GIAO AN HINH HOC 9 CA NAM

Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
Ngày soạn: 22/8/2011
T iết 1 Chơng 1: Hệ THứC LƯợNG TRONG TAM GIáC VUÔNG
$1. Một số hệ thức về cạnh và đờng cao trong tam gIáC
vuông.
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Nhận biết những cặp tam giác vuông đồng dạng.
- Biết thiết lập các hệ thức:
2 ' 2 ' 2 ' '
; ;b ab c a c h b c= = =
và củng cố định lý
Pi-ta-go: b
2
+ c
2
= a
2
2. Kỹ năng:
- Vẽ đúng hình và xác định đúng hình chiếu của mỗi cạnh góc vuông trên cạnh
huyền.
- Phát hiện và vận dụng đợc các hệ thức:
2 ' 2 ' 2 ' '
; ;b ab c a c h b c= = =
- Biết vận dụng các hệ thức để giải bài tập.
3. Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác trong tính toán, lập luận.
- Phát triển t duy logíc, trí tởng tợng không gian; biết quy lạ về quen.
II. Chuẩn bị :
- GV: SGK, SGV, Thớc thẳng, compa, êke, bảng phụ.
- HS : Ôn các trờng hợp đồng dạng của tam giác vuông, định lý Py-ta-go.

III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
B. Bài mới:
- GV: ở lớp 8 ta đã đợc học về tam giác đồng dạng. Chơng hệ thức lợng trong
tam giác vuông có thể coi nh một ứng dụng của tam giác đồng dạng.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: 1. Hệ thức giữa cạnh góc vuông và hình chiếu của nó trên cạnh
huyền.
- GV treo bảng phụ vẽ sẵn hình 1
SGK và giới thiệu các kí hiệu trong
hình.
- GV yêu cầu HS đọc định lí 1 SGK
rồi cho biết GT, KL của định lí.

- HS vẽ hình vào vở.

- HS đọc định lý 1 SGK và phát biểu
GT, KL của định lý.
GT ABC, Â = 90
0
, AH BC
KL AC
2
= CH . BC
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
1
Gi¸o ¸n H×nh häc 9 N¨m häc 2011 - 2012
- GV híng dÉn häc sinh chøng minh
®Þnh lý 1 b»ng ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®i
lªn .

- GV yªu cÇu HS ph¸t biĨu ®Þnh lý Pi-
ta-go ?
- GV: Em h·y thư ¸p dơng ®Þnh lý 1 ®Ĩ
chøng minh ®Þnh lý Pi-ta-go ?
- GV: Nh vËy tõ ®Þnh lÝ 1, ta còng suy ra
®ỵc ®Þnh lÝ Py-ta-go.
AB
2
= BH . BC
- HS tr×nh bµy chøng minh díi sù híng
dÉn cđa GV.
V× ∆AHC ∆BAC (g-g)
⇒

AC
HC
=
BC
AC
⇒
AC
2
= BC.HC
T¬ng tù ta còng chøng minh ®ỵc
AB
2
= BH.BC.
- HS ph¸t biĨu ®Þnh lý Pi-ta-go.
- HS thùc hiƯn:
Trong ∆ABCvu«ng t¹i A cã cạnh

huyền a = b’+ c’
Ta có b
2
+ c
2
= ab’+ ac’
= a(b’+ c’) = a.a = a
2
VËy: a
2
= b
2
+ c
2
Ho¹t ®éng 2 : Mét sè hƯ thøc liªn quan ®Õn ®êng cao.
- GV yªu cÇu HS ®äc ®Þnh lÝ 2 – SGK
råi cho biÕt GT, KL cđa ®Þnh lÝ.
- GV yªu cÇu HS thùc hiƯn ?1 – SGK.
- GV treo b¶ng phơ vÏ s½n h×nh 2 –
SGK vµ ®Ị bµi vÝ dơ 2 lªn b¶ng gäi 1
HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i.
- HS ®äc ®Þnh lý 1 SGK vµ ph¸t biĨu
GT, KL cđa ®Þnh lý.
GT ∆ABC, ¢ = 90
0
, AH ⊥ BC
KL AH
2
= BH.CH
* HS thùc hiƯn ?1 – SGK.

V× ∆AHB ∆CHA (g-g)
2
.
AH BH
AH BH CH
CH AH
⇒ = ⇒ =
- 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i bµi tËp
ë vÝ dơ 2.
Ta có ∆ADC vuông tại D, BD là
đường cao, AC là cạnh huyền, AB =
1,5m; BD = 2,25m
Thec đònh lí 2 ta có :
BD
2
= AB.BC
⇒
BC = 3,375(m)
ChiỊu cao cđa c©y:
AC = AB + BC
Trêng THCS Thä Nguyªn Gi¸o viªn: Lª ThÞ Ngut
2
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
= 1,5 +3,375 = 4,875 (m)
Hoạt động 3: Củng cố- Luyện tập.
- GV: Hãy phát biểu định lý 1 và định
lý 2 ?
- GV nêu bài tập và gọi HS đứng tại chỗ
trả lời.
Cho DEF vuông tại D. hãy viết các

hệ thức tơng ứng với hình vẽ ?





- GV gọi HS lớp nhận xét trả lời của
bạn sau đó GV nhận xét và đa ra trả lời
chính xác.
- HS lần lợt phát phát biểu các định lý.
- HS trả lời.
1) DE
2
= EF.EI
DF
2
= EF.FI
2) DI
2
= IE.IF
3) EF
2
= DF
2
+ DF
2
- HS lớp nhận xét trả lời của bạn.
- HS ghi nhận kiến thức.
Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà.
- Về nhà học thuộc nội dung định lí 1, 2 và cách chứng minh các định lí đó.

- BTVN: BT4, 6 T69 SGK.
- Xem trớc phần còn lại của bài học để tiết sau học tiếp.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
3
D
F
E
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
Ngày soạn: 28/8/2011
T iết 2 $1. Một số hệ thức về cạnh và đờng cao
trong tam gIáC vuông (tiếp)
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Củng cố định lý 1, 2 về cạnh và đờng cao trong tam giác vuông.
- Nhận biết đợc các cặp tam giác vuông đồng dạng trong hình 1- SGK.
- Biết thiết lập các hệ thức ah = bc,
222
111
cbh
+=
dới sự dẫn dắt của giáo
viên.
2. Kỹ năng:
- Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập.
3. Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác trong tính toán, lập luận.
- T duy linh hoạt, mềm dẻo.
II. Chuẩn bị :
- GV: SGK, SGV, Thớc thẳng, Bảng phụ.
- HS: ôn tập cách tính diện tích tam giác vuông và hệ thức về tam giác vuông.

