Bài 18-12CB-Động cơ KĐB ba pha

Bài 18-12CB ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ
BA PHA
GIÁO VIÊN: TRẦN VIẾT THẮNG
Trường THPT CHU VĂN AN TN


BÀI 18: ĐỘNG CƠ KHÔNG
ĐỒNG BỘ BA PHA

Nguyên tắc hoạt động của động cơ 3 pha: dựa vào hiện
tượng cảm ứng điện từ bằng cách sử dụng từ trường quay
của dòng điện ba pha.
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
Động cơ điện là gì ?
Động cơ điện xoay chiều là thiết bị biến điện năng thành cơ
năng
Động cơ không đồng bộ: hoạt động dựa trên việc sử
dụng từ trường quay không đồng bộ với roto

I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
∆ ∆’
N
S
ω
B

I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
B
N
s

B
n

I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
B
N
s
B
n
M
N
P
Q
Nam châm chữ U và khung
dây dẫn cứng MNPQ có cùng
trục quay ∆
∆
∆
Ở thời điểm ban đầu (t
0
= 0)
α = 0; Φ
0
= BS
Gọi α = ( n , B )
Khi nam châm tức vectơ cảm
ứng từ B quay đều với tốc độ
góc ω : Φ = BScosωt

I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ

B
N
s
B
n
M
N
P
Q
∆
∆
Ở thời điểm ban đầu (t
0
= 0)
α = 0; Φ
0
= BS
Khi nam châm tức vectơ cảm
ứng từ B quay đều với tốc độ
góc ω : Φ = BScosωt
0
cosBS
α
⇒ Φ = < Φ
quay
Φ giảm trong khung xuất hiện
dòng điện cảm ứng i, dòng điện tác
dụng lên khung ngẫu lực làm khung
quay theo chiều quay của từ trương
theo ĐL Lenxo, để chống lại sự biến

thiên của từ thông.

I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
B
N
s
B
n
M
N
P
Q
∆
∆
0
cosBS
α
⇒ Φ = < Φ
Φ giảm trong khung xuất hiện
dòng điện cảm ứng i, dòng điện tác
dụng lên khung ngẫu lực làm khung
quay theo chiều quay của từ trương
theo ĐL Lenxo, để chống lại sự biến
thiên của từ thông.
Φ
⇒
- Khung quay nhanh dần lên thì tốc
độ biến thiên của Φ giảm đi, dòng
điện I và momen ngẫu lực từ M giảm
Khi M ngẫu lực từ = M ngẫu lực cản

thì khung quay đều .
Tốc độ góc của khung < tốc độ góc
của từ trường quay ( không đồng bộ )

+ Quay đều nam châm với vận tốc góc ω
 khung dây quay nhanh dần, cùng chiều với nam châm
+ Khi đạt tới vận tốc ω
o
< ω thì giữ nguyên vận tốc đó.
x x’
N
S
B
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ

+ Nếu khung đạt tới vận tốc ω , thì Φqua nó không biến
thiên nữa, i
cư
= 0 -> F = 0, khung quay chậm lại. Nên thực
tế khung chỉ đạt tới tới vận tốc ω
o
< ω .
+ Động cơ họat động theo nguyên tắc trên gọi là động cơ
không đồng bộ.
I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ

Trả lời câu C1. SGK
N
S
ω

∆
F
I
N
S
ω
∆
F
I

II. Động cơ không đồng bộ ba pha
1. Cấu tạo :
+ Stato: gồm 3 cuộn dây giống
nhau , đặt lệch nhau 120
0
trên
một vòng tròn
1
•
•
2
•
•
B
•
•
3
• O
+ Rôto: hình trụ , có tác dụng
như một cuộn dây quấn trên

lõi thép (roto lồng sóc)

Rô to
Stato
Vỏ động
cơ
Vòng bi

Stato (Phần tỉnh)
II. Động cơ không đồng bộ ba pha

Roto (Phần quay)
R«to
Lång sãc
II. Động cơ không đồng bộ ba pha

2. Hoạt động: Khi mắc động cơ
vào mạng ba pha, từ trường quay
do stato gây ra làm cho roto quay
quanh trục .
Chuyển động quay của rôto
được trục máy truyền ra ngoài
để sử dụng
1
•
•
2
•
•
B

•
•
3
• O
II. Động cơ không đồng bộ ba pha

Nguyên tắc hoạt động:
II. Động cơ không đồng bộ ba pha

1
•
•
2
•
•
B
•
•
3
• O
1
•
•
2
•
•
B
3
B
2

B
1
B
•
•
3
• O
1
•
•
2
•
•
B
3
B
2
B
1
B
•
•
3
•
B
Cách tạo từ trường quay bằng dòng
điện ba pha

Vậy: từ trường tổng hợp B của 3 cuộn dây quay quanh
O với tần số bằng tần số của dòng diện ba pha

1
•
•
2
•
•
B
•
•
3
• O
B
1
=B
0
cosωt
B
2
=B
0
cos(ωt-2π/3)
B
3
=B
0
cos(ωt+2π/3)
Cách tạo từ trường quay bằng dòng điện ba pha

B
1

=B
0
cosωt
B
1
B
2
B
3
0
B
t


 
B
2
=B
0
cos(ωt-2π/3)
B
3
=B
0
cos(ωt+2π/3)
T/4
B
0
- B
0

/2
Cách tạo từ trường quay bằng dòng điện ba pha


ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ BA PHA
1
2
3
4
5
6
7
8
1. Môi trường nào không truyền đựoc sóng âm2. Hiện tượng thay đổi độ cao của âm khi nguồn âm chuyển động so
với người nghe do hiệu ứng gì gây ra?
3. Phần cố định của máy phát điện
4. Ống sáo, đàn, âm thoa là ……
5. Phần cảm và phần ứng là hai ……. chính của máy phát điện
xoay chiều.
6. Khi Z
C
>Z
L
thì ta nói mạch có tính?
7. Khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên phưong
truyền sóng mà dao động tai hai điểm đó cùng pha là ……
8. Khi các phần tử dao động theo phưong vuông góc với
phương truyền sóng, ta gọi đó là …
C NA HK O NH G
D PP ELO

S TA OT
B HP NAO
D GN HK A NU G
B CO S O NU G
N OU NN H AG C A M
C
O
D P
O
A O
O
N
H
G
B
H
D
G
K
N
B
O
S GN GN A NO G
NG
A

1. Phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
dòng điện xoay chiều chạy qua nam châm điện.
B. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho

nam châm vĩnh cửu hình chữ U quay đều quanh trục
đối xứng của nó.
C. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
dòng điện xoay chiều một pha chạy qua ba cuộn dây
của stato của động cơ không đồng bộ ba pha.
D. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
dòng điện một chiều chạy qua nam châm điện

A. Hoạt động được với các dòng điện ngược pha nhau.
B. Được cấu tạo bởi ba cuộn dây không đồng bộ nhau.
C. Rôto quay không đồng bộ với từ trường quay của stato.
D. Có cấu tạo của stato và rôto ngược với động cơ đồng
bộ.
2. Động cơ không đồng bộ ba pha là động
cơ: