Giảng viên: Ths. A
Bộ môn: Tài chính Ngân hàng
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC
Chương I. Tổng quan thị trường chứng khoán
Chương II. Chứng khoán và phân loại thị trường
chứng khoán
Chương III. Thị trường chứng khoán sơ cấp
Chương IV. Thị trường chứng khoán thứ cấp
Chương V. Phân tích và đầu tư chứng khoán
Chương VI. Chứng Khoán quốc tế
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ THỊ
TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT
TRIỂN CỦA TTCK
-
Manh nha từ thế kỷ 15 tại Bruges(Bỉ).
-
1531 tại Antwerp (Bỉ)
-
1600-1602 tại London – Công ty Đông Ấn Hà Lan
-
1793 Sở GDCK New york mở tại phố Wall
-
Phương thức giao dịch thay đổi từ thủ công tới -> bán tự
động -> tự động hoàn toàn.
-
Một số giai đoạn đáng chú ý: của TTCK thế giới: 1929-
1933; 1973; 1987; 2008-2009
Nguồn vốn lưu thông trong nền kinh
Nguồn vốn lưu thông trong nền kinh
tế
tế
Người có vốn và có nhu
cầu cho vay
Người cần vốn
Định chế TC trực tiếp
Định chế TC gián tiếp
Vốn
Vốn
Bản chất của TTCK
Bản chất của TTCK
TTCK là nơi tập trung và phân phối các
nguồn vốn tiết kiệm hoặc tạm thời nhàn rỗi
TTCK là định chế tài chính trực tiếp
TTCK thực chất là quá trình vận động của
tư bản tiền tệ, chuyển tư bản tiền tệ từ tư
bản sở hữu sang tư bản kinh doanh.
KHÁI NIỆM TTCK
TTCK là nơi diễn ra các hoạt động
giao dịch mua bán các loại chứng
khoán
Hàng hóa giao dịch trên TTCK là các
cổ phiếu, trái phiếu, và một số công cụ
phái sinh.
VỊ TRÍ CỦA TTCK
Cấu trúc TTCK
Cấu trúc TTCK
Phân loại theo hình thức tổ chức;
Thị trường chứng khoán chính thức (SGD)
Có địa điểm thời gian làm việc cụ thể
Là nơi mua bán các loại chứng khoán đã được
niêm yết
Thị trường chứng khóan phi chính thức (thị trường OTC)
Không có địa điểm, thời gian làm việc cụ thể
Là nơi mua bán các loại chứng khoán chưa
được niêm yết
PHÂN BIỆT THỊ TRƯỜNG OTC VÀ SỞ
GIAO DỊCH
Thị trường OTC
-
Không có địa điểm giao dịch
-
Giao dịch bằng cơ chế
thương lượng và thoả thuận
giá là chủ yếu
-
Trên thị trường có thể có
nhiều mức giá đối với 1 loại
chứng khoán trong cùng 1
thời điểm
-
Giao dịch các loại chứng
khoán có độ rủi ro cao
-
Cơ chế thanh toán đa dạng
và linh hoạt
Sở giao dịch
-
Có địa điểm giao dịch cụ
thể
-
Giao dịch thông qua đấu
giá tập trung
-
Chỉ có 1 mức giá đối với 1
loại chứng khoán tại cùng
1 thời điểm
-
Giao dịch các loại chứng
khoán có độ rủi ro thấp
hơn
-
Cơ chế thanh toán bù trừ
đa phương thống nhất
Phân loại theo quá trình luân chuyển chứng khoán
Thị trường chứng khoán sơ cấp (thị trường phát hành):
là nơi chứng khoán lần đầu được bán cho các nhà đầu tư
bởi các nhà phát hành
Thị trường chứng khoán thứ cấp (thị trường giao dịch): là
nơi mua bán chứng khóan đã được phát hành
CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN (tiếp)
Thị trường thứ cấp
Chứng khoán
Vốn ( ền)
Chứng khoán
Nhà phát hành Nhà đầu tư Nhà đầu tư
Tiền
Thị trường sơ cấp
Cấu trúc TTCK
Cấu trúc TTCK
Căn cứ vào phương thức giao dịch: TT giao
ngay và TT tương lại.
