Tài liệu đào tạo TNV YOUTH DAY 2014

Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
LỜI NGỎ
Các bạn Tình nguyện viên thân mến!
Hội Thanh niên vận động hiến máu Hà Nội rất vui mừng được đón nhận Bạn vào
ngôi nhà chung của Hội. Thế là từ bây giờ Hội đã thêm một người bạn nữa để cùng chia
sẻ những lúc buồn vui, chia sẻ những lúc khó khăn, vất vả qua công việc hàng ngày và
cùng đón nhận những nụ cười hạnh phúc từ những người bệnh được cứu sống bằng
truyền máu. Đặc biệt hơn nữa là những người bệnh thân yêu của chúng ta lại có thêm một
niềm tin, niềm hy vọng vào cuộc sống của mình nhờ có thêm một người bạn đem đến cho
họ “nguồn sống” - đó là máu để điều trị bệnh. Máu là loại thuốc đặc biệt và vô giá. Người
bệnh được truyền máu không chỉ là được tiếp nhận một loại thuốc quý vào cơ thể mà còn
được đón nhận vào mình cả một tình yêu thương bao la của đồng loại.
Thưa các bạn!
Dân tộc Việt Nam ta vốn có truyền thống nhân ái “thương người như thể thương
thân”. Hiện nay ở nước ta vẫn còn tình trạng thiếu máu trầm trọng trong điều trị người
bệnh là do nhận thức của nhiều người về hiến máu nhân đạo còn hạn chế. Chính vì vậy
công tác vận động hiến máu nhân đạo còn gặp nhiều khó khăn. Nhưng chúng ta tin tưởng
rằng một ngày không xa nữa sẽ không còn những người bệnh rủi ro không được cứu sống
do không có máu truyền. Chúng ta hãy siết chặt tay nhau cùng vượt qua những khó khăn
trong công tác vận động hiến máu nhân đạo. Những nụ cười rạng rỡ hạnh phúc của
người bệnh đang chờ đón cho chúng ta!
Chúc các bạn hạnh phúc và thành đạt!
Chi Hội 27/2 Page 1
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
A. YOUTH DAY
I. Youth Day – Cái nhìn tổng quan.
“YOUTH DAY” là ngày hội được tổ chức thường niên và mỗi năm một lần
vào ngày chủ nhật cuối cùng của tháng 8 do chi hội 27/2 trực thuộc Hội Thanh niên
vận động hiến máu Hà Nội, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, là đơn vị
chủ quản. “Youth Day” là ngày hội thực sự của giới trẻ nhằm kết nối thế hệ trẻ lại
với nhau, những con người cùng chung mục đích và cùng có chung một lý tưởng,

một hành động thiết thực cho xã hội vì một Việt Nam phát triển và tươi đẹp hơn.
MỤC TIÊU
1. Tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho Hội viên Thanh niên, học sinh sinh viên các
trường trên địa bàn Hà Nội.
2. Tổ chức ngày hội để kết nối thế hệ trẻ cùng có chung một lý tưởng, thực hiện
hành động thiết thực vì cuộc sống cộng đồng trong đó trọng tâm hiến máu cứu
người. Vì sự phát triển bền vững xã hội và đạt mục tiêu thiên niên kỷ.
3. Tăng cường sự quan tâm, hưởng ứng phối hợp của các tổ chức xã hội, các Hội,
câu lạc bộ, đội tình nguyện với phong trào hiến máu tự nguyện nhân rộng mô
hình kết nối cộng đồng tình nguyện tới các địa phương.
4. Thực hiện chiến dịch truyền thông mạnh mẽ tạo sân chơi bổ ích cho những trái
tim nhiệt huyết trong trong công tác tình nguyện, khích lệ những hành động tình
nguyện của tuổi trẻ vì cuộc sống cộng đồng, đồng thời nhằm tôn vinh nghĩa cử
cao đẹp hiến máu cứu người.
5. Kêu gọi xã hội tích cực tham gia hiến máu và vận động hiến máu tình nguyện
khắc phục tình trạng khan nguồn máu dùng cho điều trị và cấp cứu trong dịp hè.
II. Tóm tắt Youth Day
1. Giọt hồng yêu thương 2008 (ngày 24/8/2008)
Tiền thân của “Youth Day” là chương trình “Giọt hồng yêu thương” tổ chức lần đầu
tiên vào ngày 24/8/2008 tại Gò Đống Đa. Tại chuơng trình này, các sự kiện cực kì thú vị
như hàng ngàn con hạc giấy đã được xếp thành hình giọt máu ý nghĩa, “Thông điệp từ
trái tim”- dành cho người hiến máu và tất cả mọi người tham gia Festival viết những
thông điệp và những câu châm ngôn kèm theo chữ kí của họ làm thành một bức tranh
Chi Hội 27/2 Page 2
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
lớn, quyên góp được rất nhiều đồ dùng, quần áo cho trẻ em tại làng trẻ SOS, “Tìm hiểu
về Gò Đống Đa”… Giao lưu ca nhạc với sự tham gia của các nhóm nhảy chuyên nghiệp.
Kết thúc chương trình thu đuợc hơn 300 đơn vị máu đóng góp vào ngân hàng máu của
Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương.
2. Giọt hồng yêu thương 2009 (ngày 23/8/2009)

Tiếp nối thành công của năm thứ nhất, chương trình “Giọt hồng yêu thương” lần 2
được tổ chức vào ngày 23/8/2009. Chương trình thu hút hơn 2500 bạn trẻ tham gia ngày
hội và thu được hơn 500 đơn vị máu. Bên cạnh chương trình hiến máu nhân đạo là rất
nhiều sự kiện độc đáo và có ý nghĩa khác như: “Bước nhảy Michael”, “Sôi động trẻ”,
“Vòng tay yêu thương” - lập kỉ lục về số lượng người nắm tay và hát về hiến máu nhân
đạo quanh Gò Đống Đa; “Những bức tranh vui"; “Tình yêu ẩm thực” - với rất nhiều món
ăn độc đáo, “Chân quê” - cuộc thi nấu cơm bằng niêu, “Sinh nhật Hồng” - tổ chức sinh
nhật cho những người có sinh nhật trong tháng 8
3. Youth Day 2010 (ngày 28/8/2010)
“Giọt hồng yêu thương” được đổi tên thành “Youth Day” vào năm 2010 thu hút
hơn 3000 bạn trẻ với thông điệp “New Blood - change the World”. Phát động hàng
nghìn thanh niên cả nước tham gia vào hoạt động có ý nghĩa này nhằm hướng tới đại lễ kỉ
niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội và thu hút 1000 TNV. Đặc biệt xác lập kỉ lục Việt
Nam: 1000 người cùng nhảy flashmob. Kết thúc chương trình “Youth Day” năm thứ
nhất thu được 630 đơn vị máu. Ngoài ra còn có nhiều hoạt động ý nghĩa như Hội trại
Youth Camp, các trò chơi hấp dẫn trong Youth Games, giao lưu với các Tân Thủ khoa
của kỳ thì ĐH 2010…
4. Youth Day 2011 (ngày 28/8/2011)
Cũng vào ngày 28/8/2011 “Youth Day” lần thứ II được tổ chức với thông điệp
“Connecting Heart Sharing Life”. Chương trình với nhiều thay đổi sáng tạo đem lại
dấu ấn mới và thu hút nhiều hơn sự quan tâm của thanh niên Hà Nội. Sau chương trình
chúng ta đã thu được 1071 đơn vị máu quý giá. Đặc biệt là chương trình lập kỉ lục Việt
Nam “2011- Let’s Dance Together”. Cũng trong khuôn khổ chương trình rất nhiều hoạt
động ý nghĩa được tổ chức như: Chương trình “2011 Chữ ký chào đón Youth Day”, “Hội
trại Youth Day”, Đại nhạc hội “Music connects hearts”, Hiến máu tình nguyện “Blood
sharing lives” với sự tham gia của Đại sứ Youth Day 2011 - Ca sỹ Duy Khoa. Đặc biệt,
hàng nghìn bạn trẻ cùng xếp chữ “YOUTH DAY” và gửi thông điệp bằng hàng nghìn
quả bóng bay.
Chi Hội 27/2 Page 3
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014

