Phong Trào Tây Sơn

BÀI 23
PHONG TRÀO TÂY SƠN
& SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT
ĐẤT NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC
CUỐI THẾ KỈ XVIII
Mà nay áo vải cờ đào
Giúp dân dựng nước, biết bao công
trình.
@
C
a
â
u

t
h
ơ

t
r
e
â
n

n
h
a
é
c

c

h
o

c
a
ù
c

b
a
ï
n

n
h
ơ
ù

đ
e
á
n

v
ò

a
n
h

h
u
ø
n
g

n
a
ø
o

t
r
o
n
g

l
ò
c
h

s
ư
û

n
ư
ơ
ù

c

t
a
?
Anh huứng
daõn t c
Nguyeón hueọ
I-Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất
nước, bảo vệ Tổ quốc cuối thế kỉ XVIII
Câu 1: Các bạn hãy cho biết xã hội Đàng Ngoài
và Đàng Trong xảy ra những biến động như thế
nào ?
_ Đàng Ngoài: Từ giữa TK XVIII, chế độ phong kiến
khủng hoảng sâu sắc > Phong trµo n«ng d©n bïng lªn
m¹nh mÏ, kÐo dµi h¬n 10 n¨m và bò đàn áp khốc liệt.
_ Đàng Trong: Chúa Nguyễn xưng Vương, thành lập
chính quyền riêng, đất nước bò chia cắt. Nhưng rồi chính
quyền mới lại suy thoái, nhân dân lầm than.
_Theo một giáo só phương Tây thì bấy giờ “gạo đắt
như vàng, tình trạng chết đói khổ
bày ra lắm cảnh thương tâm khó
tả, xác chết chồng chất lên nhau”.
Cuộc sống người nông dân Đàng Trong
_Phong trào nông dân bùng lên rầm rộ, kéo dài trong hơn
10 năm và bò đàn áp khốc liệt, dã man. Các cuộc khởi
nghóa tiêu biểu:
♣Đàng Ngoài:
-khởi nghóa Nguyễn Dương Hưng (1737)
-khởi nghóa Lê Duy Mật(1738-1770)

-khởi nghóa Nguyễn Danh Phương(1740-1751)
-khởi nghóa Nguyễn Hữu Cầu(1741-1751)
-khởi nghóa Hòang Công chất(1739-1769)
♣Đàng Trong:
-khởi nghóa của chàng Lía
Nổi dậy đấu tranh
@IPhong trào Tây Sơn nổ ra vào năm
nào và mang tính chất gì?
@IITại sao nhân dân lại hăng hái
tham gia khởi nghóa Tây Sơn ngay từ
đầu?
_@I:Phong trào nổ ra vào năm 1771-do bất mãn với chế
độ thối nát đương thời và muốn giải phóng người dân
khỏi ách chun chế của vua quan bấy giờ.
_@II: +Người dân lúc ấy đã q chán ghét Nhà nước
đương thời.
+Do nghĩa qn đã tạo được niềm tin trong dân.
+Hành hiệp trượng nghĩa: lấy của nhà giàu chia
cho nhà nghèo, xóa nợ cho dân & bỏ nhiều thứ thuế.
-
Các bạn hãy cho biết ai là người trực
tiếp lãnh đạo cuộc khởi nghóa Tây
Sơn (1771)?
A.Nguyễn Huệ
B.Nguyễn Nhạc
C.Nguyễn Lữ
_Sau nhiều năm chiến đấu kiên cường từ
1771 1777 thì cuộc khởi nghóa của 3
anh em nhà Tây Sơn đã lần lượt đánh đổ
2 tập đoàn phong kiến Trònh-Lê, chính

quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong
===>Sứ mệnh thống nhất đất nước bước
đầu được hoàn thành.
Câu hỏi:
 Các bạn hãy cho biết hoàn cảnh xảy ra
cuộc kháng chiến chống quân Xiêm xâm
lược năm 1785?
 Được tin đó vua Tây Sơn Đã có những
động thái như thế nào?
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785)
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785)
*NGUYÊN NHÂN:
_Đầu những năm 80 của thế kỉ XVIII, sau khi chính
quyền chúa Nguyễn bò lật đổ, một người cháu họ xa
là Nguyễn nh đã cùng tàn quân trốn chạy sang
Xiêm, cầu cứu.

