mô phỏng hoạt động của hôp số xe kraz 255b

Đại Học Giao Thông Vận Tải TP. HCM
Đại Học Giao Thông Vận Tải TP. HCM
Khoa Cơ Khí
Khoa Cơ Khí
Bộ Môn Cơ Khí Động Lực
Bộ Môn Cơ Khí Động Lực
LVTN: Khai thác hệ thống truyền lực và
LVTN: Khai thác hệ thống truyền lực và
thiết kế mô phỏng hộp số
thiết kế mô phỏng hộp số
xe tải Kraz 255b.
xe tải Kraz 255b.
Gvhd: Ts. Nguyễn Nước
Gvhd: Ts. Nguyễn Nước
Svth: Vũ Đình Thạo
Svth: Vũ Đình Thạo


BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
•
Hệ thống truyền lực là một trong những hệ thống quan trọng trên
Hệ thống truyền lực là một trong những hệ thống quan trọng trên
xe ô tô, nhờ có hệ thống này mà ô tô mới có thể di chuyển được. Tính
xe ô tô, nhờ có hệ thống này mà ô tô mới có thể di chuyển được. Tính
chất của hệ thống truyền lực sẽ quyết đònh đến tính năng thông qua, vận
chất của hệ thống truyền lực sẽ quyết đònh đến tính năng thông qua, vận
tốc và sức tải của xe.
tốc và sức tải của xe.
•

Tuy nhiên trong quá trình học tập do giới hạn về mặt thời gian,
Tuy nhiên trong quá trình học tập do giới hạn về mặt thời gian,
không có điều kiện để tìm hiểu kỹ hệ thống này. Vì vậy, một trong
không có điều kiện để tìm hiểu kỹ hệ thống này. Vì vậy, một trong
những nhiệm của luận văn tốt nghiệp là khảo sát, nghiên cứu hệ thống
những nhiệm của luận văn tốt nghiệp là khảo sát, nghiên cứu hệ thống
này về mặt kết cấu, điều kiện sử dụng, …
này về mặt kết cấu, điều kiện sử dụng, …
•
Mặt khác, để tăng tính trực quan đồng thời là bước chuẩn bò học
Mặt khác, để tăng tính trực quan đồng thời là bước chuẩn bò học
tập phương pháp thiết kế ô tô bằng máy tính, thì nhiệm vụ tiếp theo của
tập phương pháp thiết kế ô tô bằng máy tính, thì nhiệm vụ tiếp theo của
luận văn này là thiết kế mô phỏng hộp số bằng phần mềm tin học.
luận văn này là thiết kế mô phỏng hộp số bằng phần mềm tin học.

BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Khi th c hiện đề tài này thì tôi nghiên cứu những nội dung sau:ự
Khi th c hiện đề tài này thì tôi nghiên cứu những nội dung sau:ự
Một là: Khai thác hệ thống truyền lực xe Kraz 255b.
Một là: Khai thác hệ thống truyền lực xe Kraz 255b.
Hai là: Thiết kế mô phỏng hộp số xe Kraz 255b.
Hai là: Thiết kế mô phỏng hộp số xe Kraz 255b.
Bây giờ tôi đi vào nội dung từng phần một.
Bây giờ tôi đi vào nội dung từng phần một.

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Sơ đồ hệ thống truyền lực xe Kraz 255b được biểu diễn như hình
vẽ; hệ thống truyền lực của xe này gồm các bộ phận: , để hiểu rõ

HTTL của xe ta đi tìm hiểu từng bộ phận của hệ thống.
2
1
3
4 5
6
7
9
8
12
10
11
•
1_ quạt làm mát; 2_ động cơ; 3_ly hợp; 4_ hộp số; 5_ hộp số phụ; 6_ cụm truyền lực chính và vi sai;
1_ quạt làm mát; 2_ động cơ; 3_ly hợp; 4_ hộp số; 5_ hộp số phụ; 6_ cụm truyền lực chính và vi sai;
•
7_ các đăng chính; 8_ các đăng trung gian; 9_ các đăng dẫn động cầu; 10_ cầu xe;
7_ các đăng chính; 8_ các đăng trung gian; 9_ các đăng dẫn động cầu; 10_ cầu xe;
•
11_ bánh xe; 12_ bộ đồng tốc.
11_ bánh xe; 12_ bộ đồng tốc.

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b




1.LY HP.
1.LY HP.

