Luận văn thạc sĩ Nghiên cứu tình hình thực thi chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp của nhà nước ở huyện quế võ, tỉnh bắc ninh

Bộ giáo dục và đào tạo
Trờng đại học nông nghiệp hà nội
-------------***-------------

Nguyễn hải hoàng

Nghiên cứu tình hình thực thi chính sách
hỗ trợ sản xuất nông nghiệp của nhà nớc
ở huyện quế võ, tỉnh bắc ninh

Luận văn thạc sĩ kinh tế

Chuyên ng nh: kinh tÕ n«ng nghiƯp
M· sè: 60.31.10
Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: ts. Ngun phóc thä

hµ néi - 2011


L I CAM ðOAN
Tơi là Nguy n H i Hồng. Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên
c u c a riêng tôi, n i dung k t qu nghiên c u trong lu n văn là trung th c và
chưa đư c ai cơng b trong b t kỳ cơng trình khoa h c nào. Các s li u và
thơng tin trích d n trong lu n văn ñã ñư c ch rõ ngu n g c.
B c Ninh, ngày 25 tháng 10 năm 2011

Nguy n H i Hồng

Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

i

L I C M ƠN
ð hoàn thành lu n văn này, tôi xin chân thành c m ơn các th y giáo,
cô giáo Khoa Kinh t & Phát tri n nông thôn, Trư ng ð i h c Nông Nghi p
Hà N i đã trang b cho tơi nh ng ki n th c cơ b n và ñ nh hư ng ñúng ñ n,
t o ti n ñ t t đ tơi h c t p và nghiên c u.
ð c bi t, tơi xin bày t lịng bi t ơn sâu s c t i TS. Nguy n Phúc Th ,
Gi ng viên Khoa Kinh t & Phát tri n nơng thơn đã dành nhi u th i gian và tâm
huy t, t n tình hư ng d n tơi trong su t q trình nghiên c u th c hi n đ tài.
Tơi xin g i l i c m ơn đ n các đ ng chí Lãnh đ o và cán b Phịng
Nơng nghi p & Phát tri n nơng thơn, Phịng Tài chính - K ho ch, Tr m
khuy n nông, Tr m thú y huy n Qu Võ;

y ban nhân dân các xã, th tr n và

nh ng ngư i dân ñ a phương ñã cung c p thông tin c n thi t giúp tơi trong
q trình tìm hi u, nghiên c u t i đ a bàn.
Cu i cùng, tơi xin chân thành c m ơn gia đình và b n bè ñã quan tâm
giúp ñ , ñ ng viên và t o ñi u ki n thu n l i cho tơi trong su t q trình h c
t p, nghiên c u ñ tài này.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

ii


M CL C
L i cam ñoan
L i c m ơn

M cl c
Dan m c b ng
Danh m c
1. M ð U........................................................................................................1
1.1 Tính c p thi t c a đ tài............................................................................1
1.2 M c tiêu nghiên c u .................................................................................2
1.2.1 M c tiêu chung.................................................................................................2
1.2.2 M c tiêu c th .................................................................................................3
1.3 Gi thi t và gi thuy t nghiên c u............................................................3
1.4 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u ............................................................3
1.4.1 ð i tư ng nghiên c u .....................................................................................3
1.4.2 Ph m vi nghiên c u.........................................................................................4
2. CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N V TH C THI CHÍNH SÁCH H
TR PHÁT TRI N S N XU T NÔNG NGHI P ..........................................5
2.1 Cơ s lý lu n v th c thi chính h tr phát tri n s n xu t nơng nghi p...5
2.1.1 Khái ni m, vai trị, hình th c c a chính sách h tr s n xu t nông nghi p5
2.1.2 N i dung th c thi chính sách h tr phát tri n s n xu t nông nghi p13
2.2 Cơ s th c ti n v th c thi chính sách h tr s n xu t nơng ngh p.......15
2.2.1 Tình hình th c thi các chính sách h tr phát tri n s n xu t nông
nghi p c a m t s qu c gia trên th gi i ...........................................................15
2.2.2 Th c ti n ho t ñ ng h tr s n xu t nông nghi p

Vi t Nam ..........21

2.3 Nh ng công trình nghiên c u có liên quan ............................................32
3. ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U ..................34
3.1 ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u .................................................................34
3.1.1 ði u ki n t nhiên .........................................................................................34
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

iii


3.1.2 ði u ki n kinh t xã h i ...............................................................................36
3.1.3 K t lu n rút ra sau nghiên c u t ng quan ................................................45
3.2 Phương pháp nghiên c u ........................................................................47
3.2.1 Ch n ñi m nghiên c u .................................................................................47
3.2.2 Phương pháp thu th p tài li u .....................................................................48
3.2.3 Phương pháp x lý s li u ...........................................................................49
3.2.4 Phương pháp phân tích.................................................................................50
3.2.5 H th ng ch tiêu s d ng............................................................................51
4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ...........................................52
4.1 Các chính sách h tr phát tri n nơng nghi p, nơng thơn c a Nhà nư c đư c
tri n khai th c hi n huy n Qu Võ trong th i gian qua ..................................52
4.1.1 S c n thi t ph i ban hành và th c hi n chính sách h tr nơng nghi p ..52
4.1.2 M t s chính sách h tr nơng nghi p, nơng thơn c a t nh B c Ninh
th c hi n trên ñ a bàn huy n Qu Võ ................................................................53
4.1.3 M t s k t qu ñ t ñư c trong lĩnh v c s n xu t nông nghi p c a
t nh B c Ninh giai ño n 2002 - 2010 ..................................................................58
4.2 Tình hình th c thi chính sách h tr s n xu t nông nghi p c a Nhà nư c
trên ñ a bàn huy n Qu Võ ...........................................................................59
4.2.1 Khái quát các ñơn v tham gia tri n khai th c thi chính sách h tr 59
4.2.2 Các ho t ñ ng ñã ñư c tri n khai ..............................................................61
4.2.3 K t qu th c thi chính sách .........................................................................64
4.3 Th c tr ng vi c ti p nh n chính sách h tr c a các cơ s s n xu t nơng
nghi p trên đ a bàn huy n.............................................................................83
4.3.1 Thông tin chung v các cơ s s n xu t ñư c ph ng v n .....................83
4.3.2 Th c tr ng vi c ti p nh n h tr c a các cơ s s n xu t .....................86
4.3.3 Tác đ ng c a chính sách h tr ñ n k t qu s n xu t nông nghi p c a huy n 97
4.4 ðánh giá chính sách h tr phát tri n s n xu t nơng nghi p..................96

