hệ thống kiểm soát nội bộ tại 2 doanh nghiệp bất kỳ năm 2014

Bài tiểu luận kiểm toán
DANH SÁCH NHÓM
STT HỌ VÀ TÊN MSSV GHI CHÚ
1 Lê Nhật Linh 11009193 Nhóm trưởng
2 Vũ Thị Linh 11007203
3 Lê Thị Loan 11027003
4 Nguyễn Thị Lợi 11022153
5 Nguyễn Thị Hương 11007593
6 Phạm Thị Luyến 11010513
7 Nguyễn Thị Lý 11006983
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH
Bài tiểu luận kiểm toán
MỤC LỤC
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH
Bài tiểu luận kiểm toán
MỞ ĐẦU
Với sự đa đạng của hình thức kinh doanh, với mức độ tăng trưởng ngày
càng cao của nguồn vốn kinh doanh tại mỗi doanh nghiệp, đặc biệt với quá trình
đẩy nhanh việc vốn hoá thị trưường vốn của môi trường kinh doanh tại Việt
Nam, hiện nay, nhà đầu tư vốn đã và đang dần tách rười khỏi vai trò quản lý
doanh nghiệp.
Chính vì vậy một hệ thống Kiểm soát nội bộ vững mạnh đang là một nhu
cầu bức thiết, một công cụ tối ưu để xác định sự an toàn của nguồn vốn đầu tư,
xác định hiệu quả điều hành của Ban điều hành doanh nghiệp cũng như kịp thời
nắm bắt hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Trong khuôn khổ bài viết này, nhóm em muốn đưa ra và thảo luận về việc
xây dựng nội dung hệ thống kiểm soát nội bộ phù hợp như thế nào để phù hợp
với hình thức doanh nghiệp Việt Nam.
Để xây dựng một hệ thống KSNB phù hợp nhất cho mỗi doanh nghiệp,
trước hết, cần xác định rõ những đặc điểm trọng yếu của lĩnh vực kinh doanh,
hình thức quản trị, cơ cầu hệ thống các phòng ban điều hành, mối quan hệ tác

nghiệp của mỗi phòng ban trong từng doanh nghiệp cụ thể.
Kế đến, ta phải đề ra được một chính sách KSNB rõ rành, minh bạch để
tất cả Ban điều hành đều thấu hiểu được tầm quan trọng cũng như hiệu quả hỗ
trợ cho công tác điều hành từ các công cụ tích cực của hệ thống KSNB,nên
nhóm em chọn đề tài “ Tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ tại hai doanh
nghiệp bất kỳ ” với các nội dung chủ yếu gồm 3 chương như sau:
Chương 1:Khái quát về hệ thống kiểm soát nội bộ và tầm quan trọng của
kiểm soát nội bộ trong một công ty.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:3
Bài tiểu luận kiểm toán
Chương 2: Thực trạng hệ thống nội bộ của công ty tư vấn đầu tư và
thương mại và công ty xi măng Việt Nam.
Chương 3: Giải pháp về hoạt động của kiểm soát nội bộ của hai doanh
nghiệp:
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:4
Bài tiểu luận kiểm toán
CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI
BỘ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA KIỂM SOÁT NỘI BỘ
TRONG MỘT CÔNG TY.
1.1. BẢN CHẤT HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ (HTKSNB)
Theo Liên đoàn Kế toán Quốc tế (IFAC), hệ thống kiểm soát nội bộ là
một hệ thống chính sách và thủ tục đợc thiết lập nhằm đạt đợc bốn mục tiêu sau:
bảo vệ tài sản của đơn vị, bảo vệ độ tin cậy của các thông tin, bảo đảm việc thực
hiện các chế độ pháp lý và bảo đảm hiệu quả của hoạt động.
Theo đó, kiểm soát nội bộ là một chức năng thường xuyên của các đơn vị,
tổ chức và trên cơ sở xác định rủi ro có thể xảy ra trong từng khâu công việc để
tìm ra biện pháp ngăn chặn nhằm thực hiện có hiệu quả tất cả các mục tiêu đặt ra
của đơn vị:
1.1.1. Bảo vệ tài sản của đơn vị.
Tài sản của đơn vị bao gồm cả tài sản hữu hình và tài sản vô hình,

chúng có thể mất mát, có thể hư hại và không được sử dụng hợp lý. Vì thế, kiểm
soát nội bộ giúp cho các nhà quản lý sử dụng hiệu quả tài sản của đơn vị mình.
1.1.2. Bảo đảm độ tin cậy của các thông tin:
Thông tin kinh tế tài chính là căn cứ quan trọng cho việc hình thành các
quyết định của nhà quản lý, từ đó ảnh hưởng to lớn tới hoạt động của công ty.
Do đó, các thông tin cung cấp phải đảm bảo tính kịp thười về thời gian, tính
chính xác và tin cậy về hoạt động kinh doanh và phản ánh đầy đủ khách quan về
nội dung hoạt động kinh tế và tài chính.
1.1.3. Bảo đảm việc thực hiện các chế độ pháp lý:
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:5
Bài tiểu luận kiểm toán
Bất kỳ một đơn vị nào ngoài điều lệ của công ty, cũng phải tuân thủ
những nguyên tắc, chính sách của Nhà nớc đề ra. Các chế độ pháp lý thường
xuyên đợc sửa đổi, bổ sung và có ảnh hưởng vĩ mô đến hoạt động của doanh
1.1.4. Bảo đảm hiệu quả của hoạt động và năng lực quản lý:
Hiệu quả hoạt động và năng lực quản lý quyết định sự tồn tại của một
doanh nghiệp.
1.2. CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA HỆ THỐNG KSNB
Để đáp ứng yêu cầu quản lý cũng như đảm bảo hiệu quả trong hoạt động
các đơn vị và tổ chức cần xây dựng và không ngừng củng cố hệ thống KSNB
với bốn yếu tố chính: môi trường kiểm soát, hệ thống thông tin, các thủ tục kiểm
soát và hệ thống kiểm toán nội bộ.
1.2.1. Môi trường kiểm soát
Môi trường kiểm soát bao gồm toàn bộ nhân tố bên trong đơn vị và bên
ngoài đơn vị có tính môi trường tác động đến việc thiết kế, hoạt động và xử lý
dữ liệu của các loại hình KSNB.
Các nhân tố trong môi trường kiểm soát:
Đặc thù về quản lý.
Cơ cấu tổ chức.
Chính sách nhân sự.

