Sang Thu - Hữu Thỉnh

Đọc thuộc lòng bài thơ “Viếng lăng
Bác” của Viễn Phương.Phân tích giá trị
biểu cảm của điệp ngữ “Muốn làm” khổ
thơ cuối?
Yªu cÇu tr¶ lêi:
Muốn là động từ cảm nghó(bên trong), làm cũng là động
từ nhưng chỉ hoạt động (bên ngoài).Điệp ngữ muốn làm
đựơc tạo nên bỡi hai từ ấy vừa diễn tả tâm trạng lưu
luyến,vừa thể hiện một ước nguyện thiết tha ïđược cống
hiến, được phục vụ của nhà thơ.Một ước nguyện thật
đáng trân trọng và khính yêu.


Ti t 121ế
SangThu
(Hữu Thỉnh)

Nhà thơ H u Thỉnh
- Ông là nhà thơ thuộc thế hệ các nhà
thơ chống Mĩ, ngòi bút gắn bó với đề
tài chiến tranh, ng ời lính và cuộc sống
nông thôn.
1. Tác giả:
- Ông đạt nhiều giải th ởng trong và
ngoài n ớc.
- Hiện ông là: Chủ tịch hội nhà văn
Việt Nam.
2. Tác phẩm:
-

Bài thơ in trong tập thơ:
Từ chiến hào tới thành phố
- Hoàn cảnh sáng tác:
Đất n ớc vừa b ớc từ chiến tranh
sang hoà bình (1977).
I/ c- hiu vn bn:
Tit 121: SANG THU (Hu Thnh)
B. BAỉI MễI:


Nhà thơ kể về thời khắc ơng đặt
bút viết bài thơ. Năm 1977, ơng
tham gia trại viết văn qn đội ở
một làng ngoại ơ Hà Nội (nay là
Khương Hạ, Thanh Xn, Hà
Nội). Trong cái mơ hồ phảng
phất gió thu và lá thu đang ngả
màu. Khơng có gì đặc sắc hơn
cái mùi ổi chín vàng nhuốm
trong cái nắng vàng của mùa
thu Thế là thi phẩm sang thu
ra đời trong một hoàn cảnh như
thế.
Nhà thơ Hữu Thỉnh tự bạch về bài
thơ “Sang thu”
Hồn cảnh sáng tác bài thơ

- ¤ng lµ nhµ th¬ thc thÕ hƯ c¸c nhµ
th¬ chèng MÜ, ngßi bót g¾n bã víi ®Ị
tµi chiÕn tranh, ng êi lÝnh vµ cc sèng

n«ng th«n.
1. T¸c gi¶:
- ¤ng ®¹t nhiỊu gi¶i th ëng trong vµ
ngoµi n íc.
- HiƯn «ng lµ: Chđ tÞch héi nhµ v¨n
ViƯt Nam.
2. T¸c phÈm:
-
Bµi th¬ in trong tËp th¬:
Tõ chiÕn hµo tíi thµnh phè
- Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:
§Êt n íc võa b íc tõ chiÕn tranh
sang hoµ b×nh (1977).
I/ Đọc- hiểu văn bản:
SANG THU (Hữu Thỉnh)
? Trình bµy những hiĨu
biÕt cđa em vỊ bµi th¬ ë
những phương diện sau:
thĨ th¬, bè cơc?
- ThĨ th¬: 5 chữ - thơ
trữ tình
-
Bè cơc:
Đoạn 1: Tín hiệu thu về
Đoạn 2: Quang cảnh đất
trời sang thu
Đoạn 3: Mùa thu trong
suy tư của tác giả

1. T¸c gi¶:

2. T¸c phÈm:
I/ Đọc- hiểu văn bản:
SANG THU (Hữu Thỉnh)
II/ Tìm hiểu văn bản:
1. Khổ thơ thứ nhất:
Hình ảnh:
h ¬ng ỉi
NghƯ tht:
Nh©n ho¸
Dïng tõ ng÷
giµu søc gỵi t .ả
* Tâm thế
cảm nhận
Bçng Tho¸ng bÊt gi¸c
H×nh nh
C¶m nhËn m¬ hå.
⇒ T©m tr¹ng ngì ngµng c m xóc bu©ng khu©ng chỵt nhËn ra thu vỊả .
Bçng nhËn ra h ¬ng ỉi
Ph¶ vµo trong giã se
S ¬ng chïng ch×nh qua ngâ
H×nh nh thu ®· vỊ
giã
s ¬ng
ph¶
chïng ch×nh
h ¬ng ỉi
giã
S ¬ng
Ph¶
chïng ch×nh

Bçng
H×nh nh
? H·y t×m vµ ph©n tÝch nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn ® ỵc t¸c
gi¶ miªu t¶ trong khỉ th¬. H×nh ¶nh Êy hiƯn lªn tõ nh÷ng
biƯn ph¸p nghƯ tht g×?
? Tín hiệu giao mùa
từ hạ sang thu được
nhà thơ cảm nhận ở
tâm thế như thế nào?
se
se
TÝn hiƯu thu vỊ

