BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC
VI VĂN LỶ
NGUYỄN TRƢỜNG TỘ VỚI
TƢ TƢỞNG CANH TÂN ĐẤT NƢỚC
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Sơn La, năm 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC
VI VĂN LỶ
NGUYỄN TRƢỜNG TỘ VỚI
TƢ TƢỞNG CANH TÂN ĐẤT NƢỚC
Chuyên ngành: Lịch sử Việt Nam
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn: ThS. Phí Thị Toan
Sơn La, năm 2014
LỜI CẢM ƠN
cô giáo trong Khoa S-
-
.
,
,
.
Sơn La, tháng 5 năm 2014
Vi Văn Lỷ
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
1
2
3
3
3
3
4. 4
4
. 4
4
6. 5
NỘI DUNG 6
Chƣơng 1: BỐI CẢNH LỊCH SỬ THẾ KỶ XIX VÀ THÂN THẾ CỦA
NGUYỄN TRƢỜNG TỘ 6
6
7
7
11
- 13
15
15
16
Chƣơng 2: TƢ TƢỞNG CANH TÂN ĐẤT NƢỚC CỦA NGUYỄN
TRƢỜNG TỘ 22
22
22
- 23
26
27
29
29
31
32
- 34
34
35
Chƣơng 3: MỘT VÀI NHẬN XÉT VỀ TƢ TƢỞNG CANH TÂN CỦA
NGUYỄN TRƢỜNG TỘ 38
38
40
41
47
KẾT LUẬN 52
TÀI LIỆU THAM KHẢO 54
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
. ,
2
V “Nguyễn Trường
Tộ với tư tưởng canh tân đất nước”
.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
“Những đề nghị cải cách của Nguyễn Trường Tộ cuối thế kỷ
XIX”, - -
“Sự phát triển tư tưởng ở Việt Nam từ thế kỷ XIX đến Cách
mạng tháng Tám”, Tập I -
“Tư tưởng canh tân đất nước dươ
́
i triều Nguyễn”
“Một số chuyên đề lịch sử Việt Nam”
3
“Nguyễn Trường Tộ nhà tư tưởng cách tân”,
: Nguyễn Trường Tộ - con
người và di thảo, Nguyễn Trường Tộ với vấn đề canh tân đất nước…
“Nguyễn Trường Tộ với tư
tưởng canh tân đất nước”
3. Đối tƣợng, nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
:
3.3. Phạm vi nghiên cứu
4
4. Cơ sở tƣ liệu và phƣơng pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở tư liệu
Tư tưởng canh tân đất nước dưới triều Nguyễn, Nguyễn Trường Tộ - Tập I,
Nguyễn Trường Tộ thời thế và tư duy cách tân, Nguyễn Trường Tộ - thực chất
con người và di thảo,…
4.2. Phương pháp nghiên cứu.
-
:
5. Đóng góp của Khóa Luận.
. :
5
6. Cấu trúc Khóa Luận
, , ,
2.
.
6
NỘI DUNG
Chƣơng 1
BỐI CẢNH LỊCH SỬ THẾ KỶ XIX
VÀ THÂN THẾ CỦA NGUYỄN TRƢỜNG TỘ
1.1. Tình hình thế giới thế kỉ XIX
40 -
7
1.2. Tình hình Việt Nam thế kỷ XIX
1.2.1. Tình hình kinh tế
Thứ nhất,
u, nhà
8
Thứ hai,
, . ,
, , ,
,
Thứ ba,
,
Thứ tư
9
“công nghiệp
tại gia”
nguyên l
tách kh
10
cho vua quan.
khô
c duy tân theo
11
thì
1.2.2. Tình hình chính trị
“bốn không” à: hành
“lưu quan”
12
“thống nhất ý thức”
,
,
,
. ,
,
, , tài chính
.
, . ,
,
.
13
ngoài.
Rõ
- 03 -
- 8 -
ã
- 6 -
-
1.2.3. Tình hình văn hóa - xã hội
Về văn hóa
Thứ nhất,
14
Thứ hai,
, . Các vua
Về xã hội,
làng xã. Gia Long,
15
,
-
-
1.3. Thân thế và sự nghiệp của Nguyễn Trƣờng Tộ
1.3.1. Quê hương và thân thế của Nguyễn Trường Tộ
n).
“Nguyễn
Trường Tộ tiên sinh tiểu sử”-
“Những đề nghị cải cách của Nguyễn Trường Tộ” và
“mất
16
ngày 10 tháng 10 năm Tự Đức 24…thọ 41 tuổi”
ói “thọ 41 tuổi”.
“Ông Tộ là người Đoài Giáp, người
ta quen gọi là Xã Đoài”
y 19 - 6 -
“Nguyễn Trường Tộ ở Đoài Giáp, huyện Hưng Nguyên”
Nh
“Ông Tộ là
người Đoài Giáp”
1.3.2. Sự nghiệp của Nguyễn Trường Tộ
óa -
17
“đại tài đại trí” và
Ô
“Núi này cao mấy
thước, rộng mấy tầm, cách cù lao Song Ngư mấy trượng?”.
“trường ôn”
Gia
ng có ghé
“… Chu du các nước, những điều mắt thấy tai nghe góp lại thành một
sự ích dụng lớn. Việc học quả là mênh mông, cao xa như thiên văn, thâm thúy
như địa lý, phiền toái như nhân sự, luật lịch, binh quyền, tạp giáo, dị nghệ, các
khoa cách tri, các môn thuật số không có cái gì tôi không khảo cứu về thế sự dọc
ngang tan hợp trong thiên hạ”[13; 29].
18
- 1863,
“giáo sĩ, giáo dân”,
Tháng 2 -
19
nh
“Tế cấp bát
điều” “Tế cấp bát điều”
kênh.
20
- Pháp;
thêm