PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM VẬT LÝ 11 BAN CƠ BẢN
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.01 MB, 82 trang )
MỤC LỤC
PHẦN I: MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................... 3
3. Đối tƣợng nghiên cứu và khách thể nghiên cứu ............................................... 3
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu..................................................................................... 3
3.2. Khách thể nghiên cứu .................................................................................... 3
4. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................... 3
4.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết ................................................................ 3
4.2. Phương pháp điều tra .................................................................................... 3
4.3. Phương pháp thực nghiệm ............................................................................. 3
4.4. Phương pháp thống kê toán học .................................................................... 4
4.5. Phương pháp hệ thống hóa lý thuyết ............................................................. 4
5. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 4
6. Giả thuyết khoa học........................................................................................... 4
7. Đóng góp của đề tài........................................................................................... 4
8. Cấu trúc khóa luận............................................................................................. 4
PHẦN II. NỘI DUNG ......................................................................................... 5
CHƢƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THÍ NGHIỆM VẬT LÝ TRONG DẠY
HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG ..................................................................... 5
I. CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA THÍ NGHIỆM VẬT LÝ ............................................. 5
1. Thí nghiệm vật lý .............................................................................................. 5
2. Đặc điểm của thí nghiệm vật lý......................................................................... 5
3. Sự khác nhau cơ bản của thí nghiệm và quan sát tự nhiên ............................... 6
II. SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM TRONG DẠY HỌC VẬT LÝ Ở TRƢỜNG PHỔ
THƠNG ................................................................................................................. 6
1. Vai trị cuả thí nghiệm trong dạy học ................................................................ 6
2. Chức năng (tác dụng) của thí nghiệm vật lý trong dạy học vật lý .................... 7
2.1. Các chức năng của thí nghiệm trong dạy học vật lý ...................................... 7
2.2. Các chức năng của thí nghiệm vật lý theo quan điểm lý luận dạy học ......... 7
3. Phân loại thí nghiệm vật lý trong dạy học vật lý .............................................. 8
3.1. Thí nghiệm biểu diễn của giáo viên ............................................................... 8
3.2. Thí nghiệm do học sinh thực hiện .................................................................. 8
3.2.1. Thí nghiệm trực diện đồng loạt của học sinh.............................................. 8
III. CÁC YÊU CẦU KHI TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM VẬT LÝ Ở TRƢỜNG PHỔ
THÔNG ............................................................................................................... 10
1. Những yêu cầu chung về việc sử dụng thí nghiệm ......................................... 10
2. Yêu cầu đối với thí nghiệm biểu diễn của giáo viên ....................................... 10
3. Yêu cầu đối với thí nghiệm trực diện của học sinh ......................................... 11
4. Yêu cầu đối với thí nghiệm thực hành của học sinh ....................................... 11
CHƢƠNG II. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ THÍ NGHIỆM VẬT LÝ LỚP 11 .. 13
1. Khái quát về chƣơng trình và sách giáo khoa vật lý lớp 11 ............................ 13
2. Thực tiễn về thí nghiệm vật lý ........................................................................ 13
2.1. Trƣờng THPT Thạch Kiệt ............................................................................ 15
2.2. Trƣờng THPT Tây Thụy Anh ....................................................................... 16
2.3. Trƣờng THPT Ngô Quyền............................................................................ 16
2.4. Trƣờng THPT Liễn Sơn ............................................................................... 17
2.5. Trƣờng THPT Mƣờng Bi ............................................................................. 17
2.6. Trƣờng THPT Trung Nghĩa .......................................................................... 18
2.7. Trƣờng THPT Mộc Lỵ ................................................................................. 18
2.8. Trƣờng THPT 19 – 5 .................................................................................... 19
CHƢƠNG III. CÁCH TIẾN HÀNH CÁC THÍ NGHIỆM TRONG
CHƢƠNG TRÌNH VÀ SÁCH GIÁO KHOA VẬT LÝ LỚP 11 (BAN CƠ
BẢN) ................................................................................................................... 20
1. CÁC THÍ NGHIỆM VỀ ĐIỆN TÍCH, ĐIỆN TRƢỜNG ............................... 20
1.1. Sự nhiễm điện do cọ xát ............................................................................... 20
1.1.1. Mục đích .................................................................................................... 20
1.1.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 20
1.1.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 20
1.1.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 20
1.1.5. Kết quả ...................................................................................................... 20
1.2. Nhiễm điện do tiếp xúc ................................................................................ 21
1.2.1. Mục đích .................................................................................................... 21
1.2.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 21
1.2.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 21
1.2.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 21
1.2.5. Kết quả ...................................................................................................... 21
1.3. Nhiễm điện do hƣởng ứng............................................................................ 21
1.3.1. Mục đích .................................................................................................... 21
1.3.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 21
1.3.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 21
1.3.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 22
1.3.5. Kết quả ...................................................................................................... 22
1.4. Sự tƣơng tác giữa các điện tích . Hai loại điện tích ..................................... 22
1.4.1. Mục đích .................................................................................................... 22
1.4.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 22
1.4.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 22
1.4.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 22
1.4.5. Kết quả thí nghiệm .................................................................................... 23
1.5. Xác định hiệu điện thế giữa hai vật mang điện và điện thế của một vật mang
điện so với đất. .................................................................................................... 24
1.5.1. Mục đích .................................................................................................... 24
1.5.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 24
1.5.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 24
1.5.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 24
I.5.5. Kết quả ....................................................................................................... 25
1.6. Khảo sát sự phân bố điện tích trên mặt vật dẫn mang điện ......................... 25
1.6.1. Mục đích .................................................................................................... 25
1.6.2.Cở sở lý thuyết ............................................................................................ 25
1.6.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 25
1.6.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 25
1.6.5. Kết quả thí nghiệm .................................................................................... 25
1.7. Khảo sát sự phân bố điện trƣờng trên vật dẫn mang điện............................ 25
1.7.1.Mục đích ..................................................................................................... 25
1.7.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 25
1.7.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 26
1.7.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 26
1.7.5. Kết quả thí nghiệm .................................................................................... 26
2. CÁC THÍ NGHIỆM VỀ DỊNG ĐIỆN KHƠNG ĐỔI ................................... 27
2.1. Định luật ơm đối với tồn mạch ................................................................... 27