5. Youth Day 2012 (ngày 26/8/2012)
Youth Day lần thứ III của những con người mới, Youth Day 2012 với sự phối hợp
của hai Chi hội vốn chung nguồn gốc là chi hội 27-2 và 24-1 đã là một chương trình thực
sự sôi động, và thực sự ý nghĩa với thông điệp “I am proud – T am Vietnamese”, thu
được 2103 đơn vị máu, thu hút hơn 7000 tình nguyện viên. Cũng trong khuôn khổ
chương trình có rất nhiều hoạt động rất thu hút và mang đậm màu sắc giới trẻ Việt:
- Chương trình xác lập kỉ lục Việt Nam 5000 người cùng tham gia nhảy flash mob:
“Let’s dance together”.
- Clip kỉ lục 20000 người nói “Tôi yêu Việt Nam” – clip “I love Viet Nam”.
- Hội trại “Giới trẻ Việt Nam” – “Youth Việt Nam” camp - Đại nhạc hội Music
Connects hearts”.
- Chương trình hiến máu - “New blood, change the world”.
- Chương trình Lễ hội đường phố - “Street festival”.
- Triển lãm ảnh “Tuổi trẻ với An toàn giao thông” 5000 tình nguyện viên sẽ được
tuyển để tham gia ngày hội giới trẻ Việt Nam 2012 để cùng tham gia các hoạt động đồng
hành cùng chương trình và đặc biệt cùng xác lập kỉ lục Việt Nam: số người nhảy
flashmob lớn nhất.
6. Youth Day 2013 (ngày 25/8/2013)
Tiếp bước những thành công của các kì Youth Day trước, Youth Day 2013 được
tổ chức đã thực sự là một ngày hội lớn và ý nghĩa với thông điệp “Tôi tự hào - Tôi
người Việt Nam”, thu hút 5000 tình nguyện viên, thu về 1702 đơn vị máu và tổ chức
được một chuỗi các sự kiện vô cùng ý nghĩa cho các TNV:
- Tiếp tục xác lập kỉ lục Việt Nam với 5000 người tham gia nhảy flashmob bài hát
chính thức của ngày hội “Sống thật một cá tính”.
- Chương trình hiến máu - “New blood, change the world”.
- Đại nhạc hội và chương trình sân khấu đường phố “Tôi trẻ - Tôi thể hiện”.
- “Tôi trẻ - tôi sẻ chia” - quyên góp ủng hộ hàng nghìn quyển vở và bút cho trẻ em
nghèo tại Thái Nguyên.
- Hội trại thể hiện tính sáng tạo và trách nhiệm của giới trẻ với các vấn đề nóng của
xã hội như: giới trẻ với cộng đồng LGBT, giới trẻ với mạng xã hội, giới trẻ với an

toàn giao thông, giới trẻ với hoạt động xã hội và giới trẻ nói không với thuốc lá.
Chi Hội 27/2 Page 4
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
III. Ngày hội giới trẻ - YOUTH DAY 2014
YOUTH DAY 2014 – Youth Day lần thứ V được tổ chức, với thông điệp “Tôi tự
hào – Tôi người Việt Nam” hứa hẹn sẽ tiếp tục trở thành một sân chơi, môi trường
thực sự cho giới trẻ thể hiện sự năng động, sáng tạo của mình cũng như trách nhiệm với
quê hương, đất nước, với cộng đồng xã hội, nơi thể hiện hình ảnh và tiếng nói của giới
trẻ, đánh dấu thành công hành trình 5 năm Youth Day song hành với giớ trẻ thủ đô.
Vậy: - Youth Day 2014 có gì ?
- Youth Day 2014 có gì mới?
- Youth day 2014 sẽ như thế nào?
Muốn biết, bạn – tôi – chúng ta hãy cùng cháy hết mình với Youth Day 2014 để có
một mùa hè thực sự ý nghĩa và sôi động. Hãy để Youth Day là nơi bạn có thể thể hiện
khả năng của mình, nơi lưu giữ những kỉ niệm khó quên – những dấu ấn của một thời
đam mê và bùng cháy…
Chi Hội 27/2 Page 5
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
B. KIẾN THỨC VỀ HIẾN MÁU NHÂN ĐẠO
I. MÁU VÀ AN TOÀN TRUYỀN MÁU
1. Máu và thành phần máu
a. Máu là một tổ chức lỏng lưu thông trong hệ thống tuần hoàn của cơ thể. Máu
gồm nhiều thành phần với các chức năng khác nhau liên quan mật thiết đến chức năng
sống của cơ thể.
Trong cơ thể người khoẻ mạnh lượng máu tương đối hằng định, trung bình người
Việt Nam là 70 ml/kg cân nặng (77 ml/kg với nam và 66 ml/kg với nữ) nhờ quá trình
điều hoà sinh máu.
b. Thành phần và chức năng của máu:
Máu gồm 2 phần: các tế bào (phần hữu hình) và huyết tương (phần vô hình).
• Các tế bào máu bao gồm:

- Hồng cầu: chiếm số lượng nhiều nhất, chứa huyết sắc tố (khiến cho máu có màu
đỏ) làm nhiệm vụ vận chuyển O
2
từ phổi đến các mô và nhận CO
2
từ các mô lên đào thải
ở phổi (Khoảng 20%). Đời sống trung bình là 90 - 120 ngày.
- Bạch cầu: có chức năng bảo vệ cơ thể bằng cách phát hiện và tiêu diệt các “vật
lạ” gây bệnh. Có nhiều loại bạch cầu khác nhau với đời sống từ một tuần đến vài tháng
thậm chí vài năm. Bình thường ngoài lưu hành trong máu, một lượng lớn bạch cầu cư trú
ở các mô của cơ thể để làm nhiệm vụ bảo vệ.
- Tiểu cầu: là những mảnh tế bào rất nhỏ, tham gia vào chức năng đông máu. Đời
sống của tiểu cầu khoảng vài ngày đến một hoặc hai tuần.
• Huyết tương: là phần vô hình, màu vàng, chứa chủ yếu là nước; ngoài ra còn
rất nhiều chất rất quan trọng đối với sự phát triển của cơ thể như:
- Albumin
- Các yếu tố đông máu
- Các kháng thể làm nhiệm vụ bảo vệ cơ thể.
- Các chất mỡ, đường, vitamin, muối khoáng, hormon, các men
Huyết tương có nhiệm vụ hấp thu các chất dinh dưỡng rồi đi nuôi khắp cơ thể. Đồng
thời nhận các chất cần đào thải từ các mô để đưa đến các cơ quan rồi đào thải ra ngoài
(vận chuyển 80% CO
2
từ các mô lên đào thải ở phổi). Huyết tương thay đổi theo giờ
trong cơ thể, ví dụ sau bữa ăn huyết tương có màu đục và trở nên trong màu vàng chanh
sau khi ăn từ một đến hai giờ. Máu có huyết tương đục sẽ không được sử dụng vì có thể
gây sốc, gây dị ứng cho người bệnh. Vì vậy, người hiến máu chỉ nên ăn nhẹ, ăn ít đạm,
mỡ trước khi hiến máu.
Chi Hội 27/2 Page 6
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014