III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH: Phát biểu định lí 1, 2 và làm bài tập 4 T69-SGK ?
B. Bài mới:
- GV: Trong tiết học trớc, các em đã đợc học định lí 2 về mối quan hệ giữa đ-
ờng cao ứng với cạnh huyền và các hình chiếu của hai cạnh góc vuông trên cạnh
huyền của một tam giác vuông. Định lí 3 dới đây thiết lập mối quan hệ giữa đờng cao
này với cạnh huyền và hai cạnh góc vuông.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Định lí 3
- GV treo bảng phụ vẽ sẵn hình 1
SGK và giới thiệu các kí hiệu trong
hình.
- GV gọi 1 HS đứng dậy đọc nội dung
định lí 3 sau đó yêu cầu HS phát biểu
GT - KL của định lí ?
- GV: Hãy chứng minh định lí 3 dựa
vào công thức tính diện tích tam giác ?
- HS quan sát hình vẽ.
- 1 HS đứng dậy đọc nội dung định lí 3 -
HS phát biểu GT - KL của định lí:
GT ABC, Â = 90
0
, AH BC
KL AH.BC = AB.AC
- HS:
Ta có:
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
4
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012

- GV: Hãy chứng minh định lý 3 bằng
cách thực hiện ?2- SGK.
S
ABC
=
2
.ACAB
=
2
.BCAH

. .AB AC AH BC
=
* HS thực hiện ?3 SGK.
Vì AHC BAC (g-g)


AC
BC
=
AH
BA
. .AB AC AH BC
=
Hoạt động 2: Định lí 4
- GV hớng dẫn học sinh suy ra từ hệ
thức ah = bc để có a
2
h
2

= b
2
c
2
rồi kết
hợp với a
2
= b
2
+ c
2
để có (b
2
+ c
2
)h
2
=
b
2
c
2
và chia hai vế cho h
2
b
2
c
2
để đợc hệ
thức

222
111
cbh
+=
- GVgọi 1 HS đứng dậy đọc nội dung
định lí 4 sau đó yêu cầu HS phát biểu
GT - KL của định lí ?
- GV gọi 1 HS lên bảng trình bày lời
giải ví dụ 3 SGK.
- HS chú ý nghe giảng và ghi nhận kiến
thức.
- 1 HS đứng dậy đọc nội dung định lí 4 -
HS phát biểu GT - KL của định lí:
GT ABC, Â = 90
0
, AH BC
KL
222
111
ACABAH
+=
- 1 HS lên bảng trình bày lời giải ví dụ 3
- SGK.
- 1 HS lên áp dụng hệ thức của định lý 4
để giải ví dụ 3.
Kết quả: h =
10
6.8
= 4,8(cm)
Hoạt động 3: Củng cố- Luyện tập.

- GV: Với hình 1, hãy viết tất cả các hệ
thức liên hệ giữa các cạnh, giữa cạnh
góc vuông với hình chiếu, các hệ thức
có liên quan đến đờng cao ?
- GV yêu cầu HS làm bài tập 3 và 4-T69
-SGK
- GV kiểm tra bài làm của một vài học
sinh .
- HS làm tại lớp bài tập theo yêu cầu
(hoạt động độc lập).
- HS giải các bài tập 3 và 4 bằng phiếu.
Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà.
- Về nhà học thuộc nội dung định lí 1, 2, 3, 4 và cách chứng minh các định lí đó.
- BTVN: BT8, 9 T70 SGK.
- Tiết sau luyện tập.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
5
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
Ngày soạn: 4/9/2011
T iết 3 luyện tập
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Củng cố định lý 1, 2, 3, 4 về cạnh và đờng cao trong tam giác vuông.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng vận dụng các hệ thức b
2
= ab', c
2
= ac', h
2

= b'c', ah = bc,
222
111
cbh
+=
và định lý Pi-ta-go trong tam giác vuông để giải các bài tập và ứng dụng
thực tế .
3. Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác trong tính toán, lập luận.
- T duy linh hoạt, mềm dẻo.
II. Chuẩn bị :
- GV: SGK, SGV, Thớc thẳng, Bảng phụ.
- HS : ôn tập các định lý 1, 2, 3, 4.
III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH: Viết các hệ thức về cạnh và đờng cao trong tam giác vuông ?
B. Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Luyện tập
Bài 5 -T69 SGK.
- GV yêu cầu HS đọc đề bài SGK.
- GV vẽ hình lên bảng.
- GV: Bài toán cho ta cái gì và yêu cầu
chúng ta tìm cái gì ?
- GV: Muốn tính AH ta có các cách tính
nào ?
- GV: Muốn tính đợc BH và CH Ta
dựa vào đâu ?
- GV: Ta sử dụng cách tính nào cho tối
u khi trình bày lời giải bài toán ?

- GV: Bài toán cho thấy rằng khi biết
Bài 5 -T69 SGK.
- HS đọc đề bài SGK.
- HS vẽ hình vào vở.
- HS : Cho ABC, Â = 90
0
, AH BC
AB = 3, AC = 4. Tính AH, HB, HC?
- HS: Dùng định lí 4 hoặc thông qua
việc tính BC và áp dụng định lí 3.
- HS: áp dụng định lí 1 sau khi đã tính
đợc BC.
- HS: Tính BC và rồi tính AH, BH, CH
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
6
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
hai cạnh góc vuông ta có thể tính đợc
các độ dài khác.
- GV gọi 1 HS lên bảng trình bày lời
giải, yêu cầu cả lớp cùng làm vào vở.
- GV gọi HS lớp nhận xét bài làm của
bạn.
Bài 6-T69 SGK.
- GV yêu cầu HS đọc đề bài SGK.
- GV vẽ hình lên bảng.
- GV gọi 1 HS lên bảng trình bày lời
giải, yêu cầu cả lớp cùng làm vào vở.
- GV gợi ý:
+ Trong tam giác EFC ta đã biết yếu tố
nào ?

+ Vậy để tính độ dài các cạnh của tam
giác vuông EFC ta làm nh thế nào ?
-> GV nhấn mạnh: Chỉ cần biết hai yếu
tố độ dài của tam giác vuông ta có thể
tính toán đợc các yếu tố độ dài còn lại.
- GV gọi HS lớp nhận xét bài làm của
bạn.
- 1 HS lên bảng trình bày lời giải, cả lớp
cùng làm vào vở.
Ta có BC = 5 (theo Pi-ta-go)
Và AH.BC = AB.AC

AH = 2,4
Mặt khác:
AB
2
= BH.BC và AC
2
= CH.BC


BH = 1,8 và CH = 3,2
- HS lớp nhận xét bài làm của bạn.
Bài 6-T69 SGK.
- HS đọc đề bài SGK.
- HS vẽ hình vào vở.
- 1 HS lên bảng trình bày lời giải, cả lớp
cùng làm vào vở.
Vì

EFC vuông tại E và FH, HC lần
lợt là hình chiếu của EF và EC trên cạnh
FC nên ta có:
FC = FH + HC = 1 + 2 = 3
và EF
2
= FH.FC = 1.3 = 3

EF =
3
EC
2
= CH.FC = 2.3 = 6

EC =
6
- HS lớp nhận xét bài làm của bạn.
Hoạt động 2: Hớng dẫn về nhà.
- Ôn các hệ thức lợng trong tam giác vuông.
- BTVN: BT8,9 T70 SGK.
- Tiết sau học bài mới.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
7
E
F
H
C
2
1
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012

