Kiểm tra bài cũ
Phim phản xạ
Hãy cho biết phản xạ sau
gồm những bộ phận nào?
Giải thích tại sao khi gặp vật
nóng thì tay co lại. Phản xạ
co tay khi gặp vật nóng là
phản xạ có điều kiện hay
không có điều kiện?
Ng i so n: Nguy n Th Ng c Huy nườ ạ ễ ị ọ ề
L p: Sinh 4ớ
Bài 28: Điện thế nghỉ
1.Khái niệm
a. Khái niệm điện sinh học
- Điện sinh học là khả năng tích
điện của mọi tế bào sống gồm: điện
thế động và điện thế nghỉ.
- Hưng phấn là sự biến đổi lí hoá
xảy ra trong tế bào khi bị kích thích.
1. Khái niệm
a. Điện tế bào
b. điện thế nghỉ
2. Cơ chế hình thành
điện thế nghỉ
a. Sự phân bố ion ở 2
bên màng tế bào
b. Tính thấm có chọn
lọc của màng tế bào
c. Lực hút tĩnh điện
giữa các ion trái dấu
d. Bơm Na-K
Bài 28: Điện thế nghỉ
- Kim điện kế bị lệch chứng tỏ điều gì?
- Có nhận xét gì về dấu của điện thế ở
phía trong và bên ngoài màng tế bào?
Phim đo điện thế ng
hỉ
Sơ đồ đo điện thế nghỉ trên tế bào thần kinh mực ống
Quan sát tranh mô tả cách đo.
Bài 28: Điện thế nghỉ
b. Khái niệm thế nghỉ
- Điện thế nghỉ là sự chênh lệch điện
thế giữa 2 bên màng tế bào khi tế bào
không nghỉ ngơi, phía trong màng tích
điện âm so với phía ngoài màng tích
điện dương.
Ví dụ: Trị số điện thế nghỉ ở tế bào
thần kinh của mực ống là -70 mV, ở tế
bào nón trong mắt ong mật là -50 mV…
1. Khái niệm
a. Điện tế bào
b. điện thế nghỉ
2. Cơ chế hình thành
điện thế nghỉ
a. Sự phân bố ion ở 2
bên màng tế bào
b. Tính thấm có chọn
lọc của màng tế bào
c. Lực hút tĩnh điện
giữa các ion trái dấu
d. Bơm Na-K
Bài 28: Điện thế nghỉ
2. Cơ chế hình thành điện thế nghỉ
-Sự chênh lệch nồng độ Na+, K+ 2 bên
màng tế bào
- Tính thấm có chọn lọc của màng tế
bào đối với K+
- Lực hút tĩnh điện giữa các ion trái
dấu
- Hoạt động của bơm Na-K.
1. Khái niệm
a. Điện tế bào
b. điện thế nghỉ
2. Cơ chế hình thành
điện thế nghỉ
a. Sự phân bố ion ở 2
bên màng tế bào
b. Tính thấm có chọn
lọc của màng tế bào
c. Lực hút tĩnh điện
giữa các ion trái dấu
d. Bơm Na-K
Bài 28: Điện thế nghỉ
Hình 28.2: Phân bố ion và tính thấm của
màng tế bào
K
+
ra ngoài tế bào còn các anion không qua được
màng tế bào dẫn đến điều gì?
Nhận xét về nồng độ Na
+
và K
+
ở trong và ngoài màng?
Loại ion nào đi qua màng, loại ion nào không đi qua
màng? Vì sao?
2. Cơ chế hình thành
điện thế nghỉ
a. Sự chênh lệch nồng độ
Na
+
và K
+
hai bên màng
+ Nồng độ K
+
trong tế bào
cao hơn ở ngoài màng tế
bào.
+ Nồng độ Na
+
trong tế bào
thấp hơn ngoài màng tế
bào.
Theo gradien nồng độ thì
K
+
có xu thế dịch chuyển từ
trong tế bào ra ngoài tế bào
còn Na
+
đi theo hướng
ngược lại.
b. Tính thấm có
chọn lọc của màng tế
bào đối với K
+
- Màng có tính thấm
chọn lọc đối với K
+
:
cổng K
+
mở K
+
đi ra
ngoài tế bào.
c. Lực hút tĩnh điện
giữa các ion trái dấu
- Các anion bị giữ lại bên
trong màng mặt trong
tích điện âm tạo lực hút
tĩnh điện giữa các ion trái
dấu K
+
không thể đi xa
mà tạo thành một lớp ở
mặt ngoài màng tế bào.
Tìm hiểu bơm Na-K
Phim bơm Na- K
Quan sát phim thảo
luận nhóm trả lời câu
hỏi:
Bơm Na-K có vai trò thế nào
trong hình thành điện thế
nghỉ.
- Bơm Na-K hoạt động có
tiêu tốn năng lượng không?
Vì sao?
Bài 28: Điện thế nghỉ
Bơm Na-K
1. Khái niệm
a. Điện tế bào
b. điện thế nghỉ
2. Cơ chế hình thành
điện thế nghỉ
a. Sự phân bố ion ở 2
bên màng tế bào
b. Tính thấm có chọn
lọc của màng tế
bào
c. Lực hút tĩnh điện
giữa các ion trái
dấu
d. Bơm Na-K
d. Bơm Na-K:
- Góp phần duy trì
điện thế nghỉ thông
qua chuyển K+ ở
phía ngoài trả vào
phía trong màng
nồng độ K+ trong
màng luôn cao hơn
ngoài màng.
- Tiêu tốn năng
lượng.
Bài 28: Điện thế nghỉ
Ứng dụng của điện thế nghỉ trong chăn nuôi: Đo điện thế
nghỉ của đĩa phôi trứng gia cầm để xác định được mức
sống của gà, vịt ngay từ ngày đầu phát triển của phôi.
Trên cơ sở đó chọn trứng tốt cho tiếp tục ấp nở và loại bỏ
trứng xấu.
CỦNG CỐ
1. Điều kiện hình thành điện thế nghỉ là
gì?
+ Có sự chênh lệch nồng độ trong và ngoài
màng tế bào.
+ Màng có tính thấm chọn lọc.
+Số ion qua màng và không lọt qua màng
phải tích điện trái dấu.
CỦNG CỐ
2. Ở trạng thái nghỉ TB sống có đặc điểm:
A. Cổng K+ mở, trong màng tích điện dương
ngoài màng tích điện âm.
B. Cổng K+ mở, trong màng tích điện âm, ngoài
màng tích điện dương.
C. Cổng Na+ mở, trong màng tích điện dương
ngoài màng tích điện âm.
D. Cổng Na+ mở, trong màng tích điện âm ngoài
màng tích điện dương.
3. Ở trạng thái nghỉ ngơi, màng tế bào có hiện
tượng nào sau đây?
A. Tăng khả năng thấm đối với K+.
B. Hạn chế khả năng thấm đối với Na+.
C. Cho K+ và Na+ qua lại đồng đều.
D. Hạn chế cho K+ di chuyển ra ngoài tế bào.
4. Điện thế nghỉ là:
A. sự chênh lệch điện thế giữa trong và ngoài màng
sợi trục của tế bào thần kinh.
B. sự chênh lệch điện thế giữa trong và ngoài màng
của riêng tế bào thần kinh khi không bị kích thích.
C. sự chênh lệch điện thế giữa trong và ngoài màng tế
bào khi tế bào không bị kích thích.
D. sự chênh lệch điện thế giữa trong và ngoài màng tế
bào khi tế bào bị kích thích.