Giáo trình thực tập vi sinh vật đại cương potx

TRNG I HC NÔNG NGHIP HÀ NI
KHOA CÔNG NGH THC PHM
*******














Bài ging thc tp
MÔN VI SINH VT I CNG








Ging viên: TS. Nguyn Th Thanh Thu

Hà ni, 2009
BÀI 1: YÊU CU I VI CÔNG VIC TRONG PHÒNG THÍ NGHIM VSV
CÁCH S DNG MÁY MÓC – CÁCH BAO GÓI DNG C THU TINH
Các nhà vi sinh vt hc làm vic ch yu vi các ging vi sinh vt thun khit. ó
là các th h sinh ra t nhng t bào riêng bit. Trong không khí, trên b mt các đ
vt trong phòng thí nghim, ngay c trên qun áo, chân tay… đu luôn có mt
lng rt ln các loi vi sinh vt, do vy cn phi quan tâm ti vic gi thun khit
các ging vi sinh vt dùng trong nghiên cu. Khi làm vic trong phòng thí nghim
vi sinh vt hc, cn phi tuân ch nghiêm ngt các qui tc nht đnh

YÊU CU I VI PHÒNG THÍ NGHIM VI SINH VT HC
Phòng luôn phi đc gi gìn sch s. Trong thc t, đ tiêu dit vi sinh vt trong
không khí và trên b mt các đ vt, ta có th dùng các bin pháp kh trùng khác nhau.
Không khí

Thng đc làm sch bng phng pháp thông gió. Phi thông gió liên tc trong
30-60 phút. Thông gió s làm thp rõ rt s lng vi sinh vt trong không khí, nht
là khi có chênh lch v nhit đ gia trong và ngoài phòng.
Mt cách làm sch không khí khác có hiu qu hn và thng đc s dng hn,
đó là vic chiu bng tia t ngoi. Loi tia này có tác đng chng vi sinh vt cao,
làm cht không nhng các t bào dinh dng mà các bào t ca vi sinh vt na.
 kh trùng không khí cn chiu tia t ngoi t 30 phút đn vài gi tùy theo mc
đ nhim bn ca không khí.
Chú ý
: tránh không đ các tia t ngoi chiu trc tip hoc chiu phn x lên mt.
Trong các phòng nh, không nên  trong đó khi đang bt đèn t ngoi.
Sàn nhà, tng và bàn gh

c làm sch bng máy hút bi, lau chùi bng mt s hoá cht kh trùng (dung
dch nc cloramin 0,5-3%)
Làm v sinh trc và c sau khi làm thí nghim
Trên bàn làm vic không đ các vt dng không cn thit. Phi có nhãn ghi trên tt
c các l hoá cht, các l dung dch đã pha ch và phi đt  ch xác đnh
Trong phòng thí nghim phi mc áo blouse khi làm vic, không đc phép n,
ung, hút thuc lá.

NGUYÊN TC LÀM VIC VI CÁC GING VI SINH VT
Trong điu kin phòng thí nghim, vi sinh vt đc nuôi cy trên các môi trng
dinh dng (đc hoc lng đng trong các ng nghim, đa Petri hoc các bình thu
tinh. Dng c thu tinh và môi trng dinh dng đu đã đc kh trùng trc.
Cy là công vic đa các t bào vi sinh vt vào các môi trng đã đc kh trùng.
Khi cy (hoc cy chuyn) phi tin hành theo nhng qui tc xác đnh, đm bo gi
cho các ging nghiên cu khi b nhim vi sinh vt  môi trng xung quanh
Thc tp VSV N.T.T.Thy
2
Trc khi cy: ghi lên ng nghim (đa Petri hoc bình thu tinh) tên ging, tên
môi trng, ngày nuôi cy. Có th vit bng bút vit kính hoc vit lên các nhãn
giy ri dán vào dng c
Trong khi cy
: Khi ly t bào vi sinh vt trong môi trng đc đ cy hoc làm tiêu
bn, ngi ta s dng các que cy đu tròn hoc đu nhn.  ly các t bào vi sinh
vt trong môi trng lng, ngi ta thng dùng các pipet đã kh trùng.
Cách tin hành
Kh trùng đu que cy trc khi ly t bào vi sinh vt. H nóng đ đu que cy và
làm nóng c phn cán. a que cy đã kh trùng vào các dng c cha vi sinh vt.
 tránh làm cht vi sinh vt, trc ht phi áp que cy vào mt trong ca các dng
c thu tinh hoc vào phn môi trng cha vi sinh vt cho ngui ri mi dùng đ
ly mt lng nh sinh khi vi sinh vt.

Các thao tác đu đc thc hin bên cnh ngn la (không phi bên trên ngn la)
và phi tin hành tht nhanh đ tránh nhim các VSV  môi trng xung quanh.
Vic cy vi sinh vt vào các môi trng vô trùng tt nht là đc thc hin trong
phòng vô trùng
Sau khi cy

Các t bào vi sinh vt còn li  đu que cy sau khi cy hoc làm tiêu bn đc đt
cháy trên ngn la. Phi đt t phn dây kim loi sát vi đu que cy đ làm cho
các t bào vi sinh vt còn li b khô đi và không to thành khí dung (aerosol) làm
nhim bn không khí, sau đó đt thng đng và nung đ đu que cy.
i vi hình thc ly mu, cy bng pipet vô trùng, sau khi tin hành xong, pipet
phi đc nhanh chóng ngâm vào các dung dch kh trùng (dung dch cloramin 0,5-
3% hay dung dch phenol 3-5%)
Sau khi cy phi đt ng nghim (hoc các dng c khác có nuôi cy vi sinh vt)
vào các t đnh ôn (thermostab)
i vi các dng c nuôi cy vi sinh vt đã dùng xong, cn phi kh trùng bng ni
hp áp lc (autoclave) ri mi đem đi ra. Phi đ lên b mt các môi trng đc đã
dùng xong mt lp dung dch kh trùng, đ trong 1 ngày, sau đó mi đ và c ra.
X lý không cn thn các dng c nuôi cy vi sinh vt s có th dn đn hin tng
khí dung vi khun (baterial aerosol)

NGUYÊN TC GHI CHÉP THÍ NGHIM
S ghi chép các công vic thí nghim là tài liu cho phép kim tra s chính xác ca
các kt qu thu đc. Phi ghi chép cn thn, rõ ràng theo mt trt t xác đnh.
-Tên thí nghim, ngày bt đu và ngày kt thúc
- i tng nghiên cu
- Nhng điu kin tin hành thí nghim
- Nguyên tc c bn ca phng pháp phân tích đã s dng
- Nhng kt qu thu nhn đc
Thc tp VSV N.T.T.Thy