Công tác kế hoạch.
Uỷ ban kiểm soát.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:6
Bài tiểu luận kiểm toán
Môi trường bên ngoài
Như vậy môi trường kiểm soát bao gồm toàn bộ những nhân tố ảnh hưởng
đến hệ thống kiểm soát nội bộ, trong đó nhân tố chủ yếu và quan trọng nhất là
nhận thức về hoạt động kiểm tra kiểm soát và điều hành hoạt động của các nhà
quản lý doanh nghiệp.
1.2.2. Hệ thống kế toán.
Hệ thống thông tin chủ yếu là hệ thống kế toán của đơn vị. Và trong hệ
thống kế toán thì quá trình lập và luân chuyển chứng từ đóng vai trò quan trọng
hơn cả trong hệ thống KSNB của doanh nghiệp.
Một hệ thống kế toán hữu hiệu phải đảm bảo các mục tiêu kiểm soát chi
tiết:
Tính có thực.
Sự phê chuẩn.
Tính đầy đủ.
Sự phân loại.
Sự đánh giá.
Tính đúng kỳ.
Quá trình chuyển sổ và tổng hợp chính xác.
1.2.3. Các thủ tục kiểm soát
Các thủ tục kiểm soát do các nhà quản lý xây dựng dựa trên ba nguyên tắc
cơ bản:
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:7
Bài tiểu luận kiểm toán
Nguyên tắc bất kiêm nhiệm.
Nguyên tắc phân công phân nhiệm.
Nguyên tắc uỷ quyền và phê chuẩn.

1.2.4. Kiểm toán nội bộ
Kiểm toán nội bộ là một bộ phận độc lập đợc thiết lập trong đơn vị tiến
hành công việc kiểm tra và đánh giá các hoạt động phục vụ yêu cầu quản trị nội
bộ đơn vị.
Là một trong những nhân tố cơ bản trong hệ thống KSNB của doanh
nghiệp, bộ phận kiểm toán nội bộ cung cấp một sự quan sát đánh giá thường
xuyên về toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm cả tính hiệu quả của
việc thiết kế và vận hành các chính sách và thủ tục về KSNB.
1.3. TẦM QUAN TRỌNG CỦA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ
Bản chất của hệ thống kiểm soát nội bộ là giúp doanh nghiệp thực hiện
hiệu quả những mục tiêu đề ra. Vì vậy, hệ thống KSNB có một vị trí vô cùng
quan trọng trong một doanh nghiệp.
Với mục tiêu bảo vệ tài sản của đơn vị, hệ thống KSNB phát hiện được
những thiệt hại, những sai sót, những vi phạm trong việc sử dụng tài sản của đơn
vị. Từ đó, hệ thống KSNB đề ra đợc những biện pháp để bảo vệ tài sản hữu hiệu
hơn và sử dụng hợp lý nguồn tài sản của doanh nghiệp.
Thông tin tài chính là một bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống
thông tin trong đơn vị. Nếu hệ thống thông tin sai lệch so với thực tế sẽ ảnh
hưởng nghiêm trọng tới hoạt động của đơn vị. Các nhà quản lý ko nắm bắt được
hoạt động của công ty mình , từ đó đề ra những phương hướng hoạt động sai
lầm, đẩy công ty vào tình trạng có thể phá sản lúc nào không biết ”. Hệ thống
KSNB trong doanh nghiệp duy trì và kiểm tra việc tuân thủ các chính sách có
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:8
Bài tiểu luận kiểm toán
liên quan đến các hoạt động của doanh nghiệp, ngăn chặn và phát hiện kịp thười
những gian lận và sai sót trong mọi hoạt động của doanh nghiệp. Hệ thống
KSNB sẽ phát hiện ra những thông tin không chính xác, những thông tin không
đáng tin cậy, quản lý doanh nghiệp sẽ căn cứ vào đó xác định được tình hình của
doanh nghiệp, từ đó sẽ xây dựng chiến lược phát triển công ty hợp lý hơn.
Hệ thống KSNB cũng giúp cho nhà quản lý xem xét được hiệu quả hoạt

