TÁI ĐỊNH NGHĨA CÁC TÁC TỬ

Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 1
TÁI ĐỊNH NGHĨA
TÁI ĐỊNH NGHĨA
CÁC TÁC TỬ
CÁC TÁC TỬ

Giới thiệu

Tái định nghĩa bằng hàm độc lập

Tái định nghĩa bằng hàm thành viên

Tái định nghĩa phép gán

Tái định nghĩa tác tử nhập - xuất
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 2
Giới thiệu
Giới thiệu

Tại sao cần tái định nghĩa tác tử?
class PhanSo {
int tu, mau;
public:
PhanSo(int=0, int=1){…}
void InPs() {…}
int LonHon (PhanSo x) {
return (tu*x.mau>mau*x.tu);
}
PhanSo Cong(PhanSo x) {…}
};
void main() {

PhanSo a(4,9), b(3,7);
if(b.LonHon(a))
cout<<“PS b lon hon a”;
PhanSo c = b.Cong(a);
a.InPs(); cout<< “ + ”;
b.InPs(); cout<< “ = ”;
c.InPs();
}
if ( b > a )
Ta cần có cách viết
các phép toán theo
dạng gần gũi hơn
Phan So c = b + a
cout << a << “ + ” << b
<< “ = ” << c;
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 3
Giới thiệu (tt)
Giới thiệu (tt)

Cơ chế

C++ cho phép ta tái định nghĩa các tác tử (phép toán).

Việc tái định nghĩa tác tử thực hiện tương tự như tái định
nghĩa hàm.

Cú pháp:
<Kiểu trả về> operator <tác tử> ( các đối số )

Có 2 cách dùng để tái định nghĩa tác tử:


Dùng hàm độc lập

Dùng hàm thành viên

Các tác tử có thể định nghĩa

Số học: +, -, *, /, … Tăng giảm: ++, , +=, *=, …

So sánh: <, >, >=, <=, ==, !=

Phép gán: =

<<, >>, [], new, delete, …
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 4
Tái định nghĩa bằng hàm độc lập
Tái định nghĩa bằng hàm độc lập

Thông thường nên khai báo hàm độc lập là hàm bạn của
lớp để có thể truy cập các thành phần private của lớp.

Tác tử sau khi định nghĩa không có tính giao hoán.
class PhanSo {
int tu,mau;
public:

friend PhanSo operator + (PhanSo,int);
};
PhanSo operator + (PhanSo x, int n)
{ return PhanSo(x.tu + x.mau*n, x.mau); }

void main() {
PhanSo a(2,5);
PhanSo b = operator +(a,10);
PhanSo c = a + 20 ;
PhanSo d = 20 + a ; // Sai
}
Phải định nghĩa thêm tác tử:
PhanSo operator + (int , PhanSo);
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 5
Tái định nghĩa bằng hàm thành viên
Tái định nghĩa bằng hàm thành viên

Đối số đầu tiên của tác tử chính là đối tượng đang xét.
=> Hàm sẽ có số lượng đối số ít hơn so với hàm độc lập.
class PhanSo {
int tu,mau;
public:

PhanSo operator + (int);
};
PhanSo PhanSo
::
::operator + (int n)
{ return PhanSo(tu + mau*n, mau); }
void main() {
PhanSo a(2,5);
PhanSo b = a.operator +(10);
PhanSo c = a + 20 ;
PhanSo d = 20 + a ; // Sai
}

Không thể định nghĩa thêm
tác tử bằng hàm thành viên
cho trường hợp này
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 6
Tái định nghĩa phép gán (dấu =)
Tái định nghĩa phép gán (dấu =)

C++ mặc nhiên sẽ có phép gán (dấu = ) bằng cách gán
tương ứng từng thuộc tính giữa 2 đối tượng.

Khi thành phần dữ liệu có con trỏ => phải định nghĩa “=”.