2. Quá trình tạo máu
Sơ đồ chu trình sống của tế bào máu:
- Ở người lớn, cơ quan tạo máu là tủy xương của các xương dài và xương dẹt. Các
tế bào máu sinh ra nhằm thay thế cho các tế bào già bị mất đi. Sau khi tham gia hoạt động
chức năng ở máu và các mô trong một thời gian chúng sẽ bị tiêu hủy, một phần được tái
hấp thu, một phần được đào thải ra khỏi cơ thể.
- Bình thường thì hai quá trình sinh máu và tiêu hủy máu sẽ cân bằng để đảm bảo
duy trì lượng máu ổn định trong cơ thể. Mỗi ngày sẽ có khoảng 40 ml đến 80 ml máu
được thay thế và tủy xương có khả năng sinh máu gấp 6-10 lần như vậy.
- Khi bị mất máu, cơ thể sẽ huy động lượng máu dự trữ trong gan, lách, để duy
trì huyết áp không thay đổi. Sau đó tủy xương sẽ tăng sinh máu đề bù lượng máu đã mất.
Nếu mất máu từ 30% tổng lượng máu thì cơ thể sẽ bị rối loạn chức năng của nhiều cơ
quan, có thể gây sốc thậm chí gây tử vong.
- Bạch cầu và tiểu cầu do cư trú ở nhiều mô nên không ảnh hưởng nhiều sau khi bị
mất máu. Huyết tương hồi phục rất nhanh chóng, chỉ sau vài giờ đến vài ngày khi bị mất
máu.
3. Nhóm máu
- Máu của những người khác nhau có những đặc tính kháng nguyên và kháng thể
khác nhau, vì thế kháng thể trong huyết tương của người này có thể phản ứng với kháng
nguyên trên hồng cầu của người khác và gây tai biến.
Phân loại máu dựa trên hệ thống kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu thành các
nhóm, gọi là nhóm máu. Có nhiều hệ nhóm máu khác nhau như hệ ABO, hệ Rh, hệ Kell,
hệ MN, trong đó quan trọng là hệ nhóm máu ABO và hệ nhóm máu Rh (vì nó gây ra
đáp ứng miễn dịch và phản ứng truyền máu).
• Hệ nhóm máu ABO gồm 4 nhóm máu chính là A, B, O và AB. Dựa vào sự có mặt
của kháng nguyên trên hồng cầu và kháng thể trong huyết thanh (là huyết tương đã loại
bỏ các yếu tố đông máu) có thể tóm tắt theo bảng sau:
Chi Hội 27/2 Page 7
Sinh máu
(Tủy xương)

Hoạt động
chức năng
Hủy
(Gan, lách)

Thải

Tái hấp thu (các sản phẩm)
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
Nhóm máu Kháng nguyên
trên bề mặt hồng cầu
Kháng thể
trong huyết thanh
A A anti-B
B B anti-A
O Không có anti-A và anti-B
AB A và B Không có
- Nguyên tắc truyền máu: truyền cùng nhóm máu để tránh
kháng nguyên và kháng thể tương ứng gặp nhau trong cơ
thể. Tức là truyền máu nhóm A cho người nhóm A, máu
nhóm B cho người nhóm B…
Tuy nhiên, trong trường hợp cấp cứu, không có đủ
lượng máu để truyền thì buộc phải truyền máu khác nhóm,
ví dụ máu nhóm O cho người nhóm A…vì phản ứng
truyền máu chỉ xảy ra nhanh và trên diện rộng khi có sự
ngưng kết giữa hồng cầu người cho với kháng thể người nhận (nhưng phải truyền ít, từ
từ, theo dõi liên tục).
- Tỉ lệ người có các nhóm máu A, B, O, AB trong cộng đồng khác nhau ở từng chủng
tộc. Ở Việt Nam, tỉ lệ đó là:
A: khoảng 21,2 % B: khoảng 30,1%

O: khoảng 42,1 % AB: khoảng 6,6%
• Hệ nhóm máu Rh: có hai loại nhóm máu là Rh+ (có kháng nguyên D trên hồng
cầu) và Rh- (không có kháng nguyên D trên hồng cầu). Ở Việt Nam, tỷ lệ người Rh-
chiếm tỷ lệ rất thấp là 0,07% dân số nên họ được coi là người có nhóm máu hiếm (những
nhóm máu chiếm dưới 0,1%). Trong khi ở Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Úc, tỷ lệ này cao
hơn nhiều, chiếm khoảng 15% - 40% dân số.
Người có nhóm máu Rh- không nhận máu từ nhóm Rh+ (ngoại trừ lần đầu truyền
máu vì chưa có kháng thể anti-D).
Chi Hội 27/2 Page 8
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
Người nhóm máu Rh- được truyền máu Rh+, lần
đầu tiên hầu như không xảy ra tai biến. Tuy nhiên, cơ thể người này bắt đầu sản xuất
kháng thể anti-D. Nồng độ kháng thể đạt tối đa sau 2-4 tháng. Nếu sau đó người này lại
được truyền máu Rh+ thì tai biến có thể xảy ra do kháng thể anti-D có sẵn cùng với
kháng thể anti-D được tạo ra lần hai sẽ gây ngưng kết hồng cầu Rh+ được truyền vào.
* Trong sản khoa, xảy ra đối với những người phụ nữ Rh- lấy chồng Rh+. Khi
có thai, thai nhi có thể là Rh+ hoặc Rh
Trong lần mang thai Rh+ đầu tiên, đứa trẻ sinh ra trong lần này không bị ảnh
hưởng gì cả nếu trước đó người mẹ chưa hề nhận máu của người Rh+. Tuy nhiên, một
lượng máu Rh+ của thai nhi sẽ vào tuần hoàn mẹ chủ yếu là lúc sinh và kích thích cơ thể
người mẹ sản xuất kháng thể anti-D. Đến lần mang thai tiếp theo, kháng thể anti-D sẽ vào
tuần hoàn thai nhi qua rau thai. Nếu đó là thai Rh+ thì kháng thể anti-D có thể làm ngưng
kết hồng cầu thai nhi gây thiếu máu tan máu bào thai và gây các tai biến sảy thai, thai
lưu, hoặc đứa trẻ sinh ra bị hội chứng vàng da tan máu nặng.
Giải pháp để khắc phục thiếu máu tan máu bào thai là trong vòng 72h sau khi sinh
một đứa con Rh+ ngugời mẹ được tiêm kháng thể anti-D, những kháng thể này sẽ phản
ứng với những hồng cầu Rh+ đi vào máu mẹ.
4. Các hình thức truyền máu
• Dựa vào thành phần máu đưa vào cơ thể:
+ Truyền máu toàn phần (truyền toàn bộ các thành phần của máu)

