Chuyên đề Ông lão đánh cá

Trao đổi về phơng pháp dạy bài
Trao đổi về phơng pháp dạy bài
hớng dẫn đọc thêm
hớng dẫn đọc thêm
A. Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
A. Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS

A. Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
A. Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
Lớp
Lớp
Tên văn bản
Tên văn bản
Tiết theo PPCT
Tiết theo PPCT
Số lợng
Số lợng
6
6
-
Bánh chng bánh giày
Bánh chng bánh giày
-
- Sự tích Hồ Gơm
- Sự tích Hồ Gơm
-
- Ông lão đánh cá và con cá vàng
- Ông lão đánh cá và con cá vàng
-
- Chân, tay, tai, mắt, miệng

- Chân, tay, tai, mắt, miệng
-
-Lơn cới áo mới
-Lơn cới áo mới
-
- Con hổ có nghĩa
- Con hổ có nghĩa
-
- Ma
- Ma
-
- Lòng yêu nớc
- Lòng yêu nớc
2
2
13
13
34,35
34,35
45
45
51
51
59
59
100
100
111
111
9 tiết

9 tiết
7
7
- Buổi chiều đứng ở Phủ Thiên Trờng trông ra
- Buổi chiều đứng ở Phủ Thiên Trờng trông ra
-
Sau phút chia li
Sau phút chia li
-


Xa ngắm thác núi L
Xa ngắm thác núi L
-
- Sài Gòn tôI yêu
- Sài Gòn tôI yêu
21
21
26
26
34
34
64
64
4 tiết
4 tiết
8
8
-
Muốn làm thằng Cuội

Muốn làm thằng Cuội
-
- Hai chữ nớc nhà
- Hai chữ nớc nhà
62
62
64
64
2 tiết
2 tiết
9
9
-
Khúc hát ru những em bé lớn trên lng mẹ
Khúc hát ru những em bé lớn trên lng mẹ
-
- Những đứa trẻ
- Những đứa trẻ
-
- Con cò
- Con cò
-
- Bến quê
- Bến quê
57
57
88,89
88,89
111,112
111,112

136,137
136,137
7 tiết
7 tiết

Trao đổi về phơng pháp dạy bài
Trao đổi về phơng pháp dạy bài
hớng dẫn đọc thêm
hớng dẫn đọc thêm
A.
A.
Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
Tổng hợp: Có tất cả 18 văn bản ở 4 khối lớp:
Tổng hợp: Có tất cả 18 văn bản ở 4 khối lớp:


+ Khối 6: 8 văn bản.
+ Khối 6: 8 văn bản.


+ Khối 7: 4 văn bản.
+ Khối 7: 4 văn bản.


+ Khối 8: 2 văn bản.
+ Khối 8: 2 văn bản.


+ Khối 9: 4 văn bản.

+ Khối 9: 4 văn bản.
Tổng số tiết dạy: 22
Tổng số tiết dạy: 22
- Số l*ợng văn bản h*ớng dẫn đọc thêm ở lớp 6 nhiều nhất, lớp 8 ít nhất.
- Số l*ợng văn bản h*ớng dẫn đọc thêm ở lớp 6 nhiều nhất, lớp 8 ít nhất.
- Số l*ợng văn bản đọc thêm tăng là do có một số văn bản từng đ*ợc dạy
- Số l*ợng văn bản đọc thêm tăng là do có một số văn bản từng đ*ợc dạy
theo cách Đọc -hiểu thông th*ờng nay đ chuyển sang đọc thêm.ã
theo cách Đọc -hiểu thông th*ờng nay đ chuyển sang đọc thêm.ã

Trao đổi về phơng pháp dạy bài h
Trao đổi về phơng pháp dạy bài h
ớng dẫn đọc thêm
ớng dẫn đọc thêm