4.4.1 Các tác đ ng tích c c c a chính sách……………………………..96
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

iv


4.4.2 M t s h n ch c a chính sách h tr ....................................................106
4.4.3 ð xu t c a nhóm ngư i th c thi và ngư i hư ng l i đ i v i các
chính sách h tr phát tri n s n xu t nông nghi p và h t ng nông thôn
c a t nh B c Ninh th c hi n trên ñ a bàn huy n Qu Võ ............................110
4.5 ð xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu c a chính sách h tr nơng
nghi p và nơng thơn trên ñ a bàn huy n Qu Võ .......................................113
4.5.1 Căn c ñ ñưa ra các ñ xu t ....................................................................113
4.5.2 ð xu t m t s gi i pháp ...........................................................................113
5. K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................118
5.1 K t lu n.................................................................................................118
5.2 Ki n ngh ...............................................................................................120

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

v


DANH M C B NG
B ng 3.1 Tình hình phân b và s d ng ñ t ñai huy n Qu Võ t năm
2008 ñ n 2010 .................................................................................................37
B ng 3.2: Tình hình dân s và lao đ ng c a huy n qua 3 năm (2008 2010)..................................................................................................................39
B ng 3.3 Tình hình cơ s h t ng c a huy n Qu Võ năm 2010.........................40
B ng 3.4 K t qu s n xu t kinh doanh c a huy n Qu Võ qua 3 năm (2008 2010).........................................................................................................................................43
B ng 3.5 Phân lo i m u ñi u tra ..................................................................................50

B ng 4.1 Bi n ñ ng m c h tr m t s h ng m c chính trong lĩnh v c
s n xu t nông nghi p huy n Qu Võ giai ño n 2008 – 2010 .............56
B ng 4.2 Bi n ñ ng giá tr s n xu t ngành nông nghi p t nh B c Ninh
giai ño n 2002-2010 ......................................................................................58
B ng 4.3 K t qu h tr m t s h ng m c cho lĩnh v c tr ng tr t huy n
Qu Võ giai ño n 2008 - 2010....................................................................65
B ng 4.4 Bi n ñ ng giá tr s n xu t nông nghi p huy n Qu Võ giai đo n
2008 - 2010 (tính theo giá c ñ nh năm 1994)........................................73
B ng 4.5 K t qu h tr m t s h ng m c cho lĩnh v c chăn ni huy n
Qu Võ giai đo n 2008 - 2010....................................................................77
B ng 4.6 K t qu h tr cho lĩnh v c nuôi tr ng th y s n huy n Qu Võ
giai ño n 2008 - 2010 ...................................................................................80
B ng 4.7 Thông tin cơ b n c a các cơ s s n xu t ..................................................85
B ng 4.8 Tình hình ti p nh n h tr c a các cơ s s n xu t.................................88
B ng 4.9 K t qu ti p nh n h tr tr ng tr t c a các cơ s s n xu t..................92
B ng 4.10 K t qu ti p nh n h tr chăn nuôi và th y s n c a các cơ s
s n xu t năm 2010 .........................................................................................94
B ng 4.11 So sánh hi u qu kinh t c a lúa lai, lúa ch t lư ng cao ...................99
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

vi


B ng 4.12 Bi n đ ng di n tích tr ng khoai tây c a huy n Qu Võ giai
ño n 2008 - 2010..........................................................................................102
B ng 4.13 Di n bi n s lư ng và giá tr s n xu t chăn nuôi l n c a huy n
Qu Võ giai ño n 2008 - 2010..................................................................104
B ng 4.14 Bi n s h , s n lư ng và giá tr s n xu t ngành th y s n c a
huy n Qu Võ giai ño n 2008 – 2010 ....................................................105
B ng 4.15 ðánh giá c a ngư i dân v ưu đi m c a các chính sách h tr

nông nghi p và nông thôn c a t nh B c Ninh.......................................106
B ng 4.16 H n ch c a chính sách h tr cho lĩnh v c tr ng tr t.....................107
B ng 4.17 M t s h n ch c a chính sách h tr phát tri n chăn nuôi ............108
B ng 4.18 M t s h n ch c a chính sách h tr phát tri n th y s n...............110
B ng 4.19 ð xu t th t ưu tiên th c hi n các gi i pháp h tr cho s n xu t
nông nghi p và h t ng nơng thơn trên đ a bàn huy n Qu Võ..................111
B ng 4.20 M t s ñ xu t nh m nâng cao hi u qu c a chính sách h tr
nơng nghi p và h t ng nơng thơn trên đ a bàn huy n Qu Võ .......112

