Đề tài nhà Lý rời đô ra Thăng Long

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
MỤC LỤC
A- ĐẶT VẤN ĐỀ 1
B- NỘI DUNG 2
I- Cơ sở lý luận 2
II- Cơ sở thực tiễn 2
III- Thuận lợi khó khăn trong lớp khi dạy bài này 4
IV- Biện pháp 4
C- KẾT THÚC VẤN ĐỀ 18
1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
A- ĐẶT VẤN ĐỀ :
Thủ đô Hà Nội sắp tròn 1000 năm tuổi. Mở những trang sử oanh liệt, hào
hùng của nước nhà, chúng ta càng vinh dự được làm người dân tự do sống trong
một nước độc lập, đang vững bước trên con đường xã hội chủ nghĩa. Người đặt
nền móng cho một Đại Việt hùng cường, một Thăng Long rực rỡ cách đây 996
năm là vị Thái Tổ Lý Công Uẩn.
Thăng Long - Hà Nội đã trở thành hình ảnh thu nhỏ của đất nước ta từ bao
đời nay, là nơi hội tụ, toả sáng tinh hoa truyền thống dân tộc và có bản sắc riêng.
Bề dày lịch sử, văn hoá Thăng Long với những giá trị văn hoá nhân văn rất cần
được tôn vinh, giữ gìn trong thời kỳ mở cửa, giao lưu, hội nhập quốc tế. Tiến tới
100 năm Thăng Long - Hà Nội, việc làm này càng có ý nghĩa sâu sắc.
Giáo dục truyền thống Thăng Long - Hà Nội cho học sinh là góp phần xây
dựng nhân cách người Hà Nội thời đại công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Học sinh
hiểu về truyền thống quê hương, tự hào được sống ở nơi tập trung tinh hoa của
mọi miền, từ đó các em thấy rõ hơn trách nhiệm của mình là đóng góp sức lực
bảo tồn lưu giữ của thủ đô Hà Nội và có ý thức xây dựng phong cách học sinh
Hà Nội văn minh thanh lịch .
Ý thức được điều đó, là một giáo viên tiểu học của Hà Nội, tôi luôn cố
gắng nghiên cứu một cách nghiêm túc để dạy tốt các tiết lịch sử luôn tìm cách
giáo dục, truyền đạt những kiến thức lịch sử ở mọi môn học như tập đọc, đạo

đức, kể chuyện… Dựa vào từng bài lịch sử cụ thể tôi đã lựa chọn phương pháp,
tổ chức các hình thức dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh. Bên cạnh
những nỗ lực của bản thân, tôi còn được sự giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi của
tổ chuyên môn, Ban giám hiệu nhà trường. Qua tiết dạy chuyên đề trường bài:"
"Nhà Lý dời đô ra Thăng Long", tôi cũng đã tích luỹ cho mình một số kinh
nghiệm để dạy tốt bài này. Sau đây, tôi xin giới thiệu bản sáng kiến này để các
bạn đồng nghiệp tham khảo. Rất mong sự đóng góp của các cấp lãnh đạo, bạn
đồng nghiệp để giúp tôi ngày càng có kinh nghiệm dạy tốt hơn .
2
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
B- NỘI DUNG :
I- CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Bậc tiểu học là bậc đặt nền móng cho các bậc học khác. Để có được các thế
hệ người Việt Nam biết về lịch sử, hiểu về lịch sử dân tộc thì phải bắt đầu từ
việc dạy cho học sinh Tiểu học hiểu về lịch sử. Ở tiểu học, phân môn lịch sử
được dạy từ lớp 4- 5. Ở lớp 1-2-3, học sinh cũng được làm quen với lịch sử
thông qua phân môn tập đọc, kể chuyện. Nhưng những nội dung lịch sử chứa
trong các bài đọc, lịch sử ấy chỉ là những " Truyện kể lịch sử" có sự phóng tác,
hư cấu. Nội dung lịch sử trong môn lịch sử và địa lý là những trí thức khoa học
lịch sử đã được khoa sử học kiểm định. Vì vậy, học sinh lớp 4- 5 mới thực sự
được học về lịch sử theo đúng nghĩa của nó.
Nội dung chương trình của phân môn lịch sử lớp 4 là các sự kiện, nhân vật
lịch sử tiêu biểu từ thời kỳ dựng nước đến năm 1945 một giai đoạn lịch sử rất
dài. Để phù hợp với nhận thức của học sinh tiểu học, sách giáo khoa đã biên
soạn một cách ngắn gọn, cơ bản nhất để học sinh nắm được. Nhưng nếu giờ học
lịch sử, giáo viên cũng chỉ cung cấp cho học sinh những gì sách giáo khoa đã có
thì tiết dạy sẽ sơ sài, đơn điệu không thể đạt hiệu quả cao. Mà lịch sử không
giống như văn học hay một số môn học khác, giáo viên có thể sáng tạo trong lời
giảng . Lịch sử là việc đã xảy ra có thật, tồn tại khách quan, kiến thức lịch sử
truyền đạt cho học sinh phải chính xác nếu không sẽ dẫn đến những hiểu biết sai

