Mô hình thực thể liên kết

Mô hình thc th liên kt1
Mô hình
thc th liên kt
(Entity-Relationship - ER)
Chng 2
Ni dung trình bày
̇ Quá trình thit k và cài đt CSDL.
̇ Mô hình ER.
̇ Mô hình ER m rng.
̇ Các vn đ v thit k mc khái nim.
Mô hình thc th liên kt2
Quá trình thit k và cài đt CSDL (1)
̇ Thit k cu trúc logic và vt lý ca CSDL.
̇ Mc đích thit k
•Tha mãn các yêu cu thông tin ca ngi dùng và ng dng.
• Cung cp cu trúc t nhiên và d hiu ca thông tin.
•H tr các đòi hi v kh nng x lý và tính hiu qu.
̇ 6 giai đon ca quá trình thit k và cài đt
Thu thp và phân tích
các yêu cu
Thit k
mc khái nim
La chn
HQT CSDL
Chuyn đi mô hình d liu
(Thit k mc logic)
Thit k
mc vt lý
Cài đt và tinh chnh
h CSDL
Quá trình thit k và cài đt CSDL (2)

Yêu cu d liu
Thit k lc đ khái nim
(c lp HQT CSDL)
Thit k lc đ logic
(Ph thuc HQT CSDL)
Thit k lc đ trong
(Ph thuc HQT CSDL)
Câu lnh DDL - SDL
Yêu cu x lý
Thit kng dng
(c lp HQT CSDL)
Cài đt ng dng
Gđ 1:
Gđ 2:
Gđ 3:
Gđ 4:
Gđ 5:
Gđ 6:
Ni dung và cu trúc ca d liu ng dng CSDL
Mô hình thc th liên kt3
Mô hình ER
̇ Ý ngha
• Dùng đ thit k CSDL mc khái nim.
•Tru tng hóa cu trúc ca CSDL.
̇ Ni dung chi tit
• Phát biu bài toán.
•Thc th, thuc tính.
• Liên kt.
•Thc th yu.
•Lc đ ER.

Bài toán (1)
̇ Xét phân tích yêu cu ca 1 công ty
• Công ty có nhiu phòng ban
- 1 phòng có duy nht mt tên, mt mã s và mt
trng phòng.
- 1 phòng có th có nhiu tr s làm vic khác nhau.
-Cn lu li thi đim trng phòng nhm chc.
• Công ty thc hin nhiu d án
-1 d án có duy nht mt tên, mt mã s và mt đa
đim trin khai.
- 1 phòng có th giám sát nhiu d án.
• Công ty có nhiu nhân viên
Mô hình thc th liên kt4
Bài toán (2)
- 1 nhân viên có duy nht mt mã s, đa ch, mc
lng, gii tính, ngày sinh và nhiu s thích.
- 1 nhân viên ch đc làm vic trong mt phòng.
- 1 nhân viên có th tham gia nhiu d án.
• 1 nhân viên có nhiu thân nhân
- 1 thân nhân có tên, gii tính, ngày sinh và mi quan
h vi nhân viên.
• Yêu cu
-Mun lu s gi tham gia d án ca 1 nhân viên
trong 1 tun.
-Mun lu ngi trng phòng ca 1 nhân viên.
̇ Xây dng mô hình d liu biu din công ty.
Thc th, thuc tính (1)
̇ Thc th (Entity)
• i tng hoc khái nim trong th gii thc.
- Nhân viên “Nguyn Vn A”, d án “X”.