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

vii


DANH M C CÁC T

VI T T T

BQ

Bình quân

CC

Cơ c u

CN-XD-TTCN

Công nghi p - xây d ng - ti u th công ngh p

CSHT

Cơ s h t ng

ðH

ð ih c

ðVT

ðơn v tính

GD - ðT

Giáo d c - ðào t o

GTSX

Giá tr s n xu t

HTX

H p tác xã

KD

Kinh doanh

KT - XH

Kinh t - xã h i

Lð

Lao đ ng

NN

Nơng nghi p

NN & PTNT

Nông nghi p và phát tri n nông thôn

NSNN

Ngân sách nhà nư c

NSðP

Ngân sách ñ a phương

NSTW

Ngân sách trung ương

SL

S lư ng

TC - KH

Tài chính - k ho ch

TN - MT

Tài nguyên - môi trư ng

TTLL

Thông tin liên l c

Tr.ñ

Tri u ñ ng

UBND

U ban nhân dân

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

viii


1. M

ð U

1.1 Tính c p thi t c a đ tài

Ngày nay q trình cơng nghi p hóa - hi n đ i hóa n n kinh t đang di n
ra m t cách nhanh chóng, theo đó cơ c u kinh t chuy n d ch ti n b , t tr ng
giá tr s n xu t công nghi p và thương m i d ch v tăng nhanh, t tr ng giá tr
s n xu t nơng nghi p có xu hư ng gi m d n. Tuy nhiên, v n ph i kh ng ñ nh
r ng nông nghi p nư c ta v n là m t trong 3 ngành kinh t quan tr ng và có
tính chi n lư c c a đ t nư c, b o ñ m ñ i s ng, an ninh lương th c, n ñ nh
xã h i, đ y m nh xu t kh u. Vì v y, trong ch trương phát tri n kinh t c a
ð ng và Nhà nư c, nông nghi p và nơng thơn ln đư c quan tâm hàng đ u.
ði u này ñư c th hi n r t rõ thơng qua vi c Nhà nư c đã ban hành r t nhi u
các chính sách h tr cho s n xu t nông nghi p và phát tri n nơng thơn. M t
khác, trong đi u ki n Vi t Nam đã là thành viên chính th c c a WTO, các
chính sách h tr c a Nhà nư c đ i v i khu v c nơng nghi p và nơng thơn
c n đư c đ i m i theo hư ng v a tuân th , v a khai thác tri t ñ các ñ nh ch
c a WTO ñ h tr , ưu ñãi cho lĩnh v c nơng nghi p, nơng dân, nơng thơn;
đ ng th i các chính sách đó cũng ph i phù h p v i ñi u ki n n n kinh t đang
trong q trình chuy n đ i c a nư c ta hi n nay.
Qu Võ là m t trong nh ng huy n có t c đ cơng nghi p hóa, đơ th hố
nhanh

t nh B c Ninh. ð nh hư ng phát tri n c a huy n là ph n ñ u ñ n

2015 cơ b n tr thành huy n công nghi p theo hư ng hi n ñ i. Trư c nh ng
áp l c như di n tích đ t nơng nghi p gi m, dân s tăng, ñi u ki n th i ti t
không thu n l i...Cùng v i đó, s n xu t nơng nghi p trên ñ a bàn huy n v cơ
b n v n theo phương th c s n xu t truy n th ng, nh l và l c h u. Cơ c u
kinh t trong nông nghi p chuy n d ch ch m; cơ s h t ng ph c v s n xu t
nơng nghi p chưa đư c ñ u tư ñ ng b và khai thác hi u qu ; cơ c u gi ng
cây tr ng, v t nuôi chưa h p lý; năng su t, ch t lư ng, hi u qu th p. T
nh ng lý do trên, yêu c u b c thi t ñ t ra ñ i v i Qu Võ là ph i nâng cao

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

1


hi u qu s n xu t nông nghi p, t o ti n đ phát tri n cơng nghi p và thương
m i, d ch v , nâng cao ñ i sông nhân dân.
ð thúc ñ y phát tri n s n xu t nơng nghi p, ngồi vi c tri n khai th c
hi n các chính sách h tr nông nghi p, nông thôn c a Nhà nư c và c a t nh
B c Ninh trên ñ a bàn huy n, Qu Võ cũng ñã ñ ra và tri n khai m t s chính
sách h tr s n xu t nông nghi p trong nh ng năm v a qua. Tuy nhiên cho
ñ n nay v n chưa có cơng trình nghiên c u nào v chính sách h tr s n xu t
nơng nghi p

huy n ñ tr l i cho các câu h i: T i sao ph i h tr phát tri n

s n xu t nơng nghi p? Quan đi m, ch trương c a ð ng và Nhà nư c v h
tr cho nông nghi p, nông thôn? Vi c h tr s n xu t nông nghi p

nư c ta

có vi ph m các đi u kho n đã cam k t khi ra nh p WTO hay không? Các
qu c gia trên th gi i và trong khu v c h tr cho s n xu t nông nghi p như
th nào? N i dung các chính sách h tr s n xu t nông nghi p c a Nhà nư c
ñư c th c hi n trên ñ a bàn huy n Qu Võ nh ng năm v a qua? Tình hình
tri n khai các chính sách h tr như th nào? K t qu th c hi n ho t ñ ng h
tr s n xu t ra sao? Các chính sách h tr c a Nhà nư c cho s n xu t nông
nghi p trên đ a bàn huy n có k p th i và có phù h p v i nguy n v ng c a
ngư i dân không? Gi i pháp nào ñ nâng cao ch t lư ng các ho t đ ng h tr
s n xu t nơng nghi p cho h nông dân?

Xu t phát t nh ng v n đ trên, chúng tơi ti n hành nghiên c u đ tài:
“Nghiên c u tình hình th c thi chính sách h tr s n xu t nơng nghi p
c a Nhà nư c

huy n Qu Võ, t nh B c Ninh”

1.2 M c tiêu nghiên c u
1.2.1 M c tiêu chung
M c tiêu chung c a ñ tài là đánh giá tình hình th c thi chính sách h tr
s n xu t nông nghi p

huy n Qu Võ. Trên cơ s đó đ xu t m t s gi i

pháp nâng cao k t qu và hi u qu các ho t ñ ng th c thi chính sách h tr
phát tri n nơng nghi p, nông thôn

huy n Qu Võ, t nh B c Ninh trong th i

gian t i.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

2


1.2.2 M c tiêu c th
- Góp ph n h th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v chính sách và th c
thi chính sách h tr phát tri n s n xu t nơng nghi p.
- Nghiên c u tình hình th c thi chính sách h tr phát tri n s n xu t nơng
nghi p trên đ a bàn huy n Qu Võ.

- ðánh giá m t s tác ñ ng c a chính sách h tr

nh hư ng k t qu s n

xu t nơng nghi p trên đ a bàn huy n.
- ð xu t m t s gi i pháp nâng cao ch t lư ng ho t ñ ng h tr phát tri n
s n xu t nông nghi p cho h nông dân trong th i gian t i.
1.3 Gi thi t và gi thuy t nghiên c u
- Gi thi t:
ð tài khơng tính đ n giá tr bi n ñ ng theo th i gian c a ti n t .
- Gi thuy t:
Tăng h tr làm tăng hi u qu s n xu t trong nông nghi p và tăng trư ng
kinh t .
ð u tư công cho nông nghi p, nông thôn kh c ph c ñư c nh ng th t b i
c a th trư ng.
1.4 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.4.1 ð i tư ng nghiên c u
ð tài t p trung nghiên c u nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n v chính
sách h tr nơng nghi p, nơng thơn; đánh giá th c tr ng, k t qu và hi u q a
ho t ñ ng h tr s n xu t nông nghi p ch y u cho h nông dân

huy n Qu

Võ, t nh B c Ninh.
ð i tư ng nghiên c u là các cơ quan, đơn v th c thi chính sách h tr s n
xu t nơng nghi p, chính sách phát tri n nơng thơn (nhóm cán b huy n, cán
b xã) và các h nông dân, các trang tr i s n xu t nơng nghi p trên đ a bàn
huy n (nhóm nh ng ngư i đư c hư ng l i t chính sách h tr phát tri n s n
xu t nông nghi p - g i chung là các cơ s s n xu t).