3
Chú ý
- Phi ghi chép t m các kt qu thu đc, các s liu phi ghi thành tng
bng, nu cn thit phi v biu đ, đ th
- Có quan sát, nhn xét, kt lun ca bn thân
- Không ghi chép vào các mnh giy ri

CÁCH S DNG MT S MÁY MÓC
Trong phòng thí nghim có mt s loi máy móc thng xuyên đc s dng, vì
vy cn phi nm vng cách vn hành và bo dng các máy móc đó
1.NI P ÁP LC (AUTOCLAVE)
Nguyên lý

Phng pháp s dng ni hp áp lc da trên nguyên tc làm gia nhit các vt bng
hi nc bão hoà di áp sut ln hn áp sut khí quyn. Khi áp sut tng, nhit đ
cng tng theo (bng)
Bng. Nhit đ hi nc bão hoà  các áp sut khác nhau
Áp sut (atm)
Bình thng Cao (áp sut b sung)
Nhit đ (
o
C)
1,0 - 100
1,0 0,5 112
1,0 1,0 121
1,0 1,5 128
1,0 2,0 134
Tác dng phi hp gia nhit đ cao và áp sut đm bo cho vic kh trùng thc
hin đc tt. Khi hp, áp lc s tiêu dit c t bào & sinh dng ln bào t ca vi
sinh vt

Chú ý:
khi ghi ch đ kh trùng bng các đn v áp sut 0,5; 1,0; 1,5; 2,0 atm… có
ngha là nói đn áp sut b sung.
Cu to
Ni hp thng có các cu trúc khác nhau nhng cu to v mt nguyên lý ca bt
k ni hp áp lc nào cng là nh nhau.
Cách s dng

-  nc vào ni hp vi lng thích hp (đn vch chun trên ng thu tinh đt di
phu rót nc). Nc phi đ, không nên đ quá vì khi sôi nc có th lt vào ng dn
đn áp k và làm sai lc ch s áp. Nu đ ít, hiu qu kh trùng kém, có th gây cháy
ni. Tt nht nên dùng nc ct cho vào ni hp vì nó s không to ra canxi.
- Các đ dùng phi bao gói k ri mi xp vào ni hp.  nng  trên. Không nên
xp dng c quá sát nhau đ hi nc có th di chuyn d dàng
- Các môi trng đem kh trùng đc rót không quá na chiu cao ca dng c
cha chúng. Các dng c có môi trng đc đy bng nút bông đ ngn cn các vi
Thc tp VSV N.T.T.Thy
4
sinh vt trong không khí nhim vào môi trng. Tuy nhiên nút cng không nên quá
cht, gây nh hng ti s cung cp không khí cho ging nuôi cy
- t np ni hp, vn cht khoá, đóng van thông hi.
- un nóng (có th bng đin hong bng hi đt) khi kim áp k ch đn vch
0,5atm thì m van thông hi đ loi ht không khí có sn trong ni hp ra. Do trong
cùng mt áp sut, nhit đ ca hi nc đn thun s cao hn nhit đ ca hn hp
gia hi nc và không khí, nh vy tác dng kh trùng ca hi nc đn thun lên
t bào vi sinh vt s mnh lên rt nhiu
- Khi kim áp k tr v 0, đóng van thông hi, áp sut s tng dn ti mc cn thit.
Lúc đó ch cn điu chnh ngun nhit đ duy trì trng thái này theo thi gian đã
đnh trc (Hin nay, trong phn ln các phòng thí nghim, các ni hp áp lc đã
đc trang b đy đ thit b chnh nhit đ, áp lc và thi gian )

- Khi đã đ thi gian kh trùng, đi áp sut trong ni h dn ti vch s 0, m van
thông hi x ht khí. Vn c, m np, ly các đ dùng đã đc kh trùng ra.

2.T NH ÔN (THERMOSTAB)
ây là thit b quan trng trong nuôi cy vi sinh vt. Nhit đ trong t có th thay
đi t 0-60
o
C. Nhit đ khi đã đc xác đnh s đc duy trì n đnh trong sut thi
gian nuôi cy.
Cu to

Bao gm 2 lp:
- Lp trong là lp kim loi dn nhit và gi nhit đ bên trong ca t
- Lp ngoài là lp kim loi dy hn và bao bc bên trong mt lp cách nhit
Gia lp trong và lp ngoài thng là khong rng gi cho nhit đ ít bin đi
Trong t có mc b phn cm ng nhit đ báo nhit đ lên xung cho rle hot đng
Phía mt ngoài ca t có các núm điu chnh nhit đ
Các đim cn chú ý khi s dng

- Phi xem đin th ca máy vi ni đt máy có ging nhau không. Nu khác nhau
phi dùng bin th đin
- Khi dùng ln đu phi xem b phn điu chnh nhit có làm vic tt không, nhhit
đ trong t có n đnh không
- Ca t luôn đóng kín tr khi ly hoc cho nguyên liu vào nuôi cy
- Luôn dm bo sch s, khô ráo trong t. Cho máy chy thng xuyên nht là
nhng ngày tri m

Thc tp VSV N.T.T.Thy
5
3. T SY
Nguyên lý
ây là phng pháp dùng đ kh trùng các dng c thu tinh bng không khí nóng.
Công vic này đc thc hin trong t sy  nhhit đ 165-180
o
C trong vòng 2 gi.
Khi đó có th tiêu dit c t bào sinh dng và bào t ca vi sinh vt
Cu to

T sy có cu to bi các vt liu chu nhit, thng bng kim loi hoc aming.
Trong t có các ngn, phía trên có l đ cm nhit k sao cho bu thu ngân ca
nhit k phi đt  bên trong t, cách thành trên ca t 6-8cm. Không nên đt sát
thành t vì nhit đ  đó thng cao hn nhit so vi trong t. Vic duy trì nhit đ
cn thit đc thc hin nh thit b điu hoà nhit (thermoregulator)
Cách s dng

- Các dng c đã chun b tt đc đa vào t sy. Không nên xp quá khít nhau đ
không khí có th lu thông và làm nóng đu các vt cn kh trùng.
- óng kín ca t và các l không khí, bt công tc đin. Khi nhit đ lên ti 165-
180
o
C thì duy trì nhit đ này trong vòng 2 gi
Chú ý
: nu nhit đ xung thp thì tác dng kh trùng không còn, nu nhit đ quá
cao, ln hn 180
o

C s gây cháy giy.
- Kh trùng xong, tt công tc đin nhng không đc m ca t trc khi nhit đ
h xung di 80
o
C, nu không s gây nt và làm nh hng đn tính vô trùng ca
các dng c.