2.1.1. Mục đích .................................................................................................... 27
2.1.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 27
2.1.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 27
2.1.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 27
2.2. Thực hành xác định suất điện động và điện trở trong của một pin điện hố ... 28
2.2.1. Mục đích thí nghiệm .................................................................................. 28
2.2.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 28
2.2.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 29
2.4.Tiến hành thí nghiệm ..................................................................................... 29
3. CÁC THÍ NGHIỆM VỀ DỊNG ĐIỆN TRONG CÁC MƠI TRƢỜNG ........ 34
3.1. Hiện tƣợng nhiệt điện ................................................................................... 34
3.1.1. Mục đích .................................................................................................... 34
3.1.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 34
3.1.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 34
3.1.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 34
3.1.5. Kết luận ..................................................................................................... 35
3.2. Dòng điện trong chất điện phân ................................................................... 35
3.2.1. Mục đích thí nghiệm .................................................................................. 35
3.2.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 35
3.2.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 35
3.2.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 35
2. 3. Hiện tƣợng dƣơng cực tan ........................................................................... 36
3.3.1. Mục đích .................................................................................................... 36
3.3.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 37
3.3.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 37
3.3.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 37
3.4. Dịng điện trong chất khí .............................................................................. 38
3.4.1. Mục đích .................................................................................................... 38
3.4.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 38
3.4.3. Dụng cụ thí nghiệm .................................................................................. 38
3.4.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 38
3.4.5. Kết luận ..................................................................................................... 40
3.5. Thực hành khảo sát đặc tính chỉnh lƣu của điốt bán dẫn và đặc tính khuếch
đại của trazito ...................................................................................................... 40
3.5.1. Khảo sát đặc tính chỉnh lưu của điốt bán dẫn .......................................... 40
3.5.2. Khảo sát đặc tính khuếch đại của tranzito ................................................ 44
4. CÁC THÍ NGHIỆM VỀ TỪ TRƢỜNG ......................................................... 47
4.1. Khảo sát lực từ tác dụng lên dịng điện thẳng ............................................. 47
4.1.1. Mục đích thí nghiệm .................................................................................. 47
4.1.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 47
4.1.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 47
4.1.4.Tiến hành thí nghiệm .................................................................................. 48
5. CÁC THÍ NGHIỆM VỀ CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ............................................. 51
5.1. Khảo sát hiện tƣợng cảm ứng điện từ .......................................................... 51
5.1.1. Mục đích .................................................................................................... 51
5.1.2. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 51
5.1.3. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 51
5.1.4. Nhận xét..................................................................................................... 52
5.1.5. Kết luận ..................................................................................................... 52
5.2. Chứng minh sự xuất hiện của dòng điện phu - cơ ....................................... 52
5.2.1. Mục đích .................................................................................................... 52
5.2.2. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 52
5.2.3.Tiến hành thí nghiệm .................................................................................. 53
5.2.4. Nhận xét .................................................................................................... 53
5.2.5. Kết luận. .................................................................................................... 53
5.3. Hiện tƣợng tự cảm ........................................................................................ 53
5.3.1. Mục đích .................................................................................................... 53
5.3.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................... 54
5.3.3. Dụng cụ thí nghiệm ................................................................................... 54
5.3.4. Tiến hành thí nghiệm ................................................................................. 54
6. CÁC THÍ NGHIỆM KHẢO SÁT ĐỊNH LUẬT QUANG HÌNH, ĐƢỜNG
TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH, THẤU KÍNH ....................... 56
6.1. Mục đích ....................................................................................................... 56
6.2. Dụng cụ thí nghiệm ...................................................................................... 56
6.3. Tiến hành thí nghiệm .................................................................................... 56
6.3.1. Khảo sát định luật phản xạ và khúc xạ ánh sáng ..................................... 56
6.3.2. Khảo sát sự phản xạ toàn phần ánh sáng. Xác định góc giới hạn ........... 58
6.3.3. Khảo sát đường truyền của chùm tia sáng khúc xạ qua lăng kính ........... 58
6.3.4. Khảo sát đường truyền của chùm tia sáng khúc xạ qua thấu kính hội tụ và
thấu kính phân kì ................................................................................................. 59
6.3.5. Thực hành xác định tiêu cự của thấu kính phân kỳ .................................. 60
CHƢƠNG IV. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM .................................................. 64
I. MỤC ĐÍCH VÀ PHƢƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM ..................................... 64
1. Mục đích thí nghiệm ....................................................................................... 64
2. Phƣơng pháp thực nghiệm .............................................................................. 64
II. Nội dung thực nghiệm .................................................................................... 64
III. Tổ chức thực nghiệm ..................................................................................... 64
1. Thực nghiệm tại trƣờng THPT Ngô Quyền .................................................... 64
2. Thực nghiệm tại trƣờng THPT Tây Thụy Anh................................................ 65
3. Thực nghiệm tại trƣờng THPT Tuần Giáo ...................................................... 67
4. Thực nghiệm tại một số trƣờng THPT ............................................................ 67
5. Đánh giá chung................................................................................................ 68
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ............................................................ 70
1. Kết luận ........................................................................................................... 70
2. Đề nghị ............................................................................................................ 70
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 72
PHỤ LỤC
Các từ viết tắt trong khóa luận
Viết là
Nghĩa là
ĐHSP
Đại học sƣ phạm
CNH-HĐH
Cơng nghiệp hóa hiện đại hóa
THPT
Trung học phổ thơng
NXB
Nhà xuất bản
SGK
Sách giáo khoa
PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong sự phát triển của toàn thế giới ngày nay, giáo dục có những vị trí đặc
biệt và đƣợc sự quan tâm rất nhiều của quốc gia trên thế giới. Vì mỗi một đất
nƣớc muốn phát triển mạnh, ứng dụng đƣợc các công nghệ kỹ thuật cao vào
trong sản xuất và đời sống thì phải có đội ngũ nguồn nhân lực có chất lƣợng, vì
vậy giáo dục đóng vai trị tiên phong trong công cuộc đào tạo nguồn nhân lực.
Cũng nhƣ các nƣớc trên thế giới Việt Nam đang trong thời kì CNH - HĐH đất
nƣớc hội nhập với tất cả các nƣớc trên toàn thế giới, đặc biệt là khu vực Châu
Á Thái Bình Dƣơng. Vì vậy, nhiệm vụ đặt ra cho ngành giáo dục hết sức nặng
nề, phải đào tạo đội ngũ, nguồn nhân lực để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng ngày
nay. Nhiệm vụ đó đặt ra cho ngành phải đổi mới đồng bộ mục đích, nội dung,
phƣơng pháp, phƣơng tiện dạy học có nhƣ vậy ngành giáo dục mới có thể
đảm bảo tốt nhiệm vụ của nghị quyết TW 2 khóa VII về đổi mới giáo dục và
đào tạo con ngƣời mới hiện nay.