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

3


1.4.2 Ph m vi nghiên c u
Ph m vi n i dung
ð tài t p trung nghiên c u th c tr ng và đánh giá tình hình, k t qu th c
thi m t s chính sách c a U ban nhân dân t nh B c Ninh v h tr phát tri n
s n xu t nông nghi p

huy n Qu Võ trên các lĩnh v c s n xu t:

- Tr ng tr t: H tr s n xu t lúa (g m lúa lai, lúa ch t lư ng cao) và s n
xu t cây v ñông (g m khoai tây, cà r t).
- Chăn nuôi: Tr giá gi ng l n nái ngo i, l n siêu n c và các ho t ñ ng h
tr phịng d ch b nh cho đàn gia súc, gia c m.
- Th y s n: H tr con gi ng và công tác quy ho ch, xây d ng h t ng
vùng nuôi tr ng th y s n t p trung.
Ph m vi th i gian
ð tài ñư c nghiên c u trong ph m vi th i gian 3 năm, t năm 2008 ñ n
2010. S li u ñi u tra, ph ng v n các ñ i tư ng nghiên c u ñư c th c hi n
trong năm 2010.
Ph m vi không gian
ð tài ñư c nghiên c u trên ñ a bàn huy n Qu Võ, t nh B c Ninh.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

4

2. CƠ S

LÝ LU N VÀ TH C TI N V TH C THI CHÍNH

SÁCH H

TR

PHÁT TRI N S N XU T NÔNG NGHI P

2.1 Cơ s lý lu n v th c thi chính sách h tr s n xu t nơng nghi p
2.1.1 Khái ni m, vai trị, hình th c c a chính sách h tr s n xu t nơng nghi p
2.1.1.1 Khái ni m chính sách
Có r t nhi u khái ni m v chính sách và chính sách nơng nghi p, có th
li t kê như sau:
- Chính sách là m t q trình hành đ ng có m c đích mà m t cá nhân
ho c m t nhóm theo đu i m t cách kiên ñ nh trong vi c gi i quy t v n đ
(James Anderson, 2003).
- Chính sách cơng là m t k t h p ph c t p nh ng s l a ch n liên quan
l n nhau, bao g m c các quy t ñ nh khơng hành đ ng, do các cơ quan Nhà
nư c hay các quan ch c Nhà nư c ñ ra (William N. Dunn, 1992).
- T ñi n bách khoa Vi t Nam ñă ñưa ra khái ni m v chính sách như
sau: “chính sách là nh ng chu n t c c th ñ th c hi n ñư ng l i, nhi m v .
Chính sách đư c th c hi n trong m t th i gian nh t ñ nh, trên nh ng lĩnh v c
c th nào đó. B n ch t, n i dung và phương hư ng c a chính sách tùy thu c
vào tính ch t c a đư ng l i, nhi m v chính tr , kinh t , văn hóa…”.
- Chính sách là t p h p các ch trương và hành đ ng v phương di n
nào đó c a n n kinh t xã h i do chính ph th c hi n. Nó bao g m m c tiêu
mà chính ph mu n đ t đư c và cách làm ñ ñ t ñư c m c tiêu đó (ð Kim

Chung, 2006).
- Chính sách nơng nghi p là t p h p các ch trương và hành đ ng c a
chính ph nh m thay đ i môi trư ng cho nông nghi p phát tri n b ng cách:
Tác ñ ng vào giá ñ u vào hay ñ u ra. Thay ñ i v t ch c và khuy n khích
cơng ngh m i trong nông nghi p (ð Kim Chung, 2006).

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

5


2.1.1.2 Khái ni m chính sách h tr s n xu t nông nghi p
H tr s n xu t nơng nghi p là q trình s d ng cơ ch chính sách,
ngu n l c c a chính ph c a các t ch c kinh t - xã h i trong và ngồi nư c
đ h tr cho lĩnh v c s n xu t nông nghi p thông qua vi c th c hi n các cơ
ch chính sách, các gi i pháp đ u tư cơng ñ tăng cư ng năng l c v t ch t và
nhân l c t o ñi u ki n cho các doanh nghi p nông nghi p, h s n xu t nông
nghi p, dân cư nông thôn và nh ng ngư i hư ng l i có liên quan có cơ h i
tăng năng l c, hi u qu s n xu t. H tr cho s n xu t nơng nghi p nh m b o
đ m ñ i s ng, an ninh lương th c, n ñ nh xã h i, ñ y m nh xu t kh u.
a, Phân bi t gi a bao c p và h tr
Bao c p (subsidy) có hàm ý làm thay m t cơng vi c nào đó, ví d như
chi tr thay các kho n chi phí l ra ngư i hư ng l i ph i tr , s can thi p tr c
ti p vào ho t ñ ng kinh t - xã h i nào đó thơng qua tr giá hay cho khơng.
Bao c p ñư c th c hi n ch y u thông qua h th ng giá c . Trong cơ ch kinh
t th trư ng, bao c p thư ng làm nhi u lo n h th ng giá c . Giá th trư ng
khơng ph n ánh đúng giá tr c a hàng hóa, quan h cung c u, gây khó khăn
trong vi c đi u ti t n n s n xu t xã h i. Ngư i ñư c bao c p thư ng ch ph i
chi tr chi phí th p hơn so v i giá th trư ng. Nét ñ c trưng ph bi n ch y u
c a bao c p là tr giá ñ u vào và tr giá ñ u ra. Bao c p ít tính đ n nhóm m c

tiêu và h l y c a các ho t ñ ng cho khơng, làm thay.
Bao c p thơng qua tr giá đ u vào và tr giá ñ u ra s làm gi m an sinh
xã h i, gi m d ch chuy n tài nguyên, lãng phí ngu n l c (Frank Ellis, 1993),
t o ra s nhi u lo n v giá c , t o c u th a, l m d ng ngu n l c, không ti t
ki m và kém hi u qu , tăng gánh n ng tài chính cho qu c gia, do dó h u h t
các nư c trên th gi i ñ u lo i b bao c p thông qua hình th c tr giá (ð
Kim Chung, 2000).
H tr (support) là nh ng hành ñ ng, ch trương th c hi n s giúp đ
m t nhóm m c tiêu nh t ñ nh, nh m kh c ph c th t b i c a th trư ng thông
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

