Giáo trình giải quyết sự cố mạng

Học phần CT344

GiẢI QUYẾT SỰ CỐ MẠNG
• Mục tiêu
• Học phần tiên quyết
• Phương pháp giảng dạy và đánh giá
• Tài liệu tham khảo
• Nội dung
2
Bộ môn MMT&TT
9/13/2014
Học phần này cung cấp cho sinh viên một khối lượng kiến thức
cần thiết về giải quyết sự cố mạng. Sau khi học xong học phần
này, sinh viên sẽ:
• Hiểu được kiến thức tổng quan về đường cơ sở mạng –
tình trạng hoạt động ổn định của hệ thống mạng, đây là cơ
sở để xác định tính bất thường của hệ thống
• Biết được kiến thức tổng quan về những tác nhân có thể
gây ra sự cố mạng.
• Hiểu được phương pháp tiếp cận để giải quyết sự cố mạng.
• Biết được quy trình giải quyết sự cố mạng.
• Có khả năng đặc tả và phân tích sự cố mạng.
• Có khả năng xây dựng giải pháp giải quyết sự cố.
• Có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ để phát hiện và giải
quyết sự cố.
Mục tiêu
3
Bộ môn MMT&TT
9/13/2014
Học phần tiên quyết
• Học phần tiên quyết

▫ Thiết kế và Cài đặt mạng (CT335)
• Các kiến thức khác cần biết để có thể tiếp thu
tốt học phần:
▫ Mạng máy tính (CT112)
▫ An toàn hệ thống & An ninh mạng (CT434)
4
Bộ môn MMT&TT
9/13/2014
Phƣơng pháp GD và đánh giá
• Phương pháp giảng dạy
▫ Giảng dạy 30 tiết lý thuyết trên lớp
▫ Thực hành: Tạo mô hình mạng và giải quyết sự
cố trên mô hình
▫ Sinh viên đọc trước slide và tài liệu TK ở nhà.
• Phương pháp đánh giá
▫ Thi giữa kỳ 30%
▫ Trình bày demo
kỹ thuật giải quyết sự cố 15%
▫ Thi cuối kỳ 50%
▫ Chuyên cần 5%
5
Bộ môn MMT&TT
9/13/2014
Tài liệu tham khảo
1. Phạm Hữu Tài, Giáo trình môn Giải quyết sự cố mạng,
Khoa CNTT, 2010.
2. CCNA V4.0 Exploration curriculum, Cisco Systems, Inc;
2007
3. Priscilla Oppenheimer & Joseph Bardwell,
Troubleshooting Campus Networks - Practical Analysis of

Cisco and LAN Protocols, John Wiley and Sons; 2002
4. Joseph D. Sloan, Network Troubleshooting Tools,
O'Reilly; 2001
5. Kevin Burns, TCP/IP Analysis and Troubleshooting
Toolkit, Wiley Publishing Inc; 2003

6
Bộ môn MMT&TT
9/13/2014
Nội dung
Chương 1: GiỚI THIỆU

• Giới thiệu chung
• Sinh viên biết cách lập tài liệu của một hệ thống mạng theo một qui
trình chuẩn mực
• Biết thiết lập đường cơ sở mạng - đây là trạng thái hoạt động ổn
định trên hệ thống thực được người quản trị sử dụng để đánh giá
tình trạng của hệ thống nếu có sự cố xảy ra.

Chương 2: CÁC PHƢƠNG PHÁP
VÀ CÔNG CỤ GIẢI QUYẾT SỰ CỐ
• Cung cấp kiến thức về các mô hình mạng (đã được học ở các môn
học liên quan về mạng máy tính)
• Các cách tiếp cận giải quyết sự cố
• Cách thức lựa chọn phương pháp giải quyết sự cố phù hợp, cách
thu thập các triệu chứng liên quan đến sự cố
• Giới thiệu một số phần mềm hỗ trợ

Nội dung
Chương 3: KHẮC PHỤC SỰ CỐ MẠNG Ở TẦNG VẬT LÝ

Cung cấp thông tin cho người đọc các triệu chứng cơ bản, các nguyên nhân và
cách khắc phục liên quan đến các sự cố ở tầng vật lý trong mô hình OSI

Chương 4: KHẮC PHỤC SỰ CỐ MẠNG Ở TẦNG LKDL

• Triệu chứng cơ bản, các nguyên nhân và cách khắc phục liên quan
đến các sự cố ở tầng liên kết dữ liệu trong mô hình OSI.
• Thông tin về các sự cố có thể gặp phải khi sử dụng các giao thức ở
tầng liên kết dữ liệu (PPP, Frame Relay),
• Giải quyết sự cố liên quan đến vòng quẩn trên hệ thống mạng cục
bộ dùng các bộ chuyển mạch
• Giải quyết các sự cố liên quan đến mạng cục bộ không dây (WLAN
– Wireless LAN).
• Thêm vào đó, cung cấp thêm thông tin để người đọc các vấn đề
cần chú ý khi lập kế hoạch kết nối mạng diện rộng