+ Truyền máu từng phần (như hồng cầu, tiểu cầu, bạch cầu, huyết tương, ).
Ngày nay, nhờ sự tiến bộ của truyền máu hiện đại nên chủ yếu là truyền máu từng
phần, nghĩa là nên dùng các chế phẩm từ máu.
• Dựa vào sự tương đồng giữa người hiến máu và người nhận máu:
+ Truyền máu khác cá thể (người hiến máu và người nhận máu khác nhau).
+ Truyền máu tự thân (truyền máu của chính bản thân người bệnh).
Truyền máu tự thân đảm bảo an toàn hơn truyền máu khác cá thể nhưng rất ít
người bệnh có đủ tiêu chuẩn áp dụng nên đa số vẫn là truyền máu khác cá thể.
5. Các bệnh nhiễm trùng lây qua đường truyền máu
Chi Hội 27/2 Page 9
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Ở Việt Nam, quy định bắt buộc phải xét nghiệm sàng lọc tại đơn vị máu trước
khi truyền cho người bệnh 5 bệnh nhiễm trùng là: HIV/AIDS, viêm gan virus B, viêm
gan virus C, giang mai và sốt rét.
- Tuy vậy, khó khăn nhất là xét nghiệm không phát hiện được các tác nhân này
trong “giai đoạn cửa sổ” - là thời gian giữa thời điểm nhiễm virut gây bệnh và thời
điểm mà sự phát triển của kháng thể kháng virut đến mức có thể phát hiện được.
Không giống như xét nghiệm virus viêm gan B, các xét nghiệm sàng lọc HIV
thông thường chỉ dựa vào sự có mặt của một nồng độ kháng thể kháng HIV để nhận biết
mà không phải là kháng nguyên. Do vậy khi kết quả của một xét nghiệm HIV là âm tính
thì vẫn không thể khẳng định người đó không bị nhiễm HIV. Nguy cơ lây truyền HIV
hay các bệnh khác qua đường truyền máu càng tăng lên nếu người cho máu không được
hiểu biết đầy đủ về giai đoạn cửa sổ, hiểu sai lầm rằng máu của họ là an toàn khi họ
không có các biểu hiện lâm sàng của bệnh.
- Giai đoạn cửa sổ như HIV là 3 tháng, viêm gan B là 4 tuần, viêm gan C là 12
tuần, giang mai là 4 đến 8 tuần và ký sinh trùng sốt rét thì chỉ phát hiện được khi cho máu
trong lúc đang lên cơn sốt. Ngay cả các nước tiên tiến như Mỹ, Nhật, thì tỷ lệ lây nhiễm
HIV/AIDS qua truyền máu cũng còn rất cao (khoảng 1/1.000.000 lần truyền máu) mặc
dù họ đã áp dụng nhiều phương pháp xét nghiệm rất hiện đại để sàng lọc máu.
6. An toàn truyền máu

Hiểu theo nghĩa rộng an toàn truyền máu là không để xảy ra bất kì điều nguy hiểm
nào cho 3 đối tượng :
- Người hiến máu.
- Người tham gia vào quá trình lấy máu và truyền máu (bao gồm cả TNV tổ chức buổi
lấy máu).
- Người được nhận máu.
Việc chống lây nhiễm cho người hiến máu được thực hiện khá đơn giản vì chỉ cần
đảm bảo vô khuẩn các dụng cụ lấy máu và kim lấy máu chỉ dùng một lần. Thực tế hiện
nay, khả năng lây bệnh do tham gia hiến máu là không xảy ra. Điều đáng ngại nhất là
người bệnh nhận máu và nhân viên y tế có nguy cơ bị lây nhiễm bệnh từ những người
hiến máu.
Chi Hội 27/2 Page 10
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
II. HIẾN MÁU TÌNH NGUYỆN
1. Sự cần thiết của hiến máu nhân đạo
• Máu và chế phẩm máu là thuốc điều trị đặc biệt, chỉ có thể được lấy từ người.
• Mỗi ngày, có hàng triệu người trên thế giới cần tiếp nhận máu do thiếu máu, vì:
- Mất máu: + Do chảy máu cấp tính (tai nạn, tai biến sản khoa, phẫu thuật ngoại
khoa…) hoặc bệnh lý mạn tính (do giun móc, do bệnh trĩ, ).
+ Do tan máu: vỡ hồng cầu do sốt rét, do ngộ độc cấp, do truyền nhầm
nhóm máu, do bệnh lý của máu,
- Tủy kém sinh máu: + Do bệnh lý của tủy xương: suy tủy, ung thư máu…
+ Do thiếu nguyên liệu để sinh máu: thiếu sắt, suy dinh dưỡng,
rối loạn hấp thu ở ruột, thiếu các vitamin,
• Nhu cầu máu trên thế giới ngày một gia tăng mà số người hiến máu lại giảm, vì:
- Các bạn trẻ chưa có thói quen hiến máu.
- Một số người tuổi cao không còn cho máu được nữa.
- Quy chế lấy máu nghiêm ngặt hơn để bảo đảm an toàn cho người bệnh.
Vì thiếu máu an toàn là vấn đề toàn cầu, nên vào tháng 5 năm 2005, Bộ Trưởng Y tế
các quốc gia trên thế giới đã quyết định lấy ngày 14 tháng 6 mỗi năm làm ngày “Ngày thế

giới tôn vinh những người hiến máu tình nguyện”.
2. Ý nghĩa cao đẹp của việc hiến máu cứu người
• Bạn hiến máu tức là hiến một phần cơ thể của mình để cứu chữa người bệnh, máu
của bạn là sự sống của người bệnh. Hiến máu cứu người là thể hiện tinh thần nhân ái, sự
văn minh của mỗi con người, mỗi gia đình, mỗi cộng đồng và mỗi dân tộc.
• Mỗi người đều có quyền lợi là được truyền máu khi bản thân cần tới máu để được
cứu chữa thì cũng có trách nhiệm hiến máu khi bản thân mình khoẻ mạnh. Hiến máu để
cứu người và cũng là để cứu chính bản thân mình vì một người hôm nay khoẻ mạnh
nhưng có thể ngày mai có thể cần tới máu để được cứu chữa.

3. Điều kiện, quy trình và thủ tục tham gia hiến máu tình nguyện

3.1. Điều kiện để hiến máu an toàn
• Hoàn toàn tự nguyện. Nhận thức đầy đủ, đúng đắn về hiến máu nhân đạo.
Chi Hội 27/2 Page 11
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
• Thực hiện tốt những hướng dẫn của bác sỹ trước, trong và sau khi hiến máu.
• Phải có giấy tờ tùy thân như CMND, hộ chiếu, giấy chứng minh của quân đội,
công an…
• Có trả lời bảng hỏi tình trạng sức khoẻ và cam kết tự nguyện hiến máu.
• Tuổi: từ đủ 18 đến 60 tuổi.
• Sức khỏe:
a) Cân nặng ít nhất là 42kg đối với nữ, 45kg đối với nam; từ 42kg đến dưới 45kg
được hiến không quá 250 ml máu toàn phần mỗi lần.
b) Cân nặng ít nhất là 50kg được hiến các thành phần máu bằng gạn tách.
c) Không mắc một số bệnh lý và dùng thuốc theo quy định.
d) Lâm sàng:
- Tỉnh táo, tiếp xúc tốt.
- Huyết áp tối đa trong khoảng từ 100-160 mmHg và tối thiểu từ 60-100 mmHg.
- Nhịp tim đều, trong khoảng từ 60 đến 90 lần/phút;