6


qua h tr v t ch t, phát tri n nhân l c, th ch và t ch c. H tr đư c th c
hi n ch y u khơng thông qua h th ng giá c như phát tri n ngu n nhân l c
(giáo d c ph thông, giáo d c hư ng nghi p, tăng năng l c và th ch c ng
đ ng...). H tr ít làm nhi u lo n h th ng giá, kh c ph c t t hơn nh ng
như c ñi m c a th trư ng.
Bao c p

H tr

- S làm thay, chi tr thay

- S giúp ñ , h tr

- Can thi p tr c ti p vào ho t ñ ng

- Can thi p nh m kh c ph c th t b i

kinh t , xã h i nào đó

c a th trư ng

- Thơng qua tr giá, cho không

- Thông qua h tr nhân l c, v t l c và

- Thư ng làm nhi u lo n h th ng giá th ch
- Ít tính ñ n nhóm m c tiêu c a s tác - Ít làm nhi u lo n các h th ng giá. Có
đ ng

tính đ n nhóm m c tiêu c a s h tr
Ngu n: Giáo trình mơn Phân tích chính sách, ð Kim Chung, 2010
H tr nh m phát huy nh ng tác ñ ng ngo i ng tích c c (như đ u tư

vào giáo d c, y t , chăm sóc s c kh e, phát tri n và b o v tài nguyên thiên
nhiên...), kh c ph c nh ng tác ñ ng c a ngo i ng tiêu c c như các ho t đ ng
đ u tư, kinh doanh làm suy thối mơi trư ng. Vì th h u h t các chính ph
trên th gi i đ u chuy n t chính sách và chi n lư c bao c p sang h tr .
b, Chính sách h tr trong nư c khi Vi t Nam là thành viên chính
th c c a WTO
H tr trong nư c là các kho n h tr chung cho nông nghi p, cho các
s n ph m ho c vùng c th , khơng tính ñ n y u t xu t kh u. ðây chính là h
th ng chính sách h tr phát tri n nơng nghi p như chính sách thu , tín d ng
và các chương trình h tr phát tri n như th y l i, khuy n nông...
T khi Vi t Nam ra nh p t ch c thương m i th gi i WTO, ñ phù
h p v i nh ng ñ nh ch c a t ch c này chúng ta ph i cam k t th c hi n Hi p
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

7


ñ nh nông nghi p (Agreement on Agriculture, vi t t t là AoA). Hi p ñ nh này
bao g m 3 n i dung chính: gi m tr c p xu t kh u trong nông nghi p, tăng
cư ng m c a th trư ng nh p kh u, và c t gi m tr c p cho các nhà s n xu t
trong nư c mang tính bóp méo thương m i. Trong đó AoA chia h tr trong
nư c ra thành ba d ng h p khác nhau (xanh lá cây, xanh lam và h phách) trên
cơ s tác ñ ng c a chúng ñ n s n xu t và thương m i nông nghi p, bao g m:
H p xanh lá cây (Green box) Các chính sách h p xanh lá cây bao g m
các chương trình chi tr tr c ti p nh m h tr thu nh p c a ngư i nơng dân
nhưng đư c cho là khơng nh hư ng ñ n các quy t ñ nh s n xu t. Các bi n
pháp h tr này đư c hồn toàn lo i tr kh i cam k t c t gi m. G m các
kho n h tr :
- Các chương trình tr c p h i hưu cho ngư i s n xu t nông nghi p;
- Chương trình chuy n đ i ngu n l c;
- Các chương trình b o v mơi trư ng;
- Các chương trình h tr vùng;
- D tr qu c gia vì m c đích an ninh lương th c;
- Các chương trình tr c p lương th c trong nư c;
- M t s hình th c h tr đ u tư;
- Các d ch v chung c a Nhà nư c ph c v cho nghiên c u, ñào t o và
khuy n nông; thông tin th trư ng và cơ s h t ng nông thôn.
H p xanh lam (Blue box) Nh ng bi n pháp h tr này cũng ñư c mi n
kh i cam k t c t gi m m c dù có th có nh hư ng bóp méo s n xu t và
thương m i nhưng ch

m c t i thi u. ðó là:

- Các kho n chi tr tr c ti p trong các chương trình h n ch s n xu t
n u nh ng kho n chi tr này ñư c tính trên cơ s di n tích và s n lư ng c
ñ nh; ho c nh ng kho n chi tr này tính cho 85% ho c dư i 85% m c s n
lư ng cơ s ; ho c các kho n chi tr cho chăn ni đư c tính theo s đ u gia
súc, gia c m c đ nh;
Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

8


- V i nh ng nư c ñang phát tri n, vi c h tr ñư c th c hi n thơng qua
các kho n h tr đ u tư c a chính ph ; tr c p đ u vào cho nh ng ngư i s n
xu t có thu nh p th p và thi u ngu n l c;
- H tr đ khuy n khích vi c chuy n t cây tr ng thu c phi n sang các
cây tr ng khác.
H p h phách (Amber box) Lo i h tr mang tính bóp méo thương m i
rõ ràng, do v y s khơng đư c mi n và bu c ph i c t gi m. Các chính sách
này ph i cam k t c t gi m n u vư t quá m c t i thi u. M c t i thi u ñư c
quy ñ nh:
- 5% giá tr s n lư ng c a s n ph m ñư c h tr ñ i v i các nư c phát
tri n;
- 10% giá tr s n lư ng c a s n ph m ñư c h tr ñ i v i các nư c
đang phát tri n;
Nhóm chính sách này là ñ i tư ng c a các lo i thu ñ i kháng (ch ng
tr c p), thu ch ng bán phá giá n u nh hư ng ñ n quy n l i c a các nư c
thành viên khác.
2.1.1.3 Phân lo i chính sách h tr phát tri n s n xu t nơng nghi p
Các chính sách h tr phát tri n s n xu t nông nghi p có th đư c phân
lo i như sau:
a, Theo n i dung h tr , chính sách h tr phát tri n s n xu t nông