lệch về lịch sử, một điều rất nguy hiểm. Vì vậy, yêu cầu đặt ra đói với mỗi giáo
viên tiểu học là phải cố gắng đạt các yêu cầu về mặt lịch sử và sư phạm đặt ra.
Mỗi giáo viên phải luôn bồi dưỡng và tự bồi dưỡng lâu dài thường xuyên. Nếu
như mỗi giáo viên đều thực hiện được những yêu cầu đặt ra thì sẽ dễ dàng tổ
chức các hoạt động học tập trong giờ lịch sử đạt hiệu quả cao.
II- CƠ SỞ THỰC TIỄN :
1- Thực tế giảng dạy phân môn Lịch sử ở trường Tiểu học hiện nay.
Nhìn chung, các giáo viên vẫn nắm rất rõ quy trình chung của một tiết lịch
sử là :
3
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
1- Giáo viên định hướng mục đích, nêu nhiệm vụ nhận thức của tiết học.
2- Học sinh tiếp xúc hoặc làm việc với sử liệu ( sách giáo khoa, tranh ảnh,
sơ đồ, lược đồ ) theo nhóm, cá nhân.
3- Trình bày kết quả làm việc cá nhân, trao đổi kết quả ở nhóm ( nếu có)
hợp tác đưa ra kết quả chung của nhóm học tập.
4/ Thảo luận chung ỏ lớp: các nhóm trình bày kết quả chung.
5/ Giáo viên kết luận kết quả học tập. Kết thúc vấn đề. Hệ thống hoá lịch sử.
Tuy nhiên, giáo viên tiểu học là người dạy nhiều môn khác nhau, không
chuyên về lịch sử nên những kiến thức, những hiểu biết về lịch sử chưa được
sâu. Việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng thường xuyên còn hạn chế. Vì thế mà các
tiết dạy lịch sử đôi khi còn sơ sài, hiệu quả tiết học còn hạn chế. Hơn nữa, một
số giáo viên còn chưa xác định hết tầm quan trọng của công việc dạy lịch sử nên
vẫn coi nhẹ cho rằng lịch sử chỉ là tiết phụ và chưa dành cho tiết học này một sự
đầu tư thích hợp. Trên thực tế, giáo viên vẫn tiến hành tiết dạy theo đúng quy
trình nhưng còn qua loa, đại khái, phạm vi kiến thức của cô và trò chỉ bó hẹp
trong sách giao khoa. Vì thế mà học sinh chưa hứng thú học tập, tiếp thu kiến
thức một cách hời hợt và không ghi nhớ lâu.
Từ thực tế trên, tôi nhận thấy: để tạo được sự hứng thú học tập, để lôi cuốn
được học sinh tham gia vào tiết học và để học sinh nhớ lâu, khắc sâu được kiến

thức lịch sử thì mỗi người giáo viên phải chú trọng đến việc bồi dưỡng cho mình
vốn hiểu biết về lịch sử sâu hơn. Mỗi giáo viên phải thực sự: "Biết mười dạy
một" để mở rộng cung cấp thêm cho học sinh. Có như vậy chúng ta mới làm
tròn được trách nhiệm của một nhà giáo trong việc giáo dục lịch sử cho thế hệ
trẻ của đất nước.
Chính vì vậy, là một giáo viên tiểu học được phân công giảng dạy lớp 4
nhiều năm, tôi đã nghiên cứu và áp dụng Một số phương pháp dạy lịch sử
giúp học sinh học tốt bài "Nhà Lý dời đô ra Thăng Long".
4
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
II - THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN TRONG LỚP KHI DẠY BÀI NÀY
1/ Thuận lợi
- Học sinh được trang bị đầy đủ SGK.
- Trong thiết bị, đồ dùng dạy học tương đối đầy đủ.
- Phòng học khang trang, sạch sẽ, thoáng mát, đủ ánh sáng, bàn ghế đầy đủ
và đúng quy cách.
- Lớp học ở mô hình 2 buổi/ ngày nên cả giáo viên và học sinh đều có
nhiều thời gian để chuẩn bị tư liệu cho việc dạy và học.
2/ Khó khăn
- Sức học của học sinh không đồng đều.
- 100% học sinh là con em thuần nông nên việc quan tâm đến học tập của
các em trong mỗi gia đình chưa đồng bộ. Nhiều phụ huynh học sinh còn coi nhẹ
môn học này.
- Học sinh không có điều kiện tìm hiểu thêm về kiến thức lịch sử qua sách
giáo khoa, các tài liệu tham khảo. Từ thực trạng chung trên đây cũng là tình
trạng của học sinh lớp 4, trường Tiểu học Tiên Dương, thôi thúc tôi đi tìm một
số giải pháp tháo gỡ khó khăn khi dạy bài lịch sử "Nhà Lý dời đô ra Thăng
Long". Qua một số năm tìm tòi, nghiên cứu đầy trăn trở, đến nay tôi đã tìm
được một số biện pháp nho nhỏ và áp dụng khá thành công. Tôi xin đề xuất để
các bạn đồng nghiệp cùng suy nghĩ.

III - BIỆN PHÁP
1/ Chuẩn bị tiết dạy
Như chúng ta đã biết, người giáo viên có kinh nghiệm và làm việc có hiệu
quả bao giờ cũng dành nhiều công sức trí tuệ và thời gian cho công việc thiết kế
dạy học. Nhiều nhà giáo dục và tâm lý học, nhiều giáo viên lão thành đã từng
nói: "Muốn dạy học có hiệu quả, cần thiết kế thành công".
Vì vậy để một tiết dạy thành công và có hiệu quả cao thì theo tôi công việc
chuẩn bị cho tiết học là rất quan trọng, bởi lẽ người giao viên định hình trong
đầu toàn bộ tiến trình của tiết dạy, nắm bắt được những kiến thức trọng tâm chắc
5
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
chắn bài dạy sẽ đạt hiệu quả cao. Ngược lại, nếu giáo viên không chuẩn bị bài
dạy, đến lớp dạy chay không có đồ dùng dạy học tiết học đó không thể đạt kết
quả cao được.
Để dạy tiết học" Nhà Lý dời đô ra Thăng Long" tôi đã làm những công
tác chuẩn bị sau:
a) Đối với học sinh:
- Sưu tầm các tranh ảnh về Hà Nội.
- Đọc các tư liệu nói về nhà Lý.
- Mỗi học sinh chuẩn bị một bài giới thiệu về Thăng Long - Hà Nội.
b) Đối với giáo viên
- Soạn giáo án trước một tuần. Nghiên cứu kĩ bài dạy, tìm ra cách dạy hữu
hiệu nhất.
- Các tư liệu nói về Lý Công Uẩn.
- Bản đồ hành chính Việt Nam.
- Bảng phụ.
- Đoạn trích "Chiếu dời đô)
- Tranh "Vua Lý Thái Tổ đến Long Đỗ".
- Phiếu nhóm.
- Tờ bìa có ghi tên của kinh thành Thăng Long qua các thời kỳ.