động và năng lực quản lý của doanh nghiệp, tìm ra được điểm yếu trong năng
lực quản lý, làm cho doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả. Từ đó đa ra
những biện pháp cải thiện tình hình đó.
Hệ thống KSNB đóng vai trò quan trọng trong một doanh nghiệp. Nó sẽ
giúp cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn, giúp doanh nghiệp phát triển và
đi đúng hướng kinh doanh, giảm thiểu những sai sót và rủi ro trong quản lý cũng
như trong hoạt động của một doanh nghiệp.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:9
Bài tiểu luận kiểm toán
CHƯƠNG 2 :THỰC TRẠNG HỆ THỐNG NỘI BỘ CỦA CÔNG
TY TƯ VẤN ĐẦU TƯ VÀ THƯƠNG MẠI VÀ CÔNG TY XI
MĂNG VIỆT NAM
2.1. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG NỘI BỘ CỦA CÔNG TY TƯ VẤN ĐẦU
TƯ VÀ THƯƠNG MẠI
2.1.1. Giới thiệu về công ty
Tên đơn vị : Công ty tư vấn đầu tư và thương mại
Tên giao dịch : TRADE & INVESTMENT CONSULTANT
COMPANY
Tên viết tắt : INTRACO
Địa chỉ : Đông Hương – Tp. Thanh Hoá
Điện thoại : (84.4)8.285168/8.285617
Fax : (84.4)9.285795/8.287444
Email : /
Website : www.intmcvinashin.com.vn
2.1.2. Ngành nghề kinh doanh
Tư vấn xây dựng từ nhóm C đến nhóm A: Khảo sát địa chất, địa hình, khí
tượng thuỷ văn. Lập dự án đầu t, thiết kế xây dựng, lập tổng dự toán các công
trình xây dựng mới; mở rộng: cải tạo các hạng mục cơ sưở hạ tầng trong ngành
đóng tàu và các ngành khác.
- Thẩm định dự án, giám sát thi công xây dựng, lập hồ sơ mời thầu và

phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu xây lắp, thiết bị.
- Xây dựng các công trình giao thông, thuỷ lợi, công nghiệp, dân dụng và
xử lý nền móng công trình
2.1.3. Hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty INTRACO
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:10
Bài tiểu luận kiểm toán
Cũng như bất kỳ một doanh nghiệp nào, công ty INTRACO cũng có hệ
thống kiểm soát nội bộ riêng trong công ty. Hệ thống KSNB của công ty
INTRACO được cấu thành bưởi các yếu tố sau:
Môi trưường kiểm soát.
Hệ thống kế toán.
Thủ tục kiểm soát.
2.1.3.1. Môi trưường kiểm soát
a. Môi trưường bên trong
Giám đốc là người có quyền hành cao nhất trong công ty, là người ra
quyết định cuối cùng cho mọi hoạt động kinh doanh của công ty.
Dưưới giám đốc có 2 phó giám đốc chịu trách nhiệm quản lý các phòng
ban trong công ty. Hiện nay trong công ty có 12 phòng ban, mỗi phòng ban
chuyên về các lĩnh vực khác nhau. Trong mỗi phòng có trưởng phòng và phó
phòng điều hành kiểm tra các hoạt động của phòng trước khi trình lên phó giám
đốc xét duyệt. Tuy nhiên, có 2 phòng ban do giám đốc trực tiếp quản lý, đó là
phòng Tài chính kế toán và phòng Tổ chức nhân sự.
Các phòng ban trong công ty có mối liên hệ chặt chẽ, tuy mỗi phòng ban
có chức năng khác nhau nhưng một hợp đồng muốn hoàn thành cần có sự kết
hợp chặt chẽ giữa các phòng ban, mỗi phòng ban thực hiện một giai đoạn trong
quá trình thực hiện hợp đồng lướn. Nhng sự bàn giao công việc cũng hết sức rõ
ràng, chứng từ giao nhận giữa các phòng ban luôn được ghi nhận vào sổ giao
nhận công văn, chứng từ giữa các phòng ban.
Ngoài ra, cũng như bất kỳ hợp đồng nào, thì giữa công ty vưới các công
ty bên ngoài cũng cần biên bản giao nhận.

Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:11
Bài tiểu luận kiểm toán
Bên cạnh đó, công ty có các chi nhánh và văn phòng đại diện mở một số
tỉnh thành trong cả nước. Mỗi chi nhánh có giám đốc chi nhánh,Văn phòng đại
diện có trưởng phòng giám sát và điều hành chi nhánh. Các giám đốc chi nhánh
này chịu sự quản lý trực tiếp của Giám đốc công ty.
Vì thế, ban lãnh đạo của INTRACO gồm có Giám đốc ( cấp cao nhất
trong công ty), phó giám đốc và các giám đốc chi nhánh và trưởng phòng đại
diện. Đó là mô hình tổ chức khá phổ biến các doanh nghiệp Việt Nam hiện thời.
b. Chính sách nhân sự của công ty
Yếu tố thứ hai cấu thành nên môi trờng kiểm soát trong công ty chính là
các chính sách nhân sự do ban lãnh đạo của công ty đặt ra.
Sự phát triển của mọi doanh nghiệp luôn gắn liền với đội ngũ nhân viên
và họ luôn là nhân tố quan trọng trong môi trường kiểm soát cũng nh chủ thể
trực tiếp thực hiện mọi thủ tục kiểm soát trong hoạt động của doanh nghiệp.
Hàng năm, công ty có các kỳ tổ chức tuyển dụng các nhân viên có trình
độ chuyên môn vào làm cho công ty. Công ty hiện nay có tổng cộng có 118 cán
bộ công nhân viên, trong đó có 5 chuyên gia. Công ty tự hào có một đội ngũ kỹ
sư có kỹ thuật tốt, tinh thông nghiệp vụ, kỹ năng lao động lành nghề, đảm bảo
sỡ hữu trí tuệ, có tổ chức và kỷ luật cao trong công việc.
Ngoài công việc thường nhật hàng ngày, đội ngũ nhân viên của
INTRACO còn đợc hưởng quyền lợi tham gia các hoạt động văn hoá thể thao do
công ty hoặc do bộ giao thông vận tải tổ chức. Công ty luôn tạo điều kiện cho
cán bộ nhân viên của mình có được thời giờ nghỉ ngơi và vui chơi hợp lý, vì
phương châm của công ty là “ Sức khoẻ dồi dào, tinh thần thoải mái và làm việc
hiệu quả”.
c. C«ng t¸c kÕ ho¹ch trong c«ng ty
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:12
Bài tiểu luận kiểm toán
Hệ thống kế hoạch và dự toán, bao gồm các kế hoạch sản xuất, tiêu thụ,