Ngày soạn: 4/9/2011
T iết 4 tỉ số lợng giác của góc nhọn
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Nắm vững các định nghĩa, các tỉ số lợng giác của một góc nhọn. Hiểu đợc các
định nghĩa là hợp lý. (Các tỉ số này phụ thuộc vào độ lớn của góc nhọn

chứ không
phụ thuộc vào từng tam giác vuông có một góc bằng

).
2. Kỹ năng:
- Biết viết các tỉ số lợng giác của một góc nhọn, tính đợc tỉ số lợng giác của
một số góc nhọn đặc biệt nh 30
0
, 45
0
, 60
0
.
- Biết áp dụng vào giải bài tập có liên quan.
3. Thái độ:
- Cẩn thận, chính xác trong tính toán, lập luận.
- T duy linh hoạt, mềm dẻo.
II. Chuẩn bị :
- GV: Chuẩn bị bảng phụ có vẽ sẵn tam giác vuông có góc và các cạnh đối,
kề, huyền và các tỉ số lợng giác của góc đó .
- HS: Thớc, com pa, êke.
Ôn lại cách viết các hệ thức tỉ lệ giữa các cạnh của hai tam giác đồng
dạng.

III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH: Cho

ABC và

A'B'C' có: Â = Â = 90
0
;

'B B=
. Hỏi hai tam giác
vuông đó có đồng dạng nhau không ? Nếu có thì hãy viết các hệ thức tỉ lệ giữa các
cạnh của chúng ?
B. Bài mới:
- GV: Trong tam giác vuông, nếu biết hai cạnh mà không dùng thớc đo góc thì
có tính đợc số đo các góc của nó hay không ?
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Mở đầu
- GV chỉ vào tam giác ABC có Â = 90
0
,
xét góc nhọn B và giới thiệu các khái
niệm:
+ AB đợc gọi là cạnh kề của góc B.
+ AC đợc gọi là cạnh đối của góc B.
+ BC là cạnh huyền.
- GV: Ta cũng biết hai tam giác vuông
đồng dạng với nhau khi và chỉ khi
chúng có cùng số đo của một góc nhọn,

hoặc các tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề
của một góc nhọn trong mỗi tam giác

- HS nghe GV giới thiệu và nhận biết
các khái niệm.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
8
A
B
C
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
đó là nh nhau. Nh vậy, tỉ số giữa cạnh
đối và cạnh kề của một góc nhọn trong
tam giác vuông đặc trng cho độ lớn của
góc nhọn đó.
* GV yêu cầu HS hoạt động nhóm thực
hiện ?1 SGK.
Nhóm 1, 3 thực hiện câu a.
Nhóm 2, 4 thực hiện câu b.
- GV cho các nhóm báo cáo kết quả sau
khi thảo luận.
- GV: Có nhận xét gì về tỉ số giữa cạnh
đối và cạnh kề của góc nhọn B ?
-> GV chốt lại: Qua bài tập trên ta nhận
thấy khi độ lớn của góc nhọn thay đổi
thì tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề của
góc cũng thay đổi.
- HS chú ý nghe giảng và ghi nhận kiến
thức.
* HS hoạt động nhóm thực hiện ?1

SGK.
- Đại diện các nhóm trình bày kết quả.
a) Chứng minh = 45
0


AC
AB
= 1
* Nếu = 45
0
thì
AC
AB
= 1
- Nếu = 45
0
thỡ

ABC vuoõng caõn taùi
A neõn AB = AC

AC
AB
= 1.
* Nếu
AC
AB
= 1 thì = 45
0

- Neỏu
AC
AB
= 1 thì AB = AC



ABC
vuoõng caõn taùi A

= 45
0

b) Chứng minh = 60
0


AC
AB
=
3
* Nếu = 60
0
thì
AC
AB
=
3
- Neỏu = 60
0

à
C
= 30
0


2
BC
AB =


BC = 2.AB. Đặt AB = a

BC = 2a

AC =
2 2 2 2
(2 )BC AB a a =
3a=


AC
AB
=
3a
a
=
3

(Định lí Py-ta-go)
* Nếu
AC
AB
=
3
thì = 60
0

- Nếu
3
AC
AB
=
3 . 3.AC AB a = =
2 2
BC AB AC = +

=
2 2 2
3 4
a a a
+ =
= 2a = 2AB.


à
C
= 30
0

= 60
0
- HS: Các tỉ số này chỉ phụ thuộc vào độ
lớn của góc nhọn B.
- HS chú ý nghe giảng và ghi nhận kiến
thức.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
9
A
B
C

Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
Hoạt động 2: Định nghĩa.
- GV: Cho góc nhọn . Vẽ một tam giác
vuông có một góc nhọn . Hãy xác định
cạnh đối, cạnh huyền, cạnh kề của góc
nhọn trong tam giác vuông đó ?
- GV: Tỉ số lợng giác của một góc nhọn
đợc định nghĩa nh thế nào ?
- GV yêu cầu vài HS nhắc lại.
- GV: Căn cứ vào định nghĩa hãy giải
thích tại sao tỉ số lợng giác của một góc
nhọn luôn dơng ?
- GV: Tại sao sin < 1, cos < 1 ?
-> GV hớng dẫn HS tìm ra mối liên hệ:
Tg

=
Sin
Cos


; Cotg

=
Cos
Sin


Tg

. Cotg

= 1.
* GV yêu cầu HS làm ?2 SGK.
- GV hớng dẫn HS làm ví dụ 1, 2.
- HS : Với góc nhọn
AC là cạnh đối
AB là cạnh kề
BC là cạnh huyền
- HS đọc định nghĩa trong SGK, vẽ hình
và ghi rõ bằng công thức:
Sin

=
doi
huyen

; Cos

=
ke
huyen
Tg

=
doi
ke
; Cotg

=
ke
doi
- HS nhắc lại định nghĩa.
- HS : Vì độ dài các cạnh của tam giác
là độ dài hình học nên luôn nhận giá trị
dơng.
- HS : Cạnh huyền bao giờ cũng lớn hơn
các cạnh góc vuông nên
sin < 1, cos < 1
- HS ghi nhận kiến thức.
* HS làm ?2 SGK.
- HS trả lời miệng
Sin

=
AB
BC

; Cos

=
AC
BC
Tg

=
AB
AC
; Cotg

=
AC
AB
Ví dụ 1 : HS tính đợc:
BC = a
2
,
Sin45
0
=
BC
AB
=
2a
a
=
2
2

Cos45
0
=
BC
AB
=
2
2
Tg45
0
=
AB
AC
= 1
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt


A
B C
10
A
B C
45
0
a a
A
B
C

Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012

Cotg45
0
=
AC
AB
= 1
Ví dụ 2: HS tính đợc :
Sin60
0
=
BC
AC
=
2
3
Cos60
0
=
BC
AB
=
2
1
Tg60
0
=
AB
AC
=
3