- Ảnh các ngôi chùa thời Lý.
- Ảnh khắc tượng Lý Công Uẩn.
- Sách giáo khoa và phấn mầu.
* Phần trình bày bảng của giáo viên được tiến hành đồng thời cùng quá
trình giảng dạy.
Sau đây là định hướng cho một giờ dạy lịch sử với bài "Nhà Lý dời đô ra
Thăng Long".
2/ Hoạt động chủ yếu.
a) Kiểm tra bài cũ.
6
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
Khi vào phần bài mới tôi tiến hành kiểm tra một vài câu hỏi của bài cũ để
giúp học sinh nhớ lại kiến thức đã học, đồng thời nó cũng là một yếu tố để giúp
học sinh đón nhận giờ Lịch sử sắp tới tốt hơn. Tôi tiến hành như sau:
Giờ học trước cô cùng các em đã tìm hiểu về "Cuộc kháng chiến chống
quân Tống lần thứ nhất (năm 981)" Cô mời một bạn lên bảng trả lời cầu hỏi giúp
cô.
+ Em hãy trình bày tình hình nước ta trước khi quân Tống sang xâm lược?
+ Giáo viên gọi học sinh khác nhận xét, bổ sung, Giáo viên cho điểm.
Giáo viên treo lược đồ về cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lên
bảng và yêu cầu một học sinh khác trình bày diễn biến chính của cuộc kháng
chiến này.
-> Giáo viên nhận xét cho điểm.
Giáo viên gọi học sinh thứ ba trả lời câu hỏi sau:
+ Em hãy trình bày kết quả cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược.
-> Giáo viên gọi học sinh khác nhận xét, bổ sung. Giáo viên cho điểm.
b) Giới thiệu bài.
Giáo viên nói: Các em thân mến! chỉ còn bốn năm nữa thôi là Hà Nội của
chúng tâ sẽ long trọng tổ chức tròn 1000 năm tuổi của mình. Trong tiết lịch sử
hôm nay, cô cùng các em ngược dòng thời gian trở lại 996 năm trước để tìm

hiểu về cội nguồn của Hà Nội và sự ra đời của nhà Lý cũng như những công lao
đóng góp của nhà Lý đối với lịch sử dân tộc qua bài " Nhà Lý dời đô ra Thăng
Long".
-> Giáo viên ghi bảng (bằng phấn màu): Nhà Lý dời đô ra Thăng Long.
3/ Giảng bài.
Sau khi viết tên bài lên bảng, tôi quay xuống lớp và nói để dẫn vào ý thứ
nhất của bài:
Dẫn ý 1:
Trong mỗi giai đoạn phát triển của lịch sử dân tộc thì triều đại này tồn tại
hay triều đại kia mất đi đều có những nguyên nhân sâu xa của nó. Vậy nhà Lý
7
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
đã ra đời trong hoàn cảnh như thế nào? Cô cùng các em tìn hiểu ý thứ nhất của
bài -> Giáo viên ghi bảng bằng phấn màu
* Sự ra đời của nhà Lý.
- Hoạt động 1: Cá nhân
- Giúp học sinh nắm được hoàn cảnh và thời gian ra đời của nhà Lý.
- Giúp học sinh nắm được tiểu sử của Lý Công Uẩn.
- Để tìm hiểu nội dung phần này, tôi yêu cầu một học sinh đọc SGK đoạn
"Từ năm 1005 đến nhà Lý bắt đầu từ đây", các học sinh khác đọc thầm và trả lời
câu hỏi.
- Sau khi Lê Đại Hành mất, tình hình đất nước như thế nào?
=> Tôi gọi 1-> 2 học sinh trả lời và chốt lại kiến thức đúng (Sau khi Lê Đại
Hành mất, Lê Long Đĩnh lên làm vua. Nhà vua tính tình bạo ngược nên lòng
người oán hận).
* ở phần này, để giúp học sinh nắm được kiến thức lịch sử về tình hình đất
nước ta lúc bấy giờ được sâu hơn và giúp học sinh hiểu rõ hơn về bản chất của
Lê Long Đĩnh, tôi đã mở rộng và chốt ý như sau: Các em a! Lê Long Đĩnh là
người bạo ngược, tàn ác như Kiệt Trụ bên Tàu. Khi đã giết anh, chiếm được
ngôi vua, Long Đĩnh càng tàn bạo. Vua hay lấy việc chém giết làm trò chơi, có

những tội nhân phải tội hình vua cho lấy rơm tẩm dầu quấn vào người rồi đốt
cho chết. Có trường hợp vua cho người tù trèo lên cây rồi sai người chặt gốc cây
đổ. Vua còn bỏ người vào sọt rồi đem thả xuống sông. Vào các buổi chầu, vua
cho tên hề nói khôi hài, hay nhại lại lời tâu bầy của các đại thần để gây cười.
Ông ta làm vua được 4 năm rồi mất. Chính sự bạo ngược tai quái đó nên lòng
người rất oán hận Lê Long Đĩnh.
Sau đó, tôi tiếp tục khai thác nội dung bằng câu hỏi sau:
- Vì sao khi Lê Long Đĩnh mất, các quan trong triều tôn Lý Công Uẩn lên
làm vua?
Đối với câu hỏi này tôi cũng tiến hành tương tự như câu hỏi một. Tôi gọi
một vài học sinh trả lời và chốt kiến thức đúng (khi Lê Long Đĩnh mất, các quan
8
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
trong triều tôn Lý Công Uẩn lên làm vua vì Lý Công Uẩn là một vị quan trong
triều nhà Lê. Ông vốn là người thông minh, văn võ đều tài, đức độ cảm hoá
được lòng người.
=> Tôi gọi 2 -> 3 học sinh trả lời lại và ghi bảng ý chính (bằng phấn trắng).
+ Lê Long Đĩnh mất, các quan trong triều tôn Lý Công Uẩn lên làm vua.
Để khắc hoạ hình ảnh Lý Công Uẩn trong lòng học sinh tôi đã giảng và
giới thiệu thêm về ông cho các em nghe.
Lý Công Uẩn (974-1028) là người Châu Cổ Pháp lộ Bắc Giang. Ông là vua
khai sáng nhà Lý, tức Lý Thái Tổ, lúc 35 tuổi. Thuở nhỏ, ông làm con nuôi nhà
sư Vạn Hạnh. Đến tuổi trưởng thành, ông được làm quan trong triều đình nhà Lê
đến chức Tả thân vệ điện tiền chỉ huy sứ. Là người thông minh, có tài văn võ lại
có đức, biết xử sự đúng nên rất được triều thần nhà Lê quý trọng. Nhà Lê suy vì
Lê Long Đĩnh bạo ngược, triều thần đã tôn ông lên là vua.
Tiếp đó, tôi hỏi học sinh:
+ Vương triều nhà Lý bắt đầu từ năm nào? Tôi gọi một học sinh trả lời và
chốt kiến thức đúng (nhà Lý bắt đầu từ năm 1009) đồng thời ghi ý chính lên
bảng.