• Có nhiu thuc tính.
̇ Thuc tính (Attribute)
• Tính cht dùng đ mô t thc th.
- Tên ca mt phòng, gii tính ca mt nhân viên.
•Mi thuc tính ca mt thc th xác đnh có mt
giá tr c th và nó là d liu cn đc lu tr.
•Mi thuc tính có mt kiu d liu xác đnh.
Mô hình thc th liên kt5
Thc th, thuc tính (2)
̇ Các loi thuc tính
•Thuc tính đn (nguyên t) ↔ Thuc tính gp
-Gii tính.
-H tên (H, m, Tên).
•Thuc tính đn tr ↔ Thuc tính đa tr
-Mã s nhân viên.
-S thích.
•Thuc tính c s ↔ Thuc tính dn xut
- Ngày sinh.
-Tui.
̇ Kiu thc th (Entity Type)
•Tp hp các thc th có các thuc tính ging nhau.
-Tp hp các nhân viên.
Thuc tính, thc th (3)
̇ Thuc tính khoá
• Dùng đ phân bit các thc th cùng kiu.
-Mã s nhân viên.
• Khóa có th gm nhiu thuc tính.
•Mt kiu thc th có th có nhiu hn mt khoá.
-Mã s và s CMND ca mt nhân viên.
NHANVIEN

Hoten
Ho
Dem
Ten
Ngaysinh
Tuoi
Maso
Sothich
Gioitinh
Mô hình thc th liên kt6
Liên kt (1)
̇ nh ngha phi hình thc
• Liên kt (Relationship)
-S kt hp ca 2 hoc nhiu thc th phân bit theo mt ý ngha nào
đó.
+ Nhân viên A tham gia vào D án X.
+ Nhân viên A giám sát Nhân viên B.
•Kiu liên kt (Relationship Type)
-Tp hp các liên kt cùng kiu.
+Kiu liên kt THAMGIA, trong đó các thc th NHANVIEN liên kt vi các
thc th DUAN.
-Kiu liên kt có th có nhiu thuc tính.
+Thuc tính Gi ca kiu liên kt THAMGIA.
NHANVIEN DUANTHAMGIA
Gio
Liên kt (2)
̇ nh ngha hình thc
•Kiu liên kt R gia n kiu thc th E
1
, …, E

n
-r
i
∈ R liên kt n-b (e
1
, …, e
n
), trong đóe
j
∈ E
j
.
-Mt quan h trên E
1
, …, E
n
.
-Tp con ca tích Cartersian E
1
x … x E
n
.
E
1
E
3
E
2
R
Mô hình thc th liên kt7

Liên kt (3)
̇ Có th có nhiu kiu liên kt gia cùng các kiu thc th.
NHANVIEN
PHONGBAN
LAMVIEC
QUANLY
Liên kt (4)
̇ Bc ca kiu liên kt
•S lng kiu thc th tham gia vào liên kt.
-Kiu liên kt nh phân.
-Kiu liên kt tam phân.
̇ Kiu liên kt đ quy
• Cùng mt kiu thc th tham gia vào liên kt vi vai trò
khác nhau.
- Nhân viên A giám sát Nhân viên B.
NHANVIEN GIAMSAT
Mô hình thc th liên kt8
Liên kt (5)
̇ Ràng buc trên các kiu liên kt
• Các ràng buc đc xác đnh t th gii thc.
- 1 nhân viên ch đc làm vic trong 1 phòng ban.
- 1 phòng ban phi có 1 trng phòng.
̇ Lc lng ti đa ca liên kt.
•S lng ti đa các liên kt mà mt thc th có th tham gia.
̇ Lc lng ti thiu ca liên kt.
•S lng ti thiu các liên kt mà mt thc th có th tham gia.
̇ Ràng buc v t l lc lng (đi vi liên kt nh phân)
•T s lc lng ti đa ca 2 kiu thc th tham gia vào liên kt.
•Có3 loi: 1:N, 1:1 và M:N.
̇ Ràng buc v s tham gia