Cotg60
0
=
AC
AB
=
2
3
Hoạt động 3: Củng cố- Luyện tập.
Bài tập 10 SGK.
- GV: Hãy vẽ một tam giác vuông có
một góc bằng 34
0
rồi viết các tỉ số lợng
giác của góc 34
0
?
- GV gọi 1 HS lên bảng làm bài.
- GV gọi HS lớp nhận xét bài làm của
bạn và có sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Bài tập 10 SGK.
- 1 HS lên bảng
thực hiện.
Sin34
0
=
OQ
PQ

Cos34

0
=
OP
PQ

Tg34
0
=
OQ
OP

Cotg34
0
=
OP
OQ

- HS lớp nhận xét bài làm của bạn và có
sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà.
- Học thuộc lòng định nghĩa các tỉ số lợng giác của một góc nhọn .
- BTVN: BT14 T77-SGK và BT21-SBT
- Tiết sau: Học tiếp các ví dụ 3, 4 và phần tỉ số lợng giác của hai góc phụ nhau.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
11
2a
C
60
0
A B

a
3a
O
Q
P
34
0
Gi¸o ¸n H×nh häc 9 N¨m häc 2011 - 2012
Ngµy so¹n: 20/8/2010
T iÕt 5 tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän (tiÕp)
I. Mơc tiªu : Gióp HS:
1. KiÕn thøc:
- Cđng cè c¸c c«ng thøc ®Þnh nghÜa tû sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän.
- TÝnh ®ỵc c¸c tû sè lỵng gi¸c cđa ba gãc ®Ỉc biƯt 30
0
,

45
0
,

60
0
- N¾m v÷ng tû sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
- BiÕt c¸ch dùng gãc nhän khi biÕt mét tû sè lỵng gi¸c cđa gãc ®ã.
2. Kü n¨ng:
- Lun kü n¨ng tÝnh to¸n, chøng minh, dùng h×nh.
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn, chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n, lËp ln.
- T duy linh ho¹t, mỊm dỴo.

II. Chn bÞ :
- GV: Chn bÞ b¶ng tØ sè lỵng gi¸c cđa c¸c gãc ®Ỉc biƯt.
- HS: Thíc, com pa, ªke.
«n l¹i ®Þnh nghÜa tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän ®· häc ë tiÕt tríc.
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
A. Bµi cò:
+ CH: Cho
∆
ABC vu«ng t¹i A cã
ˆ
B
α
=
, h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c gãc kỊ, c¹nh
®èi, c¹nh hun ®èi víi gãc α. ViÕt c«ng thøc ®Þnh nghÜa tû sè lỵng gi¸c cđa gãc
nhän α?
B. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS
Ho¹t ®éng 1: Dùng gãc nhän khi biÕt mét tû sè lỵng gi¸c cđa nã.
- GV nªu vÝ dơ 3 (SGK): Dùng gãc
nhän α biÕt tgα =
2
3
.
- GV: §Ĩ dùng gãc α ta lµm thÕ nµo?
- GV nhÊn m¹nh c¸ch thùc hiƯn.

- HS tr×nh bµy.

Ho¹t ®éng 2 : TØ sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
* GV yªu cÇu HS lµm ?4 – SGK.
Với
∆
ABC (Â = 90
0
) α + β = ?
Theo đònh nghóa tỉ số lượng giác của 1
góc nhọn, em có điều gì ?
Sin α = ? ; Cos α = ?
Tg α = ? ; Cotg α = ?
* HS lµm ?4 – SGK.
α + β = 90
0
Trêng THCS Thä Nguyªn Gi¸o viªn: Lª ThÞ Ngut
12
A
B
C
β
α
A
B
C
α
α
M
N
P
2

3
Gi¸o ¸n H×nh häc 9 N¨m häc 2011 - 2012
Sin β = ?; cos β = ?
tg β = ? ; cotgβ = ?
- GV: Em h·y cho biÕt c¸c cỈp tØ sè
b»ng nhau? Em rút ra từ điều so sánh
trên?
- GV giíi thiƯu ®Þnh lÝ vỊ tØ sè lỵng gi¸c
cđa hai gãc phơ nhau.
- GV híng dÉn HS lµm vÝ dơ 5 – SGK.
Từ VD1 trên:
Sin 45
0
= ? cos 45
0
= ?
Tg 45
0
= ? cotg 45
0
= ?
- GV híng dÉn HS lµm vÝ dơ 6 – SGK.
- GV: Trong tam giác vuông, góc 30
0
và 60
0
là 2 góc gì với nhau?
-> GV dựa vào VD 5 và 6, hướng dẫn
HS bảng tỉ số lượng giác của các góc
đặc biệt trang 75/SGK.

- GV híng dÉn HS lµm vÝ dơ 7 – SGK.
- GV: Hướng dẫn HS phần chú ý trang
75 / SGK.
- HS thùc hiƯn bµi to¸n díi sù dÉn d¾t
cđa GV vµ rót ta nhËn xÐt:
Sin α = cos β
Cos α = Sin β
Tg α = cotg β
Cotg α = tg β
- HS lµm vÝ dơ 5 – SGK
Sin 45
0
= cos 45
0
=
2
2

Tg 45
0
= cotg 45
0
= 1
- HS lµm vÝ dơ 6 – SGK
Sin30
0
= cos 60
0
=
2

1
cos30
0
= sin 60
0
=
2
3
tg30
0
= cotg 60
0
=
3
3
cotg30
0
= tg 60
0
=
3
- HS lµm vÝ dơ 7 – SGK.
Cos 30
0
=
17
AC
=
17
y

⇒
y = 17.cos 30
0
=
7,14
2
317
≈
- HS chó ý nghe gi¶ng vµ ghi nhËn kiÕn
thøc.
Ho¹t ®éng 3 : Cđng cè- Lun tËp.
- GV: Ph¸t biĨu ®Þnh nghÜa tØ sè lỵng
gi¸c cđa mét gãc nhän?
GV: Nªu ®Þnh lÝ vỊ tØ sè lỵng gi¸c cđa
hai gãc phơ nhau?
- HS:
Sin
α
=
doi
huyen
; Cos
α
=
ke
huyen
Tg
α
=
doi

ke
; Cotg
α
=
ke
doi
- HS ph¸t biĨu.
Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn vỊ nhµ.
- Häc thc lßng ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa mét gãc nhän .
- BTVN: BT15, 16, 17 T77 – SGK.
Trêng THCS Thä Nguyªn Gi¸o viªn: Lª ThÞ Ngut
30
0
17
A
B
C
y = ?
13
Gi¸o ¸n H×nh häc 9 N¨m häc 2011 - 2012
- TiÕt sau lun tËp.
Ngµy so¹n: 20/8/2010
T iÕt 6 lun tËp
I. Mơc tiªu : Gióp HS:
1. KiÕn thøc:
- Cđng cè, «n tËp ®Þnh nghÜa tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän, ®Þnh lÝ vỊ tØ sè lỵng
gi¸c cđa hai gãc phơ nhau, c¸ch dùng mét gãc nhän khi biÕt mét trong c¸c tØ sè lỵng
gi¸c cđa nã, b¶ng tØ sè lỵng gi¸c cđa mét sè gãc ®Ỉc biƯt.
2. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng tÝnh to¸n c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa mét gãc nhän.