-> Nhà Lý bắt đầu từ năm 1009.
Chuyển ý: Như vậy, năm 1009 nhà Lê suy tàn, nhà Lý tiếp nối nhà Lê xây
dựng đất nước. Chúng ta cùng tìm hiểu về triều đại nhà Lý.
* HĐ2: Thảo luận nhóm
* Mục tiêu:
- Giúp học sinh nắm được vị trí địa lý và địa hình của vùng Đại La.
- Cung cấp thêm cho học sinh về "Chiếu dời đô của Lý Công Uẩn".
- Giúp học sinh hiểu được lý do mà Lý Công Uẩn đổi tên là kinh thành
Thăng Long.
Để tìm hiểu nội dung phần này, tôi yêu cầu một học sinh đọc tiếp đoạn "Từ
mùa xuân 1010 đến đổi tên là Đại Việt". các học sinh khác đọc thầm.
9
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
Sau đó tôi treo bản đồ hành chính Việt Nam lên bảng và yêu cầu hai học
sinh lên lần lượt chỉ vị trí của vùng Hoa Lư, Ninh Bình, vị trí của Thăng Long -
Hà Nội.
Tiếp đó, tôi hỏi học sinh.
- Năm 1010, vua Lý Công Uẩn quyết định dời đô về đâu?
-> Tôi gọi học sinh trả lời và chốt kiến thức đúng (Năm 1010, vua Lý Công
Uẩn quyết định rời đô từ Hoa Lư ra thành Đại La) đồng thời giáo viên ghi bảng.
* Nhà Lý dời đô ra Đại La.
Để khai thác tiếp nội dung của bài, tôi hỏi học sinh câu hỏi sau:
- So với Hoa Lư thì vùng đất Đại La có gì thuận lợi hơn cho việc phát triển
đất nước.
Để trả lời được câu hỏi này tôi yều cầu học sinh thảo luận theo nhóm 4 rồi
gọi đại diện một vài nhóm trả lời, và chốt lại kiến thức đúng.
-> Giáo viên tóm tắt lại những điểm thuận lợi của vùng đất Đại La so với
Hoa Lư.
-+ Về vị trí địa lí thì vùng Hoa Lư không phải là trung tâm của đất nước,
còn vùng Đại La lại là trung tâm của đất nước.

+ Về địa hình, vùng Hoa Lư núi non chật hẹp, hiểm trở đi lại khó khăn, còn
vùng Đại La ở giữa đồng bằng rộng rãi, bằng phẳng, cao ráo, đất đai màu mỡ.
-> Giáo viên gọi một vài học sinh nhắc lại và ghi bảng ý chính:
+ Đại La là trung tâm của đất nước, ở giữa đồng bằng rộng rãi, bằng phẳng,
đất đai màu mỡ
- Giáo viên hỏi tiếp.
+ Vua Lý Thái Tổ suy nghĩ thế nào khi dời đô ra Đại La.
Đối với câu hỏi này tôi cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm (Bài tập chép
sẵn ở bảng phụ)
-> Giáo viên gọi một học sinh đọc đầu bài:
Em hãy cho biết lí do Lý Thái Tổ chọn vùng đất Đại La làm kinh đô thay
Hoa Lư trong các lí do sau:
10
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
a) Vùng đất ở trung tâm đất nước, thuận tiện về giao thông.
b) Đất rộng rãi lại bằng phẳng, không bị ngập lụt.
c) Muôn vật phong phú, tốt hơn.
d) Cả ba ý trên.
-> Sau đó tôi yêu cầu học sinh thảo luận theo nhóm đôi và tìm ra kết quả
đúng (Cả 3 ý trên).
Giáo viên giảng thêm: Thật là sáng suốt khi Lý Công Uẩn đã dời đô từ
Hoa Lư ra Đại La. Trong "Chiếu dời đô", Lý Công Uẩn đã lập luận rất có tình
có lý như sau. Bây giờ cả lớp mình cùng nghe cô đọc một đoạn trong "Chiếu dời
đô" của Lý Công Uẩn mà cô đã sưu tầm được ( Cô giáo treo tờ bìa có nội dung
"Chiếu dời đô" lên bảng).
" Chỉ vì muốn đóng đô ở trung tâm mưu toan nghiệp lớn, tính kế
muôn đời cho con cháu, vâng lệnh trời dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì
thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh huống chi Đại La
là thành cũ của Cao Vương (Cao Biền) ở giữa trung tâm trời đất, được cái thế
rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi Nam, Bắc, Đông, Tây lại tiện hướng nhìn

sông, tựa núi. Địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu
cảnh khốn khổ, ngập lụt, muôn vật rất mực phong phú, tốt tuơi. Xem khắp đất
Việt ta chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương
đất nước. Cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời".
(Bản dịch của nhà xuất bản khoa học, xã hội).
- Giáo viên nói: sau khi Lý Công Uẩn dời đô ra Đại La, công việc tiếp theo
là gì? Các em hãy cho cô biết:
+ Lý Công Uẩn đổi tên kinh đô là gì?
-> Giáo viên gọi học sinh trả lời và chốt ý đúng (Lý Công Uẩn đặt tên là
kinh thành Thăng Long) đồng thời giáo viên ghi bảng .
* , đặt tên kinh thành là Thăng Long.
- Giáo viên treo tranh "Vua Lý Thái Tổ đến Long Đỗ" và giảng:
11
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
Mùa thu năm 1010, vua Lý Thái Tổ quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Thăng
Long. Theo truyền thuyết kể lại rằng: Nhà vua ngự thuyền rồng cùng đoàn tuỳ
tùng và các quan đại thần, rời sông Hoàng Long đi vào sông Đáy vượt qua sông
Đào, sông Luộc ngược dòng Nhị Hà tiến về phía thành Đại La. Từ xa xa, Lý
Thái Tổ nhìn về Kinh đô mới, chợt thấy trong đám mây nơi chân thành có hình
dáng một con rồng vàng đang bay lên. Nhà vua rất vui mừng, biết là điềm lành,
liền đặt tên cho kinh đô mới là Thăng Long "Thăng có nghĩa là bay lên, long có
nghĩa là rồng. Thăng Long có nghĩa là rồng bay lên".
Sau đó năm 1054, vua Lý Thánh Tông đổi tên nước ta là Đại Việt.
-> Giáo viên hỏi tiếp.
Em biết Thăng Long còn có những tên gọi nào khác nữa?
Để giúp các em trả lời được câu hỏi này, tôi yêu cầu các em thảo luận theo
nhóm 4 và ghi kết quả ra phiếu học tập. Nhóm nào làm xong trước sẽ dán kết
quả lên bảng. Cụ thể đối với câu hỏi này, khi dạy bài "Nhà Lý dời đô ra Thăng
Long"các em đã tìm được các tên khác của Thăng long là: Đại La, Thăng Long,
Đông Đô, Đông Quan, Đông Kinh, Hà Nội.