Hành động ngu muội, “cõng rắn về cắn gà
nhà”
*HÀNH ĐỘNG CỦA ĐỊCH
_Vua Xiêm sai tướng mang 5 vạn quân thủy bộ sang
đánh nước ta theo sự dẫn đường của Nguyễn nh và
ngay sau đó chiếm được Gia Đònh.Chúng ra sức cướp
phá, hoành hành và chuẩn bò tấn công quân Tây Sơn
ở vùng đất còn lại.
**ĐỘNG THÁI CỦA TA:
_Vua Tây Sơn là Thái Đức (tức Nguyễn Nhạc) sai
em là Nguyễn Huệ đem binh thuyền vào Nam chống
giặc.
_Năm 1785, Nguyễn Huệ Đã tổ chức trận Rạch

Gầm –Xoài Mút.
Đây là mô hình chiến thuyền của nghóa quân Tây Sơn
Vũ khí của nghóa quân Tây Sơn
Vũ khí của quân Xiêm
Tướng nhà
Xiêm
(Chiêu
Tăng và
Chiêu
Sương)
@Tại sao Nguyễn Huệ lại
chọn khúc sông Tiền từ
Rạch Gầm đến Xoài
Mút làm trận đòa quyết
chiến?
_Bởi đoạn sông từ Rạch Gầm đến Xoài
Mút cây cối rậm rạp, giữa có cù lao
Thới Sơn.
>Thuận tiện cho việc đặt phục binh.
_Nguyễn Huệ
nhử cho quân
Xiêm đến gần
vùng Rạch
Gầm và Xoài
Mút (Mỹ Tho)
rồi mới quay
lại đánh thật
mạnh.
_Ba trăm chiến thuyền của quân Xiêm
bốc cháy, tan vỡ, chìm đắm ngổn ngang.

Hai vạn lính Xiêm chỉ còn hơn một ngàn
người, cùng chủ tướng cắm đầu chạy
trốn, không dám quay lại nữa.
@Các bạn hãy cho biết kết quả của kháng chiến
chống quân Xiêm như thế nào?
_ Trận đánh kết thúc rất nhanh chóng trong ngày hơm đó,
ngày 19 tháng 1 năm 1785. Nhà Tây Sơn đã thắng lợi
hồn tồn- chỉ trong khoảng một ngày, khoảng 2 vạn
qn Tây Sơn đã giao chiến và đánh tan tành hơn 5 vạn
qn Xiêm - Nguyễn, tiêu diệt gần 4 vạn qn Xiêm và
hàng nghìn qn Nguyễn.
_Nguyễn nh Phải chạy theo cánh tàn quân Xiêm
thoát thân.

Miền Nam trở lại thanh bình
@Theo các bạn, chiến thắng Rạch Gầm- Xoài
Mút có ý nghóa như thế nào?
_Đây là một trận đánh lớn, có tác dụng đẩy lui ý chí
chiến đấu của Xiêm La, buộc họ phải chấm dứt can thiệp qn
sự vào Đại Việt.
_Chiến thắng Rạch Gầm - Xồi Mút còn giáng một
đòn đích đáng, vạch trần chân tướng phản bội của
Nguyễn Ánh, đập tan lực lượng qn sự và ảnh hưởng
chính trị của bè lũ phong kiến phản động này.
_Với chiến thắng này, qn & dân miền Nam
đã thu hồi những vùng đất bị chiếm đóng, nêu cao
truyền thống anh hùng của dân tộc và xứng đáng là
bức thành kiên cố phía Nam của Tổ quốc.
_ Theo Sử triều Nguyễn có viết: “Người
Xiêm sau trận thua năm Giáp Thìn