- RÌn kü n¨ng dùng gãc nhän khi biÕt mét trong c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa nã.
- VËn dơng c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa mét gãc nhän ®Ĩ gi¶i bµi tËp cã liªn quan.
3. Th¸i ®é:
- CÈn thËn, chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n, lËp ln.
- T duy linh ho¹t, mỊm dỴo.
II. Chn bÞ :
- GV: B¶ng phơ ghi c©u hái, bµi tËp.
thíc th¼ng, com pa, ªke, thíc ®o ®é, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói.
- HS: Thíc th¼ng, com pa, ªke, thíc ®o ®é, m¸y tÝnh bá tói.
¤n tËp c«ng thøc, ®Þnh nghÜa tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän, c¸c hƯ thøc l-
ỵng trong tam gi¸c vu«ng, tØ sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
A. Bµi cò:
+ CH1: Ph¸t biĨu ®Þnh lÝ vỊ tØ sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau?
Ch÷a bµi tËp 12 T76 – SGK.
+ CH2 : Nªu c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa c¸c gãc 30
0
; 45
0
; 60
0
?
B. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS
Ho¹t ®éng 1: Lun tËp.
Bµi 13a, d-T77 - SGK:
* GV: Dùng gãc nhän α biÕt sin α =
3
2
- GV: Nếu đưa góc nhọn α vào tam

giác vuông thì ta đã biết được tỉ số
giữa cạnh nào và cạnh nào?
- GV: Để dựng được góc α trước hết ta
phải làm gì?
- GV: Lấy một đoạn thẳng làm đơn vò,
vậy trên tia Ox ta chọn như thế nào?
- GV gäi 1 HS lên bảng vừa dựng vừa
Bµi 13a, d-T77 - SGK:
- HS: TØ sè gi÷a c¹nh ®èi vµ c¹nh hun
b»ng
3
2
.
- HS: Dựng góc vuông xOy
- HS: Trên tia Ox, lấy điểm A sao cho
OA =2. Lấy A làm tâm vẽ cung tròn
bán kính 3
- 1 HS lên bảng vừa dựng vừa trình
Trêng THCS Thä Nguyªn Gi¸o viªn: Lª ThÞ Ngut
14
Gi¸o ¸n H×nh häc 9 N¨m häc 2011 - 2012
trình bày c¸ch dùng.

* GV: Dùng gãc nhän α biÕt cotg α =
2
3

- GV: Nếu đưa góc nhọn α vào tam
giác vuông thì ta đã biết được tỉ số
giữa cạnh nào và cạnh nào?

- GV gäi 1 HS lên bảng vừa dựng vừa
trình bày c¸ch dùng.
- GV gäi HS líp nhËn xÐt bµi lµm cđa
b¹n vµ cã sưa ch÷a, bỉ sung nÕu sai.
- GV nhÊn m¹nh: Qua bài tập này ta
thÊy để dựng góc nhọn α, nếu biết
sinα hoặc cosα thì ta phải dựng cho
được 1 cạnh góc vuông và cạnh
huyền.
Nếu biết tgα hoặc cotgα thì ta phải
dựng cho được hai cạnh góc vuông.
Bµi 14-T77 - SGK:
- GV chia líp thµnh 2 nhãm:
+ Nhãm 1: Chøng minh
tgα =
sin
cos
α
α
, cotgα =
cos
sin
α
α

+ Nhãm 2: Chøng minh
tgα . cotgα = 1
bày c¸ch dùng.
+ Dựng góc vuông xOy. Lấy một đoạn
thẳng làm đơn vò. Trên tia Ox, lấy

điểm A sao cho OA = 2, lấy điểm A
làm tâm vẽ cung tròn bán kính 3.
Cung tròn này cắt tia Oy tại B. Khi đó:
ˆ
OBA
= α
+ C/M: Thật vậy
∆
OAB vuông tại O
có OA= 2, AB= 3 (theo cách dựng).
Do đó sin α = sinB =
AB
OA
=
3
2
- HS: TØ sè gi÷a c¹nh kỊ vµ c¹nh ®èi
b»ng
2
3
.
- 1 HS lên bảng vừa dựng vừa trình
bày c¸ch dùng.
+ Dựng góc vuông xOy. Lấy một đoạn
thẳng làm đơn vò. Trên tia Oy lấy
điểm N sao cho ON = 3, trên tia Ox
lấy điểm M sao cho OM = 2. Khi đó
ONM
)
= α

+ CM: Thật vậy
∆
OMN vuông tại O
có ON = 3, OM = 2 (theo cách dựng)
Do đó: cotg α = cotgN =
OM
ON
=
2
3
- HS líp nhËn xÐt bµi lµm cđa b¹n vµ cã
sưa ch÷a, bỉ sung nÕu sai.
- HS chó ý nghe gi¶ng vµ ghi nhËn kiÕn
thøc.
Bµi 14-T77 - SGK:
- HS ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp theo
sù ph©n c«ng cđa GV.
- §¹i diƯn c¸c nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy
néi dung lêi gi¶i.
Trêng THCS Thä Nguyªn Gi¸o viªn: Lª ThÞ Ngut
15
A
O
B
α
2
3
x
y
y

x
O
N
M
3
2
α
Gi¸o ¸n H×nh häc 9 N¨m häc 2011 - 2012
sin
2
α + cos
2
α = 1
- GV yªu cÇu c¸c nhãm kiĨm tra chÐo
kÕt qu¶ cđa nhau.
Bµi 15-T77 - SGK:
- GV gäi 1 HS lên bảng viÕt GT, KL
cđa bµi to¸n.
- GV gäi 1 HS lên bảng trình bày lêi
gi¶i bµi to¸n.
-> GV gỵi ý:
+ Em có nhận xét gì về cosB và sinC?
+ H·y ¸p dơng kÕt qu¶ bµi tËp 14 ®Ĩ
tÝnh c¸c tØ sè lỵng gi¸c cßn l¹i?
- GV gäi HS líp nhËn xÐt bµi lµm cđa
b¹n vµ cã sưa ch÷a, bỉ sung nÕu sai.
Bµi 16-T77 - SGK:
- GV: H·y nh¾c l¹i c¸c tØ sè lỵng gi¸c
cđa gãc 60
0