Khi học sinh đã tìm được một số tên khác của Thăng Long, tôi sẽ giới thiệu
một cách có hệ thống cho học sinh về tên của kinh thành Thăng long qua các
thời kì ( Giáo viên treo tờ bìa có nội dung về tên của Thăng Long qua các thời
kỳ lên bảng). và giảng cho học sinh nghe.
+ Năm 454 - 456 thời Bắc thuộc thành lập huyện Tống Bình (gồm Hà Nội).
+ Năm 1010: Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về Đại La, đặt tên là Thăng
Long.
+ Năm 1937: Hồ Quý Ly đổi tên là Đông Đô.
+ Năm 1407: Thành Đông Quan.
+ Năm 1428: Lê Lợi đổi tên thành Đông Kinh.
+ Năm 1831: Minh Mạng lập tỉnh Hà Nội.
+ Năm 1888: Tổng thống Pháp ra sắc lệnh thành lập Thành Phố Hà Nội.
12
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
+ Ngày 1-6-1946 cuộc tổng tuyển cử đầu tiên bắt đầu ra Quốc hội khoá này
xác định Hà Nội là thủ đô của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà.
* Chuyển ý:
Lý Công Uẩn thực sự là người con ưu tú của dân tộc. Ông đã cùng triều Lý
làm rạng danh nước Đại Việt, viết nên những trang sử oanh liệt dựng nước và
giữ nước. Điều đó được thể hiện rõ qua ý 3 của bài.
-> Giáo viên ghi bảng bằng phấn màu.
* Kinh thành Thăng Long dưới thời Lý.
* Hoạt động 3:
Thảo luận nhóm:
* Mục tiêu:
- Giúp học sinh nắm được những công lao đóng góp của nhà Lý đối với sự
phát triển của lịch sử dân tộc.
- Tự hào, mến yêu Thăng Long - Hà Nội.
- Giáo dục học sinh có ý thức bảo tồn và xây dựng Hà Nội ngày một đẹp
hơn, giàu hơn.

- Để giúp học sinh nắm được những mục tiêu trên, khi dạy phần này tôi yêu
cầu học sinh quan sát H2 trong SGK: Bức ảnh "Một số hiện vật của kinh đô
Thăng Long" và yêu cầu học sinh dựa vào nội dung trên giới thiệu từng hiện vật
trong ảnh (Lá đề chim Phượng, chim Uyên ương, đầu Rồng). Sau đó yêu cầu
học sinh trả lời câu hỏi sau:
+ Em hãy nhận xét hiện vật trong ảnh? (HS trả lời theo suy nghĩ của mình)
* Giáo viên chốt:
Những hiện vật trên được chạm trổ tinh vi, nhìn rất đẹp, điều đó chứng tỏ
sự tài hoa của nhân dân ta. Các hiện vật trên được tìm thấy trong quá trình đào
móng để tiến hành xây dựng nhà Quốc Hội và Hội Trường Ba Đình mới, đã lộ
ra di tích của Hoàng thành Thăng Long xưa. Di tích đã được khai quật từ tháng
12-2002 đến 12-2003, với hàng triệu hiện vật về đồ gốm, đồ sứ, vật dụng, vật
13
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
liệu xây dựng. Trong các hiện vật đó có các hiện vật bằng đất nung như lá đề,
chim Phượng và tượng đất chim Uyên ương (thuộc thời Lý) được trạm trổ tinh
vi, uyển chuyển rất đẹp. Những hiện vật độc đáo nhất là đầu Rồng bằng đất
nung thời Lý ở thế kỉ XI - XII. Đầu rồng bằng đất nung này nặng 4 tạ, làm ra để
gắn lên hai đầu của mái cung điện trong kinh thành Thăng Long.
- Tiếp đó, tôi treo ảnh các ngôi chùa thời Lý và hỏi.
+ Nhà Lý đã xây dựng kinh thành Thăng Long như thế nào?
Để trả lời được câu hỏi này tôi yêu cầu học sinh thảo luận theo nhóm 2 sau
đó gọi đại diện một vài nhóm trả lời và chốt kết quả đúng (Nhà Lý xây dựng
nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa. Nhân dân tụ họp làm ăn ngày càng đông, tạo
nên nhiều phố, nhiều phường nhộn nhịp vui tươi).
Sau đó, tôi gọi một vài học sinh khác trả lời lại đồng thời ghi bảng ý chính.
- Nhà Lý xây dựng nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa
- Phố phường nhộn nhịp, vui tươi.
* Giáo viên chốt ý:
Qua tranh ảnh và các hiện vật các em quan sát được chúng ta thấy tại kinh