Nội dung
Chương 5: GIẢI QUYẾT SỰ CỐ Ở TẦNG MẠNG

Trình bày triệu chứng cơ bản, các nguyên nhân và cách khắc phục liên
quan đến các sự cố ở tầng mạng trong mô hình OSI

Chương 6: GIẢI QUYẾT SỰ CỐ Ở TẦNG VẬN CHUYỂN

Trình bày các triệu chứng cơ bản, các nguyên nhân và cách khắc phục
liên quan đến các sự cố ở tầng vận chuyển trong mô hình OSI

Chương 7: GIẢI QUYẾT SỰ CỐ Ở TẦNG ỨNG DỤNG

Trình bày các triệu chứng cơ bản, các nguyên nhân và cách khắc phục
liên quan đến các sự cố ở tầng ứng dụng trong mô hình OSI

Chúc sinh viên đạt kết quả cao!!
1
05/01/2011
GIỚI THIỆU
Gi
ả
ng viên: Ph
ạ
m H
ữ
u Tài
Chương 1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN & TT
2
05/01/2011
MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
 Mục đích:
Với một hệ thống mạng máy tính, tài liệu liên quan đến hệ thống
thì rất quan trọng cho quá quá trình quản trị và giải quyết sự cố khi
có xảy ra. Chương này sẽ giúp người đọc biết cách lập tài liệu của
một hệ thống mạng theo một qui trình chuẩn mực và cách thiết lập
đường cơ sở mạng, đây là trạng thái hoạt động ổn định trên hệ
thống thực được người quản trị sử dụng để đánh giá tình trạng của
hệ thống nếu có sự cố xảy ra.
 Yêu cầu:
–

Sinh viên nắm vững cách thức lập tài liệu của một hệ thống
mạng
–
Nắm vững cách thức và sử dụng công cụ xây dựng được
đường cơ sở mạng
3
05/01/2011
NỘI DUNG

1.1. Lập tài liệu về hệ thống mạng

1.2. Bảng cấu hình mạng

1.3. Bảng cấu hình hệ thống đầu cuối

1.4. Sơ đồ hình trạng mạng

1.5. Qui trình lập tài liệu hệ thống mạng

1.6. Đường cơ sở của hệ thống mạng
4
05/01/2011
Lập tài liệu cho hệ thống mạng (1)

Đường cơ sở mạng (network baseline): là
một tập hợp các giá trị của các tham số
được thu thập liên quan đến hoạt động thực
tế của các thiết bị đang hoạt động trên hệ
thống trong điều kiện hoạt động bình thường,
ổn định.

S18
5
05/01/2011
1.
Bảng cấu hình mạng
2.
Bảng thông tin cấu hình hệ thống đầu cuối
3.
Sơ đồ hình trạng mạng
Lập tài liệu cho hệ thống mạng (2)
6
05/01/2011

Bảng cấu mạng phải lưu thông tin chính xác,
luôn cập nhật mới các hồ sơ liên quan đến
phần cứng và phần mềm được dùng trong hệ
thống mạng.

Các thông tin này sẽ được dùng để xác định
chính xác các sự cố khi xảy ra trên hệ thống
mạng
Bảng cấu hình mạng (1)
7
05/01/2011
 Lo
ạ
i thi
ế
t b
ị

, s
ố
hi
ệ
u m
ẫ
u (model)
 Tên thi
ế
t b
ị
dùng trên m
ạ
ng
 Tên ph
ầ
n m
ề
m h
ệ
th
ố
ng (IOS)
 V
ị
trí l
ắ
p
đặ
t c

ủ
a thi
ế
t b
ị
(toà nhà, t
ầ
ng, phòng, …)
 N
ế
u
đ
ó là m
ộ
t thi
ế
t b
ị mô
-
đ
un, bao g
ồ
m t
ấ
t c
ả
các ki
ể
u
c

ủ
a mô-
đ
un và khe c
ắ
m mô-
đ
un trên thi
ế
t b
ị
.
 Các
đị
a ch
ỉ
v
ậ
t lý (
đ
/c MAC) c
ủ
a giao di
ệ
n trên thi
ế
t b
ị
 Các
đị

a ch
ỉ
lu
ậ
n lý (
đị
a ch
ỉ
t
ầ
ng M
ạ
ng)
đặ
t trên giao
di
ệ
n m
ạ
ng
 Thông tin quan tr
ọ
ng v
ề
m
ặ
t v
ậ
t lý c
ủ

a thi
ế
t b
ị
Bảng cấu hình mạng (2)
8
05/01/2011
Bảng cấu hình mạng (3)
9
05/01/2011
Bảng cấu hình hệ thống đầu cuối (1)