?
- GV: Dùa vµo tØ sè lỵng gi¸c nµo ®Ĩ
tÝnh ®é dµi c¹nh ®èi diƯn víi gãc 60
0
khi biÕt c¹nh hun?
Bµi 17-T77 - SGK:
- GV híng dÉn HS ph©n tich ®i lªn ®Ĩ
t×m c¸ch gi¶i b»ng c¸ch nh: §Ĩ tÝnh ®é
dµi x, ta cÇn t×m ®é dµi trung gian nµo
vµ ¸p dơng kiÕn thøc nµo? ®Ĩ t×m ®é dµi
trung gian ®ã ta cÇn ¸p dơng tÝnh chÊt
nµo ?
- C¸c nhãm nhËn xÐt chÐo bµi lµm cđa
nhau.
Bµi 15-T77 - SGK:
- 1 HS lên bảng viÕt GT, KL cđa bµi
to¸n.
GT
∆
ABC (¢ = 90
o
), cosB = 0,8
KL Tính sinC, cosC, tgC, cotgC
- 1 HS lên bảng trình bày lêi gi¶i bµi
to¸n.
Ta cã: sinC = cosB = 0,8
* sin
2
C + cos
2

C=1
⇒
0,8
2
+ cos
2
C = 1
⇔
cos
2
C = 1 – 0,64
⇔
cos
2
C = 0,36
⇔
cos C = 0,6 (Vì cosC > 0)
Khi ®ã: tgC =
C
C
cos
sin
=
0,8
0,6
=
3
4
vµ cotgC =
3

4
- HS líp nhËn xÐt bµi lµm cđa b¹n vµ cã
sưa ch÷a, bỉ sung nÕu sai.
Bµi 16-T77 - SGK:
- HS: Ta cã:
82
3
60sinsin
0
AC
BC
AC
B ====
Nªn
34
2
38
==AC

Bµi 17-T77 - SGK:
- HS tr×nh bµy lêi gi¶i:
Cã ∆ABH vu«ng c©n t¹i H
(v× ¢ = 45
0
vµ
ˆ
H
= 90
0
)

nªn AH = BH = 20
Cã AC
2
= AH
2
+ HC
2
= 20
2
+ 21
2
= 841
(v× ∆ACH vu«ng t¹i H)
Nªn AC = 29
Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn vỊ nhµ.
- ¤n tËp c«ng thøc, ®Þnh nghÜa tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän c¸c hƯ thøc lỵng trong
tam gi¸c vu«ng, tØ sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
- BTVN : BT28, 29, 30, 31, 36 -T93, 94-SBT.
Trêng THCS Thä Nguyªn Gi¸o viªn: Lª ThÞ Ngut
16
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
- Tiết sau mang bảng số với bốn chữ số thập phân và máy tính CASIO fx - 500A.
Ngày soạn: 25/8/2010
T iết 7 BảNG LƯợNG GIáC
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Hiểu đợc cấu tạo của bảng lợng giác dựa trên quan hệ giữa các tỉ số lợng giác
của hai góc phụ nhau .
- Thấy đợc tính đồng biến của sin và tang, tính nghịch biến của côsin và côtang.
2. Kỹ năng:

- Có kỹ năng tra bảng để biết đợc các tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc
và tìm đợc số đo của một góc nhọn khi biết một tỉ số lợng giác của góc đó.
3. Thái độ:
- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác.
II. Chuẩn bị :
- GV: Bảng số với bốn chữ số thập phân, máy tính bỏ túi, bảng phụ ghi câu
hỏi, bài tập.
- HS: Bảng số với bốn chữ số thập phân, máy tính bỏ túi.
Ôn tập công thức, định nghĩa tỉ số lợng giác của góc nhọn, quan hệ tỉ số l-
ợng giác của hai góc phụ nhau.
III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH: Vẽ tam giác vuông ABC có: Â = 90
0
,

B
= ,

C
=

. Nêu các hệ thức
giữa các tỉ số lợng giác của góc và

?
B. Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Cấu tạo của bảng lợng giác
- GV giới thiệu cấu tạo bảng lợng giác

theo SGK.
- GV: Tại sao bảng sin và cos, tang và
côtang đợc ghép cùng một bảng?
a) Bảng sin và cosin
HS nghe GV giới thiệu kết hợp quan sát
bảng lợng giác.
- HS: Vì với hai góc và phụ nhau thì
sin = cos
cos = sin
tg = cotg
cotg = tg
- 1 HS đọc to phần giới thiệu bảng VIII
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
17
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
b) Bảng tang và cotang
- GV: Khi góc nhọn tăng từ 0
0
đến 90
0
thì các tỉ số lợng giác của góc đó thay
đổi nh thế nào?
- GV cho HS đọc SGK và quan sát trong
bảng số.
- 1 HS đọc to phần giới thiệu bảng IX và
X
- HS: Khi góc tăng từ 0
0
đến 90
0

thì :
sin và tg tăng.
cos và cotg cùng giảm.
- HS đọc SGK và quan sát trong bảng
số.
Hoạt động 2: Tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc.
- GV: Ta có thể tìm tỉ số lợng giác của
một góc nhọn cho trớc bằng bảng lợng
giác.
- GV giới thiệu cách tìm tỉ số lợng giác
của góc nhọn qua các ví dụ SGK.
- GV: Để tra bảng VIII và bảng IX ta
cần thực hiện mấy bớc? là các bớc nh
thế nào?
* GV cho HS nghiên cứu ví dụ 1:
Tìm sin46
0
12?
- GV hớng dẫn cách tìm.
- GV cho HS nêu cách tìm và đọc kết
quả tìm đợc.
* GV cho HS nghiên cứu ví dụ 2:
Tìm cos33
0
12 ?
- GV: Có nhận xét gì về cos33
0
12và
cos33
0

14?
- GV lu ý HS dùng phần hiệu chính.
* GV cho HS nghiên cứu ví dụ 3:
Tìm tg 52
0
18?
* GV yêu cầu HS thực hiện ?1 SGK.
Sử dụng bảng, tìm Cotg47
0
24
* GV cho HS nghiên cứu ví dụ 4:
Tìm Cotg8
0
32?
- GV : Muốn tìm Cotg8
0
32 ta tra bảng
- HS chú ý nghe giảng và ghi nhận kiến
thức.
- HS nêu cách tra: Số độ tra ở cột 1, số
phút tra ở hàng 1. Giao của hàng 46
0
và
cột ghi 12

làm phần thập phân. Vậy:
sin46
0
12

0,7218

- HS tra bảng VIII số độ ở cột 13 số
phút ở hàng cuối.
cos33
0
12

0,8368
cos33
0
14 < cos33
0
12
cos33
0
14

0,8368 - 0,0003
= 0,83650,8368
- HS tra bảng IX: Số độ tra ở cột 1, số
phút tra ở hàng 1
tg 52
0
18

1,2938
* HS thực hiện ?1 SGK.
Cotg47
0

24

1,9195.
- HS tra bảng X
Cotg8
0
32= tg81
0
28

= 6,665
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
18
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
nào vì sao? nêu cách tra bảng và đọc kết
quả.
* GV yêu cầu HS thực hiện ?2 SGK.
- GV yêu cầu HS đọc chú ý SGK.
* HS thực hiện ?2 SGK.
tg82
0
13 = 7,316
- HS đọc chú ý SGK.
Hoạt động 3: Củng cố Luyện tập.
Bài 18 T83 SGK.
- GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trả lời
miệng.
- GV gọi HS lớp nhận xét trả lời của
bạn và có sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Bài 18 T83 SGK.