Về ly hợp, đầu tiên tôi đi tìm hiểu những vấn đề chung sau đó
Về ly hợp, đầu tiên tôi đi tìm hiểu những vấn đề chung sau đó
phân tích kết cấu của ly hợp. Khi nghiên cứu ly hợp của xe Kraz 255b
phân tích kết cấu của ly hợp. Khi nghiên cứu ly hợp của xe Kraz 255b
tôi nhận thấy:
tôi nhận thấy:


Đó là ly hợp kép với hai đóa ma sát bò động truyền được mô men
Đó là ly hợp kép với hai đóa ma sát bò động truyền được mô men
xoắn lớn của động cơ cho hệ thống truyền lực.
xoắn lớn của động cơ cho hệ thống truyền lực.
Ly hợp này được điều khiển bằng cơ khí có trợ lực kiểu lò xo, tuy
Ly hợp này được điều khiển bằng cơ khí có trợ lực kiểu lò xo, tuy
đơn giản nhưng vẫn hiệu quả.
đơn giản nhưng vẫn hiệu quả.
Tuy nhiên là ly hợp hai đóa bò động nên tăng kích thước chiều trục,
Tuy nhiên là ly hợp hai đóa bò động nên tăng kích thước chiều trục,
kết cấu phức tạp, khó khăn trong bảo dưỡng, sửa chữa.
kết cấu phức tạp, khó khăn trong bảo dưỡng, sửa chữa.

M t C t Ngang Ly Hụùp xe Kraz 255b
ẹểA Bề ẹONG
MAậT CAẫT NGANG LY HễẽP XE Kraz 255b
A - A
A
A
25
26
24

23
4
6
17
9
12
18
11
19
20
14
13
16
2
21
87
22
5
10
3
1
15

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b


2.HỘP SỐ.
2.HỘP SỐ.
Cũng giống như các bộ phận khác trong HTTL, đầu tiên tôi đi tìm

Cũng giống như các bộ phận khác trong HTTL, đầu tiên tôi đi tìm
hiểu những vấn đề chung sau đó phân tích kết cấu của bộ phận. Khi
hiểu những vấn đề chung sau đó phân tích kết cấu của bộ phận. Khi
nghiên cứu hộp số của xe Kraz 255b tôi nhận thấy:
nghiên cứu hộp số của xe Kraz 255b tôi nhận thấy:
cũng giống như các hộp số có ba trục cố đònh khác, song là hộp số
cũng giống như các hộp số có ba trục cố đònh khác, song là hộp số
của xe tải cỡ lớn nên các chi tiết trong hộp số chòu tải trọng lớn, va đập.
của xe tải cỡ lớn nên các chi tiết trong hộp số chòu tải trọng lớn, va đập.
Do đó, phần bôi trơn cũng được tăng cường để đảm bảo các chi tiết
Do đó, phần bôi trơn cũng được tăng cường để đảm bảo các chi tiết
trong hộp số làm việc tốt, kéo dài tuổi thọ.
trong hộp số làm việc tốt, kéo dài tuổi thọ.
Ngoài việc bôi trơn bằng cách vung té còn có hệ thống bôi trơn
Ngoài việc bôi trơn bằng cách vung té còn có hệ thống bôi trơn
cưỡng bức cho các trục, ổ bi và bánh răng.
cưỡng bức cho các trục, ổ bi và bánh răng.

Kết Cấu Hộp Số
Kết Cấu Hộp Số
3334
31 32
CƠ CẤU GÀI SỐ
BỘ ĐỒNG TỐC
35 36
28 29 30 8
11 27
26
25
8

TRỤC SỐ LÙI
CƠ CẤU KHÓA HÃM
KẾT CẤU HỘP SỐ XE Kraz 255b
19 16
11 12
93 6
7
10
18
17
20
2122
23
2
24
5 8
4
13
14
15
1

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b


3.HỘP SỐ PHÂN PHỐI.
3.HỘP SỐ PHÂN PHỐI.