- Không có một trong các biểu hiện sau: gày, sút cân nhanh (trên 10% cân nặng cơ thể
trong thời gian 6 tháng); da xanh, niêm mạc nhợt; hoa mắt, chóng mặt; vã mồ hôi trộm;
hạch to xuất hiện nhiều nơi; sốt; phù; ho, khó thở; tiêu chảy; xuất huyết các loại; có các
tổn thương, dấu hiệu bất thường trên da.
đ) Xét nghiệm:
- Đạt các tiêu chí về nồng độ hemoglobin, nồng độ protein huyết thanh hay số lượng tiểu
cầu…
- Test nhanh virus viêm gan B âm tính.
3.2. Trì hoãn hiến máu
• Trì hoãn hiến máu trong 12 tháng kể từ thời điểm:
a) Sau can thiệp ngoại khoa, Tiêm, truyền máu, chế phẩm máu.
b) Khỏi các bệnh sốt rét, giang mai, lao, uốn ván, viêm não, viêm màng não.
c) Tiêm vắc xin viêm gan B, vắc xin phòng bệnh dại.
d) Sinh con hoặc chấm dứt thai nghén.
• Trì hoãn hiến máu trong 6 tháng kể từ thời điểm:
a) Xăm trổ trên da, bấm dái tai, bấm mũi, bấm rốn
Chi Hội 27/2 Page 12
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
b) Phơi nhiễm với máu và dịch từ người có nguy cơ hoặc đã nhiễm các bệnh lây truyền
qua đường máu.
c) Khỏi các bệnh thương hàn, nhiễm trùng huyết, bị rắn cắn, viêm tuỷ xương, viêm tụy…
• Trì hoãn hiến máu trong 01 tháng kể từ thời điểm:
a) Khỏi các bệnh viêm dạ dày, viêm phế quản, viêm phổi, sởi, ho gà, sốt xuất huyết, lỵ,
rubella, tả, quai bị.
b) Tiêm vắc xin phòng rubella, sởi, thương hàn, tả, quai bị, thủy đậu, lao.
• Trì hoãn hiến máu trong 07 ngày kể từ thời điểm khỏi các bệnh cúm, cảm lạnh, dị
ứng mũi họng, viêm họng, …
3.3. Khoảng cách giữa các lần hiến máu
• Hai lần liên tiếp hiến máu toàn phần hoặc khối hồng cầu bằng gạn tách cách nhau ít
nhất là 12 tuần.

• Hai lần liên tiếp hiến huyết tương hoặc hiến tiểu cầu bằng gạn tách cách nhau ít nhất
là 02 tuần.
• Hiến bạch cầu hạt trung tính hoặc hiến tế bào gốc bằng gạn tách máu ngoại vi tối đa
không quá ba lần trong 07 ngày.
• Trường hợp xen kẽ hiến máu toàn phần và hiến các thành phần máu khác nhau ở
cùng một người hiến máu thì khoảng thời gian tối thiểu giữa các lần hiến được xem
xét theo loại thành phần máu đã hiến trong lần gần nhất.
3.4. Quy trình tham gia hiến máu nhân đạo
- Thời gian dành cho việc hiến máu tại điểm hiến máu từ 30 đến 60 phút.
- Quy trình lấy máu đảm bảo tuyệt đối không bị lây nhiễm bệnh khi hiến máu do
kim lấy máu chỉ dùng một lần duy nhất, không dùng lại cho người thứ hai; các dụng cụ
lấy đều đảm bảo vô trùng.
Chi Hội 27/2 Page 13
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Ít có cảm giác đau đớn khi hiến máu, không đau như khi tiêm thuốc vào cơ thể vì
khi tiêm dùng áp lực đẩy thuốc vào cơ thể còn khi hiến máu áp suất máu trong cơ thể đẩy
máu ra 1 cách tự nhiên. Mặt khác tiêm thì tiêm vào bắp thịt có nhiều dây thần kinh còn
kim lấy máu thì không chạm nhiều vào dây thần kinh.
- Người hiến máu có vai trò đặc biệt quan trọng, tuy vậy máu thu gom được từ
người hiến máu mới chỉ là “nguyên liệu” bước đầu cho cả một dây chuyền công nghệ
phức tạp để có các đơn vị máu và chế phẩm máu an toàn, chất lượng. Do vậy, tuy Hiến
máu tình nguyện không nhận tiền bồi dưỡng nhưng khi bệnh nhân nhận máu hoặc
chế phẩm máu thì vẫn phải trả một phần các chi phí đó.
3.5. Quyền lợi của người hiến máu khi tham gia hiến máu nhân đạo
- Được xã hội tôn vinh.
- Được khám, tư vấn sức khỏe, xét nghiệm máu miễn phí: nhóm máu, HIV, viêm
gan B, viêm gan C, giang mai, sốt rét và bí mật các thông tin về cá nhân.
- Được bồi dưỡng trực tiếp :
Ăn nhẹ, nước uống tại chỗ : tương đương 20.000 VNĐ.
Hỗ trợ chi phí đi lại (bằng tiền mặt) : 30.000 VNĐ.

Nhận quà tặng : tối đa 80.000 VNĐ.
- Nhận giấy chứng nhận hiến máu tình nguyện. (có giá trị bồi hoàn máu miễn phí
tối đa bằng với lượng máu đã hiến khi cần tại các bệnh viện công lập trên toàn
quốc).
- Ngoài việc được bồi hoàn máu tương đương với số lượng máu đã hiến, người hiến
máu còn được ưu tiên trong việc nhận máu khi cần ở tất cả các bệnh viện công
lập trong toàn quốc.
3.6. Quy trình thu gom, sản xuất, bảo quản và phân phối máu
Chi Hội 27/2 Page 14
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
4. Hiến máu theo hướng dẫn của bác sĩ không có hại cho sức khỏe
Hiến máu phải theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
- Tức là tuân thủ đúng các quy định khi hiến máu như: đủ tuổi, cân nặng, đáp ứng
được các yêu cầu về mạch, huyết áp, lượng huyết sắc tố, đủ thời gian giữa các lần hiến
máu ; người hiến máu được tư vấn đầy đủ trước khi hiến máu, đảm bảo việc hiến máu là
hoàn toàn tự nguyện, không có bất kỳ sức ép nào, không có động cơ và vụ lợi cá nhân.
a) Cơ sở sinh lý máu:
- Lượng máu cho đi: lượng máu có trong mỗi người tỷ lệ thuận với trọng lượng
cơ thể (xem thêm ở trên). Theo Thông tư 26/2013 Bộ Y tế, mỗi lần hiến dưới 9ml máu/kg
cân nặng, không hiến quá 500ml/ngày là không ảnh hưởng tới sức khỏe.
- Máu gồm nhiều thành phần, mỗi thành phần có chức năng và đời sống nhất định.
Khả năng sinh máu của tủy xương là rất lớn, có thể gấp 10 lần so với nhu cầu bình
thường của cơ thể
- Khi bị mất máu, ngay lập tức cơ thể huy động lượng máu được dự trữ trong gan,
lách để duy trì huyết áp và lượng tế bào lưu thông không thay đổi, sau đó kích thích tủy
xương tăng sinh để bù lại lượng máu đã cho đi.
b) Qua các công trình nghiên cứu khoa học:
- Đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học trên thế giới và ở Việt Nam ở người
hiến máu lần đầu và người hiến máu nhiều lần, ở các mức thể tích từ 250ml – 450ml, ở
các thời điểm khác nhau: ngay sau khi hiến máu, trong ngày đầu, 5 ngày liên tục sau hiến