CÁCH X LÝ DNG C THY TINH
i vi dng c thu tinh mi, dng c thu tinh trc và sau khi làm thí nghim,
cn chú ý hai nhim v chính là trung tính và ra các dng c này.
Phng pháp trung tính dng c thu tinh

Phng pháp này đc s dng nhm tránh s thay đi pH gây ra t các dng c
cha vào trong môi trng nuôi cy
Phng pháp th: ly nc trung tính (pH=7) cho vào trong dng c thu tinh, đem
hp  nhit đ cao khong 30’ -> 1 gi. Ly ra, đ ngui, th pH. Nu pH>7, ngâm
dng c này vào dung dch HCl 2% trong 10gi. Sau khi th li thy cha trung
tính thì tin hành ngâm tip. Nói chung dng c thu tinh đu kim
Ra các dng c thu tinh

Dng c mi
Dùng chi lông sát xà phòng ra sch trong, ngoài dng c, ra xong đ dc ngc
cho khô nc
Dng c sau khi dùng

ng nghim: Dùng xong qua kh trùng trong ni hp áp lc hay ngâm trong dung
dch lyzol 2% trong 24 h
Thc tp VSV N.T.T.Thy
6
 các vt phm trong ng nghim ra, dùng xà phòng ra sch trong, ngoài ng.

Tráng sch, đ ráo.
Nu bng cách trên cha sch thì có th ngâm vào dung dch KMnO
4
0,2% trong mt
đêm, vt ra, dùng dung dch HCl 0,2% đ ty thuc tím. Sau đó ra sch nh trên
Mt s dung dch có th dùng đ ra (ngâm trong 24h)

NaOH 4% ; HCl 0,2% ; HNO
3
20% ; Na
3
PO
4
5% ;H
2
SO
4
20%
- Pipette: dùng xong ngâm trong dung dch fenol 5%, sau đó ngâm vào dung dch
NaOH 0,4%
- a Petri: dùng vi xát xà phòng ra bên trong và các góc quanh đa, úp sp đa,
c sát bên ngoài. Ra bng nc sch nhiu ln, đ ráo.
- Chai l: Trc khi ra, đ ht các cht còn li trong chai, l ra. Ngâm nc 1-2
ngày. Dùng dung dch xà phòng đc ra sch, xúc ra bên trong nhiu ln, xúc ra
li vi dung dch HCl 0,2%. Tráng sch, đ ráo.
- i vi các l đng thuc nhum, cn ngâm trong dung dch HCl hay cn, sau đó
dùng nc ra sch.
- Phin kính: Nu phin kính có du, trc khi ra phi lau sch, ngâm phin kính
vào dung dch credin 2% hoc dung dch fenol 5%. Có th ngâm trong dung dch
HgCl

2
0,1% hay dung dch lyzol 5%. un trong nc xà phòng 5 phút. Ra sch, đ
khô. Có th gi phin kính trong cn, khi dùng ly ra lau khô, h lên la. Nh vy
tránh đc bi, phin kính s sch hn.

BAO GÓI DNG C THY TINH
Các dng c thu tinh chim mt phn ln trong các dng c phòng thc tp vi sinh
vt hc. Vic x lý và bao gói các dng c này có liên quan trc tip ti kt qu tin
hành. Dng c phi đc la chn đúng qui cách, đm bo cht lng, phi đc
x lý tt, không có vt bn và không cha tp cht. Bao gói phi đt tiêu chun khi
kh trùng và thun tin khi s dng.
Trc khi hp kh trùng dng c, vt liu, cn phi tin hành bao goí k càng và
đúng k thut đ thun tin cho công vic kh trùng, tránh hin tng nt v hay b
tp nhim sau khi hp
Cách làm nút bông

Làm bng bông không thm nc (bông m) loi si dài. Ct bông thành ming nh
hình vuông 7-8cm. Tu theo đng kính ming ng nh hay to mà ta có th thay
đi kích thc ca ming bông cho phù hp
Chú ý

- Nút bông cho ng nghim không dài quá 4 cm
- Không làm nút bông quá cht gây v ng nghim
- Không làm nút bông quá lng vì d b nhim tp
- Làm nút bông cho các bình ln phi bc thêm vi tha hoc gc  ngoài
Thc tp VSV N.T.T.Thy
7
Làm nút ng hút
Mc đích: ngn nga các cht t môi trng nuôi cy vào trong ming và tránh
nhim tp t ming vào môi trng

Cách làm
Dùng que nh cho vào ming ng hút 1 chút bông (cách ming 1-2cm)
Chú ý: Không làm nút cht quá vì s khó hút các cht
Không làm nút lng vì nút bông có th di đng lên, xung
Bao gói dng c
Sau khi đã làm nút, các dng c phi đc bao gói quy cách đ đem hp
- i vi ng nghim đng môi trng đã có nút bông, cn dùng giy bc cht phía
đu nút bông li
- Chai l cng đc bc cht phn nút bng giy
- Pipet đc gói bt đu t phía đu nh git, cun giy dn theo kiu xoáy trôn c
cho ti ht  phía đu có nút bông. Các pipet có th đc gói t 1 ti vài chic
- Các đa Petri đc gói thành chng, mi chng t 3-5 chic
- Các dng c khác, tu theo yêu cu mà có s bao gói cho thích hp. Nu hp  ni
hp áp lc thì không đc bao gói bng giy thm nc mà phi dùng loi giy dai,
không thm nc.
Các dng c bao gói phi tht khô, sch, tránh v trong khi hp. Dng c bao gói
xong phi dán nhãn, đ ngày đem hp đ tin vic theo dõi, s dng
Ni dung đt đc
Quan sát và bit cách s dng máy móc nh: t đnh ôn, ni hp áp lc, t sy.
Thc tp các x lý làm nút bông và bao gói các dng c thu tinh, tin hành sy và
hp kh trùng các dng c trên
Chun b dng c và hoá cht

Máy móc - Dng c:
T đnh ôn T sy Ni hp áp lc
Dng c thu tinh Chi ra các dng c thu tinh a tre, vi bông
Dng c ngâm đ thu tinh Giá g, gi li Chu ra