(1785), ngoài miệng tuy nói khoác,
nhưng trong bụng sợ quân Tây Sơn như
cọp”
(Đại Nam thực lục)
_ Vua Xiêm Cha-kri I cũng phải thừa
nhận: “qn Xiêm “đại bại”, bọn Chiêu
Tăng, Chiêu Sương “ngu hèn, kiêu căng,
hung hãn đến nỗi bại trận” làm “bại
binh, nhục quốc”
(Vũ Thế Dinh, Mạc Thị gia phả, sách đã dẫn).
@Nêu nguyên nhân nhà Thanh tiến đánh
nước ta?
_Do chúng đã nhòm ngó đất nước từ lâu
+chính sự nước Đại Việt rối ren.
==>Thời cơ tốt để xâm lăng.
_Vua tơi Lê Chiêu Thống sau khi lưu vong
sang Trung Hoa thì đã bán rước giặc vòa
nhà( Hắn còn chỉ đường đi nước bước
vào Đại Việt)-Hành động ngu xuẩn
Nguyên
bản Càn
Long chinh
vũ
An Nam
2. Quang Trung đại phá quân Thanh
$ Ñoäng thaùi cuûa ñòch:
_Cuối năm 1788, Tôn Sĩ Nghị theo chỉ dụ Càn Long
kéo 29 vạn quân vào nư ớ c ta
_Vớ i thế mạnh về quân số, chúng đã nhanh chóng
chiếm đượ c Thăng Long.Tại đây chúng điên loạn

cư ớ p bóc, đốt nhà, giết ngườ i, bắt dân chúng
nôp lư ơ ng thực thực phẩm nuôi chúng.
>hành động bạo tàn, ngang ngượ c.
>>>>Làm gia tăng nỗi căm phẫn trong nhân dân.
•
@Việc vua Quang Trung lên ngôi hòang đế trước
khi tiến đánh quân Thanh có ý nghóa như thế nào?
_Khẳng đònh một lần
nữa chủ quyền dân tộc
nước ta đã có chủ bọn
giặc Xiêm không có
quyền bén mảng đến.
_Và để quy tụ lực lương
vào sự nghiệp chống
xâm lăng(với danh nghóa
Hoàng đế).
_Năm 1788, được nhân dân
và các tướng só ủng hộ
Nguyễn Huệ lên ngôi
Hoàng Đế, lấy niên hiệu
là Quang Trung, lập tức tiến
quân ra Bắc.
Trả lời: Nhằm tạo sự bất ngờ
để giặc không đề
phòngđây cũng chính yếu
tố quan trọng và quyết đònh
đến sự thắng lợi của cuộc
chiến
•
@Vì sao vua Quang Trung quyết đònh

tiêu diệt quân Thanh vào dòp Tết Kỉ Dậu
(1789)?
Lược đồ
diễn
biến
trận
đánh
đồn
Ngọc
Hồi-
Đống
Đa

Đêm mùng 3 T t qn Thanh đ n Hà ế ở ồ
H i b đánh q rát ph i ra đ u hàng.ồ ị ả ầ
_Tr n Ng c H i: Mùng 5 T t qn ta đánh đ n Ng c ậ ọ ồ ế ồ ọ
H i,ồ súng b n ra nh m a. Vua Quang Trung cho ắ ư ư
qn kh e m nh khiêng ván đi tr c, b binh theo ỏ ạ ướ ộ
sau. Qn ta tràn vào đ n rút dao chém gi c ch t ồ ặ ế
ng n ngang, máu ch y thành sơng. H a Th Hanh ổ ả ứ ế
t tr n, S m Nghi Đ ng ph i treo c ch tử ậ ầ ố ả ổ ế .
_Tơn Sĩ Ngh ị
đang ng say, ủ
n a đêm nghe ử
báo tin khơng
k p th ng n ị ắ
ng a, khơng ự
m c áo giáp ặ
b đ n ch y. ỏ ồ ạ
Qn Thanh

th y ch ấ ủ
t ng b ướ ỏ
ch y, tranh ạ
nhau qua c u ầ
Nh Hà. C u ị ầ
đ , qn Tàu ổ
té xu ng sơng ố
ch t đu i, ế ố
thây n i nh ổ ư
r .ạ

Mây tạnh mù tan trời lại sáng
Đầy thành già trẻ mặt như hoa
Chung nhau sát cánh cùng nhau nói
Cố đô vẫn thuộc núi sông ta.
Ngô Ngọc Du
@Ý nghóa của việc đánh bại
quân Thanh của Vua Quang Trung-
Nguyễn Huệ là gì ?
_Đập tan mưu đồ xâm lươc nước ta của nhà
Thanh.
_Vạch trần, đánh tan âm mưu phản bội, “Bán
nước cầu vinh” của vua tơi Lê Chiêu Thống.
_Là một chiến cơng lừng lẫy.
_Làm vững thêm niềm tin của nhân dân đối
với triều Tây Sơn Quang Trung.