•Lc lng ti thiu ca liên kt.
•Có2 loi: tham gia bt buc và tham gia không bt buc.
Liên kt (6)
NHANVIEN
PHONGBAN
QUANLY
LAMVIEC
Mô hình thc th liên kt9
Liên kt (7)
̇ Liên kt mt - nhiu (1 : N)
NHANVIEN
PHONGBAN
LAMVIEC
NHANVIEN PHONGBANLAMVIEC
N1
NHANVIEN PHONGBANLAMVIEC
(1,1) (1,N)
NHANVIEN PHONGBAN
LAMVIEC
Liên kt (8)
̇ Liên kt mt - mt (1 : 1)
NHANVIEN
PHONGBAN
QUANLY
NHANVIEN PHONGBANQUANLY
11
NHANVIEN PHONGBANQUANLY
(0,1) (1,1)
NHANVIEN PHONGBAN
QUANLY

Mô hình thc th liên kt10
Liên kt (9)
̇ Liên kt nhiu - nhiu (M : N)
NHANVIEN
DUAN
THAMGIA
NHANVIEN DUANTHAMGIA
MN
NHANVIEN DUANTHAMGIA
(0,M) (1,N)
NHANVIEN DUAN
THAMGIA
Thc th yu (1)
̇ Kiu thc th yu (Weak Entity)
•Ph thuc vào mt kiu thc th khác.
• Khoá b phn
- Các thuc tính dùng đ đnh danh (b phn) các thc th yu.
- Liên kt vi khóa ca kiu thc th mnh khác đ to thành khóa ca
thc th yu.
̇ Liên kt đnh danh (Identifying Relationship)
• Liên kt gia thc th yu và thc th đnh danh nó.
•Thc th yu tham gia bt buc trong liên kt đnh danh.
̇ Ví d
• THANNHAN là thc th yu.
• NHANVIEN là thc th đnh danh ca THANNHAN.
• PHUTHUOC là liên kt đnh danh.
Mô hình thc th liên kt11
Thc th yu (2)
PHUTHUOC
NHANVIEN

(1,An)
(3,Bình)
THANNHAN
Tâm
Tâm
Dung
NHANVIEN
Maso
PHU
THUOC
THANNHAN
Ngaysinh
Quanhe
Gioitinh
1
N
Ten
Mô hình ER m rng
̇ Ý ngha
• Dùng đ biu din chính xác hn cu trúc CSDL.
̇ Ni dung chi tit
•Lp con và lp cha.
• Chuyên bit hóa (CBH) và tng quát hóa (TQH).
• Các ràng buc trong CBH và TQH.
• Tính k tha trong CBH và TQH.
• Liên kt tam phân.
Mô hình thc th liên kt12
Lp con và lp cha (1)
̇ Lp con ca mt kiu thc th
•Mt nhóm các thc th có ý ngha quan trng ca mt kiu thc th

và cn đc biu din rõ ràng trong CSDL.
BANHANG
Dinhmuc
KYTHUAT
Capbac
KYSUPHANMEM
Chuyenmon
d
NHANVIEN
Hoten
Ho
Dem
Ten
Ngaysinh
Maso
Lp con và lp cha (2)
̇ Liên kt cha – con (Is-A)
• Liên kt gia lp cha và lp con.
̇ c trng
•Mt thc th ca lp con cng là mt thc th ca lp
cha.
•Mt thc th ca lp cha có th là thc th ca nhiu lp
con.
•Mt thc th ca lp con k tha mi thuc tính và mi
mi liên kt ca thc th lp cha.
•Mt thc th ca lp con có th có các thuc tính và các
mi liên kt ca riêng nó.
Mô hình thc th liên kt13
CBH và TQH (1)
̇ Chuyên bit hóa