Hoá cht
Xà phòng Dung dch kim

Dung dch axit HCl 0,2%; H
2
SO
4
20%, Fenol 5%; HNO
3
Dung dch cht oxy hoá: KmnO
4
0,2%; K
2
Cr
2
O
7
10%
Dung dch cht sát trùng: lyzol 2%; credin 2%
Thc tp VSV N.T.T.Thy
8

BÀI 2 - PHNG PHÁP S DNG KÍNH HIN VI, CÁCH LÀM TIÊU BN
VÀ QUAN SÁT HÌNH THÁI VI SINH VT
Vic nghiên cu, cu to các t bào vi sinh vt ht sc nh bé ch có th thc hin
đc nh s giúp đó ca các kính hin vi. Hin nay, ngi ta đã sáng ch ra nhiu
loi kính hin vi khác nhau nhm mc đích nghiên cu rõ và sâu hn v vi sinh vt.
Tuy nhiên  đây chúng ta ch nghiên cu s dng loi kính hin vi quang hc – loi
kính đc s dng  hu ht các lnh vc có liên quan đn vi sinh vt.
 quan sát vi sinh vt di kính hin vi quang hc, cn làm tiêu bn các t bào
sng (tiêu bn ti) và tiêu bn các t bào đã đc c đnh (cht)
Mc đích – yêu cu

- Nm vng cu to ca kính hin vi, hiu rõ nguyên tc và phng pháp s dng
- S dng thành tho kính hin vi đ quan sát hình thái và cu to ca vi sinh vt
- Thc hin tt các bin pháp, yêu cu bo v kính hin vi trc và sau khi s dng
- Hc các làm tiêu bn t bào vi sinh vt sng, tiêu bn c đnh và nhum màu
- Làm quen vi hình thái hc ca các đi din thuc nhóm vi sinh vt khác nhau

A. KÍNH HIN VI QUANG HC VÀ CÁCH S DNG
Kính hin vi bao gm ba b phn chính sau đây:
B phn c gii

Chân kính: Dùng đ đ kính hin vi
Khay kính: Ni đt tiêu bn đ quan sát.  gia có mt l hng đ ánh sáng có th
đi qua. Trên khay có kp đ gi tiêu bn. Khay kính có th đc c đnh hoc đi
đng theo các chiu là nh có c c đnh và c chuyn dch nm  mép di khay
kính.
Tr mang ng kính: là b phn dùng đ đt ng kính. Tr kính có b đu (đu tr)
đ gn ng kính và bàn xoay
ng kính: là ng kim loi hình tr, phía trên gn th kính, phía di gn bàn xoay
có gn các vt kính. Phn trên ng kính có th là mt ng gn th kính hoc có th là
hai ng gn th kính. Phn này có th quay đc theo các hng nh vít hãm
c điu chnh: gm c v cp và c vi cp. Các c này thc cht là điu chnh
khong cách gia tiêu bn và đu vt kính.
B phn quang hc

Vt kính: Vt kính là h thng quang hc gm nhiu thu kính ghép li vi nhau.
B phn quan trng nht quyt đnh tính nng ca kính hin vi (tính nng to nh
tht ca tiêu bn)
Mi kính hin vi tu theo thit k : Vt kính bi s thp, trung bình và cao. Vt kính
có bi s thp là các vt kính 8X; 10X; 20X; vt kính có bi s cao trung bình là
40X; 60X; hoc 65X; vt kính có bi s cao là 90X hoc 100X (còn gi là vt kính

Thc tp VSV N.T.T.Thy
9
đu,  đu có mt vòng đen đ phân bit vi vt kính khác) vt kính có bi s thp
thng đc dùng đ xem ti, còn vt kính du thng đ xem tiêu bn nhum
Th kính: cu to gm hai thu kính ghép li. Th kính không có nng lc to nh
nh vt kính mà ch yu chc nng ca nó là phóng đi nh do vt kính thu đc.
Thông thng th kính có đ phóng đi: 7X; 10X; 15X và 20X (hoc 12X, 16X…)
 phóng đi tiêu bn quan sát s là tích s ca đ phóng đi th kính vi đ phóng
đi ca vt kính đem s dng
Ví d: nu dùng vt kính du có đ phóng đi 90X và th kính có đ phóng đi 15X
đ quan sát tiêu bn thì tiêu bn đã đc phóng đi lên: 90x15 = 1350 ln
B phn tp trung ánh sáng

Gng phn chiu: t di khay kính gm hai mt lõm và li
T quang kính: đt di khay kính dùng đ tp trung ánh sáng t gng phn chiu
vào tiêu bn. T quang kính do mt hoc nhiu thu kính to nên s tp trung ánh
sáng. Di h thng thu kính là b phn chn sáng. T quang kính có th di đng
lên xung nh có c điu khin làm chuyn dch bn l gn t quang.
CÁCH S DNG
T th kính:

t kính trên bàn ngay ngn,  t th có li nht cho ngi quan sát. Khi quan sát
ngi ta thng dùng mt trái còn mt phi đ ghi chép
Ngun sáng

Có th s dng hai ngun sáng là ngun sáng t nhiên và ngun sáng nhân to (ánh
sáng đèn)
S dng ngun sáng t nhiên thng là ánh sáng tán x (ánh sáng gián tip). Tránh
dùng ánh sáng chiu trc tip vì có hi cho mt và ánh sáng không đc rõ.
S dng ngun sáng nhân to, thng ngi ta dùng ánh sáng ca đèn đin và ánh

sáng ca đèn du, đèn đt, nn….Cn dùng nhng phin kính lc màu đt  t
quang kính đ tránh s nh hng ca tia sáng màu vàng hoc màu nâu đn màu sc
tht ca nh. Trng hp ánh sáng mnh còn s dng kính m màu trng đ gim
bt cng đ ánh sáng và làm cho ánh sáng đu
Cách ly ánh sáng