Vật lý ở trƣờng THPT với đặc thù của vật lý là môn khoa học thực nghiệm
trong đó phải có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết với thực hành, đặc biệt
là kỹ năng sử dụng các dụng cụ thí nghiệm của học sinh. Vì vậy, việc sử dụng
thí nghiệm dạy học vật lý ở trƣờng THPT không chỉ là công việc bắt buộc, mà
nó cịn là biện pháp quan trọng giúp nâng cao chất lƣợng dạy và học, góp phần
tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh. Trong dạy học vật lý, việc khai
thác hiệu quả vai trị của thí nghiệm vật lý là một trong những vấn đề hết sức
cần thiết vì thí nghiệm có vai trị hết sức quan trọng trong khoa học nói chung và
trong dạy học vật lý nói riêng. Thí nghiệm là nguồn cung cấp chính xác, dễ hiểu
về sự vật hiện tƣợng, là phƣơng tiện tốt để kiểm tra tính đúng đắn của kiến thức
vật lý, là phƣơng tiện rèn luyện sự khéo cho học sinh, thí nghiệm góp phần đánh
giá năng lực tƣ duy, giúp củng cố và vận dụng kiến thức một cách vững chắc
cho học sinh. Thí nghiệm có tác động mạnh mẽ đến các giác quan của học sinh,
thơng qua thí nghiệm và bằng thí nghiệm có thể tạo ra cho học sinh sự hứng thú,
tích cực trong học tập.
1
Một trong những tác dụng của thí nghiệm vật lý là tạo ra sự trực quan sinh
động trƣớc mắt học sinh, chính vì thế sự cần thiết của thí nghiệm trong dạy học
vật lý đƣợc quyết định bằng sự nhận thức của học sinh trƣớc sự hƣớng dẫn của
giáo viên.
Thông qua thí nghiệm vật lý có thể tạo ra những tác động có chủ định, có
hệ thống vào con ngƣời, các đại lƣợng hiện thực khách quan và sự phân tích
các điều kiện mà trong đó có sự diễn ra, thông qua sự tác động ta thu đƣợc tri
thức mới. Thí nghiệm vật lý hiểu theo ngĩa rộng cịn là một trong các con
đƣờng dạy học vật lý ở trƣờngTHPT, đó là cách thức hoạt động giữa thầy và
trị, giúp cho trò tự chiếm lĩnh kĩ năng, kĩ xảo, đặc biệt là khả năng về thực
hành. Thêm vào đó thí nghiệm cịn có tác dụng tránh đƣợc những giáo điều,
hình thức đang phổ biến trong dạy học vật lý hiện nay. Ngồi ra, thí nghiệm
vật lý cịn góp phần củng cố niềm tin khoa học, hình thành thế giới quan duy
vật biện chứng cho học sinh.
Thí nghiệm vật lý đƣợc trình bày trong chƣơng trình và SGK Vật lý 11(ban
cơ bản) gồm 2 loại: thí nghiệm biểu diễn của giáo viên và thí nghiệm do học
sinh thực hiện. Trong các thí nghiệm học sinh có 3 bài thí nghiệm thực hành,
đƣợc SGK trình bày rất cụ thể, chi tiết ở từng bài một. Đối với các thí nghiệm
khác bao gồm cả thí nghiệm biểu diễn của giáo viên và thí nghiệm do học sinh
tiến hành, có số lƣợng lớn tuy nhiên SGK lại trình bày các thí nghiệm này ngắn,
có nhiều bài chỉ có hình ảnh chứ khơng có cách hƣớng dẫn cách thực hiện, cách
sử dụng dụng cụ thí nghiệm. Đó là điều rất khó khăn đối với các giáo viên
khơng giỏi thực hành trong q trình dạy học vật lý ở trƣờng THPT.
Việc trình bày chi tiết về mục tiêu, cơ sở lý thuyết, dụng cụ thí nghiệm, cách
sử dụng và các bƣớc tiến hành thí nghiệm trong chƣơng trình và SGK vật lý lớp
11 sẽ là tài liệu tham khảo giúp cho các thầy cô giải quyết đƣợc khó khăn trên để
thực hiện thành cơng bài giảng của mình. Đây là mục tiêu của đề tài hƣớng tới.
Với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình trong việc nâng cao chất lƣợng
giảng dạy và học môn vật lý ở trƣờng phổ thông, tôi lựa chọn đề tài: ''Phƣơng
pháp tiến hành thí nghiệm vật lý 11ban cơ bản".
2
2. Mục đích nghiên cứu
+ Đối với bản thân
- Tập dƣợt làm cơng tác nghiên cứu khoa học.
- Làm khóa luận tốt nghiệp.
+ Đối với tập thể sinh viên: làm tài liệu tham khảo cho sinh viên các ngành
sƣ phạm vật lý và giáo viên phổ thông.
3. Đối tƣợng nghiên cứu và khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Các bài thí nghiệm trong chƣơng trình và SGK lớp 11 ban cơ bản.
3.2. Khách thể nghiên cứu.
Đặc điểm,tính chất, mục đích và cách thực hiện các thí nghiệm trong chƣơng
trình và SGK lớp 11 ban cơ bản.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
+ Thu thập thông tin, tài liệu có liên quan đến khóa luận.
+ Nghiên cứu tài liệu đã thu thập đƣợc.
- Đọc các tài liệu có liên quan.
- Nghiên cứu về phƣơng pháp dạy học vật lý ở trƣờng THPT.
- Nghiên cứu về vấn đề sử dụng các thí nghiệm vật lý trong dạy học.
- Nghiên cứu nội dung chƣơng trình và SGK vật lý lớp 11.
- Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến việc hƣớng dẫn sử dụng các thiết
bị thí nghiệm và cách tiến hành thí nghiệm.
+ Sắp xếp hệ thống những thơng tin đã nghiên cứu có liên quan đến khóa luận
lựa chọn.
4.2. Phương pháp điều tra
+ Điều tra đối với sinh viên của trƣờng ĐHTB.
+ Điều tra đối với giáo viên ở một số trƣờng THPT.
4.3. Phương pháp thực nghiệm
+ Tiến hành làm thí nghiệm tại phịng thí nghiệm của trƣờng ĐHTB.
+ Tiến hành thực nghiệm một số bài ở trƣờng THPT.