máu. Kết quả cho thấy, các chỉ số như mạch, huyết áp, cân nặng cũng như xét nghiệm:
số lượng hồng cầu, lượng huyết sắc tố, bạch cầu, tiểu cầu không thay đổi hoặc có thay
đổi nhẹ trong giới hạn bình thường. Điều đó đã khẳng định hiến máu theo hướng dẫn của
bác sĩ thì hoàn toàn không có hại tới sức khỏe.
c) Thực tế trên thế giới và ở nước ta trong những năm qua:
- Hàng ngày đã có hàng ngàn người hiến máu nhưng họ vẫn hoàn toàn không bị
ảnh hưởng xấu tới sức khỏe Cho đến nay, chưa có một quốc gia nào có thông báo là có
người HMTN bị ảnh hưởng xấu tới sức khỏe do hiến máu.
d) Ngoài việc không có hại tới sức khỏe, việc hiến máu có những tác dụng tốt đối
với sức khỏe.
- Gần đây có nhiều nghiên cứu về liên quan giữa việc hiến máu nhắc lại thường
xuyên và tỷ lệ các bệnh tim mạch của 1 số trường ĐH ở Mỹ. Các nghiên cứu đều chỉ ra
rằng việc hiến máu thường xuyên giúp làm giảm nguy cơ các bệnh lý tim mạch, đặc biệt
là cơn đau tim và cơn đột qụy tim.
- Hiến máu làm giảm lượng sắt dư thừa - thành phần làm hình thành các gốc tự do
trong cơ thể; các gốc tự do này gây ra các thay đổi trong tế bào làm phá vỡ chức năng
Chi Hội 27/2 Page 15
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
bình thường của tế bào và tăng nguy cơ mắc một số bệnh mạn tính như ung thư, bệnh tim
mạch.
• Tuy vậy, có một số trường hợp (ít gặp) sau khi hiến máu có thể bị xỉu, mệt mỏi
hiện tượng này là do tâm lí hồi hộp, lo lắng, đói và sẽ bị mất đi sau 15 phút đến vài giờ.
Đó là những phản ứng bình thường của cơ thể đối với việc mất một thể tích tuần hoàn,
không có nghĩa là người hiến máu bị bệnh hay có vấn đề gì đó về sức khỏe. Người hiến
máu chỉ cần được nghỉ ngơi ở nơi yên tĩnh, không khí thoáng mát (mùa hè) hoặc ấm áp
(mùa đông), uống nhiều nước là những phản ứng đó nhanh chóng qua đi.
• Cần lưu ý, nếu không thực hiện theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc khi tham
gia hiến máu thì có thể sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe. Ví dụ như hiến máu nhiều lần trong
vòng 3 tháng, hiến máu khi bản thân không được khỏe mạnh, không thực hiện theo căn
dặn của bác sỹ trước và sau khi hiến máu

Chi Hội 27/2 Page 16
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
C. KĨ NĂNG CẦN CÓ VỚI MỘT TÌNH NGUYỆN VIÊN.
Dưới đây là những kĩ năng cần thiết và đóng vai trò quan trọng đối với mỗi
tình nguyện viên tham gia tuyên truyền vận động HMNĐ. Những kĩ năng này
mang tính quyết định tới nhận thức của mỗi người về phong trào.
I. KĨ NĂNG TUYÊN TRUYỀN.
Tuyên truyền là một kĩ năng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác vận động
hiến máu. Đây là bước đầu tiên trong quá trình vận động hiến máu nên có thể nói, việc
tuyên truyền có thành công hay không mang tính chất quyết định tới nhận thức về phong
trào hiến máu tình nguyện nói chung và kết quả của mỗi chương trình hiến máu nói riêng
.
1. Khái niệm và những yêu cầu cơ bản trong tổ chức tuyên truyền vận động
hiến máu.
Tuyên truyền vận động HMTN là quá trình chia sẻ thông tin, tình cảm nhằm tạo
dựng được nhận thức đầy đủ, thái độ đúng đắn và hành vi phù hợp của mọi người dân về
HMTN. Để các hoạt động này đạt hiệu quả cao, công tác tổ chức tuyên truyền vận động
HMTN cần đảm bảo tốt các yêu cầu sau:
• Đảm bảo tính đại chúng:
- Thông tin về hiến máu cần phải đến được với mọi người dân và đối tượng tuyên
truyền vận động HMTN là tất cả mọi người.
- Thu hút được nhiều tầng lớp nhân dân, cơ quan, tổ chức xã hội và các cá nhân
tham gia vào công tác vận động HMTN đặc biệt đối tượng là học sinh, sinh viên…
• Đảm bảo tính khoa học:
- Các nội dung thông tin để tuyên truyền vận động HMTN phải có cơ sở khoa học
đã được xác định.
• Đảm bảo tính trực quan:
- Thông tin tuyên truyền vận động phải dễ hiểu, dễ nhớ.
- Hình thức tuyên truyền vận động phải đa dạng, hấp dẫn và dễ gây ấn tượng.
• Đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn:

- Nội dung, hình thức chuyển tải thông tin phải phù hợp với từng đối tượng cụ thể.
Tránh sử dụng nhiều thuật ngữ chuyên môn sâu về y tế.
Chi Hội 27/2 Page 17
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Các hoạt động tuyên truyền vận động phải phù hợp với các phong tục, tập quán
của đối tượng.
• Đảm bảo tính bền vững:
- Tổ chức vận động tuyên truyền phải đi đôi với việc quản lý, kiểm soát được dư
luận xã hội và quá trình thay đổi nhận thức, thái độ và hành vi của đối tượng.
- Chú trọng công tác chăm sóc người hiến máu để họ tiếp tục hiến máu nhắc lại và
vận động mọi người cùng tham gia hiến máu.
2. Nội dung thông tin về HMTN
Các thông tin về HMTN rất đa dạng phong phú. Do vậy việc lựa chọn các nội
dung thông tin phù hợp để chuyển tới đối tượng là rất quan trọng. Sau đây là 6 nhóm
thông tin cơ bản:
- Nhóm các thông tin thể hiện sự cần thiết và ý nghĩa cao đẹp của hiến máu cứu
người. Đây là nhóm thông tin phong phú nhất và cũng dễ gây xúc động với đối tượng.
- Nhóm thông tin giải thích hiến máu theo hướng dẫn của thầy thuốc không có hại
cho sức khoẻ: cơ sở sinh lý của máu, các nghiên cứu khoa học và cơ sở thực tế.
- Nhóm thông tin về an toàn truyền máu: điều kiện để hiến máu an toàn, các hoạt
động đảm bảo an toàn truyền máu, các bệnh lây nhiễm qua truyền máu.
- Nhóm thông tin giới thiệu về điều kiện, quy trình, thủ tục hiến máu và những cam
kết về chất lượng phục vụ.
- Nhóm thông tin giải thích về quyền lợi của người hiến máu.
- Nhóm thông tin giới thiệu về phong trào HMTN trên thế giới và ở Việt nam, giới
thiệu các điểm hiến máu, giới thiệu về Hội Thanh niên vận động hiến máu Hà Nội.
Tùy từng đối tượng cụ thể, hoàn cảnh cụ thể mà các thông tin sẽ được sắp xếp lại
theo một bố cục, mức độ cụ thể phù hợp. Người làm công tác vận động HMTN và TTV
cần thu thập nhiều câu chuyện, nhiều thông tin về HMTN để có thể lựa chọn được các
thông tin hiệu quả nhất khi gửi đến đối tượng vận động HMTN.