thành Thăng Long nhà Lý đã xây dựng nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa.
Nhân dân tụ họp làm ăn ngày càng đông, tạo nên nhiều phố, nhiều phường
nhộn nhịp vui tươi.
* Giáo viên treo bức ảnh về tượng Lý Thái Tổ và hỏi:
- Nhân dân ta xây dựng tượng Lý Thái Tổ để làm gì?
-> Tôi gọi một vài học sinh trả lời và khẳng kiến thức đúng (Để ghi nhớ
công ơn của ông đối với đất nước).
* Giáo viên chốt ý và giảng:
Lý Công Uẩn có nhiều công lao đối với dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy để
tưởng nhớ ông, nhà nước ta đã khánh thành tượng đài kỉ niệm vua Lý Công Uẩn
- người sáng lập kinh thành Thăng Long vào ngày 7-10-2004 tại Hà Nội. Tượng
Lý Thái Tổ được đúc bằng đồng, nặmg 34 tấn. Phần thân tượng cao 3,75m, bệ
đặt tượng cao 4,75m. Toàn bộ tượng đài cao 10,1m (tức là 1010cm, tượng trưng
14
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
cho thời gian lập kinh đô Thăng Long năm 1010). Tượng đài Lý Thái Tổ được
đặt ở vị trí quan trọng ở thủ đô Hà Nội. Đó là vườn hoa Chí Linh bền hồ Hoàn
Kiếm. Tượng Lý Thái Tổ do một cơ sở đúc đồng ở huyện Ý Yên (Nam Định) đúc.
Đây là bức tượng danh nhân bằng đồng được đúc liền khối duy nhất ở Việt Nam
hiện nay.
* Giáo viên nói:
Nội dung bài đã được ghi rõ trong phần ghi nhớ. Tôi yêu cầu hai học sinh
đọc đồng thời ghi bảng bằng phấn màu.
-> Ghi nhớ: (SGK - 31)
d) Củng cố - dặn dò:
Các em vừa học xong bài lịch sử "Nhà Lý dời đô ra Thăng Long"; hãy cho
cô biết:
- Lý Công Uẩn dời đô ra Thăng Long vào năm nào?
- Vì sao Lý Công Uẩn lại dời đô từ Hoa Lư ra Đại La?
- Kinh thành Thăng Long dưới thới Lý được xây dựng như thế nào?

-> Tôi gọi một vài học sinh trả lời và chốt kiến thức đúng. Sau đó tôi hỏi
học sinh:
+ Học xong tiết học này, em có cảm nhận gì? Đối với câu hỏi này tôi gọi
một vài em học sinh trả lời. Mỗi em một ý kiến.
HS1: Cảm thấy hiểu và mến yêu Hà nội hơn.
HS2: Muốn góp phần nhỏ bé để xây dựng Hà nội ngày càng đẹp hơn.
HS3: Muốn trở thành hướng dẫn viên du lịch để giới thiệu về Hà Nội cho
tất cả du khách cùng nghe.
+ Giáo viên hỏi tiếp: Là một học sinh của Hà Nội miền đất lịch sử hào
hùng, em phải làm gì để có thể giới thiệu Hà Nội với bạn bè và khách du lịch.
Với câu hỏi này tôi cũng tiến hành tương tự như câu hỏi trên, tôi gọi một
vài em trả lời, mỗi em một ý kiến.
15
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
HS1: Học giỏi tất cả các môn đặc biệt là môn lịch sử.
HS2: Phải đọc nhiều sách báo.
HS3: Phải rèn luyện có một giọng nói hay và lưu loát.
* Chơi trò chơi: Tập làm hướng dẫn viên du lịch.
- Giáo viên nói: Hà Nội là thủ đô của nước Việt Nam chúng ta. Chính vì
vậy không những khách trong nước và khách nước ngoài đến thăm Hà Nội rất
nhiều. Nếu em là hướng dẫn du lịch em sẽ giới thiệu như thế nào về thành phố
thân yêu này. Bằng những kiến thức lịch sử của bài hôm nay cùng với những
hiểu biết của mình về Thăng Long - Hà Nội, em hãy tập làm hướng dẫn viên
giơí thiệu cho du khách cùng nghe về Hà Nội.
- Đối với trò choi này tôi cho hai học sinh lên tập làm hướng dẫn viên du
lịch (mỗi học sinh trình bày khoảng một phút ; vừa nói vừa chỉ tranh: Hồ Gươm,
Văn Miếu, Lăng Chủ Tịch Hồ Chí Minh, du thuyền Hồ Tây).
HS1: Nếu bạn đến thăm Việt Nam, xin mời bạn hãy đến với Hà Nội - thủ
đô yêu dấu của đất nước tôi. Nơi đây là đất ngàn năm văn hiến, nơi hội tụ của
những tài năng và vẻ đẹp của đất nước. Chính nơi đây, cách đây 10 thế kỉ - năm

1010, Lý Công Uẩn đã chọn làm kinh đô. Bởi ông thấy đây là một vùng đất
trung tâm của đất nước, dân cư không khổ vì ngập lụt, muôn vật phong phú tốt
tươi. Ngày nay, đến với Hà Nội bạn sẽ thấy Hà Nội đang trên đà phát triển rực
rỡ. Đến đây, bạn sẽ thấy Hồ Gươm xinh đẹp nằm giữa thành phố - dấu tích của
một thời lịch sử: Lê Lợi trả gươm báu cho Rùa vàng sau khi đánh tan quân giặc.
Ngoài ra, bạn có thể đến Văn Miếu (Quốc Tử Giám) trường đại học đầu tiên của
nước Việt Nam. Đến Hà Nội bạn sẽ đến thăm lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị
lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam và cũng là người cộng sản lỗi lạc của thế
giới. Và hơn nữa, đến đây bạn sẽ được thả hồn mình trong những buổi du thuyền
Hồ Tây. Đến Hà Nội, bạn sẽ gặp lại những phố cổ xưa, những khu phố ẩm thực
mới mọc lên, bạn sẽ được thưởng thức những món ăn nổi tiếng của Hà Nội. Và
đêm Hà Nội thì thật là quyến rũ: mùi hoa sữa nồng nàn phảng phất ở một góc
phố nào đó và còn nhiều, rất nhiều Tôi nghĩ rằng không thể có một ngôn từ
16
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
nào nói hết được về Hà Nội. Chỉ biết rằng nếu bạn được đến Hà nội dù chỉ một
lần sẽ mãi không quên.
HS2: Các bạn ạ! Tôi luôn tự hào vì được sinh ra và lớn lên trên đất nước
Việt Nam - nơi có thủ đô Hà Nội thân yêu. Tôi muốn các bạn hãy cùng tôi đến
thăm thành phố ngàn năm văn hiến này. Vào năm 1010 Lý Công Uẩn đã từng
chọn nơi đây là kinh đô bởi ông thấy vùng đất này rộng mà bằng phẳng, đất đai
cao mà thoáng. Dân cư khỏi phải chịu cảnh khốn khổ ngập lụt, muôn vật cũng
rất mực phong phú tốt tươi. Đến đây, bạn sẽ được thăm lại ngôi chùa Một Cột
được xây dựng từ thời Lý. Đặc biệt đến Hà Nội vào thăm vườn hoa Chí Linh
bên hồ Hoàn Kiếm bạn sẽ được thấy tượng Lý Thái Tổ - người sáng lập kinh
thành Thăng Long. Đến Hà Nội, bạn có thể dạo quanh phố phường để ngắm
nhìn những khu phố cổ và tận hưởng những món ăn nổi tiếng của Hà Thành. Và
còn gì thú vị hơn nếu đến Hà Nội bạn được du thuyền Hồ Tây được thả hồn
mình trong những buổi chiều lộng gió. Hơn thế nữa, đến Hà Nội bạn sẽ được
đón tiếp rất nồng hậu bởi con người ở đây rất giàu lòng mến khách.