3
4.4. Phương pháp thống kê toán học
4.5. Phương pháp hệ thống hóa lý thuyết
Sắp xếp và hê thống hóa nội dung đã nghiên cứu sau đó tổng hợp lại các vấn
đề đó để hồn thành khóa luận.
5. Phạm vi nghiên cứu
+ Các bài thí nghiệm biểu diễn trong chƣơng trình SGK Vật lý 11 ban cơ
bản.
+ Các thiết bị thí nghiệm vật lý tại phịng thí nghiệm vật lý trƣờng ĐHTB.
+ Một số trƣờng THPT ở các tỉnh Hà Nội, Thái Bình, Phú Thọ, Hịa Bình.
6. Giả thuyết khoa học
Việc nghiên cứu, trình bày rõ ràng, khoa học cách tiến hành các thí nghiệm
trong chƣơng trình và SGK vật lý 11 sẽ góp phần nâng cao trình độ chun mơn,
nghiệp vụ cho sinh viên sƣ phạm vật lý và tạo tiền đề sau này ra dạy học vật lý ở
trƣờng phổ thơng tốt hơn.
7. Đóng góp của đề tài
Làm tài liệu tham khảo cho sinh viên vật lý, cho giáo viên trong công tác
dạy học vật lý ở trƣờng THPT, giúp giáo viên hiểu rõ mục đích thí nghiệm, cơ
sở lý thuyết, cách sử dụng các bộ dụng cụ thí nghiệm và nắm đƣợc các bƣớc tiến
hành từ đó thực hiện các thí nghiệm biểu diễn, thực hành tạo nên sự thành cơng
trong bài dạy
8. Cấu trúc khóa luận
Phần I : Mở đầu.
Phần II: Nội dung.
Chƣơng I- Cơ sở lí luận về thí nghiệm vật lý trong dạy học vật lý ở
trƣờng phổ thông.
Chƣơng II- Cơ sở thực tiễn về thí nghiệm vật lý.
Chƣơng III- Cách tiến hành các thí nghiệm biểu diễn trong sách
giáo khoa vật lý 11 ban cơ bản.
Chƣơng IV- Thực nghiệm sƣ phạm.
Phần III: Kết luận và đề nghị.
4
PHẦN II. NỘI DUNG
CHƢƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THÍ NGHIỆM VẬT LÝ
TRONG DẠY HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THƠNG
I. CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA THÍ NGHIỆM VẬT LÝ
1. Thí nghiệm vật lý
Thí nghiệm vật lý là sự tác động có chủ định, có hệ thống của con ngƣời và
các đối tƣợng của hiện tƣợng khách quan. Thông qua sự phân tích có điều kiện
mà trong đó diễn ra sự tác động, ta có thể thu đƣợc các tri thức mới.
2. Đặc điểm của thí nghiệm vật lý
- Các điều kiện của thí nghiệm phải đƣợc lựa chọn và đƣợc thiết lập có chủ
định sao cho thơng qua thí nghiệm, có thể trả lời các câu hỏi đặt ra, có thể kiểm
tra đƣợc giả thuyết. Mỗi thí nghiệm cần phải có các yếu tố cấu thành:
Cần xác định rõ: đối tƣợng cần nghiên cứu, phƣơng tiện tác động lên đối
tƣợng cần nghiên cứu và phƣơng tiện quan sát, đo đạc để thu nhận các kết quả
của tác động.
- Các điều kiện của thí nghiệm có thể biến đổi đƣợc để ta nghiên cứu sự phụ
thuộc giữa hai đại lƣợng, trong khi các đại lƣợng khác đƣợc giữ không đổi.
- Các điều kiện của thí nghiệm phải đƣợc khống chế, kiểm sốt đúng nhƣ dự
định nhờ sử dụng các thiết bị thí nghiệm có mức độ chính xác cần thiết, nhờ sự
phân tích thƣờng xuyên các yếu tố của đối tƣợng cần nghiên cứu, làm giảm tối
đa các nhiễu (nghĩa là loại bỏ tối đa các điều kiện để không làm xuất hiện các
tính chất, các mối quan hệ khơng đƣợc quan tâm).
- Đặc điểm quan trọng nhất của thí nghiệm là tính có thể quan sát đƣợc sự biến
đổi các đại lƣợng nào đó do sự biến đổi của đại lƣợng khác. Điều này đạt đƣợc qua
các giác quan của con ngƣời và sự hỗ trợ của các phƣơng tiện quan sát, đo đạc.
- Có thể lặp lại các thí nghiệm. Điều này có nghĩa là: với các thiết bị thí nghiệm,
các điều kiện thí nghiệm nhƣ nhau thì khi bố trí lại thí nghiệm, tiến hành lại các
5
thí nghiệm, hiện tƣợng, q trình vật lý phải diễn ra trong thí nghiệm phải giống
nhƣ các thí nghiệm trƣớc đó.
3. Sự khác nhau cơ bản của thí nghiệm và quan sát tự nhiên
Quan sát có chủ định là phƣơng pháp thu nhận tri thức dựa trên sự thu nhận
tri giác cảm tính đối tƣợng nghiên cứu theo mục đích nhất định. Về nguyên tắc,
đối tƣợng cần quan sát cũng đƣợc lựa chọn có chủ định và đƣợc chủ thể quan sát
một cách có ý thức.
- Với các đặc điểm của thí nghiệm nêu trên, sự khác nhau cơ bản giữa thí
nghiệm và quan sát tự nhiên là ở chỗ: trong quan sát, ta khơng có một sự tác
động nào vào đối tƣợng cần quan sát. Ngƣợc lại trong thí nghiệm, ta tác động có
chủ định vào đối tƣợng cần nghiên cứu, nhờ vậy thí nghiệm khơng những cho
phép nghiên cứu các hiện tƣợng không xảy ra hoặc không xảy ra dƣới dạng
thuần khiết trong tự nhiên mà còn làm cho sự quan sát, đo đạc đƣợc đơn giản dễ
dàng hơn, tạo ra những hiện tƣợng ở cùng một thời điểm mong muốn, và tạo
điều kiện đi tới nhận thức đƣợc, q trình nào đó.
- Việc nghiên cứu các mối quan hệ có tính quy luật nhƣng chỉ mang tính chất
bộ phận giữa những các đại lƣợng vật lý ở từng thí nghiệm riêng biệt, tạo cơ sở
cho việc xem xét sự tác động đồng thời của nhiều định luật vật lý trong một hiện
tƣợng, quá trình vật lý đầy đủ hơn, sâu sắc hơn.
II. SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM TRONG DẠY HỌC VẬT LÝ Ở TRƢỜNG
PHỔ THƠNG
1.Vai trị cuả thí nghiệm trong dạy học
Thí nghiệm vật lý là yếu tố khơng thể thiếu đƣợc của q trình nhận thức vật
lý có thể thực hiện những chức năng khác trong tiến trình dạy học:
a. Thí nghiệm vật lý là cơ sở để xây dựng, chứng minh kiến thức vật lý.
b. Thí nghiệm vật lý (thí nghiệm học sinh làm) có tác dụng bồi dƣỡng cho
học sinh phƣơng pháp nghiên cứu vật lý, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, sử dụng các
dụng cụ đo và các thiết bị khác.
c. Thí nghiệm vật lý có tác dụng bồi dƣỡng cho học sinh kiến thức kĩ năng kĩ
thuật tổng hợp.
6
d. Thí nghiệm vật lý có thể đƣợc sủ dụng nhƣ phƣơng tiện để đề xuất vấn đề,
để cho học sinh vận dụng, củng cố kiến thức, để kiểm tra kiến thức vật lý của
học sinh.
e. Thí nghiệm vật lý có tác dụng bồi dƣỡng một số đức tính tốt cho học sinh
(tính chính xác, tính trung thực, tính cẩn thận, tính kiên trì).
2. Chức năng (tác dụng) của thí nghiệm vật lý trong dạy học vật lý
2.1. Các chức năng của thí nghiệm trong dạy học vật lý
Theo quan điểm của lý luận nhận thức, trong dạy học vật lý ở trƣờng THPT
thí nghiệm vật lý có các chức năng sau.
- Thí nghiệm vật lý là phƣơng tiện của việc thu nhận tri thức (nguồn thu
trực tiếp của tri thức).
- Thí nghiệm vật lý là phƣơng tiện kiểm tra tính đúng đắn của tri thức thu
nhận đƣợc.
- Thí nghiệm vật lý là phƣơng tiện của việc vận dụng tri thức đã thu đƣợc
vào thực tiễn.
- Thí nghiệm vật lý là một bộ phận của các phƣơng pháp nhận thức vật lý.
2.2. Các chức năng của thí nghiệm vật lý theo quan điểm lý luận dạy học
+ Thí nghiệm có thể đƣợc sử dụng ở tất cả các giai đoạn khác nhau của quá
trình dạy học.
- Giai đoạn định hƣớng mục tiêu kiến thức, kỹ năng của học sinh.
- Giai đoạn hình thành kiến thức mới.
- Qúa trình củng cố kiến thức, kỹ năng của học sinh.
- Kiểm tra, đánh giá kiến thức và kỹ năng của học sinh.
+ Thí nghiệm là phƣơng tiện góp phần phát triển nhân cách tồn diện của
học sinh.
- Thí nghiệm là phƣơng tiện để nâng cao chất lƣợng kiến thức và rèn kỹ
năng, kỹ xảo về vật lý của học sinh.
- Thí nghiệm là phƣơng tiện kích thích hứng thú học tập vật lý, tổ chức q
trình học tập tích cực, tự lực và sáng tạo của học sinh.
7
- Thí nghiệm là phƣơng tiện tổ chức các hình thức làm việc tập thể khác
nhau, bồi dƣỡng phẩm chất đạo đức của học sinh.
- Thí nghiệm là phƣơng tiện đơn giản hóa và trực quan các hiện tƣợng vật
lý trong day học.
3. Phân loại thí nghiệm vật lý trong dạy học vật lý
3.1. Thí nghiệm biểu diễn của giáo viên
Việc tổ chức thí nghiệm biểu diễn của giáo viên nhằm giới thiệu tƣơng đối
nhanh với học sinh chủ yếu là mặt định tính của các hiện tƣợng, các quá trình,
các quy luật nghiên cứu ... Những cái mà học sinh nhìn thấy đƣợc bằng mắt.
Tùy theo mục đích sử dụng, thí nghiệm biểu diễn theo các bƣớc khác nhau
của tiến trình dạy học, các thí nghiệm biểu diễn có thể chia thành 3 loại thí
nghiệm: thí nghiệm mở đầu, thí nghiệm nghiên cứu các hiện tƣợng và thí
nghiệm củng cố.
a.Thí nghiệm mở đầu
Thí nghiệm mở đầu là thí nghiệm đƣợc dùng nhằm mục đích đề xuất vấn đề
cần nghiên cứu.
b. Thí nghiệm nghiên cứu hiện tượng
Thí nghiệm nghiên cứu hiện tƣợng là thí nghiệm nhằm xây dựng, chứng
minh kiến thức mới bao gồm:
- Thí nghiệm khảo sát xây dựng: thí nghiệm nhằm khảo sát sự kiện, thu
lƣợm dữ kiện thực nghiệm để từ đó rút ra kết luận khái quát, vừa là kiến thức
mới vừa là kiến thức xây dựng.
- Thí nghiệm kiểm tra, minh họa: thí nghiệm nhằm kiểm tra minh họa để
xác nhận trên thực tế điều kết luận đƣợc nêu ra, là kiến thức mới cần dạy.
c. Thí nghiệm củng cố
Thí nghiệm củng cố là thí nghiệm nhằm giúp cho học sinh vận dụng kiến thức
đã học để giải thích, dự đốn hiện tƣợng, qua đó nắm vững kiến thức đã học .
3.2. Thí nghiệm do học sinh thực hiện
3.2.1. Thí nghiệm trực diện đồng loạt của học sinh
8
Thí nghiệm do học sinh trực tiếp tiến hành đồng loạt cần thiết để tích
lũy
các sự kiện nhằm khái quát hóa lí thuyết và chủ yếu là để kiểm tra tính đúng đắn
của các hệ quả lý thuyết. Chúng giúp HS cụ thể hóa hồn thiện và phát triển
những kiến thức đã học, nghiên cứu các hiện tƣợng về mặt định lƣợng, rèn luyện
kỹ năng và thói quen ban đầu sử dụng các dụng cụ.
b. Thí nghiệm thực hành vật lý
Thí nghiệm vật lý cũng đƣợc dùng mục đích nhƣ thí nghiệm trực diện.