1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
I/ c- hiu vn bn:
SANG THU (Hu Thnh)
II/ Tỡm hiu vn bn:
1. Khoồ thụ thửự nhaỏt:
2. Khổ thơ thứ hai :
Sông đ ợc lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
+ sông
+ chim
+ đám mây
Sông
Chim
đám mây

dềnh dàng
bắt đầu vội vã
vắt nửa mình sang thu
bắt đầu vội vã
Vắt nửa mình sang thu
Ngh thut dựng t
D ới nét bút miêu tả các sự
vật chuyển động mạnh
hơn, nhanh hơn,.
Đất trời biến chuyển
sang thu nhẹ nhàng
mà rõ nét.
Hãy phân tích những hình ảnh diễn tả sự biến
chuyển trong không gian lúc sang thu ở khổ thơ
thứ hai.
?
Nhà thơ mở rộng tầm nhìn để cảm nhận sự chuyển
mình của đất trời sang thu trong tâm trạng
say s a, sâu lắng .
Hỡnh
nh


1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
I/ c- hiu vn bn:
SANG THU (Hu Thnh)
II/ Tỡm hiu vn bn:
1. Khổ thơ thứ nhất:
2. Khổ thơ thứ hai :

Sông đ ợc lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Theo em, trong kh th th
hai, hỡnh nh th no hay
nht ? Vỡ sao?

Khúc giao mùa được diễn tả bằng
một hình ảnh bất ngờ đầy thi vị:
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.
Đây là một hình ảnh thơ thật
đặc sắc miêu tả cảnh chớm thu.
Thu về làm cho bao cảnh vật đổi
thay. Hình ảnh đám mây như một bức họa diệu kì
tạc trên không gian cho khoảnh khắc giao mùa
ấy. Một bức họa nên thơ ,giàu chất tạo hình
=>không gian chuyển mùa từ hạ sang thu
thật đẹp và giàu sức gợi cảm.

3. Khổ thơ thứ ba:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn m a
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
*Cảnh

Nắng - m a - sấm
Hàng cây
nắng
m a
Sấm
hàng cây
(vẫn còn-đã vơi-cũng bớt)
(đứng tuổi)
đứng tuổi
Vẫn còn-
Đã vơi-
cũng bớt
K hổ thơ nói đến những sự vật, hiện t ợng
thiên nhiên nào ? Cách nói về những sự vật
hiện t ợng đó có gì đáng chú ý ?
?
Hạ nhạt dần Thu đậm nét
I/ c- hiu vn bn:
SANG THU (Hu Thnh)
II/ Tỡm hiu vn bn:
1. Khổ thơ thứ nhất:
2. Khổ thơ thứ hai:

Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
* Tả thực: sấm và hàng cây lúc sang thu.
Sấm: Vang động bất th ờng của
ngoại cảnh, của cuộc đời.
Hàng cây đứng tuổi: Con ng ời từng
trải.

* ý nghĩa ẩn dụ:
Sấm
hàng cây đứng tuổi
Có ý kiến cho rằng: Hai câu
thơ cuối của khổ thơ thứ ba vừa tả
thực, vừa chứa đựng nhiều hàm ý
sâu xa. Em có đồng ý với ý kiến trên
không? Vì sao?
?
Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện t ợng thiên nhiên này,
tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình khi con ng ời đã từng
trải thì cũng vững vàng hơn tr ớc những tác động bất th ờng của
ngoại cảnh, của cuộc đời.
( Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh)
Ni dung tho lun.

Bỗng nhận ra
hương iổ
Phả vào trong
gió
se
Sương
chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sơng được lúc dềnh d ngà
Chim b t u v i ắ đầ ộ vã
Đã vơi dần
nắng
Có đám mây
mùa hạ

Vẫn còn bao nhiêu
cơn mưa
Sấmcũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây
đ
ứ
n
g

t
u
ổ
i
.
Sang Thu
(Hữu Thỉnh)
Vắt nửa mình sang thu
Hệ thống hình ảnh quen
thuộc nhưng đầy sáng
tạo và giàu sức gợi tả.
hương iổ
gió
Sương
Sơng
Chim
đám mây
nắng
cơn mưa
Sấm
hàng cây

Cho biết cảm nhận của
em về hệ thống hình ảnh
được sử dụng trong bài thơ?


Bỗng nhận ra hương ổi
Phả
vào trong gió se
S ngươ
chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sơng được lúc dềnh d ngà
Chim bắt đầu
vội vã
Có đám mây mùa hạ
V tắ
nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi
d n c n ầ ơ mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
Bỗng
Phả
chùng chình
Hình như
dềnh d ngà
vội vã
V tắ
Vẫn còn

Đã vơi
cũng bớt
đứng tuổi
Sang thu (Hữu Thỉnh)
Nhận xét của em về
cách sử dụng hệ thống
ngôn ngữ của bài thơ?
Bằng hệ thống từ ngữ
chọn lọc giàu tính gợi
tả. Từ cảm nhận tinh tế
của nhà thơ khơng gian
sang thu hiện lên thật
nhẹ nhàng mà rõ rệt.

III. Tæng kÕt:
Sang thu
NỘI DUNG
NGHỆ THUẬT
KHỔ 1
Tín hiệu thu về
thấp; hẹp; gần;
Ngỡ ngàng
Bất giác
KHỔ 2
Đất trời sang
thu cao; rộng; xa;
Ngắm nhìn
tri giác
KHỔ 3
Đổi thay

Sâu kín
Ngoài vào trong
Trầm ngâm
Suy ngẫm
Từ ngữ; hình ảnh:
Biện pháp tu từ: Nhân hóa; ẩn dụ
Cảnh
Tình

Tìm từ đồng nghĩa, gần nghĩa với từ “bỗng”,
Thử thay vào câu thơ. Cho biết cách dùng từ
của tác giả ?

- Học thuộc bài thơ.
- Viết một văn bản trình bày sự cảm nhận
về cảnh sang thu trên quê em.
- Soạn văn bản: Nói với con.