Đàn Ghi-ta của Lor-ca - Thanh Thào

Tieát 40:
Tieát 40:
1.Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng
Lor-ca trong mạch cảm xúc và suy tư đa
chiều vừa sâu sắc, vừa mãnh liệt của
Thanh Thảo.
2.Cảm nhận vẻ đẹp độc đáo trong hình
thức biểu đạt mang phong cách hiện đại.
Mục tiêu bài học:
Tiết 40:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
I.TÌM HIỂU CHUNG
•
1. Tác giả:
1. Tác giả
Thanh Thảo
Qua phần tiểu dẫn, em hãy rút
ra những nét nổi bật về nhà thơ
Thanh Thảo ?
I. TÌM HIEÅU CHUNG:
I.TÌM HIEÅU CHUNG
•
1. Taùc giaû:
1. Taùc giaû
 Ông nổi tiếng với
những bài thơ và
trường ca mang diện
mạo độc đáo viết về
chiến tranh và thời
hậu chiến, thể hiện
nhiều suy tư, trăn trở

về các vấn đề xã hội
và thời đại.
 Ông dành nhiều
tâm huyết cho việc
đổi mới thơ Việt.
Thanh Thaûo
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
2.Tác phẩm:
 Xuất xứ:
trích trong tập
“Khối vuông ru-bich” (1985)
2.Tác phẩm
- Xuất xứ
Khối vng ru-bich – những gợi ý cho sự
cách tân nghệ thuật của nhà thơ Thanh Thảo
I.TÌM HIỂU CHUNG
 Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936)
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ
- Gar-xi-a Lor-ca
Thánh đường Sagrada Familia
– biểu tượng của đất nước Tây Ban Nha
Nhửừng traọn ủaỏu boứ toựt
Đàn ghi ta
(Tây Ban cầm)
 Pheâ-ñeâ-ri-coâ Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936):
 Một thiên tài: sáng chói của
VH hiện đại Tây Ban Nha.

 Một nhân cách cao đẹp: yêu
nhạc dân gian, dùng tiếng đàn
ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn
và khát vọng yêu thương của
nhân dân, dũng cảm đấu tranh
với nền chính trị độc tài, nền
nghệ thuật già nua, bảo thủ.
 Một số phận đầy oan khuất:
cái chết bi thảm
“Khi nào tôi chết
hãy vùi thây tôi
cùng với cây đàn
dưới lớp cát
Khi nào tôi chết
hãy vùi thây tôi
giữa rặng cây cam
và đám bạc hà
Khi nào tôi chết
hãy vùi thây tôi,
tôi xin các người đó
nơi một chiếc chong chóng gió
Khi nào tôi chết!”
Gar-xi-a Lor-ca
“ Nhờ có những vần thơ tài hoa mang đậm
chất dân gian của ông mà người ta nghe
thấy tiếng hoàng hôn than khóc ánh bình
minh, tiếng đàn guitare cất lên xao xuyến…
Cũng chính nhờ có thơ ông mà đất nước
Tây Ban Nha hiện lên với chiều dài sâu
thẳm của lịch sử, với những sắc màu độc

đáo, nồng nhiệt, nhưng vẫn phảng phất đâu
đó một nỗi buồn mênh mang trong tâm
hồn…”

( Lorca trong tơi – Mãi mãi là bí mật, NXB Lao động, 2004)
“Lor-ca là nhà thơ mà tôi hết sức ngưỡng mộ, cả
về thi ca lẫn cuộc đời và cái chết đều gây cho tôi
nhiều xúc cảm và ấn tượng.Chính những hình ảnh
và nhạc điệu trong nhiều bài thơ Lor-ca đã dẫn dắt
tôi khi viết bài thơ mà tôi coi như một khúc tưởng
niệm ông.”
Chủ nghĩa tượng trưng - siêu thực:
-
Xuất hiện vào đầu XX, trở thành một
cuộc cách mạng trong thơ ca.
-
Thể hiện qua việc phá vỡ các khn
mẫu tư tưởng, đánh thức khát vọng
vươn dậy khỏi mọi trói buộc.
-
Hình tượng trong thơ mang tính chất
đa nghĩa, liên tưởng, giàu suy tư.
tự do mang phong
cách tượng trưng- siêu thực
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
2. Tác phẩm
- Xuất xứ
- Gar-xi-a lor-ca
 Thể thơ:

-Thể thơ

 12 dòng kế: Lor-ca với cái
•
chết oan khuất.