Nhƣng mức độ tự lực của học sinh ở đây cao hơn, họ áp dụng kiến thức vào
những điều kiện mới. Thực hành vật lý tạo ra khả năng ơn tập những kiến thức
đã học ở trình độ cao hơn, đào sâu, mở rộng và tổng hợp các kiến thức, phát
triển kỹ năng và thói quen sử dụng các dụng cụ và thiết bị phức tạp và hoàn
thiện hơn, gần gũi với kỹ thuật hơn, làm quen với các yếu tố tự lực thực nghiệm.
c. Các bài tốn thí nghiệm
Các bài tốn thí nghiệm địi hỏi phải tìm tịi bằng thực nghiệm tự lực những
số liệu khởi đầu để giải quyết về mặt lý thuyết các bài tốn đó và kiểm tra tiếp
theo bằng thực nghiệm tính đúng đắn của kết quả thu đƣợc.
d. Thí nghiệm và quan sát ở nhà
Thí nghiệm và quan sát ở nhà là một lọa bài tập thực hiện tự lực (không có
sự kiểm tra của giáo viên trong tiến hành cơng việc) các thí nghiệm đơn giản
nhất. Nhƣ vậy là, theo hệ thống các thí nghiệm nói trên, tất cả các học sinh đều
đi dần dần từ những kiến thức ban đầu thu nhận đƣợc ngay trong thời gian giáo
viên làm thí nghiệm biểu diễn, đến chỗ đào sâu chính xác hóa kiến thức đó, có
đƣợc hàng loạt các kỹ năng các và các thói quen thực hành trong thí nghiệm trực
diện và sau đó dẫn đến chỗ mở rộng, hồn thiện và đào sâu chính xác hóa kiến
thức, có đƣợc hàng loạt các kỹ năng và các tói quen trong thí nghiệm thực hành.
Đồng thời, các bài tập thí nghiệm những là bài tập mở ra những con đƣờng khả
dĩ áp dụng các kiến thức vào trong thực tế và thực hiện các bài làm thí nghiệm ở
nhà là nhửng bài tập giúp cho học sinh quen dần với việc nghiên cứu tự lực các
hiện tƣợng vật lý theo mục tiêu đề ra. Cuối cùng một số học sinh có năng lực và
9
hứng thú hơn sẽ phát triển những yếu tố sáng tạo khoa học kỹ thuật trong các
nhóm vật lý và nắm đƣợc phƣơng pháp làm việc với các dụng cụ vật lý kỹ thuật.
III. CÁC YÊU CẦU KHI TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM VẬT LÝ Ở TRƢỜNG
PHỔ THƠNG
1. Những u cầu chung về việc sử dụng thí nghiệm
a. Cần xác định rõ sơ đồ thí nghiệm và mục đích thí nghiệm (dùng thiết bị
gì? Trình độ thao tác nhƣ thế nào? Cần quan sát, đo đạc cái gì? Để làm gì?)
b. Thí nghiệm phải thành cơng, có kết quả rõ ràng, phù hợp với nội dung bài học.
c. Mọi dụng cụ thiết bị và cách tiến hành thí nghiệm phải thỏa mãn những
quy tắc an tồn.
2. u cầu đối với thí nghiệm biểu diễn của giáo viên
a. Cần đảm bảo cho học sinh ý thức đƣợc sự cần thiết tiến hành thí nghiệm,
mục đích thí nghiệm, phƣơng án thí nghiệm và tham gia vào q trình quan sát
thí nghiệm, phân tích kết quả thí nghiệm.
b. Cần xác định rõ logic của tiến trình bài dạy, trong đó việc tiến hành biểu
diễn thí nghiệm của giáo viên xuất hiện đúng lúc cần thiết trong mối quan hệ
hữu cơ với việc giáo viên giảng giải và hƣớng dẫn hoạt động học tập của học
sinh. Cần chú ý tránh tình trạng lạm dụng thí nghiệm vật lý, sử dụng thí nghiệm
đơn thuần nhƣ một phƣơng tiện trực quan khơng có tác dụng tích cực đối với
việc bồi dƣỡng phƣơng pháp nhận thức khoa học (mà ngƣợc lại hình thành ở
học sinh quan điểm kinh nghiệm chủ nghĩa trong nhận thức khoa học).
c. Cố gắng sao cho các phần căn bản các chi tiết quan trọng của thiết bị
dụng cụ đƣợc mọi học sinh trong lớp đều nhìn đƣợc rõ. Muốn vậy, cần phải chú
ý: kích thƣớc của dung cụ đủ lớn, để hở, màu sắc của chi tiết, các dụng cụ chính
chủ yếu thì để hở để dễ quan sát, các dụng cụ phụ nên lắp ráp trong các vỏ đậy
kín để khỏi làm lạc sự chú ý của học sinh khỏi dụng cụ chính chủ yếu, sử dụng
phơng nền, cách chiếu sáng, đánh dấu để đối chiếu các giai đoạn trƣớc sau của
thí nghiệm. Đảm bảo cho học sinh tri giác đƣợc rõ ràng hiện tƣợng biểu diễn.
d. Mỗi thí nghiệm cần chuẩn bị cẩn thận, thử đi thử lại để đảm bảo thành
cơng. Thí nghiệm biểu diễn phải ngắn gọn khơng kéo dài trong giờ học.
10
e. Tromg một giờ khơng nên có q nhiều thí nghiệm biểu diễn làm phân
tán sự chú ý của học sinh khỏi những vấn đề của kiến thức.
f. Để thực hiện giáo dục kĩ thuật tổng hợp ngƣời ta quan tâm việc sử dụng
những thí nghiệm biểu diễn có nội dung kĩ thuật (những mơ hình hoạt động)
khơng những giúp cho việc phát hiện bản chất vật lý mà còn chỉ ra đƣợc những
ứng dụng quan trọng.
3. Yêu cầu đối với thí nghiệm trực diện của học sinh
a. Thời gian sử dụng thí nghiệm trực diện khoảng từ 5 đến 10 phút để nhằm
tích cực hóa, kiến thức hóa hoạt động nhận thức của học sinh trong quá trình
giáo viên giảng giải kiến thức mới. Thí dụ thực hiện một thí nghiệm định tính cơ
bản (quan sát hiện tƣợng dẫn nhiệt), nghiên cứu cấu tạo hoạt động của một dụng cụ
nào đó (lực kế, nhiệt kế) hoặc có thể là thí nghiệm trực diện dự tính cho khoảng 1
giờ, dành cho việc kiểm nghiệm 1 quy luật nào đó, đo một đại lƣợng vật lý nào đó.
b. Cơng việc thí nghiệm vật lý cần đƣợc tiến hành đồng thời với cả lớp và với
cùng một thiết bị đơn giản (cần có nhiều bộ thí nghiệm).