Chẳng thơm cũng thể hoa nhài
Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An.
* Sau khi học sinh tập làm hướng dẫn viên du lịch xong tôi đều động viên
các em bằng một tràng pháo tay.
* Kết quả
Áp dụng biện pháp trên vào tiết dạy lịch sử "Nhà Lý dời đô ra Thăng
Long", lớp tôi đã đạt được kết quả sau:
- Chất lượng học tập môn lịch sử được nâng lên rõ rệt. Học sinh từ chỗ
không ham thích học môn này tới nay 100% đều có tâm lý muốn được tìm tòi,
khám phá và yêu thích môn học, hiệu quả giờ học được nâng lên rõ rệt.
- Nhiều em rất hăng hái, sôi nổi tham gia xây dựng bài như: Trần Thị Lan
Phương, Hoàng Thị Phương, Nguyễn Trung Hiếu, Trần Thị Thu Huyền, Tạ Văn
Tú…
Dưới đây là bảng thống kê cụ thể sau khi học xong bài này.
17
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
Năm học SS HS
HS có hứng
thú học tập
HS ít hứng
thú học tập
HS không có
hứng thú học tập
2005-2006 35 6= 15,8% 14= 39,25 15= 44%
2006-2007 33 26=21% 7=21% 0
Khi được hỏi "Học xong tiết học này em có cảm nhận gì"? Các em học
sinh lớp tôi đã trả lời như sau:
- Cảm thấy hiểu và mến yêu Hà Nội hơn (Lan Phương)
- Tự hào và phải có trách nhiệm tôn tạo Hà Nội ngày càng đẹp hơn.
(Nguyễn Linh).

- Phải sống sao cho xứng đáng là học sinh của thủ đô Hà Nội: Văn minh,
thanh lịch. (Hoàng Thị Phương).
18
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
PHẦN GHI BẢNG
LỊCH SỬ :
Nhà Lý dời đô ra Thăng Long
(Ghi nhớ -31)
1/ Sự ra đời của nhà Lý
- Lê Long Đĩnh mất, các quan trong triều tôn Lý Công Uẩn lên làm vua.
- Nhà Lý bắt đầu từ năm 1009.
2/ Nhà Lý dời đô ra Đại La, đặt tên kinh thành là Thăng Long
- Đại La là trung tâm của đất nước ở giữa đồng bằng rộng rãi, bằng phẳng,
đất đai màu mỡ.
3/ Kinh thành Thăng Long dưới thời Lý.
- Nhà Lý xây dựng nhiều lầu đài, cung điện, đền chùa.
- Phố phường nhộn nhịp, vui tươi.
19
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
C - KẾT THÚC VẤN ĐỀ
1- Biện pháp tiến hành trong tiết học.
Như chúng ta đã biết môn lịch sử bước đầu hình thành và rèn luyện cho học
sinh một số kĩ năng như: quan sát các sự vật, hiện tượng, thu nhập, tìm kiếm tư
liệu lịch sử từ các nguồn khác. Nêu thắc mắc, đặt câu hỏi trong quá trình học tập
và chọn thông tin để giải đáp. Trình bày lại kết quả học tập bằng lời nói, bài viết,
hình vẽ, sơ đồ. Biết vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống. Nắm được các
yêu cầu trên khi dạy bài lịch sử "Nhà Lý dời đô ra Thăng Long" tôi đã nghiên
cứu bài rất kỹ để tìm ra cách dạy đạt hiệu quả cao nhất.
Cụ thể là: Khi thiết kế bài dạy của mình tôi có sự sắp xếp khác so với SGK.
ở trong SGK chia ra làm 3 hoạt động nhưng không nói rõ từng ý và cách tiến

hành trong từng phần rất sơ sài, đơn giản. Nội dung kiến thức lịch sử trong từng
phần cung cấp cho HS còn hạn chế.
Còn trong bài dạy của mình tôi chia ra làm 3 ý:
+ Sự ra đời của nhà Lý.
+ Nhà Lý dời đô ra Đại La - đặt tên kinh thành là Thăng Long.
+ Kinh thành Thăng Long dưới thời Lý.
Mục đích tôi chia rõ làm 3 ý để giúp học sinh nắm chắc được: Nhà Lý đã ra
đời như thế nào? Vì sao Lý Công Uẩn lại chọn Thăng Long làm kinh đô và kinh
thành Thăng Long thời Lý đã phát triển ra sao? từ đó sẽ giúp các em nắm chắc
được kiến thức lịch sử hơn.
Hay trong từng phần, cách khai thác bài và đưa ra câu hỏi tôi làm cũng
khác so với SGK. Cụ thể là trong SGK chỉ có 3 câu hỏi rất đơn giản.
+ Vua Lý Thái Tổ suy nghĩ như thế nào mà quyết định dời đô về Đại La?
+ Vì sao Lý Thái Tổ chọn vùng đất Đại La làm kinh đô?
+ Em biết Thăng Long còn có những tên gọi nào khác?
Nhưng trong bài dạy của mình từng phần tôi đã đưa ra hệ thống câu hỏi và
mở rộng kiến thức lịch sử cho học sinh như sau:
20
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
a) Sự ra đời của nhà Lý.
- Sau khi Lê Đại Hành mất, tình hình đất nước như thế nào?
Khi học sinh trả lời đúng câu hỏi trên tôi mở rộng cho các em biết Lê Long
Đĩnh là con người như thế nào? để từ đó giúp các em nắm chắc hơn hoàn cảnh
đất nước ta lúc bấy giờ.
- Vì sao Lê Long Đĩnh mất, các quan trong triều tôn Lý Công Uẩn lên làm
vua.
Đối với câu hỏi này SGK giới thiệu về Lý Công Uẩn rất ít. Do đó khi dạy
bài này tôi đã nghiên cứu và cung cấp cho các em hiểu rõ hơn về tiểu sử của Lý
Công Uẩn để từ đó khắc hoạ trong tâm trí các em hình ảnh một vị vua đầy tài
năng nhưng vô cùng đức độ.