thu chi quỹ … là những nhân tố quan trọng trong môi trường kiểm soát. Bất kỳ
một công ty nào, việc lập kế hoạch cũng hết sức quan trọng, INTRACO cũng
không ngoại lệ. Công ty có một phòng chuyên thực hiện công tác này, đó là
phòng kế hoạch. Phòng kế hoạch có trách nhiệm tìm hiểu, nghiên cứu và xây
dựng kế hoạch chung cho công ty, kế hoạch thường là kế hoạch trong một năm
hoặc có thể lâu hơn. Bản kế hoạch được trưởng phòng kiểm tra và sau đó
chuyển lên cấp cao hơn là phó giám đốc.
Kế hoạch thường xuyên được kiểm tra trong các cuộc họp hàng tuần,
hàng tháng và hàng quý nhằm xem xét lại quá trình thực hiện kế hoạch để giúp
cho việc tiến hành kế hoạch luôn đi đúng hớng,kịp thời phát hiện sai sót và sửa
chữa sai sót trong quá trình hoạt động.
Ngoài ra, bản thân mỗi một phòng ban cũng có kế hoạch riêng của phòng
ban đó. Kế hoạch đó đợc mỗi trưởng phòng xem xét và trình lên trên ban lãnh
đạo.
Mỗi phòng ban giữ một nhiệm vụ và phải hoàn thành số lượng công việc
trong thời gian nhất định. Việc phân công công việc giữa các phòng ban đã được
phân công rõ ràng. Nếu chi phí bỏ ra nhỏ hơn chi phí quy định, thì phòng ban sẽ
đợc hưởng phẩn chênh lệch. Nếu chi phí bỏ ra lớn hơn chi phí quy định thì
phòng ban sẽ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Công tác lập kế hoạch và tiến độ thực hiện kế hoạch cũng là một công cụ
hữu hiệu để các nhà
d. Môi trường bên ngoài
Quản lý kiểm soát đợc hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mỡnh.
Môi trờng kiểm soát chung của một doanh nghiệp còn phụ thuộc vào các
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:13
Bài tiểu luận kiểm toán
nhân tố bên ngoài. Môi trờng kiểm soát bên ngoài gồm có sự kiểm soát của các
cơ quan chức năng của Nhà nớc, môi trờng pháp lý, đường lối phát triển của đất
nớc.
INTRACO trực thuộc tập đoàn kinh tế Vinashin, là một tập đoàn có vốn

của Nhà nước, chịu sự điều hành và quản lý của Nhà nước Môi trờng pháp lý
đang dần hoàn thiện, và tạo nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển trong
đó có INTRACO. Mặt khác, Việt Nam đã gia nhập WTO, đây chính là cơ hội để
cho công ty và tổng công ty Vinashin mở rộng danh tiếng của mình ra trường
quốc tế. Tuy nhiên cũng đặt ra nhiều khó khăn với công ty, tính cạnh tranh ngày
càng tăng, buộc công ty phải có những biện pháp nào đó để thực hiện dự án của
mình có chất lượng hơn, đội ngũ cán bộ phải thành thạo và chuyên nghiệp hơn
nữa.
Như vậy, môi trờng kiểm soát của INTRACO bao gồm nhiều nhân tố, và
nắm rõ từng nhân tố mới có thể quản lý và kiểm soát tốt hoạt động của công ty,
từ đó phát triển và mở rộng công ty. Và nhân tố quan trọng trong đó là nhận
thức về hoạt động kiểm tra kiểm soát và điều hành hoạt động của các nhà quản
lý doanh nghiệp.
2.1.3.2. Hệ thống kế toán:
Yếu tố thứ hai cấu thành nên hệ thống kiểm soát nội bộ của một công ty
nói chung và của INTRACO nói riêng chính là hệ thống kế toán. Hệ thống kế
toán bao gồm hệ thống chứng từ kế toán, hệ thống tài khoản kế toán và hệ thống
bảng tổng hợp cân đối kế toán. Trong đó quá trình lập và luân chuyển chứng từ
đóng vai trò quan trọng trong công tác kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp. Từ
đó, chúng ta có thể nhận thấy hệ thống kế toán có một vị trí vô cùng trọng yếu
trong toàn bộ hệ thống KSNB của doanh nghiệp.
Nhiều năm trước đây, kế toán chỉ là một công cụ để ban lãnh đạo theo dõi
tình hình kinh doanh của doanh nghiệp. Xã hội ngày càng phát triển đòi hỏi
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:14
Bài tiểu luận kiểm toán
kiểm toán viên cần phải nâng cao trình độ chuyên môn và mở rộng tầm hiểu biết
của mình ra nhiều lĩnh vực khác nữa. Chính vì nắm được đặc điểm này, nên
trong INTRACO, kế toán không chỉ là công cụ phục vụ các nhà quản lý, mà bản
thân phòng kế toán tài chính cũng là một bộ phận tham gia hoạt động kiểm soát
trong công ty.