Những chỉ dẫn bằng lời của giáo viên rất cần thiết trong tiến trình thí nghiệm.
Khi cần thì hƣớng dẫn học sinh thảo luận tập kết quả thí nghiệm để rút ra kết luận.
4. Yêu cầu đối với thí nghiệm thực hành của học sinh
a. Thí nghiệm thực hành chỉ đƣợc tiến hành khi học sinh đã có kỹ năng thí
nghiệm ban đầu qua các thí nghiệm trực diện.
b. Để làm thí nghiệm thực hành, học sinh đƣợc chia thành từng nhóm làm
một bài riêng và bản hƣớng dẫn thực hiện. Nội dung bản hƣớng dẫn bao gồm
các điểm sau:
- Đề tài thí nghiệm.
- Mơ tả dụng cụ thí nghiệm.
- Sơ đồ ghi các kết quả quan sát và phƣơng pháp xử lý kết quả.
- Những câu hỏi địi hỏi hiêu sâu sắc thí nghiệm mới trả lời đƣợc và đơi khi
có thể đề ra thí nghiệm bổ sung.
- Nội dung cần viết vào báo cáo.
11
12
CHƢƠNG II. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ THÍ NGHIỆM VẬT LÝ LỚP 11
1. Khái quát về chƣơng trình và sách giáo khoa vật lý lớp 11
Trong chƣơng trình và sách giáo khoa vật lý lớp 11 ban cơ bản có 3 bài thí
nghiệm thực hành và 22 bài thí nghiệm biểu diễn. Ba bài thí nghiệm thực hành
do học sinh thực hiện đều có hƣớng dẫn rất tỉ mỉ về mục đích thí nghiệm, dụng
cụ thí nghiệm, cơ sở lý thuyết, cách tiến hành. Nhƣng 22 bài thí nghiệm biểu
diễn do giáo viên và do học sinh thực hiện thì sách giáo khoa lại đƣợc trình bày
hết sức vắn tắt, khiến cho việc tiến hành thí nghiệm gặp khó khăn.
2. Thực tiễn về thí nghiệm vật lý
Qua các đợt kiến tập, thực tập phổ thơng cho thấy trong q trình giảng dạy
vật lý việc sử dụng thí nghiệm vật lý ở trƣờng phổ thơng rất hạn chế (hầu nhƣ
khơng có). Vì rất nhiều lí do nhƣ thiếu sách hƣớng dẫn, thiếu thiết bị thí nghiệm,
cơ sở vật chất đang xây dựng... Chỉ những trƣờng điểm, trƣờng ở khu vực thành
phố giáo viên mới sử dụng thí nghiệm cho học sinh quan sát hoặc cho học sinh
thực hành.
Nhiều giáo viên cho biết để chuẩn bị đƣợc một tiết dạy vật lý mà có sử
dụng thí nghiệm rất vất vả, phải chuẩn bị thí nghiệm trƣớc nhiều ngày, thao tác
nhiều lần, kết hợp tốt với học sinh khơng sẽ cháy giáo án.
Phịng thực hành của học sinh cịn thiếu hoặc khơng có, các giờ học thực
hành đƣợc thay thế bằng các bài tập. Khi đƣợc hỏi về thực trạng sử dụng thí
nghiệm vật lý rất nhiều học sinh nói rằng: “ Từ khi em vào trƣờng phổ thông
đến nay em chƣa bao giờ nhìn thấy thầy cơ làm thí nghiệm cho em xem, phòng
thực hành em cũng chƣa đƣợc vào’’.
Qua đợt thực tập, tơi thấy trong q trình giảng dạy vật lý đối với các thí
nghiệm giáo viên thƣờng làm nhƣ sau:
- Giáo viên giới thiệu các dụng cụ thí nghiệm cho học sinh dƣới lớp quan sát.
- Giáo viên tiến hành thí nghiệm, học sinh quan sát.
- Giáo viên đặt câu hỏi, học sinh dựa vào hiện tƣợng quan sát đƣợc từ thí
nghiệm để trả lời câu hỏi của giáo viên.
13
Qua q trình dự giảng ở trƣờng phổ thơng bản thân tôi nhận thấy đối với
phƣơng pháp dạy của giáo viên có những ƣu và khuyết điếm sau:
+ Ƣu điểm:
- Giáo viên tiến hành thí nghiệm nên sẽ tiết kiệm đƣợc thời gian giảng dạy.
- Với thí nghiệm trực quan học sinh dễ theo dõi và hiểu bài hơn, thích thú
hơn trong học tập mơn vật lý.
+ Nhƣợc điểm:
- Thí nghiệm chủ yếu do giáo viên tiến hành nên có một số học sinh khơng
tin tƣởng kết quả thí nghiệm.
- Thí nghiệm đặt trên bàn nên học sinh cuối lớp khó theo dõi hiện tƣợng
xảy ra.
Từ đó, bản thân tơi tự rút ra cho mình một phƣơng pháp khi dạy thí nghiệm
vật lý ở trƣờng phổ thơng nhƣ sau:
- Trƣớc khi dạy thí nghiệm phải chuẩn bị dụng cụ cho tốt và tiến hành thí
nghiệm nhiều lần.
- Khi giảng cần giới thiệu dụng cụ thí nghiệm cho học sinh một cách trực
quan nhất để mọi học sinh trong lớp có thể theo dõi.
- Giáo viên tiến hành thí nghiệm, trong điều kiện hạn chế nếu tồn bộ học
sinh khơng thể quan sát đƣợc thì giáo viên phải di chuyển thí nghiệm xuống (đối
với thí nghiệm có thể di chuyển), hoặc yêu cầu đại diện học sinh lên quan sát.
- Giáo viên đặt câu hỏi, học sinh dựa vào kết quả thí nghiệm để trả lời từ đó
rút ra kết luận.
Trong khi làm thí nghiệm thì tơi thấy giáo viên cần lƣu ý một số điều sau:
- Giáo viên phải làm thí nghiệm trƣớc vài lần.
- Bố trí thí nghiệm sao cho cả lớp đều quan sát đƣợc, nhƣ thế mới tập trung
đƣợc sự chú ý của cả lớp.
- Lúc làm thí nghiệm khơng đƣợc quay lƣng lại phía học sinh, khi làm thí
nghiệm cũng nhƣ che khuất thí nghiệm phải làm.