Hiu qu quan sát tiêu bn có quan h rt ln đn cách s dng ánh sáng. S dng
tt ánh sáng có quan h đn ba yu t là cách s dng ngun sáng, s dng gng
phn chiu và kính t quang
i vi kính hin vi có b trí kính t quang. Trong trng hp thông thng: dùng
mt phng gng phn chiu đ bo đm phát huy tính nng to nh ca kính.
Trong trng hp ánh sáng không đ có th dùng kính lõm. i vi kính hin vi
không có b trí kính t quang thì nói chúng đu dùng mt lõm ca gng phn
chiu
S dng kính t quang cn nm đc các đim sau đây: khi quan sát vi vt kính
bi s táp thng ít m b phn chn sáng, và h thp đn mc gn nh thp nht
Thc tp VSV N.T.T.Thy
10
kính t quang. Khi dùng vt kính có bi s cao hn thì kính t quang cng đc
nâng dn lên đn mc cn thit đ đt đc đ chiu sáng tt, nh rõ. Dùng vi vt
kính du (bi s cao) cn thit phi nâng kính t quang lên mc ti đa và có th m
hoàn toàn b phn chn sáng.
Xác đnh tiêu đim và quan sát

Khi xem ti ch cn h thp ng kính gn sát xung tiêu bn, sau đó vn c v cp
nâng t t ng kính lên, đng thi quan sát trong kính, nu thy chp nh thì dùng
c vi cp đ điu chnh cho rõ nh ca tiêu bn.
Khi xem tiêu bn nhum vi vt kính du thì đu tiên phi xác đnh tiêu đim vi
vt kính bi s thp nht. Sau đó nh mt git du bch dng (cedre) rt nh vào
v trí đã đc xác đnh không làm lan rng ra. Do vt kính du có đ phóng đi ln,

đng kính thu kính nh vì vy khi không cho du thì ch có mt phn nh ánh
sáng lt vào thu kính, nh vào s không đc rõ, du bch dng có chit sut xp
x chit xut thu tinh cho nên ánh sáng đi qua tiêu bn đ vào vt kính là mt môi
trng gn nh đng nht nên di thng mà không b khúc x vì vy lng ánh sáng
vào nhiu, nh rõ. Xoay vt kính du cho sát xung tiêu bn cho đu vt kính ngp
trong du. Khi thy có chp nh thì vn c vi cp t t đ thy rõ nh tiêu bn.
CÁCH BO QUN KÍNH HIN VI
Ly kính hin vi trong hp ra nên dùng tay phi, nm chc tr kính kéo kính ra theo
hng nm ngang không đ đng vào thành hp; sau đó dùng tay trái đ chân kính
đ mang đi. Nu mang đi xa thì phi c đnh chc chn đ tránh b hng kính do b
lc mnh
Không đc s tay vào các đu ca vt kính và th kính. Nu phát hin thy vt
kính, th kính b bi bn thì phi dùng giy riêng đ lau kính hay khn la đ lau,
khi lau phi nh nhàng
Khi dùng xong, nu s dng vt kính du thì trc ht phi dùng giy mm hoc vi
la đ lau nh cho sch du, sau đó lau li bng xylen hoc benzen cho ht du 
đu vt kính. Xoay các b phn ca kính v đúng ch qui đnh
Không đc đ ánh sáng mt tri chiu trc tip vào kính. Không đc tháo lp các
b phn ca kính, không t ý cho du vào các b phn c gii ca kính
Phi đ ni khô ráo thoáng, không nóng, ít bi bn.

B. PHNG PHÁP LÀM VÀ NHUM CÁC TIÊU BN
PHNG PHÁP LÀM TIÊU BN TI KHÔNG NHUM
Tiêu bn “git ép”

Tiêu bn “git ép” đc dùng đ xác đnh hình thái, kích thc, xp và phng
thc sinh bào t ca các t bào vi sinh vt
Cách làm:
Dùng mt phiên kính (lame) khô, sch, ly mt git nc vô trùng đt lên gia
phiên kính. Sau đó dùng que cy vô trùng thêm vào đó mt ít t bào vi sinh vt hay

Thc tp VSV N.T.T.Thy
11
vt liu cn nghiên cu (nc da, sa ….), trn đu
Dùng mt lá kính (lamella) đy lên git dung dch vi sinh vt trên. (hình)
Chú ý: Tránh đy nhanh, mnh vì có th gây nên các bt khí và làm cho git dch
bn lung tung ra ngoài.
Tiêu bn “git treo”:

c dùng đ quan sát s sinh sn ca vi sinh vt, s hình thành và ny mm ca bào t,
phát hin kh nng di đng và mi quan h ca các t bào vi sinh vt vi kích thích hoá
hc
Cách làm:
Dùng que cy đu tròn ly mt git dch huyn phù vi sinh vt đt lên trên 1 lá kính
sch và khô
Bôi mt lp vazlin mng quanh ch lõm trên phin kính đ có th gn cht lá kính
bên trên, tránh khô dch quan sát
Quay ngc lá kính xung phía di và đt lên trên mt phin kính lõm sao cho
git dch nm đúng trong ch lõm
Tiêu bn vt:

Dùng đ nghiên cu s phân b t nhiên ca các t bào trong khun lc vi sinh vt,
hình thái bào t & cung sinh bào t  x khun, nm mc.
Cách làm:
Cách 1: dùng lá kính ép nh lên trên mt đám vi sinh vt mc dày đc hay phía trên
mt khun lc riêng r. t tiêu bn đã nhn đc lên mt phin kính đã có sn mt
git nc hay mt git dung dch xanh metylen 1/40
Cách 2: có th dùng ngay phin kính ép nh lên b mt ca vi sinh vt hoc b mt
ca khun lc. Ly ra làm tiêu bn “vt”

PHNG PHÁP LÀM TIÊU BN NHUM

Mc đích: có th quan sát mt các rõ ràng hn hot đng sng ca t bào vi sinh vt
Cách làm: ging nh tiêu bn “git treo” hoc “git ép”, nhng cho thêm dung dch
thuc nhum xanh metylen …%

PHNG PHÁP C NH VÀ NHUM MÀU TIÊU BN.
C đnh và nhum màu tiêu bn dùng đ quan sát k các phn cu trúc ca t bào.
Nhng tiêu bn này có tác dng bo tn tiêu bn ca mt loi hình vi sinh vt nào
đó cho các nghiên cu v sau.
Vic chun b tiêu bn gm các bc: chun b vt bôi, làm khô, c đnh và nhum màu
(hình)
Chun b vt bôi:

t vt liu nghiên cu lên mt phin kính sch theo kiu làm git ép, dùng que cy
dàn đu vt liu trên din tích 1-2cm
2

Thc tp VSV N.T.T.Thy
12

Làm khô vt bôi:
Tiêu bn đc làm khô trong không khí, nu khô chm có th h phiên kính lên
phía trên cao ca ngn la đèn cn. Tránh làm quà nóng vt bôi vì nu nh vy vi
sinh vt s b bin dng.
C đnh:

Mc đích
- Gn các t bào vi sinh vt lên trên phin kính
- Tránh b ra trôi
- Làm cho vt bôi d bt thuc nhum do các t bào cht d nhum màu hn các t
bào sng, an toàn s dng vt bôi hn, nht là khi s dng các vi sinh vt gây bnh.

