CHƯƠNG 4: ĐƯỜNG LỐI CÔNG NGHIỆP HÓA

CHÀO MỪNG CÔ VÀ CÁC BẠN ĐẾN
VỚI BÀI THUYẾT TRÌNH CỦA
NHÓM 3
ĐƯỜNG LỐI CÔNG NGHIỆP HÓA
Chương IV
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa thời kỳ đổi mới
NỘI DUNG
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
Nội dung và định hướng CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức
Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân
II
II
1
2
3
4
I Quá trình đổi mới tư duy về CÔNG NGHIỆP HÓA
Đại hội VI của Đảng phê phán sai lầm trong nhận thức và chủ trương công nghiệp hóa thời kỳ
1960-1985

Chủ quan, nóng vội muốn bỏ qua những bước đi cần thiết trong việc đẩy mạnh CNH khi chưa có đủ các
điều kiện cần thiết; chậm đổi mới cơ chế quản lí kinh tế.

Sai lầm trong việc xác định mục đích và bước đi về xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật.

Trong bố trí cơ cấu kinh tế, thiên về công nghiệp nặng, không tập trung giải quyết các vấn đề cơ bản:
lương thực – thực phẩm, hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu.

Không thực hiện nghiêm chỉnh Nghị quyết Đại hội V của Đảng.
S

A
I

L
Ầ
M
S
A
I

L
Ầ
M
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1
ĐH X
ĐH VIII
ĐH VII
ĐH VI
Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp
hóa
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1
Lương thực - Thực phẩm
Lương thực - Thực phẩm
Hàng tiêu dùng
Hàng tiêu dùng
Hàng xuất khẩu
Hàng xuất khẩu


Đại hội VI: nội dung chính của công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa là thực hiện cho bằng được 3 chương
trình mục tiêu:
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1

Hội nghị TW 7 khóa VII (1- 1994): đột phá mới trong nhận thức về công nghiệp hóa, hiện đại hóa:
“CNH, HĐH là quá trình chuyển đổi một cách căn
bản, toàn diện các hoạt động sản xuất kinh doanh,
dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội từ sử dụng sức lao
động thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ
biến sức lao động cùng với phương tiện, phương
pháp tiên tiến, hiện đại dựa trên sự phát triển của công
nghiệp và tiến bộ khoa học công nghệ, tạo ra năng
suất lao động cao”.
“CNH, HĐH là quá trình chuyển đổi một cách căn
bản, toàn diện các hoạt động sản xuất kinh doanh,
dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội từ sử dụng sức lao
động thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ
biến sức lao động cùng với phương tiện, phương
pháp tiên tiến, hiện đại dựa trên sự phát triển của công
nghiệp và tiến bộ khoa học công nghệ, tạo ra năng
suất lao động cao”.
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1

Đại hội VIII (6 –1996): Nhìn lại đất nước 10 năm sau đổi mới đã đạt được một số thành tựu quan trọng
là, nước ta đã thoát khỏi khủng hoảng kinh tế – xã hội, hoàn thành những nhiệm vụ đề ra của chặng
đường đầu tiên của thời kỳ quá độ, cho phép chuyển sang thời kỳ mới đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.

 Đại hội đã nêu lên 6 quan điểm chỉ đạo quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1
2. CNH, HĐH là sự nghiệp của toàn dân, của mọi thành phần kinh tế, trong đó kinh tế Nhà nước giữ
vai trò chủ đạo.
3. Phát huy nguồn lực con người làm yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững.
4. Khoa học và công nghệ là động lực của CNH, HĐH.
5. Lấy hiệu quả kinh tế là tiêu chuẩn để xác định phương án phát triển, lựa chọn dự án đầu tư và công
nghệ.
6. Kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh.
Sáu quan điểm chỉ đạo quá trình CNH, HĐH:
1. Giữ vững độc lập tự chủ đi đôi với mở rộng hợp tác quốc tế, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ
đối ngoại.
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1

Đại hội IX và X, tiếp tục bổ sung và nhấn mạnh một số điểm mới trong tư duy công
nghiệp hóa:


CNH ở nước ta cần và có thể rút ngắn thời gian so với các nước đi trước.

CNH, HĐH phải đảm bảo xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, chủ động hội nhập kinh tế quốc
tế.

Đẩy nhanh CNH, HĐH nông nghiệp nông thôn.

Hướng CNH, HĐH là phát triển nhanh và có hiệu quả các sản phẩm, các ngành, các lĩnh vực
có lợi thế.
Quá trình đổi mới tư duy về CNH
1
II MỤC TIÊU,Quan điểm về công nghiệp hóa, hiện đại
hóa
Mục tiêu
cơ bản
Mục tiêu
cơ bản
Cơ sở vật chất - kĩ thuật
hiện đại
Cơ sở vật chất - kĩ thuật
hiện đại
Cơ cấu kinh tế hợp lý
Cơ cấu kinh tế hợp lý
Quan hệ sản xuất tiến bộ,
phù hợp với trình độ phát triển
của lực lượng sản xuất
Quan hệ sản xuất tiến bộ,
phù hợp với trình độ phát triển
của lực lượng sản xuất