- Khơng phủ nhận hoặc nói sai kết quả kể cả khi thí nghiệm khơng đúng
nhƣ mong muốn. Vấn đề là giải thích vì sao lại vậy, khơng nên cho rằng làm
14
khơng ra kết quả là khơng thành cơng. Vì thí nghiệm thực và thí nghiệm ở phổ
thơng ảnh hƣởng bởi các yếu tố nhiều do môi trƣờng, đôi khi bịa ra kết quả nhƣ
lí thuyết lại là sai.
Đối với học sinh ở các trƣờng phổ thơng việc làm thí nghiệm ở các phịng
là rất ít, thậm chí là khơng có. Chủ yếu học sinh thay phần thực hành đó bằng
cách làm phần luyện tập, vì vậy đối với mơn vật lý học sinh ít hứng thú hơn so
với mơn học khác.
Vì vậy, để nâng cao chất lƣợng dạy và học đối với môn vật lý các trƣờng
nên nâng cao hơn nữa việc thúc đẩy việc sử dụng thí nghiệm trong các tiết dạy,
bài dạy. Muốn vậy, trƣớc hết các giáo viên cần phải nâng cao tinh thần trách
nhiệm của mình, các thiết bị phải chính xác có sách hƣớng dẫn tỉ mỉ thì học sinh
sẽ u thích mơn vật lý, kỹ năng thực hành của các em đƣợc nâng cao, chất
lƣợng dạy và học đạt hiệu quả tốt nhất, cụ thể một số trƣờng nhƣ sau.
2.1. Trƣờng THPT Thạch Kiệt
- Dụng cụ thí nghiệm
Chất lƣợng
Số
Bộ thí nghiệm
STT
lƣợng
Tốt
Đã hỏng
1
Nhiễm điện do cọ xát
2
1
1
2
Nhiễm điện do hƣởng ứng
2
1
1
3
Nhiễm điện do tiếp xúc
1
0
1
4
Khảo sát sự phân bố điện tích trên mặt vật dẫn
3
1
2
3
2
1
mang điện
5
Xác định suất điện động và điện trở trong của một
pin điện hóa
6
Hiện tƣợng nhiệt điện
2
1
1
7
Dịng điện trong chất điện phân
2
2
0
8
Dịng điện trong chất khí
1
1
0
9
Khảo sát đặc tính chỉnh lƣu của điơt bán dẫn và
1
0
1
đặc tính khuếch đại của Tranzito
10
Khảo sát hiện tƣợng cảm ứng điện từ
2
1
1
11
Hiện tƣợng tự cảm
2
2
0
12
Đƣờng truyền tia sáng qua lăng kính, thấu kính
2
2
0
15
2.2. Trƣờng THPT Tây Thụy Anh
Chất lƣợng
Số
Bộ thí nghiệm
STT
lƣợng
Tốt
Đã hỏng
1
Nhiễm điện do cọ xát
3
2
1
2
Nhiễm điện do hƣởng ứng
2
0
2
3
Nhiễm điện do tiếp xúc
2
1
1
4
Khảo sát sự phân bố điện tích trên mặt vật dẫn
3
1
2
3
2
1
mang điện
5
Xác định suất điện động và điện trở trong của một
pin điện hóa
6
Hiện tƣợng nhiệt điện
2
1
1
7
Dịng điện trong chất điện phân
2
2
0
8
Dịng điện trong chất khí
2
1
1
9
Khảo sát đặc tính chỉnh lƣu của điơt bán dẫn và
3
2
1
đặc tính khuếch đại của Tranzito
10
Khảo sát hiện tƣợng cảm ứng điện từ
2
1
1
11
Hiện tƣợng tự cảm
2
2
0
12
Đƣờng truyền tia sáng qua lăng kính, thấu kính
2
1
1
2.3. Trƣờng THPT Ngơ Quyền
Chất lƣợng
Số
Bộ thí nghiệm
STT
lƣợng
Tốt
Đã hỏng
1
Nhiễm điện do cọ xát
2
1
1
2
Nhiễm điện do hƣởng ứng
2
1
1
3
Nhiễm điện do tiếp xúc
1
0
1
4
Khảo sát sự phân bố điện tích trên mặt vật dẫn
3
1
2
3
2
1
mang điện
5
Xác định suất điện động và điện trở trong của
một pin điện hóa
6
Hiện tƣợng nhiệt điện
2
1
1
7
Dịng điện trong chất điện phân
2
2
0
8
Dịng điện trong chất khí
1
1
0
9
Khảo sát đặc tính chỉnh lƣu của điơt bán dẫn và
1
0
1
đặc tính khuếch đại của Tranzito
16
10
Khảo sát hiện tƣợng cảm ứng điện từ
2
1
1
11
Hiện tƣợng tự cảm
2
2
0
12
Đƣờng truyền tia sáng qua lăng kính, thấu kính
2
2
0
2.4. Trƣờng THPT Liễn Sơn
Chất lƣợng
Số
Bộ thí nghiệm
STT
lƣợng
Tốt
Đã hỏng
1
Nhiễm điện do cọ xát
2
1
1
2
Nhiễm điện do hƣởng ứng
2
1
1
3
Nhiễm điện do tiếp xúc
1
0
1
4
Khảo sát sự phân bố điện tích trên mặt vật dẫn
4
2
2
5
2
3
mang điện
5
Xác định suất điện động và điện trở trong của
một pin điện hóa
6
Hiện tƣợng nhiệt điện
2
1
1
7
Dịng điện trong chất điện phân
2
2
0
8
Dịng điện trong chất khí
1
1
0
9
Khảo sát đặc tính chỉnh lƣu của điơt bán dẫn và
3
0
3
đặc tính khuếch đại của Tranzito
10
Khảo sát hiện tƣợng cảm ứng điện từ
2
1
1
11
Hiện tƣợng tự cảm
2
2
0
12
Đƣờng truyền tia sáng qua lăng kính, thấu kính
2
1
1
2.5. Trƣờng THPT Mƣờng Bi
Chất lƣợng
Số
Bộ thí nghiệm
STT
lƣợng
Tốt
Đã hỏng
1
Nhiễm điện do cọ xát
2
2
0
2
Nhiễm điện do hƣởng ứng
2
1
1
3
Nhiễm điện do tiếp xúc
1
0
1
4
Khảo sát sự phân bố điện tích trên mặt vật dẫn
3
2
1
3
2
1
mang điện
5
Xác định suất điện động và điện trở trong của
một pin điện hóa
6
Hiện tƣợng nhiệt điện
3
1
2
7
Dòng điện trong chất điện phân
2
1
1
8
Dòng điện trong chất khí
1
1
0
17