- Vương triều nhà Lý bắt đầu từ khi nào?
Hay đối với ý thứ 2 của bài; SGK cũng khai thác rất đơn giản chỉ bằng 2
câu hỏi:
+ So sách về vị trí địa lý và địa hình của Hoa Lư và Đại La.
+ Lý Thái Tổ suy nghĩ như thế nào mà quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La.
Còn đối với bài dạy của mình trong ý thứ 2 của bài tôi cũng đưa ra 2 câu
hỏi như trên nhưng ở câu hỏi 2 tôi đã thay đổi hình thức hỏi vấn đáp bằng cách
cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm để rút ra kiến thức lịch sử đúng. Đồng thời
tôi cũng mở rộng kiến thức lịch sử rất nhiều cho học sinh. Đó là đọc cho các em
nội dung "Chiếu dời đô" của Lý Công Uẩn để giúp các em hiểu rõ hơn vì sao Lý
Công Uẩn lại chọn Thăng Long là kinh đô. Ngoài ra, tôi còn giải thích rõ cho
học sinh hiểu tại sao lại đặt tên kinh thành là Thăng Long bằng cách kể cho các
em nghe về một truyền thuyết đầy huyền bí khi "Lý Công Uẩn đến Long Đỗ".
Từ đó sẽ lôi cuốn được các em hơn và giúp các em sẽ nhớ về kiến thức lịch sử
lâu hơn. Đặc biệt trong ý 2 của bài tôi đã đưa thêm câu hỏi vào đó là:
+ Em biết Thăng Long còn có những tên gọi nào khác và giới thiệu một
cách có hệ thống cho học sinh về tên của kinh thành Thăng Long qua các thời kì
21
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
để giúp các em hiểu sâu hơn kiến thức lịch sử về Thăng Long. Còn với ý thứ 3
của bài, SGK chỉ đưa ra một câu hỏi đó là:
+ Thăng Long thời Lý đã được xây dựng như thế nào?
Nhưng trong bài dạy của mình tôi đã tiến hành như sau:
Trước hết tôi yêu cầu các em quan sát H2 trong SGK và giới thiệu từng
hiện vật trong ảnh. Rồi yều cầu các em nhận xét các hiện vật trong ảnh. Sau đó
mở rộng kiến thức lịch sử cho các em biết: Vì sao lại có các hiện vậy này?
Tiếp đó tôi mới đưa ra câu hỏi:
+ Thăng Long thời Lý đã được xây dựng như thế nào?
Cuối cùng tôi đưa thêm một câu hỏi nữa là:
+ Nhân dân ta xây dựng tượng Lý Thái Tổ để làm gì?

Và tôi còn cung cấp thêm một số tư liệu về tượng Lý Công Uẩn để giúp
học sinh biết được Lý Công Uẩn đã có công lao đóng góp rất lớn đối với lịch sử
dân tộc Việt Nam. Từ đó giáo dục học sinh lòng tự hào và ý thức trách nhiệm
của bản thân đối với đất nước.
Để có thể lôi cuốn được học sinh ngay từ phút đầu tiên thì tôi theo việc giới
thiệu bài và lời nói truyền cảm của giáo viên cũng rất quan trọng, nó kích thích
sự tò mò và khám phá của học sinh.
Cuối cùng, tôi cho học sinh chơi trò chơi "tập làm hướng dẫn viên du
lịch" để kích thích được trí nhớ và giúp học sinh phát triển ngôn ngữ khi nói.
Phối hợp nhịp nhàng giữa cô và trò, lời giảng bài và sự chuyển ý mềm mại cùng
những kiến thức lịch sử được nghiên cứu kĩ càng là những yếu tố giúp cho tiết
dạy thành công.
2) Bài học kinh nghiệm.
Từ thực tế trên, tôi rút ra bài học kinh nghiệm là:
- Để có thể dạy tốt phần môn Lịch sử 4 thì bản thân mỗi giáo viên phải tự
trang bị cho mình vốn hiểu biết sâu rộng về lịch sử. Muốn vậy, chúng ta phải
thường xuyên bồi dưỡng, tự bồi dưỡng bằng cách đọc sách, tài liệu tham khảo.
22
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
Làm được điều đó giáo viên sẽ chủ động hơn trong việc tổ chức các hoạt động
trên lớp như: Cung cấp kiến thức SGK, tổ chức các trò chơi.
- Để giúp học sinh yêu thích môn học này, theo tôi người giáo viên cần:
+ Xác định rõ mục đích yêu cầu của bài học.
+ Nghiên cứu kĩ nội dung bài dạy để có thể lựa chọn phương pháp dạy cho
phù hợp với đối tượng, đặc điểm tâm lý lứa tuổi.
+ Xác định rõ điều kiện và phương tiện, trang thiết bị mà giáo viên và học
sinh có được khi tiến hành hoạt động dạy và học.
+ Phân định rõ tiến trình bài học, những việc làm, những hành động cụ thể
của giáo viên và học sinh diễn ra trong giờ học.
+ Động viên, đánh giá, khích lệ kịp thời, chính xác các việc làm hoạt động

của học sinh.
Với thời gian và trình độ có hạn, ở bài viết này có lẽ còn những phần trình
bày, diễn đạt chưa rõ ràng và cũng không tránh khỏi những thiếu xót. Tôi mong
nhận được sự góp ý của bạn bè khi đọc sáng kiến kinh nghiệm này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tiên Dương, ngày 10 tháng 3 năm 2007
Người viết
Ngô Thị Dung
23
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: NHÀ LÝ RỜI ĐÔ RA THĂNG LONG
24