Những ứng dụng trị
bệnh triển vọng từ tế
bào gốc
Việc phát hiện ra tế bào gốc và cách tạo ra những tế bào gốc đã đem lại một
cuộc cách mạng trong nghiên cứu y học. Các phương pháp chữa trị bệnh từ
tế bào gốc cũng đang mang lại hy vọng cứu chữa nhiều căn bệnh nan y cho
con người. Mặc dù chưa thực sự trở nên phổ biến, song ứng dụng trị bệnh từ
tế bào gốc đã và đang mở ra hướng đi mới cho nền y học hiện đại. Xin giới
thiệu một số ứng dụng trị bệnh triển vọng từ tế bào gốc.
Tạo tế bào tinh trùng từ tế bào gốc giúp điều trị vô sinh ở nam giới
Mới đây, một nghiên cứu phát triển tinh trùng từ tế bào gốc vừa mở ra một
hướng điều trị mới đối với căn bệnh vô sinh ở nam giới. Đây là công trình
của các nhà sinh vật học thuộc Trường đại học Newscastle - Anh và là một
trong những đề tài thu hút được nhiều sự quan tâm của giới khoa học.
Bằng phương pháp này, các nhà khoa học đã thử phát triển tế bào gốc mang
chromosomes XY (giới tính nam) thành các tế bào giao tử đơn bội (haploid
gametes - sex cells). Tiếp theo, họ để cho những tế bào mới này tự phát triển
thành các tế bào tinh trùng trưởng thành. Những tinh trùng được tạo ra sau
đó sẽ được đem thụ tinh trong ống nghiệm bằng phương pháp IVD sperm
(In vitro derived). Cách làm này đã được tiến hành trên chuột thí nghiệm và
đã cho kết quả thành công. Điều đặc biệt là cách tạo tế bào tinh trùng từ tế
bào gốc này có thể cho phép tạo ra những thế hệ mới với tỉ lệ sống sót cao
hơn so với phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm thông thường. Với việc
tạo ra tế bào tinh trùng từ tế bào gốc (được phát triển từ tế bào da), các nhà
khoa học cho biết, chỉ cần một mẫu da, khoa học đều có thể tạo ra những thế
hệ mới giống y hệt phiên bản cũ. Tuy nhiên, mục tiêu trước hết là nhằm
khắc phục tình trạng vô sinh ở nam giới hiện nay.
Mở ra hy vọng điều trị căn bệnh ung thư vú
Triển vọng điều trị ung thư của tế bào gốc được các nhà khoa học đánh giá
là điều đáng được quan tâm hàng đầu trong giai đoạn hiện nay. Trong
phương pháp này, tế bào gốc chủ yếu được sử dụng để thay thế cho những tế
bào bị mất do các cuộc phẫu thuật loại bỏ tế bào ung thư vú. Hàng nghìn phụ
nữ mắc phải căn bệnh này sẽ có hy vọng được chữa trị khỏi bệnh và lấy lại
vẻ đẹp tự nhiên của người phụ nữ nếu như việc cấy ghép tế bào gốc thay thế
các tế bào ung thư được thực hiện thành công. Ngoài ra, không chỉ những
vùng bị ung thư, mà ngay cả những vết sẹo lõm do bị mất một phần mô tế
bào cũng có cơ hội được phục hồi như bình thường nếu việc cấy tế bào gốc
được ứng dụng trên vùng vết thương đó. Trong cách điều trị này, các bác sĩ
sẽ tiến hành cấy tế bào gốc vào phần cần chữa trị, sau khi để các tế bào này
kết hợp lại với các tế bào mô mỡ. Các tế bào gốc được cấy vào sẽ phát triển
bình thường và hình thành các lớp mô tế bào mới tại phần cơ thể đã bị phẫu
thuật cắt bỏ do phát hiện có tế bào ung thư.
Tế bào gốc và triển vọng trị bệnh.
Sử dụng tế bào gốc trong chữa trị các tổn thương não bộ
Các tổn thương ở não bộ phần lớn là do sự tổn thương hoặc mất đi của các tế
bào não. Để chữa trị chứng tổn thương này, các nhà khoa học thuộc Viện
nghiên cứu não tại London - Anh đã nghĩ đến một phương pháp nhằm tạo ra
những tế bào não mới và phát triển chúng một cách hoàn thiện. Và điều này
có thể thực hiện được với sự tham gia của tế bào gốc. Các tế bào gốc này sẽ
phát triển thành các tế bào não để thay thế cho những tế bào não đã bị tổn
thương. Chúng sẽ phát triển và thực hiện các chức năng não bị khiếm khuyết
do các chứng bệnh phổ biến như đột qụy, hay chấn thương sọ não gây ra.
Theo GS. Andrea Brand - chuyên gia thuộc Viện Gurdon - Trường đại học
Cambridge - Anh, vùng não con người còn chứa rất nhiều tế bào gốc không
hoạt động và phát triển thành tế bào não. Điều các nhà khoa học cần làm đó
là kích hoạt lại những tế bào gốc không hoạt động này để chúng hoạt động
trở lại và thay thế cho những tế bào não đã bị mất hoặc bị chết đi. Vấn đề là
não của con người có khoảng 100 tỉ nơron thần kinh hay còn gọi là các tế
bào thần kinh. Để có tác động hiệu quả, điều quan trọng là cần hiểu rõ về cơ
chế ngắt, mở hoạt động của các tế bào gốc nêu trên.
Ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh về gan
Theo kết quả điều tra chỉ tính riêng tại một quốc gia phát triển như Mỹ, bệnh
gan là nguyên nhân gây ra tỉ lệ tử vong cao thứ tư trong các loại bệnh hiểm
nghèo. Các nguyên nhân chủ yếu bao gồm: đột biến gen, nhiễm virút viêm
gan, thói quen nghiện rượu, và việc sử dụng các loại thuốc tây thường
xuyên. Khi chức năng gan yếu đi, nó có thể làm gia tăng nguy cơ mắc nhiều
loại bệnh khác như tiểu đường, đa xơ cứng và nhiều bệnh nan y khác. Các
nhà khoa học thuộc Trường đại học Wisconsin - Anh đã tìm ra cách phát
triển tế bào gốc từ các tế bào da, sau đó kích thích chúng phát triển và đưa
vào hoạt động thay thế cho chức năng của các tế bào gan đã bị hủy diệt hoặc
tổn thương do bệnh.
Ngoài ra, các nhà khoa học Mỹ còn phát hiện ra rằng, tế bào gốc có thể phát
triển thành hơn 200 loại tế bào đặc trưng tại các bộ phận, cơ quan khác nhau
trên cơ thể con người. Kết quả nghiên cứu này vừa được đăng trên Tạp chí
Journal Hepatology của Anh.