Phép gán phải định nghĩa bằng hàm thành viên.
class Stack {
float *ds;
int soluong , vitri;
public :

void operator = ( const Stack& s) {
soluong = s.soluong;
vitri = s.vitri;
delete[] ds;
ds = new float[soluong];
for(int i=0; i<vitri; i++)
ds[i]= s.ds[i];
}
};
void main() {
Stack s1(100);
…

Stack s2(20);
…
s2 = s1;
…
s1 = s2;
}
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 7
Tái định nghĩa phép gán (dấu =)
Tái định nghĩa phép gán (dấu =)

Phân biệt giữa phép gán và hàm xây dựng sao chép:

Phép gán: đối tượng đã tồn tại (có vùng nhớ)

Hàm xây dựng sao chép: đối tượng chưa có

Trị trả về của phép gán có thể là chính đối tượng đó.
class SinhVien {
char mssv[9];
char* hoten;
int namsinh;
float diemtb;
public:

SinhVien& operator=(const SinhVien& a){
strcpy(mssv,a.mssv);
delete[] hoten;
hoten = strdup(a.hoten);
namsinh = a.namsinh;
diemtb = a.diemtb;

return *this;
}
};
Phải copy dữ liệu
Xóa vùng nhớ cũ, cấp vùng
nhớ mới và copy dữ liệu
void main(){
SinhVien a, b, c;
a.Nhap();
c = b = a; //phép gán
SinhVien d=a; // hxdsc
}
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 8
Tái định nghĩa tác tử xuất – nhập
Tái định nghĩa tác tử xuất – nhập

Dùng để xuất nhập trực tiếp đối tượng qua cin, cout:
VD: PhanSo a(2,5); cout << a << endl;

Các phép toán nhập (>>), xuất (<<) phải được định nghĩa
theo dạng hàm độc lập và thường khai báo là friend.

Thao tác với các dòng (stream) xuất/nhập chuẩn như:

Bàn phím, tập tin dùng để đọc, … (istream)

Màn hình, tập tin dủng để ghi, … (ostream)
class PhanSo {
int tu, mau;
public :

…
friend ostream& operator << (ostream& os, PhanSo p);
friend istream& operator >> (istream& is, PhanSo& p);
};
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 9
Tái định nghĩa tác tử xuất – nhập
Tái định nghĩa tác tử xuất – nhập

Ví dụ 1
class Diem {
int x, y;
public :
…
friend ostream& operator << (ostream& os, Diem p);
friend istream& operator >> (istream& is, Diem& p);
};
ostream& operator << (ostream& os, Diem p)
{ os << “(” << p.x << “,” << p.y <<“)”; return os; }
istream& operator >> (istream& is, Diem& p) {
cout << “Nhap hoanh do: ”; is >> p.x;
cout << “Nhap tung do: ”; is >> p.y;
return is;
}
void main() {
Diem a(2,10), b;
cout<< “Gia tri diem A la: ” << a <<endl;
cout<< “Nhap gia tri cho diem B: ”<<endl; cin>>b;
cout<< “Gia tri diem B la: ” << b <<endl;
}
Nguyễn Công Huy – Khoa CNTT&TT 10

Tái định nghĩa tác tử xuất – nhập
Tái định nghĩa tác tử xuất – nhập

Ví dụ 2
class SinhVien {
char mssv[10], *hoten;
float diemtb;
public :
…
friend ostream& operator <<
(ostream& os, SinhVien s) {
os<<s.mssv<<endl;
os<<s.hoten<<endl;
os<< s.diemtb<<endl;
return os;
}
friend istream& operator >>
(istream& is, SinhVien& s) {
is.getline(s.mssv,9);
is.getline(s.hoten,49);
is >> s.diemtb;
return is;
}
};
void main() {
SinhVien ptcang;
cout<<“Nhap thong tin: ”;
cin >> ptcang;
cout << “Sinh vien A: ”;
cout << ptcang ;

ofstream f1(“MyFile.txt”);
f1<<ptcang;
f1.close();
ifstream f2(“MyFile.txt”);
SinhVien a1;
f2>>a1;
cout << “Trong file: ”;
cout <<a1;
f2.close();
}
#include <fstream.h>