Căn cứ vào tính chất các loại CK được giao
dịch: TT Cổ phiếu, TT trái phiếu, TT chứng chỉ
quỹ và TTCK phái sinh
Liên hệ Việt Nam
Liên hệ Việt Nam
Điều 33 (luật chứng khoán): Tổ chức TTGDCK
1. Sở giao dịch chứng khoán (SGDCK) tổ chức giao dịch
chứng khoán cho chứng khoán của tổ chức phát hành đủ
điều kiện niêm yết tại SGDCK
2. TTGDCK tổ chức giao dịch chứng khoán cho chứng
khoán của tổ chức phát hành không đủ điều kiện niêm yết
tại SGDCK
3. Ngoài SGDCK và TTGDCK không tổ chức, cá nhân nào
được phép tổ chức TTGDCK.;
ĐẶC ĐIỂM CỦA TTCK
ĐẶC ĐIỂM CỦA TTCK
•
Hàng hóa trên TTCK là các hàng hóa đặc biệt
•
TTCK được đặc trưng bởi các định chế tài
chính trực tiếp
•
Hoạt động mua bán thông qua các nhà môi
giới
•
Là TT gần với TT cạnh tranh hoàn hảo
•
TTCK về cơ bản là một thị trường liên tục.
VAI TRÒ THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN
Đối với chính phủ:
Tạo ra các công cụ có tính thanh khoản cao, có thể tích tụ
tập trung và phân phối vốn đáp ứng yêu cầu phát triển
kinh tế
Tạo cơ hội cho chính phủ huy động các nguồn tài chính
mà không gây áp lực về lạm phát
Thu hút vốn đầu tư nước ngoài
Cung cấp các phương tiện để huy động vốn và sử dụng
các nguồn vốn 1 cách có hiệu quả cho nền KTQD
VAI TRÒ TTCK
Đối với công ty:
Giúp công ty thoát khỏi các khoản vay khi có chi phí cao
ở ngân hàng
Đa dạng hóa các hình thức huy động vốn
Là nơi giúp các tập đoàn ra mắt công chúng
Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sử dụng vốn linh
hoạt hơn, kinh doanh có hiệu quả hơn
Tạo điều kiện cho việc tách biệt giữa sở hữu và quản lý
doanh nghiệp
VAI TRÒ TTCK
Đối với nhà đầu tư:
Đa dạng hóa đầu tư và giảm rủi ro
Tạo thói quen về đầu tư cho công chúng
Cung cấp môi trường đầu tư cho các nhà đầu tư
NHƯỢC ĐIỂM CỦA TTCK
Yếu tố đầu cơ
Mua bán nội gián
Phao tin đồn không chính xác
Mua bán cổ phiếu ngầm không qua thị trường
chứng khoán
CHỨC NĂNG
•
Công cụ huy động vốn đầu tư cho nền kinh tế
•
Công cụ tăng tiết kiệm quốc gia
•
Cung cấp khả năng thanh khoản cho các
chứng khoán
•
Đánh giá giá trị của các doanh nghiệp và của
nền kinh tế
•
Tạo môi trường giúp chính phủ thực hiện các
chính sách vĩ mô
CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TTCK
CÁC CHỦ THỂ THAM GIA TTCK
ĐIỀU KIỆN GIA NHẬP
ĐIỀU KIỆN GIA NHẬP
TTCK
TTCK
Điều kiện về kinh tế
Điều kiện về pháp lý
Điều kiện về cở sở vật chất
Điều kiện về con người
Nguyên tắc hoạt động
Nguyên tắc hoạt động
của TTCK
của TTCK
Nguyên tắc trung gian
Giao dịch mua bán chứng khoán phải thông
qua trung gian
Nguyên tắc đấu giá
Giá cả xác định thông qua đấu giá
Nguyên tắc công khai thông tin
Công khai thông tin trên thị trường sơ cấp và
thị trườn thứ cấp
Nguyên tắc hoạt động
Nguyên tắc hoạt động
của TTCK
của TTCK
Nguyên tắc cạnh tranh
Giá cả trên TTCK phản ánh quan hệ cung cầu về CK, thể hiện
tương quan cạnh tranh giữa công ty, nhà đầu tư.
Nguyên tắc tập trung
Các giao dịch CK chỉ diễn ra trên Sở GDCK hoặc thị trường OTC,
có sự kiểm tra giám sát của cơ quan NN