- 1 HS đứng tại chỗ trả lời miệng.
a) sin40
0
12

0,6455
b) cos52
0
54

0,6032
c) tg63
0
36

2,0145
d) cotg25
0
18

2,1155
- HS lớp nhận xét trả lời của bạn và có
sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà.
- Ôn lại cách tìm tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc bằng bảng.
- Xem trớc phần còn lại của bài học để tiết sau học tiếp.
- BTVN: BT20T84 SGK.
Ngày soạn: 25/8/2010
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
19

Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
T iết 8 BảNG LƯợNG GIáC (tiếp)
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Hiểu đợc cấu tạo của bảng lợng giác dựa trên quan hệ giữa các tỉ số lợng giác
của hai góc phụ nhau .
- Thấy đợc tính đồng biến của sin và tang, tính nghịch biến của côsin và côtang.
2. Kỹ năng:
- Có kỹ năng tra bảng để biết đợc các tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc
và tìm đợc số đo của một góc nhọn khi biết một tỉ số lợng giác của góc đó.
3. Thái độ:
- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác.
II. Chuẩn bị :
- GV: Bảng số với bốn chữ số thập phân, máy tính bỏ túi, bảng phụ ghi câu
hỏi, bài tập.
- HS: Bảng số với bốn chữ số thập phân, máy tính bỏ túi.
Ôn tập công thức, định nghĩa tỉ số lợng giác của góc nhọn, quan hệ tỉ số l-
ợng giác của hai góc phụ nhau.
III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH: Tìm sin 40
0
12 ; cotg 25
0
18 ; cos 52
0
54 ; tg 63
0
36 ?
B. Bài mới:

- GV: Tiết trớc ta đã biết cách tìm tỉ số lợng giác của một góc cho trớc. Vậy
ngợc lại, nếu biết tỉ số lợng giác của một góc thì có tìm đợc số đo của góc đó không?
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Tìm số đo của một góc nhọn khi biết tỉ số lợng giác của nó.
* GV cho HS nghiên cứu ví dụ 5 (SGK).
Tìm góc nhọn , biết sin = 0,7837 ?
- GV hớng dẫn cách tìm bằng bảng.
* GV yêu cầu HS thực hiện ?3 SGK.
Tìm góc nhọn biết cotg = 3,006 ?
* GV cho HS nghiên cứu ví dụ 6
(SGK).
Tìm góc nhọn , biết sin = 0,4470 ?
* GV yêu cầu HS thực hiện ?4 SGK.
Tìm góc nhọn , biết cos = 0,5547
* HS nghiên cứu ví dụ 5 (SGK).
- HS thực hiện dới sự hớng dẫn của GV.


51
0
36
* HS thực hiện ?3 SGK.


18
0
24
* HS nghiên cứu ví dụ 6 (SGK).
- HS thực hiện dới sự hớng dẫn của GV.

27
0
* HS thực hiện ?4 SGK.
Ta có : 0,5534 < 0,5547 < 0,5548
Tra bảng có:
0,5534

cos56
0
24
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
20
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
* GV nêu thêm bài tập:
Tìm góc nhọn , biết :
a) sin = 0,4163 (làm tròn đến phút)
b) sin = 0,6658 (làm tròn đến độ)
c) cos = 0,5120 (làm tròn đến phút)
d) cos = 0,8284 (làm tròn đến độ)
e) tag = 0,8185 (làm tròn đến phút)
f) tag = 2,169 (làm tròn đến độ)
g) cotg = 1,4442 (làm tròn đến phút)
k) cotg = 0,8088 (làm tròn đến độ)
0,5548

cos56
0
18

cos56
0
24 < cos

< cos56
0
18

56
0
18 <

< 56
0
24





56
0
* HS tra bảng để tìm
a)

24
0
36
b) Ta có : 0,6652 < 0,6658 < 0,6665
Mà : 0,6652

sin41
0
42
0,6665

sin41
0
48

sin41
0
42 < sin < sin41
0
48

41
0
42 < < 41
0
48



42
0
c)

59
0

12
d)

34
0
e)

39
0
18
f)

65
0
g)

34
0
42
k)

51
0
Hoạt động 2: Củng cố Luyện tập.
Bài 19 T84 SGK.
- GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trả lời
miệng.
- GV gọi HS lớp nhận xét trả lời của
bạn và có sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Bài 19 T84 SGK.

- 1 HS đứng tại chỗ trả lời miệng.
a) sinx = 0,2368

x

13
0
42
b) cosx = 0,6224

x

51
0
30
c) tgx = 2,154

x

65
0
6
d) cotgx = 3,251

x

17
0
6
- HS lớp nhận xét trả lời của bạn và có

sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Hoạt động 3: Hớng dẫn về nhà.
- Ôn lại cách tìm tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc và cách tìm số đo của
góc nhọn khi biết tỉ số lợng giác của góc đó bằng bảng.
- BTVN: BT21 -> 25 T84 SGK.
- Tiết sau luyện tập.
Ngày soạn: 1/9/2010
T iết 9 luyện tập
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
21
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Củng cố thêm quan hệ giữa các tỉ số lợng giác của hai góc phụ nhau và tính
đồng biến của sin và tang, tính nghịch biến của côsin và côtang.
2. Kỹ năng:
- Có kỹ năng tra bảng để biết đợc các tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc
và tìm đợc số đo của một góc nhọn khi biết một tỉ số lợng giác của góc đó.
3. Thái độ:
- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác.
II. Chuẩn bị :
- GV: Bảng số với bốn chữ số thập phân, máy tính bỏ túi, bảng phụ ghi câu
hỏi, bài tập.
- HS: Bảng số với bốn chữ số thập phân, máy tính bỏ túi.
Ôn tập công thức, định nghĩa tỉ số lợng giác của góc nhọn, quan hệ tỉ số l-
ợng giác của hai góc phụ nhau.
III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH1: Dùng bảng lợng giác để tìm:
sin39

0
13' ; cos52
0
18' ; tg13
0
20' ; cotg10
0
17'
+ CH2: Dùng bảng lợng giác để tìm góc nhọn x biết :
Sin x = 0,5446 ; cos x = 0,4444 ; tg x = 1,1111 ; cotgx = 1,7142
B. Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Tìm tỉ số lợng giác của một góc nhọn cho trớc.
Bài 20 -T84 SGK.
- GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trả lời
miệng.
- GV gọi HS lớp nhận xét trả lời của
bạn và có sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Bài 20-T84 SGK.
- 1 HS đứng tại chỗ trả lời miệng.
a) sin70
0
13' = 0,9410
b) cos25
0
32' = 0,9023
c) tg43
0
10' = 0,9380
d) cotg32