Nhum màu:

- Ngi ta chia loi thuc nhum thành hai loi: thuc nhum axit và thuc nhum
baz
- T bào vi sinh vt đc nhum màu ch yu bng các thuc nhum baz
- Thuc nhum axit gm: eozin, eritrozin, nigrozin, fuchsin zit…, chúng liên kt
cht ch vi cá thành phn t bào cht (có tính baz) ca t bào.
- Thuc nhuôm baz: xanh metylen, fuchsin kim, tím gentian, tím kt tinh,
safranin…., chúng liên kt vi các thành phn cht nhân (có tính axit) ca t bào.
- Ngi ta chia các cách nhum: nhum đn và nhum phân bit.
a. Nhum đn: có th quan sát toàn b hình dng và kích thc t bào. Dùng thuc
nhum nh: xanh metylen, fuchsin, tím getian.
b. Nhum phân bit: dùng đ nhum phân bit đ nghiên cu mt s cu trúc t
bào, đc tính và xác đnh vi sinh vt
Cách làm:
i vi nhum đn và nhum phân bit:
- t phin kính đã đc c đnh trên giá thu tinh.
- Nh 1-2 git thuc nhum lên tiêu bn.
- Ra nh tiêu bn bng nc ti khi thy nc trong.
c. Nhum Gram (nhum kép)
Da vào s khác nhau v thành phn hoá hc trong thành t bào ca t bào vi
khun. S dng phi hp các loi thuc nhum đ phân bit s khác nhau đó.
Cách làm (hình…)
Ni dung tng trình

- Làm tiêu bn ti không nhum và nhum đi vi các loài vi sinh vt trong nhóm:
+ Vi khun (Sarcina, Staphylococcus, Bacillus subtilis, E.coli)
+ Nm men: (Saccharomyces cerevisiae)
+ Nm mc (Mucor, Aspergillus, Rhizopus)
- Miêu t hình thái các loi vi khun.

Thc tp VSV N.T.T.Thy
13
- Miêu t hình thái và s ny chi ca nm men.
- Miêu t hình thái c quan mang bào t và bo t ca nm mc
- Nhum Gram đi vi các loi vi khun. V hình thái và xác đnh s bt màu ca
chúng
Chun b dng c và hoá cht

Dng c
Kính hin vi, du soi kính
Que cy tròn và nhn
Phin kính thng và lõm, lá kính
èn cn.
Giá và chu thu tinh
Hoá cht
Xanh metylen axit phenic Cn 96
o
Tím gentian KI I
2
Axeton Safranin Fucshin


Thc tp VSV N.T.T.Thy
14
BÀI 3 - MÔI TRNG NUÔI CY VÀ PHNG PHÁP PHÂN LP VSV

1. MÔI TRNG NUÔI CY
Kh nng tng h p và cách thc thu nhn nng lng khác nhau tu thuc vào mi
loi vi sinh vt. Do vy nhu cu v các cht dinh dng ca chúng cng khác nhau.
Môi trng dinh dng cn thit cho vic nuôi cy tích lu, phân lp, bo qun

ging cng nh nuôi cy vi mc đích nghiên cu quá trình trao đi cht hoc thu
nhn sn phm trao đi cht có giá tr  vi sinh vt. Môi trng dinh dng cn
phi cha đng tt c các thành phn cn thit đi vi quá trình hình thành cu trúc
và nng lng ca t bào. ó là các ngun dinh dng cacbon, nitrogen, nguyên t
khoáng và nguyên t vi lng. Tuy nhiên môi trng này phi có các điu kin lý,
hoá phù hp vi điu kin sng ca vi sinh vt đó nh: đ pH, th oxy hoá kh,
nng đ các cht, đ thoáng khí….
A. CÁC LOI MÔI TRNG
1. Cn c vào thành phn, ngun gc các cht dinh dng có trong môi trng
Môi trng t nhiên:
Môi trng hình thành t các sn phm có ngun gc đng vt hoc thc vt nh:
nc ép rau, qu, t chc mô c đng vt, màu pha loãng, sa, … hoc có th là
nc chit thu đc khi ch to t các c cht t nhiên nh tht, phân, đt, các b
phn ca thc vt …
Trên môi trng t nhiên, nhiu loi vi sinh vt phát trin rt tt do có cha nhiu
thành phn dinh dng cn thit cho s sinh trng và phát trin ca vi sinh vt.
Tuy nhiên các môi trng này có thành phn hóa hc phc tp, không n đnh,
không thun li cho vic nghiên cu sinh lý, trao đi cht ca vi sinh vt
Các môi trng t nhiên ch yu đc dùng đ nuôic cy tích lu sinh khi hoc đ
đnh tên vi sinh vt
Môi trng tng hp:
Môi trng đc hình thành t các hp cht hoá hc tinh khit, đc xác đnh và
ly vi nhng nng đ phù hp.
u đim: do bit rõ thành phn và s lng thành phn đa vào môi trng nên có
th nghiên cu đc nhu cu cng nh s chuyn hoá ca chúng thành các sn
phm trao đi cht tng ng.
Nhc đim: giá thành cao
Môi trng bán tng hp:
Thuc loi môi trng t nhiên có thành phn không xác đnh. Trong thành phn
ca chúng, ngoài các hp cht đã rõ bn cht hoá hc còn có c nhng cht cha