Mức sống vật chất và tinh
thần cao
Mức sống vật chất và tinh
thần cao
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
Quốc phòng - an ninh
vững chắc
Quốc phòng - an ninh
vững chắc
Dân giàu, nước mạnh,
xã hội công bằng, dân chủ
văn minh
Dân giàu, nước mạnh,
xã hội công bằng, dân chủ
văn minh
Sớm đưa đất nước ta ra
khỏi nh trạng kém phát
triển
Tạo nền tảng để đến năm 2020
đưa nước ta cơ bản trở thành
một nước công nghiệp theo
hướng hiện đại
Mục êu cụ thể: Đại hội X xác định mục êu đẩy mạnh CNH, HĐH gắn với phát triển
kinh tế tri thức để:
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
L/O/G/O
Quan điểm về công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Quan điểm về công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNH gắn với HĐH; và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường.
1
1
CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế
quốc tế.
2
2
Lấy phát huy nguồn lực con người là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững.
3
3
Khoa học, công nghệ là nền tảng và động lực của công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
4
4
Phát triển nhanh và bền vững; tăng trưởng kinh tế đi đôi với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và
công bằng xã hội.
5
5
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
CNH gắn với HĐH; và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi
trường
1
1

Hiện nay, tác động của cuộc cách mạng khoa học – công nghệ và xu thế hội nhập
toàn cầu hóa đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức đối với đất nước.
Chúng ta có thể không phải trải qua các bước phát triển tuần tự từ kinh tế nông
nghiệp lên kinh tế công nghiệp rồi mới phát triển kinh tế tri thức.

Trong bối cảnh đó, nước ta cần phải và có thể tiến hành công nghiệp hóa theo

kiểu rút ngắn thời gian.
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
Vì vậy Đại hội X của Đảng chỉ rõ: đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri
thức, coi kinh tế tri thức là yếu tố quan trọng của nền kinh tế và của công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
CNH gắn với HĐH; và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi
trường
1
1
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
CNH gắn với HĐH; và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi
trường
1
1
Đại hội XI của Đảng nhấn mạnh thêm: “Thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với
phát triển kinh tế tri thức và bảo vệ tài nguyên, môi trường; xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lí, hiện đại, có
hiệu quả và bền vững, gắn chặt chẽ công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ”.
Đại hội XI của Đảng nhấn mạnh thêm: “Thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với
phát triển kinh tế tri thức và bảo vệ tài nguyên, môi trường; xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lí, hiện đại, có
hiệu quả và bền vững, gắn chặt chẽ công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ”.
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
CNH gắn với HĐH; và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi
trường
1
1
K
i
n

h

t
ế

t
r
i

t
h
ứ
c

l
à

g
ì
?
Theo Tổ chức hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD): Kinh tế tri thức là
nền kinh tế trong đó sự sản sinh ra, phổ cập và sử dụng tri thức giữ vai trò
quyết định nhất đối với sự phát triển kinh tế, tạo ra của cải, nâng cao chất
lượng cuộc sống.
Theo Tổ chức hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD): Kinh tế tri thức là
nền kinh tế trong đó sự sản sinh ra, phổ cập và sử dụng tri thức giữ vai trò
quyết định nhất đối với sự phát triển kinh tế, tạo ra của cải, nâng cao chất
lượng cuộc sống.
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2

Các ngành kinh
tế tri thức ngày
càng tăng và
chiếm đa số
Đặc điểm trong nền kinh tế tri thức:
CNH gắn với HĐH; và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi
trường
1
1
2
Học tập trở thành
yêu cầu thường
xuyên đối với mọi
người
5
Tri thức quyết
định sự tăng
trưởng, phát
triển kinh tế
1
Công nghệ
thông tin được
ứng dụng rộng
rãi trong mọi lĩnh
vực
3
Mọi hoạt động
đều mang tính
toàn cầu hóa
4

Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
Trong ảnh: Sinh viên Đại học Bách khoa TP.HCM đang trình bày
mô hình mô phỏng nguyên tắc hoạt động của tàu đệm từ trường
trong triển lãm ứng dụng khoa học công nghệ lần thứ 1 năm 2009
Việt Nam - Quốc gia mạnh về CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế
quốc tế.
2
2
Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH
2
Thời kì trước đổi mới Thời kì đổi mới
Cơ sở tiến hành Nền kinh tế hàng hóa tập trung, hướng nội.
Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, nhiều thành
phần.
Lực lượng tiến
hành
Chủ yếu là Nhà nước.
Toàn dân với mọi thành phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà
nước là chủ đạo.
Cơ chế kinh tế Bao cấp. Kinh tế thị trường định hướng XHCN.
Nguồn vốn
Trong nước là chính; tranh thủ sự giúp đỡ của
các nước anh em.
Trong nước quyết định; thu hút mạnh mẽ và sử dụng có
hiệu quả nguồn vốn đầu tư nước ngoài.
Chiến lược phát

triển
Thay thế nhập khẩu, theo tinh thần tự lực.
Hướng mạnh vào xuất khẩu, thay thế nhập khẩu bằng
những mặt hàng trong nước sản xuất có hiệu quả.
Yếu tố thời đại Diễn ra trong điều kiện cách mạng công nghiệp. Diễn ra trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Bảng so sánh