nghi p ñư c chia thành:
- Chính sách h tr xây d ng cơ s h t ng nông thôn và h t ng ph c
v phát tri n s n xu t (giao thơng n i đ ng, th y l i);
- Chính sách đ u tư/h tr các y u t ñ u vào cho s n xu t (gi ng cây
tr ng v t ni, phân bón, b o v th c v t, th c ăn gia súc, thú y);
- Chính sách đ u tư/h tr kinh phí cho quy ho ch vùng s n xu t t p
trung; h tr theo h th ng khuy n nông, khuy n ngư…

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

9


b, Theo ngành/ho t ñ ng s n xu t, chính sách h tr phát tri n nơng
nghi p đư c chia thành:
- Chính sách h tr phát tri n ngành tr ng tr t
ð u tư phát tri n ngành tr ng tr t bao g m ñ u tư xây d ng cơ s h
t ng phát tri n nơng nghi p (giao thơng n i đ ng, h th ng th y l i..), h tr
ñ u vào như gi ng cây, phân bón, thu c b o v th c v t; ñ u tư t p hu n
khuy n nông, xây d ng, tri n khai các mơ hình s n xu t m i...
- Chính sách h tr phát tri n ngành chăn ni
H tr phát tri n chăn nuôi g m các n i dung như: h tr cung c p v n,
h tr lãi su t v n vay; cung c p và ñưa vào s n xu t gi ng con m i có năng
su t, ch t lư ng cao; ñ u tư h tr trong công tác thú y; đ u tư thơng qua các
chương trình khuy n nơng v gi ng, phương th c chăn ni…
- Chính sách h tr phát tri n ngành lâm nghi p
Lâm nghi p là m t ngành ñư c nh n nhi u chính sách và ưu tiên đ u tư
cơng c a nhà nư c thơng qua các chương trình b o t n và khôi ph c r ng t
nhiên, t o m i và tr ng m i các di n tích đ t b hoang, b hóa, đ t tr ng ñ i núi
tr c ñ phát tri n r ng s n xu t…Các chương trình trên t p trung vào công tác

h tr dư i d ng ti n ho c gi ng cây cho phát tri n r ng s n xu t, cho công tác
khoanh ni b o v r ng; đi kèm v i nó là các chính sách ưu tiên, h tr cho các
lâm trư ng, trang tr i nông, lâm nghi p phát tri n s n xu t…
- Chính sách h tr phát tri n ngành th y s n
Tương t như ngành chăn nuôi, các n i dung h tr cho ngành nuôi
tr ng th y s n bao g m ñ u tư, tr giá, cung c p gi ng, v n; ñ u tư cung c p
các d ch v công v khuy n nông như phương th c chăn nuôi, chuy n giao
ti n b khoa h c k thu t, đ u tư chi phí tham quan, h c t p kinh nghi m
nh ng mơ hình s n xu t…
2.1.1.4 Hình th c và công c h tr cho s n xu t nông nghi p hi n nay
a, Hình th c h tr
- H tr gián ti p: Là hình th c h tr đư c th c hi n thơng qua vi c
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

10


ban hành và th c thi các cơ ch , chính sách t o đi u ki n cho các t ch c, h
nông dân s n xu t nông nghi p ti p c n ñư c các d ch v cơng v khuy n
nơng, đ t s n xu t, thông tin v th trư ng nông s n...
- H tr tr c ti p: Là hình th c h tr thơng qua đ u tư cơng cho s n
xu t nông nghi p như phát tri n cơ s h t ng, chính sách ưu đãi tín d ng, tr
giá ñ u vào, tr giá ñ u ra s n ph m nơng nghi p, đ u tư trang thi t b ph c
v s n xu t, xây d ng mơ hình....
b, Cơng c h tr s n xu t nông nghi p hi n nay
S h tr c a Nhà nư c cho phát tri n s n xu t nơng nghi p đư c th c
hi n ch y u thông qua các công c sau:
- ð u tư k t c u h t ng chung c a vùng s n xu t như th y l i, đi n,
giao thơng; ð u tư h th ng tr m tr i cung ng con gi ng, h tr ngu n gi ng
trong th i gian đ u.

- Có chính sách tín d ng ưu ñãi phù h p v i chu kỳ s n xu t c a cây
tr ng, v t nuôi và v i m c lãi su t vay ñ i v i s n xu t ngành nông nghi p,
v i đ i tư ng h gia đình.
- ð y m nh nghiên c u khoa h c k thu t ng d ng nh m tăng năng
su t, ph m c p s n ph m và chuy n giao cho h .
- Bù m t ph n giá s n ph m khi giá ñ u vào tăng cao hơn giá s n
ph m, ñ m b o giá bán s n ph m không th p hơn giá thành.
- Gia tăng s liên k t trong tiêu th s n ph m nông s n là nhu c u b c
xúc c a ngư i s n xu t, do tính ch t và kém đ co giãn c a s n ph m nông
nghi p ñ i v i nhu c u xã h i.
- Cung c p thông tin v s n xu t nơng nghi p, đ c bi t là tín hi u giá
s n ph m c a c a th trư ng.
- T ch c b o hi m s n ph m nông nghi p ch a nhi u y u t r i ro.
2.1.1.4 M c đích và vai trị c a chính sách h tr s n xu t nơng nghi p
a, M c đích: các chính sách h tr phát tri n s n xu t nông nghiêp c a
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