Xe thường hoạt động ở những đòa hình phức tạp khó khăn nên hộp
Xe thường hoạt động ở những đòa hình phức tạp khó khăn nên hộp
số phụ có hai cấp tỷ số truyền. Vì vậy, tăng số số truyền lên bảo đảm
số phụ có hai cấp tỷ số truyền. Vì vậy, tăng số số truyền lên bảo đảm
tính năng động lực học và tính kinh tế của xe.
tính năng động lực học và tính kinh tế của xe.
Có ba trục đầu ra dẫn động tới ba cầu cho nên nếu muốn không
Có ba trục đầu ra dẫn động tới ba cầu cho nên nếu muốn không
cho một cầu nào đó là cầu chủ động thì tháo dẫn động từ hộp số tới cầu
cho một cầu nào đó là cầu chủ động thì tháo dẫn động từ hộp số tới cầu
đó.
đó.
Có cơ cấu gài cầu trước để có thể ngắt truyền lực tới cầu trước khi
Có cơ cấu gài cầu trước để có thể ngắt truyền lực tới cầu trước khi
không cần thiết.
không cần thiết.
Có cơ cấu khóa vi sai để tăng hệ số vi sai, hệ số bám … khi xe
Có cơ cấu khóa vi sai để tăng hệ số vi sai, hệ số bám … khi xe
chạy ở những đoạn đường trơn, lầy lội và lúc đó xe đi thẳng. Qua những
chạy ở những đoạn đường trơn, lầy lội và lúc đó xe đi thẳng. Qua những
đoạn đường này rồi thì ngắt khóa vi sai đểm đảm bảo tốc độ khác nhau
đoạn đường này rồi thì ngắt khóa vi sai đểm đảm bảo tốc độ khác nhau
giữa các cầu.
giữa các cầu.

Kết Cấu Hộp Số Phân Phối
Kết Cấu Hộp Số Phân Phối
HÌNH CHIẾU BẰNG
MẶT CẮT HÌNH CHIẾU ĐỨNG
5

2
2
7
3
3
11
10
6
8
4
1
9
9

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b


4.CÁC ĐĂNG
4.CÁC ĐĂNG
.
.
Gồm các đăng chính, các đăng dẫn động các cầu, và gối đỡ trung
Gồm các đăng chính, các đăng dẫn động các cầu, và gối đỡ trung
gian
gian
Các đăng chính nối hộp số với hộp số phân phối, chiều dài trục
Các đăng chính nối hộp số với hộp số phân phối, chiều dài trục
các đăng này không thay đổi vì khoảng cách giữa hai hộp số là cố đònh.
các đăng này không thay đổi vì khoảng cách giữa hai hộp số là cố đònh.

Gối đỡ trung gian để nối hai các đăng dẫn động cầu sau.
Gối đỡ trung gian để nối hai các đăng dẫn động cầu sau.

Sơ Đồ Bố Trí Bộ Truyền Các Đăng
Sơ Đồ Bố Trí Bộ Truyền Các Đăng
11
10 8
SƠ ĐỒ BỐ TRÍ BỘ TRUYỀN CÁC ĐĂNG
CÁC ĐĂNG DẪN ĐỘNG CÁC CẦU
CÁC ĐĂNG CHÍNH
GỐI ĐỢ TRUNG GIAN
1
5
4
2
3
676
9
12 14
15
13

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b


5.
5.

TRUYỀN LỰC CHÍNH VÀ VI SAI.
TRUYỀN LỰC CHÍNH VÀ VI SAI.
Truyền lực chính có hai cấp tỷ số truyền cho nên sẽ tăng mô men
Truyền lực chính có hai cấp tỷ số truyền cho nên sẽ tăng mô men
từ động cơ truyền đến bánh xe.
từ động cơ truyền đến bánh xe.
Các chi tiết trong truyền lực chính và vi sai của ba cầu là giống
Các chi tiết trong truyền lực chính và vi sai của ba cầu là giống
nhau cho nên có thể lắp lẫn cho nhau.
nhau cho nên có thể lắp lẫn cho nhau.

Kết Cấu Truyền Lực Chính Và Vi Sai
Kết Cấu Truyền Lực Chính Và Vi Sai
CẤU TẠO TRUYỀN LỰC CHÍNH VÀ VI SAI
13 14
15

Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b
Phần Một: Khai Thác Hệ Thống Truyền Lực Xe Kraz 255b


6. DẦM CẦU.
6. DẦM CẦU.
Bán trục của xe này là dạng giảm tải hoàn toàn, có hệ thống thay
Bán trục của xe này là dạng giảm tải hoàn toàn, có hệ thống thay
đổi áp suất bánh xe nên có thể thay đổi hệ số bám của xe tùy theo đòa
đổi áp suất bánh xe nên có thể thay đổi hệ số bám của xe tùy theo đòa
hình.
hình.