bit rõ thành phn
Môi trng này đc s dng ph bin trong vi sinh vt hc công nghip đ thu
nhn các axit amin, vitamin và các sn phm quan trng khác trong hot đng sng
ca vi sinh vt
Thc tp VSV N.T.T.Thy
15
Cn c v công dng ca môi trng
Phân loi thành các môi trng: môi trng chn lc và môi trng chun đóan phân bit
Môi trng c s:
là môi trng đc s dng rng rãi nht và trên c s ca môi trng này có th
to ra các môi trng cn dùng khác. Môi trng c s thng thy nht là môi
trng nc pepton, môi trng nc tht pepton.
Môi trng chn lc:
Môi trng đm bo s phát trin  th ca mt loài hay mt nhóm vi sinh vt nào
đó ít thun li hoc hoàn toàn bt li đi vi d phát trin ca các vi sinh vt khác.
Các môi trng chn lc ch yu đc s dng đ phân lp vi sinh vt t môi
trng sinh sng t nhiên ca chúng hoc dùng đ nuôi cy tích lu.
Môi trng chun đoán phân bit (môi trng ch th)
Cho phép phân bit khá nhanh loài vi sinh vt này vi loài vi sinh vt khác. Thành
phn ca môi trng này phi tính toán, chn la sao cho phát hin đc rõ ràng
các đc đim ca loài đó.
Các môi trng ch th đc dùng trong vi khun hc lâm sàng, trong nghiên cu di
truyn hc và đnh tên vi sinh vt
Cn c vào trng thái vt lý ca môi trng
Cn c vào trng thái vt lý ca môi trng, có th phân bit thành các dng sau:
Môi trng lng:
Hp thành do s hoà tan các cht dinh dng cn thit  trong nc nh môi trng
nc tht, nc pepton, nc các loi c, qu nh carot, su hào, khoai tây, giá đ….
Môi trng này đc ng dng đ phát hin các đc đim sinh lý – sinh hoá ca vi
sinh vt, đ tích lý sinh khi hoc các sn phm trao đi cht, đ gi ging và bo

qun nhiu loi vi sinh vt không phát trin tt trên các môi trng đc.
Môi trng bán lng:
c hình thành trên c s ca môi trng lng có b sung mt s cht làm đông
giúp cho môi trng đc li nhng có đ đông kém.
Môi trng bán lng dùng đ theo dõi s di đng ca vi khun
Môi trng rn:
Hình thành trên c s ca môi trng lng có b sung cht làm đông nhiu hn môi
trng bán lng nhm tng đ đông cng ca môi trng
Môi trng này đc ng dng đ tách các ging thun khit, nghiên cu đnh tên
(xác đnh hình thái khun lc, đc đim sinh trng trên thch nghiêng…), đ gi
ging, đ đm s lng vi sinh vt, đ xác đnh tính đi kháng ca vi sinh vt trong
nhiu trng hp khác nhau.
Môi trng xp:
c ng dng trong vi sinh vt hc công nghip. Thuc loi này có kê nu nh,
cám, cát thch anh thm dung dch dinh dng

Thc tp VSV N.T.T.Thy
16
B. CÁCH PHA CH CÁC LOI MÔI TRNG
i vi các loi môi trng khác nhau, cách ch to có nhng quy tc chung ging nhau.
Quy trình pha ch môi trng
Phi hp và hoà tan nguyên liu
Cân chính xác các nguyên liu trong môi trng theo lng đã đnh. Cho vào dng c nu:
- Nu ch môi trng lng khi đun chú ý b sung lng nc bc hi
- Nu ch môi trng rn: cân chính xác hoá cht (t lng nh nht ti lng tng dn),
xác đnh lng thách cn cho. B sung nc cho ti th tích yêu cu. Ngoáy đu. un trên
bp cho tan thch. Chú ý ngoáy đu đ tránh bt khí  phía trên và b cháy  phía di.
Kim tra đ pH
Có th dùng máy đo pH hoc so màu. Cn c vào đ pH đã đc xác đnh, điu
chnh đ pH ca môi trng theo đúng yêu cu nuôi cy.

Thông thng điu chnh đ pH ca môi trng cao hn só vi yêu cu mt chút vì
theo kinh nghim, môi trng sau khi kh trùng pH s b h thp (môi trng thch
rn khi hp pH h 0,4; môi trng thch mm h 0,2; môi trng lng h 0,1
Mun điu chnh pH thng dùng dung dch HCl, NaOH, H2SO4, NaHCO3… pha vi
nng đ xác đnh
Lc và phân phi môi trng
Có th dùng giy lc, vi xô, bông hoc lc bng thit b lc chân không
Phân phi môi trng vào các dng c cn làm.
Chú ý lng môi trng không vt quá t l cho phép so vi dung tích vt cha đ
tránh b trào ra ngoài.
- Khi hp thch nghiêng không đ quá 1/4 dung tích ng
- Khi hp thch ng không đ quá 2/3 dung tích ng
- Khi hp thch trong bình tam giác, lng môi trng không vt quá 2/3 dung tích bình
Kh trùng
Thông thng kh trung trong ni hp áp lc. Nhit đ và thi gian kh trùng tu
thuc vào đc tính ca môi trng đó.
Do k nng d bin đi đc tính hoá hc ca môi trng khi có mt các cht trong
quá trình kh trùng, ta có th hp riêng r mt s cht, sau đó kt hp li vi nhau
trc khi dùng đ nuôi cy
Mt s môi trng d b phá hy  nhit đ cao, có th dùng phng pháp gián
đon (phng pháp tyndal) đ x lý.
Kim đnh
Sau khi hp kh trùng, đt môi trng trong t đnh ôn  nhit đ 30
0
C. Sau 24-
48h nu không thy vi sinh vt xut hin thì đt yêu cu
Bo qun
Môi trng đc kim đnh nu cha dùng ngay thì phi bo qun  nhit đ thp và tránh
ánh sáng giúp môi trng không b khô, không b oxy hoá hoc có nhng bin đi v pH,
đng thi gi cho môi trng không b nhim tp. Chú ý: thi gian BQ không quá dài

Thc tp VSV N.T.T.Thy
17
CÁCH PHA CH MT S LOI MÔI TRNG
Cách pha ch mt s loi môi trng
1. Môi trng t nhiên
Môi trng canh tht – pepton (MPB): là môi trng đ nuôi cy vi sinh d dng
Cách làm:
Tht (loi b xng, m, gân) xay nh : 500g + 1 lít nc -> lc ly nc -> đun sôi -
> lc -> b sung nc ti mc ban đu -> b sung 0.5% NaCl + 1% pepton -> kh
trùng 1atm/20-30 phút
Môi trng mch nha: là môi trng tt vi các loi vi khun lactic, vi khun
axetic, nm men, nm mc và các loi vi sinh vt d dng thng dùng đng làm
ngun cacbon và ngun nguyên liu nng lng
Cách làm :

i mch ny mm (thóc ny mm) xay nh : 250g + nc : 1 lít -> đun nóng ->
nâng nhit -> đng hoá ht tinh bt (không có phán ng màu vi thuc th Iod) ->
lc -> đo nng đ dung dch đng (đ Balling -
o
B)
Nng đ đng trong nc mch nha mi thng đt 16-18
o
B. Mun có các nng
đ cn thit, ta dùng nc sch đ pha loãng
+ i vi nm mc, nng đ 3-4
o
B
+ i vi men, nng đ 6-8
o
B

