở khí quản

1
MÔÛ KHÍ QUAÛN
Bệnh viện
Nhân dân 115
Khoa H i S c Tích C cồ ứ ự
2
DÀN BÀI

Đại cương:

Khái niệm

Giải phẫu học vùng cổ liên quan

Chỉ đònh và chống chỉ đònh

Phân loại

Kỹ thuật MKQ:

MKQ thông thường

MKQ qua màng giáp nhẫn
3
Ñaïi cöông
4
Khái niệm

Từ “ Tracheostomy” có nguồn tiếng
la tinh “trachea” và “tomein” ( mở ra)


MKQ là thủ thuật ngoại khoa nhằm
tạo ra đường thở ở khí quản cổ
5
Sơ lược giải phẫu

ĐM cảnh, ĐM vô danh

Những tónh mạch cổ

Tuyến giáp

Thực quản

TK quặt ngược thanh quản

Cột sống

Da, mỡ dưới da, mạc cổ nông, cơ, mạc cổ
sâu, tuyến giáp, khí quản
6
7
Giải phẫu học
vùng cổ liên quan
ĐM cảnh
chung
ĐM giáp
trên
TK quặt ngược
thanh quản
Thân cánh

tay đầu
8
Giải phẫu học
vùng cổ liên quan
TM giáp
dưới
TM giáp
trên
9
CHÆ ÑÒNH VAØ
CHOÁNG CHÆ ÑÒNH
10
Chỉ đònh

Bệnh nhân cần thở máy kéo dài

Thời gian MKQ: 3 ngày  3 tuần sau thở
máy (khuyến cáo ngày thứ 11)

Tắc nghẽn đường thở mà không đặt
NKQ được

Cần hút đàm nhớt trong thời gian dài
11
Chống chỉ đònh
tương đối

Chấn thương cột sống cổ


Phì đại tuyến giáp

Nhiễm trùng da vùng cổ

Rối loạn đông máu

Biến dạng cổ
12
PHAÂN LOAÏI
13
Phân loại

MKQ thông thường

Mở khí quản bằng bộ nong

MKQ cấp cứu qua màng giáp nhẫn
14
Mụỷ khớ quaỷn thoõng
thửụứng
15
Chuẩn bò dụng cụ

Bộ tiểu phẫu mở khí quản

1 dao mổ

1 kéo thẳng, 1 kéo cong

4- 6 kẹp kelly, 2 banh farabeuf


1 Allis (kìm răng chuột)

1 kìm mang kim, 1 nhíp

Bộ áo khăn mổ, găng vô trùng, gạc
16

Kim chỉ nylon 2.0, chỉ catgut 3.0

Sjoberg ID 8.0 – 10

Máy hút đàm

Dụng cụ kê vai bệnh nhân

Đèn chiếu sáng

Cồn iod, betadine
Chuẩn bò dụng cụ
17
Chuẩn bò bệnh nhân

Hút đàm nhớt NKQ và mũi họng

Hút dòch dạ dày

Chỉnh máy thở qua mode A/C

Ngửa cổ ưỡn tối đa, đầu-cổ-thân thẳng trục


Đèn chiếu sáng chỗ MKQ

Monitoring ECG, SPO
2
, HA

PTV bên phải, người phụ bên trái bệnh nhân
18
19
Tieàn meâ

Fentanyl 500µg/10ml

2ml TMC

Midazolam 5mg

1 oáng TMC

Atropine 1mg

½ oáng TMC
20
Kỹ thuật

Sát trùng da và trải khăn mổ

Gây tê theo đường sẽ rạch da


Rạch da và tổ chức dưới da
theo đường thẳng chính giữa
(sụn nhẫn xuống 2-4 cm)

Bóc tách từng lớp cân cơ
Mạc cổ
nông

21
Kỹ thuật

Bọc lộ tuyến giáp, khí quản

Khâu 2 mũi đơn 2 bên KQ

Rạch sụn KQ đường giữa

PTV và người phụ kéo nâng chỗ
rạch MKQ lên bằng 2 mũi chỉ đã
khâu

Rút NKQ chỉ vừa qua đầu trên
đường rạch

Đặt Sjoberg
Mũi chỉ
nâng khí
quản

22

Kỹ thuật

PTV giữ Sjoberg bằng tay trái, tay
P rút nòng, bơm cuff

Lắp lại máy thở

Khâu da

Sát trùng da quanh chân Sjoberg

Đệm 1 lớp gạc giữa da và Sjoberg

Buộc dây để cố đònh Sjoberg

23
Chăm sóc sau PT

Kiểm tra đảm bảo Sjoberg được cố đònh
chắc chắn

Hút đàm nhớt đònh kỳ và khi ùn tắc để
tránh tắc ống.

Kiểm tra cuff (áp lực 22 +/-2 mmHg).
24
Chăm sóc sau PT

Thay băng hàng ngày

Cắt chỉ sau 7- 10 ngày

Thay ống khi có tắc do đàm máu (lần
thay ống đầu tiên ít nhất sau 7-10 ngày)
25
Biến chứng trong PT

Chảy máu:

Thường chỉ là chảy máu nhỏ

Tràn khí màng phổi, trung thất


Tổn thương TK quặt ngược thanh quản

Dò thực quản- khí quản