11


Nhà nư c cho nơng dân nh m đ t m c đích:
- Phát tri n s n xu t nơng nghi p theo m c tiêu đ nh hư ng ñ t ra, nh t
là trong vi c thi t l p s an tồn cung ng nơng s n cho xã h i, v a ñ m b o
l i ích c a ngư i s n xu t, v a đ m b o l i ích c a ngư i tiêu dùng.
- Gi m thi u r i ro c a y u t t nhiên, c a th trư ng.
- Cũng có th gi i quy t m c tiêu xã h i, chính tr .
b, Vai trị c a chính sách h tr
- Chính sách h tr kh c ph c nh ng th t b i c a th trư ng c nh tranh
khơng hồn h o, đ c bi t là trong cung c p hàng hóa, d ch v cơng
ð u tư/ h tr là cơng c đi u ch nh vĩ mô n n kinh t xã h i c a Chính

ph , nó có tác d ng kh c ph c nh ng th t b i c a th trư ng c nh tranh khơng
hồn h o (h n ch ñ c quy n; v n ñ cung c p hàng hóa cơng c ng cho xã
h i; ñi u hành các y u t ngo i ng; kh c ph c nh ng th t b i v thơng tin th
trư ng; đi u ti t th trư ng b o hi m, th trư ng v n, th trư ng ph tr ,…do
th trư ng c nh tranh khơng hồn h o; đi u ch nh t l l m phát, th t nghi p
và s m t cân b ng n n kinh t ).
Trong n n kinh t , khu v c kinh t tư nhân thư ng không mu n tham
gia vào vi c cung c p các hàng hóa cơng do khó thu l i. Nh ng hàng hóa
cơng này thư ng là các cơng trình h t ng ph c v cho phát tri n kinh t - xã
h i như: ñư ng xá, c u c ng, trư ng h c, b nh vi n…Vai trò c a nh ng hàng
hóa cơng này là vơ cùng quan tr ng vì n u khơng có h th ng h t ng giao thơng
thì n n kinh t khơng v n hành đư c, khơng có h th ng cơng trình trư ng h c,
b nh vi n, nhà văn hóa ph c v phát tri n con ngư i thì yêu c u phát tri n xã h i
cũng khơng đư c đáp ng…Ho t đ ng đ u tư cơng c a Nhà nư c là nh m cung
c p nh ng hàng hóa cơng nên vai trị c a ho t ñ ng này ñ i v i phát tri n kinh t
- xã h i là không th ph nh n ñư c.
- Phân ph i l i thu nh p và hàng hóa khuy n d ng
H tr c a Nhà nư c cịn có tác d ng phân ph i l i thu nh p và hàng
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

12


hóa khuy n d ng dư i các hình th c ñ u tư như tr giúp tr c ti p dành cho
nh ng ngư i có thu nh p th p hay có hồn c nh đ c bi t như chi v tr c p xã
h i, tr c p gián ti p dư i hình th c tr giá cho các m t hàng thi t y u, các
kho n chi phí đ th c hi n chính sách dân s , chính sách vi c làm, ch ng mù
ch , h tr ñ ng bào bão l t...Thơng qua ho t đ ng h tr , Chính ph , cơ
quan nhà nư c các c p s hư ng ho t ñ ng c a các ch th trong n n kinh t
ñi vào qu ñ o đã ho ch đ nh đ hình thành cơ c u kinh t t i ưu, t o ñi u

ki n cho n n kinh t phát tri n n ñ nh và b n v ng.
2.1.2 N i dung th c thi chính sách h tr phát tri n s n xu t nông nghi p
2.1.2.1 Khái ni m th c thi chính sách
Th c thi chính sách là vi c tri n khai chính sách, bao g m vi c c th
hóa m t chính sách hay chương trình thành k ho ch và các hành đ ng c th
c a t ng c p và t ng ngành trong phát tri n kinh t .
Th c thi chính sách nói chung và chính sách h tr phát tri n nơng
nghi p nói riêng bao g m các n i dung c th như mô t trong m c 2.1.2.2.
2.1.2.2 N i dung các ho t ñ ng th c thi chính sách h tr phát tri n s n xu t
nông nghi p (ð Kim Chung và c ng s , 2010).
- C th hóa chính sách h tr phát tri n s n xu t nơng nghi p:
M t chính sách hay chương trình h tr phát tri n s n xu t nông nghi p
thư ng đư c xây d ng mang tính đ nh hư ng và khái quát cao. Vì v y, khi
đưa vào th c hi n, các chính sách hay chương trình đó c n đư c hồn thi n,
b sung và c th hóa cho phù h p v i ñi u ki n th c t c a t ng ñ a phương.
- T ch c cơ quan ñi u hành th c thi chính sách:
Ch c năng c a các cơ quan ñi u hành và th c hi n chính sách thư ng
đư c quy đ nh đ y đ trong các chính sách c a chính ph . Tuy nhiên,

c p

huy n, cơ quan đi u hành ph i ñư c t ch c ñ m nh ñ m b o phát huy ñư c
s c m nh c a h th ng chính tr trên đ a bàn huy n, nâng cao tính hi u l c và
hi u qu c a cơ quan qu n lý chương trình, đ m b o ti t ki m, phân ñ nh rõ
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

13


trách nhi m c a các c p, các ngành, các ñơn v tham gia vào t ng ho t ñ ng

h tr phát tri n s n xu t nông nghi p.
- L p k ho ch tri n khai th c thi chính sách:
Các chính sách h tr c n đư c c th hóa thành các k ho ch c a các
c p và các ngành. K ho ch càng c th tính kh thi càng cao. K ho ch c n
ñư c xây d ng theo xu hư ng có s tham gia c a các c p, các ngành và c ng
ñ ng. C n cân ñ i gi a kh năng v ngu n l c và nhu c u c n h tr phát
tri n s n xu t nơng nghi p, đ m b o hài hòa gi a s h tr c a nhà nư c v i
phát huy s đóng góp c a ngư i dân.
- Phân c p và phê duy t k ho ch th c thi chính sách:
ðây là n i dung cơ b n khi tri n khai th c hi n chính sách. Ph n l n
ngu n l c cho h tr s n xu t nông nghi p b t ngu n t tài chính cơng bao
g m ngân sách đ u tư và ngân sách chi thư ng xun. Do đó, đ tri n khai
ñư c các ho t ñ ng h tr phát tri n s n xu t ph i l p d án, h sơ ñ u tư
theo các ngu n ngân sách khác nhau. Trên cơ s đó, ph i có c p th m quy n
th m ñ nh và phê duy t các h ng m c ñ u tư.
- T ch c th c thi chính sách:
Sau khi có đ án và k ho ch đư c phê duy t thì các ngành chun mơn
c a huy n ph i h p v i U ban nhân dân xã, H i nông dân xã và H p tác xã
d ch v nông nghi p t ch c tri n khai th c hi n. Tùy theo tính ch t c a các
ho t đ ng h tr phát tri n s n xu t nông nghi p

các ngành và các lĩnh v c

mà phương th c th c hi n có th thơng qua các hình th c đ u th u, ch đ nh
th u, huy ñ ng c ng ñ ng tham gia.
Huy ñ ng tài chính cho th c hi n chính sách:
ð có ngu n l c tài chính ph c v vi c th c thi chính sách c n ph i
phát huy cao đ các ngu n tài chính t ngân sách nhà nư c, s tài tr c a các
t ch c phát tri n và s đóng góp c a dân. Trong đi u ki n dân cịn nghèo s
đóng góp có th khơng ph i b ng ti n thì có th b ng s c l c và hi n v t