0
15' = 1,5849
- HS lớp nhận xét trả lời của bạn và có
sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Hoạt động 2: Tìm số đo góc nhọn khi biết một tỉ số lợng giác của nó.
Bài 21-T84 SGK.
- GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trả lời
miệng.
Bài 21-T84 SGK.
- 1 HS đứng tại chỗ trả lời miệng.
a) sinx = 0,3495

x

20
0
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
22
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
- GV gọi HS lớp nhận xét trả lời của
bạn và có sửa chữa, bổ sung nếu sai.
b) cosx = 0,5427

x

57
0
c) tgx = 1,5142

x

57
0
d) cotgx = 3,163

x

18
0
- HS lớp nhận xét trả lời của bạn và có
sửa chữa, bổ sung nếu sai.
Hoạt động 3: Vận dụng các tính chất của các tỉ số lợng giác.
Bài 22-T84 SGK.
- GV: Hãy nhắc lại tính biến thiên của
của các tỉ số lợng giác của một góc
nhọn khi độ lớn tăng dần từ 0
0
đến 90
0

- GV nhấn mạnh lại: Khi góc nhọn tăng
thì sin và tang tăng còn côsin và côtang
giảm. Hãy sử dụng tính chất này để
giải bài tập?
Bài 23-T84 SGK.
- GV gọi 2 HS lên bảng trình bày lời
giải bài toán, mỗi em làm 1 ý.
-> GV gợi ý: Em có nhận xét gì về mối
liên hệ giữa sin25
0

và cos65
0
? giữa
tg58
0
và cotg32
0
?
Bài 24-T84 SGK.
- GV gọi 2 HS lên bảng trình bày lời
giải bài toán, mỗi em làm 1 ý.
-> GV gợi ý: Hãy đa tất cả các tỉ số l-
ợng giác trên về cùng một loại tỉ số lợng
giác, sau đó dựa vào tính biến thiên của
tỉ số lợng giác để sắp xếp.
Bài 22-T84 SGK.
- HS nhắc lại tính chất biến thiên của tỉ
số lợng giác: Khi góc

tăng từ 0
0
đến
90
0
(0 <

< 90
0
) thì sin

và tg

tăng
còn cos

và cotg

giảm.
- HS trình bày lời giải bài toán:
a) sin20
0
< sin70
0
vì 20
0
< 70
0
b) cos25
0
> cos63
0
15' vì 25
0
< 63
0
15'
c) tg73
0
20' > tg45
0

vì 73
0
20' > 45
0
d) cotg2
0
> cotg37
0
40' vì 2
0
< 37
0
40'
Bài 23-T84 SGK.
- 2 HS lên bảng trình bày lời giải bài
toán, mỗi em làm 1 ý.
a) Vì 25
0
+ 65
0
= 90
0

sin25
0
= cos65
0

1
65cos

65cos
65cos
25sin
0
0
0
0
==

b) Vì 58
0
+ 32
0
= 90
0


tg58
0
= cotg32
0

tg58
0
- cotg32
0
= tg58
0
- tg58
0

= 0
Bài 24-T84 SGK.
- 2 HS lên bảng trình bày lời giải bài
toán, mỗi em làm 1 ý.
a)
Vì cos14
0
= sin76
0
; cos87
0
= sin3
0

mà 78
0
> 76
0
> 47
0
> 3
0

nên sin78
0
> sin76
0
> sin47
0
> sin3

0
hay sin78
0
> cos14
0
> sin47
0
> cos87
0

b)
Vì cotg25
0
= tg65
0
; cotg38
0
= tg52
0

mà 73
0
> 65
0
> 62
0
> 52
0

Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt

23
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
Bài 25-T84 SGK.
-> GV gợi ý: Hãy dùng các tính chất
sin < 1, cos < 1 và các hệ thức
sin cos
; cot
cos sin
tg g



= =
, các tỉ số lợng
giác của các góc đặc biệt để so sánh.
nên tg73
0
> tg65
0
> tg62
0
> tg52
0

hay tg73
0
> cotg25
0
> tg62
0

> cotg38
0

Bài 25-T84 SGK.
a) Vì tg25
0
=
0
0
sin 25
25cos
, mà cos25
0
< 1

tg25
0
> sin25
0
b) cotg32
0
> cos32
0
.
c) tg45
0
> cos45
0
vì
2

2
1 >
d) cotg60
0
> sin30
0
vì
2
1
3
1
>
Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà.
- Xem lại tất cả các bài tập đã chữa.
- BTVN: BT39, 40, 41, 45 SBT.
- Chuẩn bị bài sau: Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông.
Ngày soạn: 5/9/2010
T iết 10 một số hệ thức về cạnh và góc
trong tam giác vuông
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
24
Giáo án Hình học 9 Năm học 2011 - 2012
I. Mục tiêu : Giúp HS:
1. Kiến thức:
- Thiết lập đợc và nắm vững các hệ thức giữa cạnh và góc trong tam giác vuông
.
2. Kỹ năng:
- HS có kỹ năng vận dụng các hệ thức trên để giải một số bài tập, thành thạo
việc tra bảng hoặc dùng máy tính bỏ túi và cách làm tròn số.
3. Thái độ:

- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác.
- Thấy đợc việc sử dụng các tỉ số lợng giác để giải quyết một số bài toán thực tế
.
II. Chuẩn bị :
- GV: Máy chiếu, thớc thẳng, máy tính bỏ túi, êke, thớc đo độ.
- HS: Thớc thẳng, máy tính bỏ túi, êke, thớc đo độ.
ôn công thức định nghĩa các tỉ số lợng giác của một góc nhọn.
III. Tiến trình dạy học:
A. Bài cũ:
+ CH1: Cho tam giác ABC có:
 = 90
0
, AB = c , AC = b, BC = a.
Hãy viết các tỉ số lợng giác của góc B và góc C ?
+ CH2: Hãy tính các cạnh góc vuông b, c qua các
cạnh và các góc còn lại?
B. Bài mới:
- GV: Các hệ thức trên chính là các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác
vuông. Chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu kĩ hơn về các hệ thức đó trong nội dung bài học
hôm nay.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hoạt động 1: 1. Các hệ thức
- GV cho HS viết lại các hệ thức trên.
- GV: Dựa vào các hệ thức trên em hãy
diễn đạt bằng lời các hệ thức đó?
- GV chỉ vào hình vẽ, nhấn mạnh lại các
- HS:
b = a.sinB = a.cosC
c = a.sinC = a.cosB
b = c.tgB = c.cotgC

c = b.tgC = b.cotgB
- HS : Trong tam giác vuông, mỗi cạnh
góc vuông bằng :
+ Cạnh huyền nhân với sin góc đối hoặc
nhân với côsin góc kề.
+ Cạnh góc vuông kia nhân với tang góc
đối hoạc nhân với côtang góc kề.
Trờng THCS Thọ Nguyên Giáo viên: Lê Thị Nguyệt
25
A
C
B
c
b
a
A
C
B
c
b
a