Kết Cấu Các Cầu
Kết Cấu Các Cầu
CẤU TẠO CẦU TRƯỚC
CẤU TẠO CẦU SAU
2
1
6 85
10 9
43
1112
7 7
863
4
11
12 2

Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Hiện nay tài liệu, trang thiết bò học tập cho ngành cơ khí ô tô là rất
Hiện nay tài liệu, trang thiết bò học tập cho ngành cơ khí ô tô là rất
hiếm, nếu có thường chỉ là những tài liệu lý thuyết chung, tài liệu
hiếm, nếu có thường chỉ là những tài liệu lý thuyết chung, tài liệu
hướng dẫn sử dụng … vì vậy việc học tập, nghiên cứu của các sinh
hướng dẫn sử dụng … vì vậy việc học tập, nghiên cứu của các sinh
viên là rất khó khăn.
viên là rất khó khăn.
Sự phát triển không ngừng của lónh vực công nghệ thông tin nên
Sự phát triển không ngừng của lónh vực công nghệ thông tin nên
có rất nhiều phần mềm ứng dụng cho các lónh vực kỹ thuật, đặc biệt
có rất nhiều phần mềm ứng dụng cho các lónh vực kỹ thuật, đặc biệt

là cơ khí. Tại sao chúng ta không ứng dụng những thành quả của
là cơ khí. Tại sao chúng ta không ứng dụng những thành quả của
ngành CNTT vào việc đào tạo, nghiên cứu, học tập của các sinh viên
ngành CNTT vào việc đào tạo, nghiên cứu, học tập của các sinh viên
ngành cơ khí ô tô?
ngành cơ khí ô tô?
Từ suy nghó đó, tôi chọn đề tài “Khai thác hệ thống truyền lực và
Từ suy nghó đó, tôi chọn đề tài “Khai thác hệ thống truyền lực và
thiết kế mô phỏng hộp số của xe tải” lấy xe Kraz 255b làm ví dụ, với
thiết kế mô phỏng hộp số của xe tải” lấy xe Kraz 255b làm ví dụ, với
mong muốn đóng góp thêm phương tiện vào giảng dạy và học tập
mong muốn đóng góp thêm phương tiện vào giảng dạy và học tập
giúp quá trình đào tạo đạt hiệu quả cao.
giúp quá trình đào tạo đạt hiệu quả cao.

Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Khi thực hiện mô phỏng, sản phẩm cần thỏa mãn các yêu cầu sau:
Khi thực hiện mô phỏng, sản phẩm cần thỏa mãn các yêu cầu sau:
1.
1.
Thể hiện được cấu tạo các cụm chi tiết chính của hộp số
Thể hiện được cấu tạo các cụm chi tiết chính của hộp số
2.
2.
Hoạt động của sản phẩm mô phỏng giống như quá trình làm việc
Hoạt động của sản phẩm mô phỏng giống như quá trình làm việc
của hộp số thật .
của hộp số thật .
3.

3.
Có độ chính xác cao.
Có độ chính xác cao.
4.
4.
Có tính thẩm mỹ.
Có tính thẩm mỹ.
5.
5.
Thao tác đơn giản khi giới thiệu về sản phẩm.
Thao tác đơn giản khi giới thiệu về sản phẩm.

Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Phần thiết kế mô phỏng hoạt động của hộp số gồm 3 phần:
Phần thiết kế mô phỏng hoạt động của hộp số gồm 3 phần:
Mô phỏng hoạt động của hộp số.
Mô phỏng hoạt động của hộp số.
Mô phỏng hoạt động của hệ thống bôi trơn trong hộp số.
Mô phỏng hoạt động của hệ thống bôi trơn trong hộp số.
Mô phỏng hoạt động của bộ đồng tốc.
Mô phỏng hoạt động của bộ đồng tốc.

Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
Phần Hai: Thiết Kế Mô Phỏng Hộp Số Xe Kraz 255b.
khi mô phỏng hoạt động của hộp số tôi chọn các màu chính như sau:
khi mô phỏng hoạt động của hộp số tôi chọn các màu chính như sau:
Trục sơ cấp và bánh răng trục sơ cấp màu vàng cam.
Trục sơ cấp và bánh răng trục sơ cấp màu vàng cam.
Những bánh răng quay tự do, trục trung gian và vỏ hộp số màu thép.

Những bánh răng quay tự do, trục trung gian và vỏ hộp số màu thép.
Bánh răng trung gian số lùi màu xanh đậm.
Bánh răng trung gian số lùi màu xanh đậm.
Trục thứ cấp và bánh răng nào đang làm việc trên trục thứ cấp màu
Trục thứ cấp và bánh răng nào đang làm việc trên trục thứ cấp màu
xanh nhờ.
xanh nhờ.
Khi hộp số làm việc có các mũi tên chỉ chiều truyền lực của hộp số.
Khi hộp số làm việc có các mũi tên chỉ chiều truyền lực của hộp số.
Việc kết hợp chọn màu khác nhau và có mũi tên chỉ chiều truyền lực
Việc kết hợp chọn màu khác nhau và có mũi tên chỉ chiều truyền lực
giúp quan sát dễ, sinh động hơn.
giúp quan sát dễ, sinh động hơn.

BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
KẾT LUẬN
KẾT LUẬN
Sau hơn ba tháng làm luận văn tốt nghiệp với đề tài ‘‘ Khai thác
Sau hơn ba tháng làm luận văn tốt nghiệp với đề tài ‘‘ Khai thác
hệ thống truyền lực và thiết kế mô phỏng hộp số xe tải Kraz 255b’’ đã
hệ thống truyền lực và thiết kế mô phỏng hộp số xe tải Kraz 255b’’ đã
được hoàn thành với các nội dung chính sau:
được hoàn thành với các nội dung chính sau:
1.
1.
Nghiên cứu khai thác hệ thống truyền lực xe tải Kraz 255b.
Nghiên cứu khai thác hệ thống truyền lực xe tải Kraz 255b.
2.
2.

Mô phỏng hoạt động của hộp số xe tải Kraz 255b bằng các phần
Mô phỏng hoạt động của hộp số xe tải Kraz 255b bằng các phần
mềm tin học ứng dụng.
mềm tin học ứng dụng.
Khi nghiên cứu hệ thống truyền lực xe tải Kraz 255b đã rút ra
Khi nghiên cứu hệ thống truyền lực xe tải Kraz 255b đã rút ra
được các đặc điểm kết cấu chính và những chú ý khi sử dụng của
được các đặc điểm kết cấu chính và những chú ý khi sử dụng của
các bộ phận của hệ thống.
các bộ phận của hệ thống.

BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
KẾT LUẬN
KẾT LUẬN
Phần mô phỏng:
Phần mô phỏng:
Kết cấu của phần mô phỏng đạt được các yêu cầu đã đặt ra, điều
Kết cấu của phần mô phỏng đạt được các yêu cầu đã đặt ra, điều
khiển đơn giản, có tính thẩm mỹ. Nó giúp người giáo viên hướng dẫn
khiển đơn giản, có tính thẩm mỹ. Nó giúp người giáo viên hướng dẫn
môn học trên lớp việc minh họa về kết cấu và nguyên lý hoạt động của
môn học trên lớp việc minh họa về kết cấu và nguyên lý hoạt động của
hệ thống, giúp học viên dễ hiểu, dễ hình dung các bộ phận, hệ thống
hệ thống, giúp học viên dễ hiểu, dễ hình dung các bộ phận, hệ thống
mà mình đang học. Giúp người giáo viên rút ngắn thời gian giảng dạy
mà mình đang học. Giúp người giáo viên rút ngắn thời gian giảng dạy
hệ thống đó, và bổng sung thời gian cho các phần khác.
hệ thống đó, và bổng sung thời gian cho các phần khác.
Ngoài ra đề tài còn mang tính chất về việc đổi mới trong phương

Ngoài ra đề tài còn mang tính chất về việc đổi mới trong phương
pháp giảng dạy, học tập đó là vấn đề cấp bách mà xã hội đang quan
pháp giảng dạy, học tập đó là vấn đề cấp bách mà xã hội đang quan
tâm.
tâm.
Bên cạnh những ưu điểm đó thì đề tài cũng có một số tồn tại nhất
Bên cạnh những ưu điểm đó thì đề tài cũng có một số tồn tại nhất
đònh mà người thực hiện chưa làm được.
đònh mà người thực hiện chưa làm được.

BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
BẢO VỆ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
KẾT LUẬN
KẾT LUẬN
Để tận dụng tính ưu việt của các phần mềm tin học ứng dụng trợ
Để tận dụng tính ưu việt của các phần mềm tin học ứng dụng trợ
giúp cho quá trình nghiên cứu, học tập và giảng dạy kết cấu của ô tô
giúp cho quá trình nghiên cứu, học tập và giảng dạy kết cấu của ô tô
nói chung và hệ thống truyền lực nói riêng, đề nghò ban chủ nhiệm
nói chung và hệ thống truyền lực nói riêng, đề nghò ban chủ nhiệm
bộ môn Cơ Khí Động Lực giúp đỡ và đònh hướng cho sinh viên các
bộ môn Cơ Khí Động Lực giúp đỡ và đònh hướng cho sinh viên các
khóa tiếp theo thực hiện mô phỏng hoạt động của toàn bộ hệ thống
khóa tiếp theo thực hiện mô phỏng hoạt động của toàn bộ hệ thống
truyền lực và tiếp đến là mô phỏng các hệ thống trên xe.
truyền lực và tiếp đến là mô phỏng các hệ thống trên xe.
•
Bài báo cáo tốt nghiệp đến đây xin kết thúc!
Bài báo cáo tốt nghiệp đến đây xin kết thúc!