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

14


thông qua khai thác và s d ng các nguyên li u s n có t i đ a phương.
- Huy ñ ng nhân l c cho th c hi n chính sách:
ð i ngũ nhân nhân l c cho th c thi chính sách h tr phát tri n nơng
nghi p bao g m các cán b lãnh đ o và chuyên môn c a các ngành c p t nh
và huy n, c p xã và thôn th c hi n các ch c năng qu n lý nhà nư c v h tr
phát tri n s n xu t nông nghi p. ð i ngũ cán b này c n có các ki n th c và
k năng th m ñ nh các d án/báo cáo ñ ng th i ph i c p nh t thư ng xuyên
các quy trình hư ng d n tri n khai các chính sách h tr phát tri n s n xu t
nơng nghi p c a Chính ph .
- Theo dõi, giám sát và ñánh giá vi c th c thi chính sách:
Cơng tác theo dõi, giám sát và ñánh giá vi c th c thi chính sách là n i
dung quan tr ng ñ m b o cho s thành cơng c a chính sách. Cơng tác này bao
g m vi c xác l p h th ng theo dõi, giám sát và đánh giá chính sách.
2.2 Cơ s th c ti n v th c thi chính sách h tr s n xu t nông ngh p
2.2.1 Tình hình th c thi các chính sách h tr phát tri n s n xu t nông nghi p c a
m t s qu c gia trên th gi i
B o h nông nghi p là nh ng bi n pháp, chính sách c a Nhà nư c
nh m h tr s n xu t, nâng cao kh năng c nh tranh c a hàng nông s n trong
nư c và đ i phó v i hàng hố nh p kh u có th gây “thi t h i” cho n n kinh
t ho c cho nh ng s n ph m nông nghi p c a qu c gia nh p kh u. B o h
nông nghi p thư ng ñư c th c hi n b i hai cách: m t là, các rào c n v
thương m i hàng nông s n như thu quan và phi thu quan; hai là, các bi n
pháp “h tr trong nư c” bao g m: tr c p giá ñ u vào, thu mua và bán hàng,
cho vay ñ s n xu t và tiêu th s n ph m,… nh m tăng v th c nh tranh c a
s n ph m. B n ch t c a b o h không ph i ch là t o ra nh ng rào c n ngăn

ch n s xâm nh p c a hàng hố nư c ngồi vào trong nư c, ho c tr c p dư i
m i hình th c cho s n xu t nơng nghi p mà m c đích quan tr ng là phân b
ngu n l c m t cách h p lý hư ng t i nâng cao kh năng c nh tranh c a s n

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

15


ph m trên th trư ng trong nư c và qu c t .
ð i v i các nư c công nghi p phát tri n như M , Nh t B n và Tây Âu:
lý do b o h nơng nghi p khơng ph i vì kh năng c nh tranh th p c a hàng
nông s n nư c h . M c tiêu c a vi c b o h là duy trì vi c làm, n ñ nh tương
ñ i thu nh p cho m t nhóm ch tr i. Nh ng nhóm ngư i này thư ng là m t
l c lư ng chính tr h u thu n cho ñ ng c m quy n. B o h đơi khi cịn vì cân
b ng, n đ nh mơi trư ng sinh thái, mơi trư ng t nhiên. ð i v i các nư c
ñang phát tri n và nh ng nư c có trình ñ phát tri n th p lý do b o h l i
thiên v b o h ñ nâng cao kh năng c nh tranh c a s n ph m nơng nghi p
có kh năng c nh tranh th p, b o h nh m khuy n khích xu t kh u, duy trì và
n đ nh cơng ăn vi c làm, và các lý do khác như ñi u ti t tiêu dùng, an toàn
lương th c, th c ph m, b o v môi trư ng sinh thái,...
2.2.1.1 Chính sách h tr phát tri n nơng nghi p

M

Nư c M ñư c xem là cư ng qu c cơng nghi p s m t, đ ng th i cũng
là nư c có n n nơng nghi p phát tri n b c nh t toàn c u. Năm 1862 khi thành
l p, phương châm ñ u tiên mà B nơng nghi p M đưa ra là: “Nơng nghi p là
cơ s c a ngành ch t o và thương nghi p”. Qua hơn 200 năm phát tri n t i
nay, nư c M luôn th c hi n phương châm “Dĩ nông l p qu c”, luôn coi

nông nghi p là c t tr c a n n kinh t qu c dân. B i v y, ngoài nhân t khách
quan tr i phú cho nư c M ñi u ki n thiên nhiên thu n l i đ phát tri n nơng
nghi p thì chính sách c a nhà nư c đã góp ph n quan tr ng làm nông nghi p
phát tri n m nh m vào b c nh t th gi i hi n nay.
S li u th ng kê m i ñây c a Cơ quan quy n uy M cho bi t: hi n nay
nông dân M kho ng 4,5 tri u ngư i (chi m chưa ñ y 2% dân s ), ngồi vi c
cung c p đ y đ lương th c th c ph m cho hơn 250 tri u dân, nơng dân M
hàng năm cịn xu t kh u hàng lương th c th c ph m, như b t mì, bơng, th t,
rau qu tr giá t i trên 53 t USD, bình quân m i gi nơng dân M đã t o ra
giá tr t i 6 tri u USD hàng xu t kh u nông s n, th c ph m. S n lư ng c a
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………..

16