Trong cơ cấu tổ chức của công ty, phòng tài chính kế toán do trực tiếp
giám đốc kiểm tra và giám sát mà không thông qua phó giám đốc. Kế toán trởng
không chỉ quản lý bó buộc trong phòng, mà kế toán trởng tham gia vào cấp quản
lý của doanh nghiệp. Trong các cuộc họp, kế toán trởng đợc tham dự nh một
thành viên trong ban lãnh đạo của doanh nghiệp. Phần nào, INTRACO đã đánh
giá đợc tầm quan trọng và cần thiết của công tác kiểm soát nội bộ.
Quá trình lập và luân chuyển chứng từ là xơng sống trong hoạt động kế
toán của một doanh nghiệp.
Hiện nay đã xuất hiện một số phần mềm phục vụ cho quá trình quản lý
luân chuyển chứng từ nghiệp vụ, tuy nhiên phần mềm này thường được sử dụng
trong ngành ngân hàng, còn bản thân INTRACO, quá trình lập và luân chuyển
chứng từ, bảo quản và quản lý quy trình luân chuyển chứng từ vẫn do những kế
toán viên thực hiện.
Trong mỗi phòng ban đều có kế toán riêng, với số lợng ít, để thực hiện
công tác ghi sổ và lập chứng từ . Khi có một nghiệp vụ kinh tế phát sinh, chứng
từ đợc lập, sau đó qua sự xét duyệt của ngời quản lý phòng, cụ thể là trởng
phòng, sau đó trình lên giám đốc, ký duyệt rồi chuyển lại cho phòng thực hiện
nghiệp vụ đó.
2.1.3.3. Các thủ tục kiểm soát
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:15
Bài tiểu luận kiểm toán
Như các công ty khác, ban điều hành của công ty INTRACO cũng có
những nguyên tắc của riêng công ty để kiểm soát tình hình hoạt động trong công
ty.
2.1.3.3.1. Nguyên tắc phân công phân nhiệm:
Đối với nguyên tắc này, các nhà quản lý của INTRACO có lập trờng rõ
ràng rằng trách nhiệm và công việc phải đợc phân công cụ thể cho từng bộ phận
và từng nhân viên trong công ty.
Trong công ty có các phòng ban, và có sự chuyên môn hoá với từng
phòng ban. Mỗi phòng ban có công việc và nhiệm vụ cụ thể, mỗi nhân viên

trong phòng phụ trách công việc riêng của mình và có trách nhiệm hoàn thành
phần việc đó.
2.1.3.3.2. Nguyên tắc bất kiêm nhiệm:
Trong tổ chức nhân sự, các nhiệm vụ phê chuẩn và thực hiện, thực hiện và
kiểm soát, ghi sổ và bảo quản tài sản… đợc thực hiện riêng rẽ và do những cá
nhân khác nhau đảm nhiệm.
Các nhân viên trong từng phòng ban có nghĩa vụ thực hiện công việc đợc
giao và quyền kiểm tra những công việc đó do lãnh đạo phòng đảm nhiệm. Nh
vậy có sự tách biệt rõ ràng giữa việc thực hiện và kiểm soát trong từng phòng
ban. Sau khi lãnh đạo phòng kiểm tra việc thực hiện, trình lên cấp trên (lãnh đạo
công ty) phê chuẩn. Công việc phê chuẩn do lãnh đạo cấp cao nhất của công ty
thực hiện.
2.1.3.3.3. Nguyên tắc uỷ quyền và phê chuẩn:
Theo sự uỷ quyền của các nhà quản lý, các cấp dới đợc giao cho quyết
định và giải quyết một số công việc trong phạm vi nhất định. Những công việc
nào liên quan và ảnh hởng tơng đối lớn đến hoạt động của công ty, cần phải có
sự phê chuẩn của cấp lãnh đạo cao nhất mới đợc tiến hành thực hiện. Việc thu
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:16
Bài tiểu luận kiểm toán
và chi tiền cũng cần phải có chữ ký của giám đốc công ty, thủ quỹ mới đợc xuất
tiền hoặc thu tiền, và ghi sổ.
Đó là ba nguyên tắc cơ bản mà bất kỳ một doanh nghiệp kinh doanh nào
cũng cần thực hiên, và INTRACO đã tuân thủ tơng đối nghiêm túc ba nguyên
tắc trên.
2.1.4. Đánh giá hệ thống KSNB của công ty INTRACO:
Hệ thống kiểm soát nội bộ của INTRACO tương đối thông thường và đơn
giản. Trong đó có những mặt mạnh và mặt yếu riêng
2.1.4.1. Ưu điểm:
- Cơ cấu tổ chức hợp lí, trong mỗi phòng ban đã có một trưởng phòng và
2 phó phòng chịu trách nhiệm kiểm soát trong phòng ban đó. Và đã có sự phân