 6 dòng đầu: hình ảnh Lor-ca
– người nghệ só tự do, khát vọng
cách tân nghệ thuật.
I.TÌM HIỂU CHUNG

 Bố cục:

 còn lại: niềm xót thương Lor-
ca, suy tư về cuộc giải thoát và
giã từ của Lor-ca.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ
- Gar-xi-a Lor-ca
-Thể thơ
- Bố cục
Qua cảm nhận ban đầu, hãy nêu
nội dung bài thơ ? Theo em, bài
thơ được chia làm mấy phần?
Đàn ghi ta
(Tây Ban cầm)

Lời đề từ: “khi tơi chết

hãy chơn tơi với cây đàn”
♥ tình u nghệ thuật, lẽ sống
mà Lor-ca khơng thể rời xa.
♥ tình u Tổ quốc nồng nàn.
chơn cây đàn khơng có
nghĩa là phủ nhận mọi giá trị
sáng tạo nghệ thuật mà mong
muốn tương lai phải tiếp nối,
nhân lên.
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ
- Gar-xi-a Lor-ca
-Thể thơ
- Bố cục
II.ĐỌC-HIỂU VB
•
* Lời đề từ

di chúc:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1.Hình ảnh Lor-ca – người nghệ só tự do
với khát vọng cách tân trong khung cảnh
chính trò và nghệ thuật Tây Ban Nha:
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo chồng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh chống

trên n ngựa mỏi mòn
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ
- Gar-xi-a Lor-ca
-Thể thơ
- Bố cục
II.ĐỌC-HIỂU VB
•
* Lời đề từ
•
1. Hình ảnh Lor-ca –
người nghệ só tự do,
khát vọng cách tân
Tìm những hình ảnh tượng trưng và
cho biết những hình ảnh đó gợi cho em
điều gì?
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo chồng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh chống
trên n ngựa mỏi mòn
“những tiếng đàn” “bọt nước”
+
→ tiếng đàn hấp dẫn kỳ lạ : những
âm thanh có hình khối: tròn trịa,
mỏng manh nhưng khơng thể bị
tiêu diệt

1.Hình ảnh Lor-ca –người nghệ só tự do, khát vọng cách
tân nghệ thuật trong khung cảnh chính trò và nghệ thuật
Tây Ban Nha:
 áo chồng đỏ gắt gợi những đấu trường bò tót
gợi hình dung về một đấu trường đặc biệt
- Khát vọng dân chủ
- Khát vọng cách tân nghệ thuật
- Nền chính trị độc tài
- Nền nghệ thuật già nua
“lang thang, miền đơn độc,
vầng trăng chếnh chống,
n ngựa mỏi mòn, hát nghêu
ngao”:
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo chồng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh chống
trên n ngựa mỏi mòn
1.Hình ảnh Lor-ca – người nghệ só tự do, khát vọng
cách tân nghệ thuật
Người nghệ sĩ dân gian tự do, tài hoa, ơm ấp khát vọng
cách tân nghệ thuật và đấu tranh vì một nền dân chủ nhưng
lại rất mong manh như một kỵ sĩ đơn độc trên hành trình lý
tưởng ấy.
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ
- Gar-xi-a Lor-ca

-Thể thơ
- Bố cục
II.ĐỌC-HIỂU VB
•
* Lời đề từ
•
1. Hình ảnh Lor-ca –
người nghệ só tự do,
khát vọng cách tân
2. Lor-ca với cái chết oan khuất:
2.Lor-ca với cái chết
oan khuất:
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hồng
áo chồng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
Thân phận Lor-ca thể hiện qua những
hình ảnh nào? Tìm những biện pháp
nghệ thuật đặc sắc?
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cơ gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hồng

áo chồng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
- Hình ảnh vừa hiện thực, tượng trưng.
- Nghệ thuật:
 bi kịch của người nghệ sĩ cách tân trong thời đại bạo tàn.
 hốn dụ: “áo chồng bê bết đỏ”: gợi ra cảnh Lor-ca
bị hành hình đột ngột, bất ngờ cái chết bi thảm

đối lập: hát nghêu ngao áo chồng bê bết đỏ
khát vọng hiện thực
cái đẹp tàn ác
2. Lor-ca với cái chết oan khuất:
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
2.Lor-ca vôùi caùi cheát oan khuaát:
Trước cái chết của Lor-ca, tác giả đã khắc họa hình ảnh
tiếng đàn ghi ta có gì đặc biệt? Tìm những biện pháp nghệ
thuật thể hiện?
Tiếng ghi ta
Nâu Màu của vỏ đàn, của đất, của quê hương
Nỗi niềm hướng tới quê hương
Lá xanh Màu của sự sống tươi đẹp
Niềm tha thiết với cuộc sống
Tròn bọt nước vỡ tan
Ròng ròng máu chảy

Hình khối,
dòng
đau đớn

tiếng đàn hóa thân thành thân phận, linh hồn, trái tim
người nghệ sĩ Lor-ca.
vỡ oà, xót xa, tức tưởi
►âm thanh vỡ ra thành màu sắc, hình ảnh:
Hình ảnh tượng trưng, siêu thực:
2.Lor-ca vôùi caùi cheát oan khuaát:
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cơ gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy

Tiếng đàn của người nghệ sĩ Lor-ca trong khoảnh khắc bi
thương:
- niềm u tha thiết q hương, cuộc sống
- mang trong mình một tình u thủy chung
- nỗi đau đớn trước cái chết oan khuất
-nhân hóa
-ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
-hốn dụ
2.Lor-ca với cái chết oan khuất:
Nghệ thuật:
► tạo ấn tượng về cái chết đầy bi phẫn