3. Các hình thức vận động tuyên truyền hiến máu tình nguyện.
Có nhiều hình thức vận động tuyên truyền hiến máu nhân đạo nhưng có thể tập
trung lại thành 3 hình thức cơ bản sau:
• Hình thức vận động tuyên truyền trực tiếp.
Chi Hội 27/2 Page 18
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Là là hình thức vận động tuyên truyền mà TTV trực tiếp tiếp xúc với đối tượng.
Đây là hình thức vận động quan trọng nhất, quyết định hiệu quả của cuộc vận động hiến
máu nhân đạo, đặc biệt là trong giai đoạn đầu mới phát động phong trào.
- Các mô hình tuyên truyền trực tiếp:
o Tuyên truyền 1+1 : TTV trực tiếp nói chuyện, trao đổi với một đối
tượng duy nhất. Mô hình này giúp đối tượng hiểu rõ nhất về phong
trào nhưng sẽ mất nhiều thời gian để phổ cập thông tin tới cộng
đồng.
o Tuyên truyền 1+n : TTV đưa thông tin, trao đổi thông tin trước một
tập thể. Mô hình này giúp mở rộng nhanh chóng hiểu biết của quần
chúng về phong trào, tuy nhiên đối tượng sẽ không thể có được
những hiểu biết sâu sắc như ở tuyên truyền 1+1.
o Tuyên truyền n+n’: Một nhóm TTV sẽ cùng đưa thông tin và trao
đổi với nhóm đối tượng. Mô hình này giúp tăng tính tương tác giữa
TTV với các đối tượng, hiệu quả tuyên truyền vận động nói chung
cao hơn mô hình 1+n.
• Hình thức vận động tuyên truyền gián tiếp.
- Là hình thức mà các kiến thức, thông tin, tình cảm giữa tuyên truyền viên với
đối tượng được truyền tải thông qua các phương tiện truyền thông (báo, đài…) tờ rơi,
băng rôn, tranh áp phích… về hiến máu tình nguyện.
- Tuyên truyền vận động hiến máu online: tuyên truyền trên các trang báo mạng
xã hội, hình thành cộng đồng người hiến máu online.
- Hình thức vận động tuyên truyền này dễ áp dụng, vận động được nhiều đối
tượng, dễ gây ấn tượng và ít tốn kém. Tuy vậy thông tin cung cấp mang nặng tính 1 chiều

khó chọn lọc và phân loại đối tượng.
- Hình thức này cũng bao gồm việc một đối tượng đã được TTV vận động từ
trước, sau đó đối tượng này cảm thấy yêu mến, gắn bó với phong trào rồi đi tuyên truyền,
vận động đối với nhiều đối tượng khác.
• Hình thức vận động tuyên truyền thông qua sinh hoạt khoa học.
- Là hình thức tổ chức tuyên truyền thông qua các buổi hội thảo, hội nghị các cuộc
thi tìm hiểu, họp hành…
Chi Hội 27/2 Page 19
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Hình thức này cũng rất quan trọng, qua đó nó làm nâng cao hiệu quả họat động
của tuyên truyền viên. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu và tham gia trong suốt quá trình
hoạt động Hội.
4. Phương pháp vận động tuyên truyền trực tiếp.
a. Một số yêu cầu:
- Phải tiến hành thường xuyên, liên tục, chú trọng cả bề rộng và chiều sâu. Cần
phối hợp với vận động tuyên truyền gián tiếp bằng sự hỗ trợ của các phương tiện truyền
thông và tài liệu tuyên truyền.
- Nội dụng vận động tuyên truyền phải dễ hiểu, sinh động và phù hợp với từng đối
tượng.
- Người tuyên truyền viên không chỉ cung cấp mà phải trao đổi, chia sẻ những
thông tin, kiến thức đầy đủ với một thái độ và tình cảm đúng đắn mới có sức thuyết phục
cao, đạt hiệu quả tốt.
b. Các bước tiến hành.
* Tìm hiểu đối tượng.
- Việc này sẽ giúp tuyên truyền viên xây dựng được một phương pháp vận động
phù hợp nhất, hiệu quả nhất với đối tượng mà tốn ít công sức, thời gian nhất.
- Tìm hiểu kỹ về đặc điểm tâm sinh lý và xã hội của đối tượng như: giới tính, tuổi,
sức khoẻ, trình độ, ngành nghề, quan niệm về giá trị cuộc sống, hiểu biết về hiến máu
nhân đạo và an toàn truyền máu, điều kiện sống, thời gian có thể dành được cho tuyên
truyền viên…

- Việc này có thể được chuẩn bị tiến hành một cách đầy đủ (khảo sát đối tưọng -
địa bàn…) nhưng cũng có thể chỉ được tiến hành trọng một thời gian ngắn, thậm chí vừa
cung cấp, trao đổi thông tin, vừa tìm hiểu đối tượng.
* Tiếp xúc đối tượng.
- Người tuyên truyền viên chuẩn bị cho bản thân thật tốt về tư tưởng, phong cách
và phương pháp vận động phù hợp và cần có sự dự phòng trước các tình huống có thể
xảy ra.
- Chọn thời điểm phù hợp, tránh làm phiền đối tượng, tránh tiếp xúc vào những
thời điểm đối tượng đang có nhiều biến cố về tình cảm và cuộc sống…
Chi Hội 27/2 Page 20
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Người tuyên truyền viên cần gây cho đối tượng vận động những ấn tượng tốt đẹp
ngày từ khi tiếp xúc, tạo được sự quan tâm chú ý của đối tượng về vận động hiến máu
nhân đạo.
* Cung cấp, trao đổi thông tin về hiến máu nhân đạo.
Đây là quá trình lựa chọn những thông tin đơn giản, dễ hiểu, thông tim mà đối
tượng quan tâm để cung cấp đồng thời giải đáp những băn khoăn của đối tượng. Cần
cung cấp, trao đổi một cách tế nhị, khéo léo, đảm bảo cuộc giao tiếp cởi mở, thoải mái
nhưng vẫn đạt được các yêu cầu đề ra.
Lưu ý: Cần tránh tranh luận gay gắt và gây căng thẳng, đặc biệt là xúc phạm đối
tượng trong quá trình tuyên truyền.
Không tuỳ tiện bịa đặt ra các thông tin hoặc tự giải thích những thắc mắc
vượt quá khả năng của mình. Chúng ta có thể xin khất đối tượng, giải đáp vào dịp khác
hoặc giới thiệu người có đủ khả năng để giải đáp một cách đầy đủ và chu đáo.
Chúng ta không nên quá nóng vội ép buộc đối tượng vận động phải hiểu,
phải sẵn sàng hiến máu ngay khi mình đang tiến hành vận động.
* Xây dựng mạng lưới tuyên truyền viên cơ sở.
* Vận động tuyên truyền nhắc lại.
Về hiến máu nhắc lại, sau thời gian 3 tháng (chính xác là 84 ngày) thì người hiền
máu có thể tham gia hiến máu nhắc lại khi thấy bản thân mình đủ điều kiện và có nhận

thức đúng đắn về hiến máu nhân đạo.
5. Các bước cơ bản để vận động hiến máu tình nguyện.
• Bước 1: Chuẩn bị
- Chuẩn bị kiến thức.
- Chuẩn bị bản thân.
- Xác định những gì cần nói.
• Bước 2: Tìm hiểu đối tượng.
- Việc này sẽ giúp tuyên truyền viên xây dựng được một phương pháp vận động phù hợp,
hiệu quả nhất với đối tượng mà tốn ít công sức, thời gian nhất.
- Tìm hiểu kỹ về đặc điểm tâm sinh lý và xã hội của đối tượng như: giới tính, tuổi, sức
khỏe, trình độ, ngành nghề, quan niệm về giá trị cuộc sống, hiểu biết về hiến máu nhân đạo và
an toàn truyền máu, điều kiện sống, thời gian có thể dành được cho tuyên truyền viên…
Chi Hội 27/2 Page 21
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Việc này có thể được chuẩn bị tiến hành một cách đầy đủ (khảo sát đối tượng – địa
bàn…) nhưng cũng có thể chỉ được tiến hành trong một thời gian ngắn, thậm chí vừa cung cấp,
trao đổi thông tin, vừa tìm hiểu đối tượng.
• Bước 3: Tiếp xúc đối tượng.
- Người tuyên truyền viên chuẩn bị cho bản thân thật tốt về tư tưởng, phong cách và
phương pháp vận động phù hợp và cần có sự dự phòng trước các tình huống có thể xảy ra.
- Chọn thời điểm phù hợp, tránh làm phiền đối tượng, tránh tiếp xúc vào những thời điểm
đối tượng đang có nhiều biến cố về tình cảm và cuộc sống…
- Người tuyên truyền viên cần gây cho đối tượng vận động những ấn tượng tốt đẹp ngay từ
khi tiếp xúc, tạo được sự quan tâm chú ý của đối tượng về vận động hiến máu nhân đạo.
• Bước 4: Chia sẻ thông tin.
Vừa nói xuôi, vừa nói ngược vừa dọa.
- Cung cấp thông tin: hiến máu không có hại cho sức khỏe, hiến máu giúp giảm nguy cơ
măc các bệnh tim mạch….
- Dung những câu nói có từ nhưng: (nâng tầm quan trọng)
+ Nhưng không phải ai cũng được hiến máu…