- Hàng tuần công ty tổ chức cuộc họp gồm giám đốc, phó giám đốc,
trưởng phòng và phó phòng nhằm xác định mức độ hoàn thành của kế hoạch nói
chung cũng như mỗi hợp đồng nói riêng, do đó kịp thời đưa ra được phương
hướng đúng đắn, rút ra được kinh nghiệm, khắc phục được những điểm còn yếu
kém
- Đội ngũ cán bộ nhân viên được tuyển chọn đầu vào một cách kỹ lưỡng
và được đào tạo liên tục để nâng cao hiệu quả làm việc góp phân nâng cao chất
lượng công việc.
- Ngoài ra quy trình hoạt động và quy trình kiểm soát nội bộ được xác
định rõ ràng bằng văn bản và truyền đạt rộng rãi trong công ty. Mọi nhân viên
phải tuân thủ hệ thống kiểm soát nội bộ. Trách nhiệm kiểm tra và giám sát được
phân tách rõ ràng.
- Chính sách khen thưởng, phê bình của công ty đối với nhân viên là động
lực giúp nhân viên nỗ lực phân đấu và hoàn thiện mình để xây dựng một
INTRACO thành công và vững mạnh.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:17
Bài tiểu luận kiểm toán
- Kỹ năng quản lý của ban giám đốc cũng là một trong những yếu tố quyết
định đối với sự phát triển của công ty bên cạnh đó yếu tổ mối quan hệ giữa nhà
quản lý công ty với các công ty khác cũng không kém phần quan trọng.
- Tạo được mối quan hệ tốt với các công ty có tiếng nước ngoài về công
nghiệp đóng tàu, ngày càng tạo được uy tín trên trường quốc tế, ngày càng nhận
được nhiều hợp đồng.
- Các báo cáo tài chính được công ty trình bày rõ ràng và đầy đủ.
- Chế độ kế toán nói riêng cũng như các nghị quyết, nghị định, chính sách
được cập nhật, phổ biến và áp dụng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
2.1.4.2. Nhược điểm
- Về hệ thống kế toán
+ Dữ liệu kế toán có thể bị sửa đổi, sao chụp, sử dụng theo cách bất lợi
hoặc bị ai đó không có thẩm quyền phá huỷ.

+ Các tệp tin dữ liệu, tài liệu của công ty có thể bị hư hỏng do cháy, hỏng
phần cứng, do những hành động phá hoại, ăn cắp.
+Số lượng các nghiệp vụ phát sinh nhiều, quy mô lớn do đó dễ xảy ra sai
sót trong quá trình tính toán và ghi chép sổ sách
- Thiếu phòng ban kiểm soát nội bộ.
- Tổng công ty không thường xuyên tổ chức thanh tra đối với các chi
nhánh.
2.1.5. Phương hướng và biện pháp nâng cao hiệu quả hệ thống kiểm soát
nội bộ.
Công ty tư vân đầu tư và thương mại tuy chưa có hệ thống kiểm soát nội
bộ nhưng chính ngay trong việc phân định nhiệm vụ rõ ràng giữa các phòng ban
đã chứng tỏ rằng việc kiểm soát nội bộ diễn ra rất chặt chẽ và có hiệu quả, có
như vậy công ty mới có thể phát triển vững mạnh và giành được những hiệu quả
đáng phải nể phục như ngày hôm nay.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:18
Bài tiểu luận kiểm toán
Tuy vậy, việc có một phòng kiểm soát nội bộ cũng là một ý kiến nên được
đề cập đến.
Chúng tôi đã phỏng vấn ông Ngô Quang Thịnh – phó phòng tài chính- kế
toán về vấn đề nâng cao hiệu quả của công tác kiểm soát nội bộ và thu được ý
kiến:
Để kiểm soát việc đi làm đúng giờ,trong tương lai, tất cả cán bộ trong
nhân viên sẽ chuyển sang dùng Thẻ từ, và sẽ được sử dụng việc đi làm đúng giờ
của công nhân viên. Khi ra ngoài cần có bản tường trình lý do, nội dung công
việc, thời gian, địa điểm. Và sẽ phải báo cáo mức độ hoàn thành công việc khi
quay trở lại.
Về vấn đề cơ cấu tổ chức, để giảm bớt chi phí một phòng ban có thể đảm
nhiệm chức năng của phòng ban khác(nếu có đủ chuyên môn), do đó cần
thường xuyên tổ chức các cuộc thanh tra, kiểm tra về trình độ chuyên môn của
cán bộ chuyên môn trong công ty để tìm ra những cán bộ giỏi, có trình độ

chuyên môn. Còn những cán bộ nào tay nghề kém dần hay không phù hợp với
nhu cầu công việc sẽ được đưa đi đào tạo lại hoặc bị cho nghỉ việc nếu they
hoàn toàn không đủ khả năng.
Về vấn đề hệ thống kế toán, để đảm bảo chế độ lưu giữ thông tin kế toán
có thể thực hiện một số biện pháp sau:
- Mỗi người sử dụng máy tính cần có một tài khoản người sử dụng và
mật khẩu duy nhất. Các phần mềm sử dụng nên được thiết kế theo cách mà
những người sử dụng cụ thể được trao quyền sử dụng một phần hoặc tất cả phần
mềm, hoặc tiếp cận một phần hoặc toàn bộ hồ sơ dữ liệu. Công ty nên có chính
sách rõ ràng bằng văn bản về đIều này và chính sách nên được Cán bộ quản lý
có thẩm quyền lưu giữ và thực hiện.
- Công ty cũng nên có sổ ghi những người sử dụng máy tính. Những
người sủ dụng thường xuyên không được phép có khả năng xoá hoặc sửa đổi.
Định kì công ty nên tiến hành kiểm tra độc lập về các sổ ghi để xác định những
người không được phép
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:19
Bài tiểu luận kiểm toán
Các tệp tin và bản ghi cần được thường xuyên lập bản sao dự phòng, tốt
nhất là hàng ngày.
- Nên có 2 tập tin dự phòng hoặc nhiều hơn nữa, một tập tin cất giữ an
toàn trong văn phòng công ty và môt tập tin cất giữ an toàn ngoài văn phòng.
- Qui trình lập bản sao dự phòng phải được kiểm tra định kì và nên có một
kế hoạch chi tiết cho việc phục hồi trong trường hợp tệp tin giữ liệu chính bị
hỏng hoặc một trong những tệp tin dự phòng bị hỏng. Các dữ liệu quan trọng
nên được cất giữ ở máy chủ trung tâm, không nên lưu giữ ở các máy tính riêng
lẻ, và chỉ hạn chế một số người có thể tiếp cận.
Cần có sự kiểm tra thường xuyên của tổng công ty đối với các chi nhánh
của tổng công ty để kịp thời tìm ra và khắc phục những yếu kém còn tồn tại
trong quá trình hoạt động.
Thường xuyên đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên môn nhằm nâng cao tay