• Quá trình xây dng các lp con ca mt kiu
thc th.
•Cóth có nhiu s CBH ca cùng mt kiu thc
th.
BANHANG
KYTHUAT KYSUPHANMEM
d
NHANVIEN
LUONGTHANG
LUONGGIO
d
NHANVIEN
CBH và TQH (2)
̇ Ti sao s dng liên kt cha – con và CBH?
•Mt s thuc tính ch áp dng đc vi mt nhóm các
thc th ca lp cha.
•Mt s kiu liên kt ch áp dng đc vi các thc th
ca lp con.
̇ Các bc thc hin CBH
• nh ngha các lp con ca mt kiu thc th.
•Thit lp các thuc tính riêng ca lp con.
•Thit lp các kiu liên kt riêng ca lp con.
̇ Tng quát hóa
• Quá trình xây dng mt kiu thc th tng quát t các
kiu thc th đã có.
Mô hình thc th liên kt14
Các ràng buc trong CBH và TQH
̇ Có 2 loi ràng buc đi vi
các lp cha và lp con
• Tính tách ri ca các lp

con.
• Tính đy đ ca lp cha.
̇ T hp ca 2 loi
• Giao nhau, đy đ.
• Giao nhau, không đy đ.
• Không giao nhau, đy đ.
• Không giao nhau, không đy
đ.
̇ Lp cha trong quá trình
TQH là đy đ.
BANHANG
KYTHUAT
KYSUPHANMEM
d
NHANVIEN
Chuyenmon
Chuyenmon
Banhang Kysu
Kythuat
LUONGTHANG
LUONGGIO
d
Tính k tha trong CBH và TQH
̇ Có 2 hình thc k tha
•K tha đn – CBH phân
cp.
•K tha bi – CBH dàn.
̇ Lp con k tha các thuc
tính và các kiu liên kt
ca các lp t tiên.

QUANLY_KYSU
KYSUPHANMEM
NHANVIEN
LUONGTHANG
QUANLY
d
d
Mô hình thc th liên kt15
Liên kt tam phân (1)
NHACUNGCAP
Ten
DUAN
Ten
VATTU
Maso
CUNGCAP
Soluong
NHACUNGCAP
VATTU
DUAN
CUNGCAP
c
v
d
(c,v,d)
Liên kt tam phân (2)
NHACUNGCAP
DUAN
VATTU
CUNGCAP

SUDUNG
CO
M
M
M
N
N
N
NHACUNGCAP
VATTU
DUAN
CUNGCAP
c
v
d
(c,d)
SUDUNG
(d,v)
CO
(c,v)
Mô hình thc th liên kt16
Liên kt tam phân (3)
̇ Ràng buc t l lc lng.
NHACUNGCAP DUAN
VATTU
CUNGCAP
NHACUNGCAP
VATTU
DUAN
CUNGCAP

1M
N
Liên kt tam phân (4)
̇ Biu din bng các liên kt nh phân.
•Cócác thc th trong lc đ chuyn đi không th tng ng vi
mt liên kt nào trong kiu liên kt ban đu.
NHACUNGCAP
DUAN
VATTU
CC
CUNGCAP
CD
CV
Soluong
1
1
1N
N
N
Mô hình thc th liên kt17
Các vn đ v thit k (1)
̇ Các nguyên tc thit k
•Kho sát k qui trình nghip v ca ngi dùng và ng dng.
• Giao tip vi nhiu nhóm ngi dùng.
•S dng các thut ng ca th gii thc.
• Chính xác, đn gin, d hiu và tránh trùng lp.
̇ Phng pháp tip cn
•Nhn dng các thành phn c bn ca lc đ
-Các kiu thc th, kiu liên kt và các thuc tính.
- Các thuc tính khóa, t l lc lng và ràng buc tham gia.

-Các kiu thc th yu.
- Các chuyên bit hóa và tng quát hóa.
•2 phng pháp tip cn
-Thit k trc tip lc đ tng th.
-Thit k lc đ tng th bng cách tích hp các lc đ con.
Các vn đ v thit k (2)
̇ Tinh chnh lc đ
•Kiu thc th hay thuc tính.
•Kiu liên kt hay thuc tính.
•Sp xp các thuc tính.
• CBH hay TQH.
• Liên kt nh phân hay liên kt n-phân.