- “Dọa” – cung cấp các số liệu về tình trạng bệnh ở Việt Nam.
+ 20% bị mắc bệnh viêm gan B mà không biết
+ không biết nhóm máu – nhóm máu hiếm chiếm từ: 0.04- 0.07%
+ 60% người VN có nguy cơ phải truyền máu.
• Bước 5: Câu chốt: Hy vọng bạn có thể đến tham gia chương trình hiến máu tình nguyện
vào ngày…tại…sự có mặt…
6. Những tố chất cần có ở 1 tuyên truyền viên vận động hiến máu tình
nguyện.
- Có sức khoẻ tốt, có lòng nhân ái, đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ mọi người.
- Nhiệt tình, giao tiếp tốt.
- Có hiểu biết xã hội tốt.
- Có đủ kiến thức và kỹ năng về vận động tuyên truyền hiến máu nhân đạo.
- Luôn có ý thức giữ uy tín và phong cách cá nhân.
• Nếu bạn muốn trở thành 1 TTV giỏi:
- Nghiên cứu các tài liệu về HMNĐ một cách kỹ càng. Nắm bắt kiến thức một
cách chính xác để cung cấp cho đối tượng được tuyên truyền một cách đầy đủ và chính
xác.
Chi Hội 27/2 Page 22
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
- Luôn tự ý thức rèn luyện các kỹ năng liên quan (thuyết trình, nắm bắt tâm lý đối
tượng, tổ chức trò chơi, hát, đọc thơ, kể chuyện…).
- Trước tiên hãy là một tuyên truyền viên ở nơi mình sống, nơi mình học tập. Hãy
chủ động tự mình tuyên truyền.
- Chủ động tìm hiểu thông tin và tham gia càng nhiều càng tốt các buổi tuyên
truyền do Chi hội tổ chức trong điều kiện có thể. Đừng ngại ngần khi đứng trước người
lạ, đứng trước đám đông; đừng ngại ngần khi xung phong nhận nhiệm vụ và có trách
nhiệm hết mình với nó! Tham gia đầy đủ các lớp tập huấn kiến thức và kỹ năng trong
điều kiện có thể.
- Quan tâm chăm sóc đến những bạn Hội viên xung quanh mình.
- Là một người chăm sóc những người tham gia Hiến máu một cách khéo léo.

- Đặt mục tiêu trở thành một cán bộ Hội để được trưởng thành hơn.
Chi Hội 27/2 Page 23
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
II. KỸ NĂNG CHĂM SÓC NGƯỜI HIẾN MÁU TÌNH NGUYỆN.
1. Chăm sóc người hiến máu nhân đạo là gì?
Chăm sóc người hiến máu là tất cả các hoạt động trong và ngoài điểm hiến máu nhằm
đảm bảo an toàn truyền máu, sao cho người hiến máu hài lòng và thoả mãn tối đa về dịch
vụ truyền máu đồng thời tôn vinh nghĩa cử cao đẹp của họ. Qua đó tạo tiền đề cho công
tác vận động hiến máu nhắc lại.
 Về không gian: chăm sóc tại điểm và ngoài điểm.
 Về thời gian: chăm sóc tiền hiến máu, tại điểm, hậu hiến máu.
 Về hình thức: Chăm sóc trực tiếp và gián tiếp.
 Về đội tượng: Chăm sóc người hiến máu lần đầu, nhắc lại và người bị trì hoãn hay
không thể hiến máu.
2. Mục đích chăm sóc người hiến máu
 Thay mặt người bệnh nhận máu thể hiện sự trân trọng và lòng biết ơn đối với
người hiến máu.
 Đảm bảo an toàn cho người hiến máu.
 Đem lại sự hài lòng về chất lượng phục vụ tại nơi hiến máu để họ tham gia hiến
máu nhắc lại và vận động người khác tham gia hiến máu.
 Góp phần vào việc tuyển chọn, quản lý danh sách những người đủ điều kiện tham
gia hiến máu an toàn. Đồng thời trì hoãn hoặc loại trừ những người chưa đủ điều
kiện tham gia hiến máu.
 Góp phần tổ chức ngày hiến máu đạt hiệu quả tốt.
3. Yêu cầu đối với tình nguyện viên
 Trang phục: Gọn gàng, lịch sự
 Thái độ khi chăm sóc người hiến máu:
- Thể hiện sự nhiệt tình, tập trung vào nhiệm vụ, nở nụ cười thật tươi .
- Chăm sóc bằng “cái tâm” của mình, cho họ cảm giác được trân trọng và phục vụ
một cách tận tình chu đáo.

Lưu ý: Không nên quá tự nhiên đối với người hiến máu hoặc thờ ơ, thể hiện sự không
nhiệt tình khi chăm sóc người hiến máu.
 Thái độ với các tình nguyện viên khác: tôn trọng, cử chỉ, hành động đúng đắn.
 Kỹ năng chăm sóc phải đạt yêu cầu.
4. Quy trình chăm sóc người hiến máu nhân đạo tại điểm
Chi Hội 27/2 Page 24
Ngày hội giới trẻ YOUTH DAY 2014
Lưu ý: Chăm sóc người hiến máu nhân đạo tại điểm là một quy trình còn chăm sóc
người hiến máu nhân đạo là một chu trình.
Gọi điện mời người tham gia hiến máu
• Chào hỏi (anh/chị/bác…)
• Giới thiệu: + Đến từ đâu?
+ Chương trình hiến máu (tên, thời gian, địa điểm …)
• Dặn dò: + Ngủ sớm (trước 22h), không uống rượu bia chất kích thích.
+ Ngày hiến máu ăn sáng nhẹ, tránh thức ăn nhiều dầu, mỡ và nên
mang theo chứng minh nhân dân.
• Mời họ đến tham gia và cảm ơn họ đã ủng hộ phong trào.
Nhắn tin chăm sóc sau ngày hiến máu
 Chào hỏi.
 Giới thiệu mình đến từ đâu.
 Cảm ơn họ đã ủng hộ phong trào và đã tham gia hiến máu trong chương trình.
 Dặn dò người hiến máu:
+ Tránh làm việc gắng sức công việc đòi hỏi tập trung cao độ trong 3 ngày đầu.
+ Tránh thức khuya, uống rượu bia trong 2-3 ngày đầu.
(Tin nhắn ngắn gọn, dài tối đa từ 3-4 trang, sau 1 tuần có thể nhắn tin hỏi thăm người
hiến máu. Ngoài ra, còn chăm sóc cả những người không đủ điều kiện để tham gia hiến
máu nhưng đã đăng kí hiến máu ngày hôm đó).
4.1. Khu vực đăng ký
Chi Hội 27/2 Page 25