nghề và tiếp cận khoa học kỹ thuật để theo kịp nhịp thời đại, nhằm khẳng định
hơn nữa vai trò của INTRACO trong nền kinh tế Việt Nam.
Việt Nam đã gia nhập WTO, điều đó mang lại nhiều thời cơ nhưng cũng
đầy những khó khăn và thử thách đối với nền kinh tế Việt Nam nói chung cũng
như sự phát triển của INTRACO nói riêng, nhưng với những thành quả mà
INTRACO có được như ngày hôm nay và những nỗ lực,không ngừng hoàn thiện
mình, chúng ta khẳng định rằng INTRACO sẽ ngày càng phát triển và vững
mạnh trong tương lai.
2.2. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG NỘI BỘ CỦA CÔNG TY XI MĂNG
VIỆT NAM
2.2.1. Lịch sử hình thành
Xi măng là một trong những cơ sở công nghiệp được hình thành và phát
triển sớm nhất ở Việt Nam. Cái nôi đầu tiên của nghành xi măng Việt Nam là
nhà máy xi măng Hải Phòng, được khởi công xây dung ngày 25/12/1899. Sau
khi miền bắc dành được hoàn toàn độc lập, nhà máy xi măng Hải Phòng được
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:20
Bài tiểu luận kiểm toán
khôi phục và phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu xi măng phục vụ cho các công
trình quốc phòng và phát triển kinh tế miền bắc.
Hiện nay sản lượng xi măng sản xuất tiêu thụ của tổng công ty xi măng
tương đối ổn định ở mức 18 triệu tấn/năm và đang trong quá trình xây dựng nhà
máy xi măng Tam Điệp.
2.2.2. Đặc điểm bộ máy kế toán
Bộ máy kế toán ở tổng công ty xi măng Việt Nam được tổ chức theo hình
thức kế toán nửa tập chung, nửa phân tán và tiến hành công tác hạch toán kế
toán theo hình thức sổ nhật ký chung. Sự lựa chọn này phù hợp với quy mô sản
của tổng công ty, với trình độ của các nhân viên kế toán vì kết cấu sổ đơn giản,
dễ ghi chép và có thể đưa các phương tiện kỹ thuật hiện đại vào sử dụng trong
côn gtác kế toán như máy vi tính.
Bộ máy kế toán của tổng công ty có nhiệm vụ tổ chức hướng đãn, kiểm

tra đôn đốc thực hiện toàn bộ công tác thu thập và xử lý thông tin kế toán, công
tác thống kê trong phạm vi toàn tổng công ty, hướng dẫn và kiểm tra các phòng
ban trong tổng công ty thực hiện đầy đủ các chế độ ghi chép ban đầu. Thực hiện
chế độ hạch toán và chế độ quản lý tài chính, giúp đỡ cơ quan tổng giám đốc tổ
chức thông tin kinh tế và phân tích các hoạt động kinh tế.
Bộ máy kế toán của tổng công ty xi măng gồm 8 người và được chia
thành 2 phòng gồm: trưởng phòng kế toán (kế toán trưởng), 2 phó phòng kế toán
và 5 nhân viên kế toán
2.2.3. Các yếu tố có tính môi trường ảnh hưởng đến công tác kiểm soát nội
bộ
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:21
Bài tiểu luận kiểm toán
Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý là một bộ phận quan trọng của hệ thống
kiểm soát nội bộ. Khi xác lập cơ cấu tổ chức của tổng công ty cũng là lúc hình
thành một biện pháp kiểm tra, kiểm soát tự động giữa các bộ phận.
Héi ®ång qu¶n trÞ.
Hội đồng quản trị là hội đồng đại diện pháp nhân của tổng công ty, đứng
đầu là chủ tịch hội đồng quản trị, là người đứng đầu chị trách nhiệm toàn bộ về
quá trình hoạt động của tổng công ty.
- Cơ quan tổng giám đốc.
Cơ quan tổng giám đốc gồm 1 tổng giám đốc và 3 phó tổng giám đốc.
Tổng giám đốc là người được hội đồng quản trị bổ nhiệm, tổng giám đốc
là người chịu trách nhiệm trước cập trên về toàn bộ hoạt động của tổng công ty
mình, đồng thời có quyền quyết định cao nhất trong tổng công ty.
Các phó tổng giám đốc vừa có nhiệm vụ là người đứng sau và thừa lệnh
giám đốc đồng thời mỗi phó tổng giám đốc đều chịu trách nhiệm trước tổng
giám đốc về các nhiệm vụ được giao.
- Phòng kinh tế kế hoạch
Phòng kinh tế kế hoạch có các nhiệm vụ sau:
xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh ngăn hạn, trung han và dài hạn