Bảng cấu hình hệ thống đầu cuối chứa các
bản ghi chuẩn về phần cứng và phần mềm
được dùng trong thiết bị đầu cuối như máy
chủ, máy quản trị và các máy trạm trên hệ
thống và các thiết bị đầu cuối khác (máy in,
máy quét, điện thoại IP,…) .

Một hệ thống đầu cuối bị cấu hình sai có thể
tác động tiêu cực đối với hiệu suất tổng thể
của một hệ thống mạng.
10
05/01/2011
Bảng cấu hình hệ thống đầu cuối (2)

Tên thiết bị

Hệ điều hành và phiên bản


Địa chỉ IP / mặt nạ

Cổng mặc định (default gateway), địa chỉ máy
chủ DNS, và địa chỉ máy chủ WINS (nếu có)

Các ứng dụng mạng yêu cầu băng thông cao
mà các đầu cuối hệ thống đang sử dụng
11
05/01/2011
Bảng cấu hình hệ thống đầu cuối (3)
12
05/01/2011
Sơ đồ hình trạng mạng (1)
 S
ơ

đồ
hình tr
ạ
ng m
ạ
ng là hình
ả
nh trình bày minh
ho
ạ
cho m
ộ
t h
ệ

th
ố
ng m
ạ
ng, cách th
ứ
c các thi
ế
t b
ị
trong h
ệ
th
ố
ng k
ế
t n
ố
i v
ớ
i nhau và ki
ế
n trúc lu
ậ
n lý
c
ủ
a h
ệ
th

ố
ng. M
ỗ
i thi
ế
t b
ị
m
ạ
ng c
ầ
n
đượ
c trình bày

trên s
ơ

đồ
v
ớ
i các ký hi
ệ
u hay bi
ể
u t
ượ
ng tuân theo
quy
ướ

c chu
ẩ
n.
 M
ỗ
i k
ế
t n
ố
i v
ậ
t lý hay lu
ậ
n lý nên
đượ
c bi
ể
u di
ễ
n
b
ằ
ng m
ộ
t
đườ
ng
đơ
n gi
ả

n, ho
ặ
c ký hi
ệ
u thích h
ợ
p
khác.
 Các giao th
ứ
c
đị
nh tuy
ế
n
đượ
c s
ử
d
ụ
ng trong h
ệ
th
ố
ng c
ũ
ng có th
ể
hi
ể

n th
ị
.
13
05/01/2011
Sơ đồ hình trạng mạng (2)

Yêu cầu tối thiểu cho các sơ đồ hình trạng
mạng bao gồm các thông tin như sau:
– Bi
ể
u t
ượ
ng cho t
ấ
t c
ả
các thi
ế
t b
ị
trong h
ệ
th
ố
ng
và cách th
ứ
c chúng
đượ

c k
ế
t n
ố
i v
ớ
i nhau.
– Ki
ể
u các giao di
ệ
n
– S
ố
hi
ệ
u c
ủ
a giao di
ệ
n
–
Đị
a ch
ỉ
IP / m
ặ
t n
ạ
m

ạ
ng con
14
05/01/2011
Sơ đồ hình trạng mạng (3)
15
05/01/2011
Qui trình lập tài liệu hệ thống mạng (1)
 Tài li
ệ
u h
ệ
th
ố
ng m
ạ
ng ‘ph
ả
i’
đượ
c hoàn t
ấ
t trong
giai
đ
o
ạ
n thi
ế
t k

ế
, l
ắ
p
đặ
t tr
ướ
c khi
đư
a vào s
ử
d
ụ
ng
chính th
ứ
c. Th
ự
c t
ế
, có nhi
ề
u h
ệ
th
ố
ng m
ạ
ng
đượ

c
thi
ế
t k
ế
và
đưa v
ào s
ử
d
ụ
ng không tuân theo
đầ
y
đủ
các b
ướ
c trong qui trình thi
ế
t k
ế
.
 Phải nhanh chóng lập tài liệu cho hệ thống mạng
 Tài li
ệ
u là m
ộ
t ph
ầ
n không th

ể
thi
ế
u giúp cho quá
trình gi
ả
i quy
ế
t s
ự
c
ố
m
ạ
ng
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n m
ộ
t
cách nhanh chóng, hi
ệ
u qu
ả
.