Các quốc gia cổ đại phương Đông (T1)

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
CHƯƠNG II. XÃ HỘI CỔ ĐẠI

Các quốc gia cổ đại
phương Đông hình thành
sớm nhất ở đâu, trong
khoảng thời gian nào ?

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
- Ai Cập: 3200 TCN, hình thành nhà nước thống nhất.
- Lưỡng Hà: khoảng TNK IV TCN, hình thành các nước nhỏ của
người Su-me.
- Ấn Độ: khoảng TNK III TCN, hình thành các quốc gia cổ đại ở lưu
vực sông Ấn.
- Trung Quốc: khoảng thế kỉ XXI TCN, hình thành vương triều nhà
Hạ.
=> Các nhà nước ở phương Đông thời cổ đại được hình thành sớm
hơn ở Hi Lạp và Rô-ma tới hơn 1000 năm và sớm nhất thế giới.
Em có nhận xét gì về
mốc thời gian xuất hiện
của các quốc gia này ?

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm

- Ai Cập: 3200 TCN, hình thành nhà nước thống nhất.
- Lưỡng Hà: khoảng TNK IV TCN, hình thành các nước nhỏ của
người Su-me.
- Ấn Độ: khoảng TNK III TCN, hình thành các quốc gia cổ đại ở lưu
vực sông Ấn.
- Trung Quốc: khoảng thế kỉ XXI TCN, hình thành vương triều nhà
Hạ.
=> Các nhà nước ở phương Đông thời cổ đại được hình thành sớm
hơn ở Hi Lạp và Rô-ma tới hơn 1000 năm và sớm nhất thế giới.
b) Quá trình hình thành nhà nước
- Khi xã hội nguyên thuỷ tan rã, đã hình thành các công xã. Do nhu
cầu trị thuỷ và làm thuỷ lợi, các công xã tự liên kết thành các liên
minh công xã, rồi thành nhà nước.
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
b) Quá trình hình thành nhà nước
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm
- Được hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn :
+ Thuận lợi: đất phù sa màu mỡ và mềm, nước tưới đầy đủ.
+ Khó khăn: trị thuỷ các dòng sông, phải làm kênh tưới tiêu.
Cơ sở hình thành
của các quốc gia cổ
đại phương Đông ?
Cơ sở đó tác động
như thế nào đến hoạt
động kinh tế của cư
dân ở đây ?

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
b) Quá trình hình thành nhà nước
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm
- Được hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn :
+ Thuận lợi: đất phù sa màu mỡ và mềm, nước tưới đầy đủ.
+ Khó khăn: trị thuỷ các dòng sông, phải làm kênh tưới tiêu.
Dựa vào những thuận lợi
đó, cho biết vì sao các quốc
gia ở phương Đông ra đời
sớm ?

3500
TCN
Đồng đỏ
2000
TCN
Đồng thau
1000
TCN
Đồ sắt
Ngày nay
Các quốc gia cổ đại
phương Đông
Các quốc gia cổ đại
phương Tây

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn

Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
b) Quá trình hình thành nhà nước
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm
- Được hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn :
+ Thuận lợi: đất phù sa màu mỡ và mềm, nước tưới đầy đủ.
+ Khó khăn: trị thuỷ các dòng sông, phải làm kênh tưới tiêu.
- Nông nghiệp phát triển sớm và cho năng suất cao, xuất hiện của
cải dư thừa ngay từ khi chưa có đồ sắt.
- Công tác thuỷ lợi đòi hỏi sự hợp sức và sáng tạo.
2. Kết cấu xã hội và chế độ chuyên chế cổ đại ở phương Đông
a) Kết cấu xã hội
Xã hội cổ đại phương
Đông bao gồm
những tầng lớp
nào ?

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
b) Quá trình hình thành nhà nước
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm
- Được hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn :
+ Thuận lợi: đất phù sa màu mỡ và mềm, nước tưới đầy đủ.
+ Khó khăn: trị thuỷ các dòng sông, phải làm kênh tưới tiêu.
- Nông nghiệp phát triển sớm và cho năng suất cao, xuất hiện của
cải dư thừa ngay từ khi chưa có đồ sắt.
- Công tác thuỷ lợi đòi hỏi sự hợp sức và sáng tạo.
2. Kết cấu xã hội và chế độ chuyên chế cổ đại ở phương Đông
a) Kết cấu xã hội: XH cổ đại p/Đông phân hoá thành các tầng lớp:

+ Nông dân công xã: là tầng lớp đông đảo nhất và có vai trò to
lớn; nhận ruộng đất canh tác và nộp tô thuế.
+ Quý tộc: vua, quan lại và tăng lữ là giai cấp bóc lột, có nhiều
của cải và quyền thế.
+ Nô lệ: số lượng không nhiều, chủ yếu phục vụ, hầu hạ tầng lớp
quý tộc.

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
b) Quá trình hình thành nhà nước
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm
2. Kết cấu xã hội và chế độ chuyên chế cổ đại ở phương Đông
a) Kết cấu xã hội:
b) Chế độ chuyên chế cổ đại ở phương Đông
- “Chế độ chuyên chế cổ đại" là chế độ nhà nước của xã hội có giai
cấp đầu tiên ở phương Đông, trong đó vua là người đứng đầu, có
quyền lực tối cao.
- Quyền lực của vua : nắm cả pháp quyền và thần quyền, có tên gọi
khác nhau ở mỗi nước : Pha-ra-ôn (Ai Cập), En-xi (Lưỡng Hà) hay
Thiên tử (Trung Quốc)
Thế nào là chế
độ chuyên chế
cổ đại ?
Vua dựa vào
đâu để trở thành
chuyên chế ?

Quách
vàng tạc

hình vua
Ai Cập
Tu-tan-
kha-môn
(1361-
1352TCN)

1. Tình hình phát triển sớm ở Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn
Độ cổ đại và sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông
a) Nhà nước được hình thành sớm
b) Quá trình hình thành nhà nước
c) Cơ sở và nguyên nhân của quá trình hình thành nhà nước sớm
2. Kết cấu xã hội và chế độ chuyên chế cổ đại ở phương Đông
a) Kết cấu xã hội:
b) Chế độ chuyên chế cổ đại ở phương Đông
- “Chế độ chuyên chế cổ đại" là chế độ nhà nước của xã hội có giai
cấp đầu tiên ở phương Đông, trong đó vua là người đứng đầu, có
quyền lực tối cao.
- Quyền lực của vua : nắm cả pháp quyền và thần quyền, có tên gọi
khác nhau ở mỗi nước : Pha-ra-ôn (Ai Cập), En-xi (Lưỡng Hà) hay
Thiên tử (Trung Quốc)
- Dưới vua là bộ máy hành chính quan liêu: đứng đầu là quan Vidia
hoặc Thừa tướng; có chức năng thu thuế, trông coi và xây dựng
các công trình công cộng và chỉ huy quân đội.