cho toàn tổng công ty. Theo dõi điều độ kế hoạch sản xuất, đề xuất các phương
án phân giao nhiệm vụ cho các đơn vị thành viên.
Tổng hợp, thống kê, phân tích số liệu trong công tác sản xuất kinh doanh,
phục vụ cho các quyết đinh của các nhà lãnh đạo và đáp ứng nhu cầu của bộ,
nghành, chính phủ.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:22
Bài tiểu luận kiểm toán
Xây dựng giá nội bộ đảm bảo mục tiêu hạ giá thành sản phẩm, cạnh tranh
được với cơ chế thị trường, nâng cao hiệu quả kinh tế, tăng tích luỹ cho tổng
công ty.
- Phòng thị trường xi măng
Phòng thị trường xi măng có nhiệm vụ thu thập, phân tích và xử lý các
thông tin kinh tế nhằm mục đích khai thác thị trường xi măng trong nước và
ngoài nước.
- Phòng thông tin điều độ
Phòng thông tin điều độ có nhiệm vụ thu thập và cung cấp thông tin giữa
các đơn vị thành và tổng công ty đáp ứng nhu cầu của các đơn vị thành viên
- Phòng kế toán – thống kê tài chính
Phòng kế toán - thống kê tài chính có các nhiệm vụ sau:
Quản lý hệ thống tài chính kế toán đối với mọi hoạt động của tổng công ty
đảm bảo cân đối chung trong công tác kinh doanh sao cho hiệu quả, dúng pháp
luật.
Hướng dẫn phân câp quản lý các chứng từ hạch toán kinh doanh theo luật
định với các đơn vị thành viên và các phòng nghiệp vụ tổng công ty đáp ứng
công tác thanh tra kiểm tra.
Tham mưu cho tổng giám đốc về các vấn đề liên quan đến tài chính
Thực hiện chế độ báo cáo tài chính theo hoạch định.
- Ban thanh tra
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:23
Bài tiểu luận kiểm toán

Ban thanh tra có nhiệm vụ kiểm tra việc thực thi pháp luật, thi hành các
quyết định của tổng công ty đối với các đơn vị thành viên
- Phòng kỹ thuật
Phòng kỹ thuật có nhiệm vụ xem xét lập kế hoạch mua sắm thiết bị máy
móc. Thực hiên định kỳ công tác kiểm tra máy móc thiết bị, hướng dẫn các đơn
vị thành viên trong công tác trùng tu, bảo dưỡng, vận hành theo quy định
- phòng tổ chức cán bộ và lao động
phòng này có nhiệm vụ tuyển dụng, quản lý và lên kế hoạch sử dụng đội
ngũ cán bộ, công nhân trong phạm vi tổng công ty. Hướng dãn phân cấp quản lý
cán bộ từ tổng công ty đến các công ty.
Theo dõi công tác chế độ trả lương, bảo hiểm, chế độ hưu trí và các công
tác nhân sự khác.
Thực hiên công tác thống kê, báo cáo diễn biến nhân sự theo ngành dọc
và các cơ quan quản lý cấp trên.
- Phòng hợp tác quốc tế
Có nhiệm vụ giao dịch với các đối tác nước ngoài trong việc liên doanh
liên kết
- Phòng đầu tư xây dựng.
Phòng đầu tư xây dựng có nhiệm vụ nắm bắt tình hình kho tàng và cơ sở
vật chất của toàn tổng công ty, tham mưu cho ban giám đốc, trình lên chi phí
xây dựng các công trình xây dựng cơ bản.
- văn phòng
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:24
Bài tiểu luận kiểm toán
Văn phòng có nhiệm vụ giải quyết công tác hậu cần của tổng công ty, lập
sổ sách theo dõi sự luân chuyển của thiết bị văn phòng, thiết bị sinh hoạt văn
phòng.
Phụ trách nhân sự và xe cộ, điều động giải quyết phương tiện đi lại cho
cán bộ tổng công ty, các phòng ban tại tổng công ty theo nhu cầu công việc.
Trực tiếp quản lý văn phòng làm việc, kể cả việc trùng tu, sửa chữa hàng

năm theo chế độ.
Phụ trách công tác giao dịch, tiếp đón khách ra vào, tổ chức các hội nghị,
hội thảo, các cuộc họp theo kế hoạch chung của tổng công ty.
2.2.3.1. Chính sách nhân sự.
Nhân sự luân là một nhân tố quan trọng trong kiểm soát nội bộ. Hiện tại ở
tổng công ty có 15 đơn vị thành viên, lực lượng lao động của tổng công ty gồm:
- Số lượng lao động: 15832
- Số lượng cán bộ quản lý có trình độ đại học: 573
- Số lượng cán bộ quản lý có trình độ trên đại học: 427
- Số lượng các bộ quản lý có trình độ ngoại ngữ; 312
Tổng cụng ty cú những chớnh sỏch rừ ràng về tuyển dụng, đào tạo, bố trí
đề bạt khen thưởng, kỷ luật nhân viên. Đồng thời, tổng công ty đó bố trớ cỏc
nhõn viờn phự hợp với năng lực quản lý, năng lực chuyên môn của mỗi người.
Hàng năm tổng công ty tiếp tục tuyển chọn những cán bộ có đủ trỡnh độ đáp
ứng được yêu cầu của đơn vị. Tổng công ty luôn có những hỡnh thức khen
thưởng kịp thời đối với những đơn vị, cá nhân có thành tích hoặc đóng góp tích
cực cho tổng công ty. Tuy nhiên tổng công ty cũng có những hỡnh thức kỷ luật
nghiêm khắc đối với các đơn vị cá nhân không tuân theo những quy đinh của
tổng công ty.
Nhóm SV thực hiện: 03 – Lớp : NCKT5BTH Trang:25