Bài 3:
CÁC QU C GIA C Ố Ổ
Đ I PH NG ĐÔNGẠ ƯƠ
(Ti t 2)ế
5. Văn hóa c đ i ph ng Đôngổ ạ ươ
5. Văn hóa c đ i ph ng Đôngổ ạ ươ
a) L ch pháp và thiên văn h cị ọ
-
Ngu n g c:Thiên văn h c và l ch là 2 ngành khoa ồ ố ọ ị
h c ra đ i s m nh t, g n li n v i nhu c u s n ọ ờ ớ ấ ắ ề ớ ầ ả
xu t nông nghi p ấ ệ
-
Thành t u:ự
+ Vi c tính l ch ch đúng t ng đ i, nh ng nông l ch ệ ị ỉ ươ ố ư ị
thì có ngay tác d ng đ i v i vi c gieo tr ng ụ ố ớ ệ ồ
+ Nông l ch: 1 năm có 365 ngày chia làm 12 tháng. Th i ị ờ
gian tính b ng năm, tháng, tu n, ngày. Năm l i ằ ầ ạ
chia thành mùa m a và mùa khôư
+ Bi t đo th i gian b ng ánh sáng m t tr i, ngày có ế ờ ằ ặ ờ
24 giờ
Lịch của người Ai Cập cổ
L ch c a ị ủ
ng i ườ
L ng Hàưỡ
b) Ch vi tữ ế
-
Ngu n g c: ồ ố Khi nhà n c đ c hình thành, do nhu ướ ượ
c u c a vi c qu n lý hành chính (công văn, l u gi ầ ủ ệ ả ư ữ
s li u ru ng đ t, thu má…) và nhu c u trao đ i ố ệ ộ ấ ế ầ ổ
th t ,ng i ta c n ghi chép và l u gi nên ch vi t ư ừ ườ ầ ư ữ ữ ế
ra đ i. ờ
-
Th i gian: kho ng thiên niên k IV TCNờ ả ỉ
-
Hình th c: ch t ng hình, t ng ýứ ữ ượ ượ
-
Nguyên li u vi t: gi y Pa-pi-rút, đ t sét, x ng thú, ệ ế ấ ấ ươ
mai rùa, th tre, l aẻ ụ
-
Tác d ng: Đây là phát minh quan tr ng nh t, nh nó ụ ọ ấ ờ
mà chúng ta hi u đ c ph n nào l ch s th gi i c ể ượ ầ ị ử ế ớ ổ
đ i.ạ
Ch t ng hình Ai C pữ ượ ở ậ
Ch vi t Ai C p c đ iữ ế ậ ổ ạ
Ch t ng hình kh c trên t ng ữ ượ ắ ườ ở
Ai C pậ
Ch t ng hình ữ ượ
L ng Hàưỡ
VD :
VD :
:
:
Mặt trời
Mặt trời
: N
: N
ước
ước
Ruộng
Núi
Cây
Rừng
Ch t ng ý c a ữ ượ ủ
ng i Trung Qu cườ ố
CH Ữ
VI T Ế
TRUNG
QU C Ố
C Ổ
CH VI T TRUNG QU CỮ Ế Ố
Ch Brahmi n Đữ Ấ ộ
GI Y PAPIRUSẤ
Papirut là lo i gi y làm b ng lo i cây m c đ m l y ạ ấ ằ ạ ọ ở ầ ầ
có tên khoa h c là ọ
Cyperus papyrus
.
Ch ữ
t ngượ
hình
đinh
vi t ế
trên đ t ấ
sét c a ủ
ng i ườ
L ng ưỡ
Hà
- Ch “Giáp c t”ữ ố
Vào đ i nhà ờ
Th ng (TK XVII TCN), các ươ
quan “Vu s ” chuyên làm ứ
nhi m v bói toán đã l y mai ệ ụ ấ
rùa, x ng thú mài th t ươ ậ
nh n bóng đem thui trong ẵ
l a r i xem các v t n t n ử ồ ế ứ ẻ
đ đoán đi u t t x u, lành ể ề ố ấ
d và sau kh c ch lên mai ữ ắ ữ
rùa, x ng thú đ ghi l i k t ươ ể ạ ế
qu bói toán h u xem s ng ả ầ ự ứ
nghi m v sau. D n d n, ệ ề ầ ầ
ng i đ i Th ng dùng ch ườ ờ ươ ữ
“giáp c t”này đ ghi các văn ố ể
b n, c t trong h m kín làm ả ấ ầ
tài li u l u tr . Ch “giáp ệ ư ữ ữ
c t” có h n 3000 ch đ n, ố ơ ữ ơ
đ c xem là th ch vi t ượ ứ ữ ế
x a nh t c a ng i Trung ư ấ ủ ườ
Qu c.ố
Ch vi t ữ ế
trên mai rùa
Ch vi t trên th treữ ế ẻ
Ch vi t trên th treữ ế ẻ
c) Toán h cọ
-
Ngu n g c: tính toán di n tích ru ng đ t sau khi ồ ố ệ ộ ấ
ng p n c, tính toán trong xây d ng , ậ ướ ự
-
Thành t u:ự
+Các công th c s đ ng v hình h c, các bài toán đ n ứ ơ ẳ ề ọ ơ
gi n v s h c, phát minh ra s 0 c a c dân n Đ .ả ề ố ọ ố ủ ư Ấ ộ
+ Bi t vi t các s t 1 đ n 1 tri uế ế ố ừ ế ệ
+ Ng i Ai C p gi i hình h c: bi t tính di n tích tam ườ ậ ỏ ọ ế ệ
giác, hình tròn, th tích hình c u, tính s Pi b ng ể ầ ố ằ
3,16
+ Ng i L ng Hà gi i s h c: bi t tính c ng, tr , ườ ưỡ ỏ ố ọ ế ộ ừ
nhân, chia t i 1 tri u, tìm ra ch s 0ớ ệ ữ ố
16,3
≈
π
Toán
h cọ
1 2 3 10 100 1000
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Kí hi u toán h c c đ iệ ọ ổ ạ
1 2 3 9 10
10
1
1
2
3
9 100
1000
Kí hi u toán h c Ai C pệ ọ ậ
-
Ki n trúc:ế
+ Do uy quy n c a các nhà vua mà hàng lo t các công ề ủ ạ
trình ki n trúc đã ra đ i: Kim t tháp Ai C p, v n ế ờ ự ậ ườ
treo Ba-bi-lon, V n lý tr ng thành, ạ ườ
+ Các công trình này th ng đ s th hi n cho uy ườ ồ ộ ể ệ
quy n c a vua chuyên ch .ề ủ ế
+ Ngày nay còn t n t i m t s công trình nh Kim t ồ ạ ộ ố ư ự
tháp Ai C p, V n lý tr ng thành, c ng I-s -ta ậ ạ ườ ổ ơ
thành BA-bi-lon, Nh ng công trình này là nh ng kì ữ ữ
tích v s c lao đ ng và tài năng sáng t o c a con ề ứ ộ ạ ủ
ng i ườ
+ Giá tr : th hi n kì tích v s c lao đ ng và tài năng ị ể ệ ề ứ ộ
sáng t o c a con ng iạ ủ ườ