+ i vi vi khun lactic, nng đ 8-12
o
B
Nc mch nha đc kh trùng 0,5atm/20-30 phút
Môi trng khoai tây: đc s dng ch yu đ phân lp và nuôi cy các loài trong
ging Clostriodium và các đi din vi khun phân gii tinh bt khác.
Cách làm

Khoai tây gt v, ct nh : 200 g + 1 lít nc -> đun sôi (15 phút) -> phân phi vào
dng c nuôi cy -> kh trùng (1,5 atm/30 phút) -> CaCO
3
môi trng nuôi cy
2. Môi trng tng hp
Môi trng Hansen : s dng đ nuôi cy nm men
Nguyên liu (g/l)
Glucose(maltose, saccharose) : 50 g Pepton : 10g KH
2
PO
4
: 3g
MgSO
4
: 2-5g Thch : 20g pH : …
Cách làm

Hoà tan hn hp các nguyên lieu trong nc, đun cho tan ht thch, hp kh trùng,
121
o
C/15 phút
Môi trng Saburaud

2. PHNG PHÁP NUÔI CY PHÂN LP VI SINH VT
Trong công tác nghiên cu vi sinh vt: cy, phân lp có tm quan trng ln trong
công tác bo tn ging, to ra nhng ging thun chng hay các ging mi
Thc tp VSV N.T.T.Thy
18
Trong môi trng mi, vi sinh vt phát trin tt, tng nhanh v s lng t bào. Tuy
nhiên sau mt thi gian ngun dinh dng cn dn, s tích lu sn phm ca quá
trình trao đi cht tng lên gây tác dng c ch vi sinh vt thm chí còn thay đô đc
tính hoc gây cht t bào. Do vy nên cn cy truyn sang môi trng mi
Qua phân lp ngi ta có th sàng lc ra đc các chng loi vi sinh vt riêng bit.
Trên c s đ nhn bit và thun chng các ging theo yêu cu ca con ngi

PHNG PHÁP PHÂN LP
Dùng phng pháp cy trên thch đa nhm to ra nhng khun lc riêng r, thun
li cho vic nhn xét, phân bit hay chn lc các chng vi sinh vt có trong mu.
Phng pháp phân lp đc tin hành theo các bc sau:
Ly mu
Tu theo mu đem phân lp mà có cách ly mu và khi lng mu ly khác nhau.
Cn bo đm các điu kin chung
- S lng phi đ đ phân lp và tin hành phân tích các ch tiêu khác (nu cn)
- Phi ghi chú rõ ràng thi gian và đa đim ly mu phân lp
- Thi gian ly mu tin hành nhanh
- Chú ý công tác vô trùng và chn lc mu có tính đi din
X lý mu
Mu rn: Bao gm các mu đt, mu thc n bt, mu tht….Cân chính xác 10g
mu cho vào ci vô trùng nghin k, sau đó pha loãng ti 100ml bng nc ct vô
trùng. Lc đu hút ly 1ml dch mu đ làm bc pha loãng tip theo
Mu lng: không cn x lý trc, ch cn hút ly 1ml dch mu đ pha loãng
Phng pháp pha loãng mu và cy

Chun b dãy ng nghim cha 9ml nc vô trùng hoc dung dch NaCl 9% vô
trùng, s lng ng tu theo s c đoán s vi sinh vt trong mu nhiu hay ít.
Cách làm
(hình)
Chú ý: khi chuyn chuyn sang nng đ mi, cn thay pipet
Cy trên môi trng thch đa: các môi trng này đã đc chun b và kim
nghim t bài trc.
Cy t các đ pha loãng nào đó ph thuc vào s lng vi sinh vt có trong. Dùng
pipet vô trùng ly mt th tích nht đnh (thng là 0,05; 0,1; 0,2 ml)  các dch có
đ pha loãng tng ng, cy lên b mt thch có cha trong đa Petri, dùng que gt
dàn đu lên khp b mt môi trng.
T mi đ pha loãng cn lp li t 3-5 ln. Mi ln ch s dng 1 pipet và 1 que gt
vô trùng
Các đa cha môi trng đã cy đc đt vào t đnh ôn vi nhit đ thích hp đ
theo dõi s phát trin ca các vi sinh vt cn phát hin
Nói chúng, sau 24 gi, vi sinh vt đã sinh trng và phát trin tt, hình thành các
khun lc trong môi trng.  đm bo cho vi sinh vt mc ht, có th xác đnh
Thc tp VSV N.T.T.Thy
19
thi gian nuôi cy nh sau: vi khun 36-48 gi, nm men 48-72 gi, nm mc 96-
120 gi.
Ni dung thc tp và tng trình
Phn làm môi trng
- Chia thành các nhóm thc tp làm môi trng: canh tht. Pepton, môi trng khoai
tây, môi trng Hansen và môi trng Saburaud
- Tin hành đ môi trng thch nghiêng, thch đa đi vi môi trng Hansen và
Saburaud
- Nêu tóm tt cách làm môi trng và xác đnh hiu qu kh trùng môi trng trên.

Dng c, hoá cht và nguyên liu

Dng c
Cc nu: 1000ml, 500ml, 250ml Phu thu tinh Hp lng
ng nghim: 16x160ml Bình tam giác: 100ml, 200 ml, 250ml
Bình đnh mc: 250ml, 500ml, 1000ml
èn cn a thu tinh Hp so màu pH k
Bp đin Ni hp áp lc
Hoá cht và nguyên liu
Dung dch axit: HCl 0,1N hoc H
2
SO
4
0,1N
Dung dch baz: NaOH 0,1N hoc NaHCO
3
0,1N K
2
SO
4
KH
2
PO
4
MgSO
4
.7H
2
O NaCl CaCO
3
ng Glucose Pepton Thch

Phn phân lp

- Chia thành các nhóm thc tp phân lp vi sinh vt trên môi trng rn: Bánh
biscuit, thóc, m; môi trng lng: nc sinh hot, nc da chua, sa ti. - - -
Tin hành làm các ng nghim có cha dung dch nc mui sinh lý tit trùng đ
pha loãng mu.
- Theo dõi s xut hin khun lc kh nng phát trin ca chúng. Xác đnh các đc
đim hình thái khun lc cng nh hình thái t bào. V hình minh ho
Thc tp VSV N.T.T.Thy
20