A.
A.
Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
Thống kê các bài Hớng dẫn đọc thêm ở THCS
B. Đặc điểm của các tiết Hớng dẫn đọc thêm
B. Đặc điểm của các tiết Hớng dẫn đọc thêm
trong chơng trình:
trong chơng trình:
-Phong phú về thể loại,về phơng thức biểu đạt
-Phong phú về thể loại,về phơng thức biểu đạt
-Đa dạng về nội dung
-Đa dạng về nội dung

Trao đổi về phơng pháp dạy

Trao đổi về phơng pháp dạy
bài hớng dẫn đọc thêm
bài hớng dẫn đọc thêm
A. Thống kê các bài H*ớng dẫn đọc thêm ở THCS.
A. Thống kê các bài H*ớng dẫn đọc thêm ở THCS.
B. Đặc điểm của các tiết H*ớng dẫn đọc thêm trong ch*ơng trình.
B. Đặc điểm của các tiết H*ớng dẫn đọc thêm trong ch*ơng trình.
C.Những điều cần l*u ý khi dạy bài H*ớng dẫn đọc thêm.
C.Những điều cần l*u ý khi dạy bài H*ớng dẫn đọc thêm.
1. Cần tránh 2 quan điểm:
+ Coi tiết hớng dẫn đọc thêm chủ yếu là cho HS đọc văn bản
+Dạy tiết Hớng dẫn đọc thêm nh dạy các tiết Đọc hiểu văn
bản thông thờng
2. Hớng dẫn đọc thêm thực chất là 1 cách tiếp cận văn bản khác
với cách đọc- hiểu văn bản thông thờng :
+Thời gian dành cho phần hớng dẫn đọc nhiều hơn và GV h
ớng dẫn đọc chi tiết hơn.Đặc biệt với đối tợng học sinh lớp 6.
+Khi tìm hiểu truyện cần bám sát mục tiêu, yêu cầu bài dạy.Dựa trên
cơ sở là hệ thống câu hỏi SGK xây dựng các câu hỏi thảo luận giúp
HS nắm đợc những kiến thức trọng tâm quan trọng nhất ,không sa
vào phân tích chi tiết vụn vặt
+HS chủ động làm việc nhiều hơn ,đợc mở rộng liên hệ thực tế rồi
rút ra những bài học bổ ích cho bản thân

Tiến trình chung
Tiến trình chung
*Tổ chức và kiểm tra bài cũ (5 phút)
*Tổ chức và kiểm tra bài cũ (5 phút)
I Giới thiệu chung (3phút)
I Giới thiệu chung (3phút)

II Hớng dẫn Đọc- hiểu văn bản(25 phút)
II Hớng dẫn Đọc- hiểu văn bản(25 phút)


1 Hớng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích (15 phút)
1 Hớng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích (15 phút)


2 Hớng dẫn tìm hiểu truyện(10 phút)
2 Hớng dẫn tìm hiểu truyện(10 phút)
III Tổng kết(4 phút)
III Tổng kết(4 phút)
IV Luyện tập (6 phút)
IV Luyện tập (6 phút)
V Hớng dẫn về nhà(2 phút)
V Hớng dẫn về nhà(2 phút)

Ng÷ v¨n tiÕt 34, 35
Híng dÉn ®äc thªm:

Mục tiêu cần đạt
Mục tiêu cần đạt
-Giúp HS:
-Giúp HS:
+Hiểu đợc nội dung ý nghĩa của truyện cổ tích
+Hiểu đợc nội dung ý nghĩa của truyện cổ tích
+Nắm đợc biện pháp nghệ thuật chủ đạo và
+Nắm đợc biện pháp nghệ thuật chủ đạo và
một số chi tiết nghệ thuật đặc sắc tiêu biểu
một số chi tiết nghệ thuật đặc sắc tiêu biểu

của truyện.
của truyện.
+Kể lại đợc truyện.
+Kể lại đợc truyện.

Tiến trình bài giảng
Tiến trình bài giảng
1.
1.
Chuẩn bị : GV hớng dẫn HS đọc kĩ truyện và ghi lại
Chuẩn bị : GV hớng dẫn HS đọc kĩ truyện và ghi lại
1 cách ngắn gọn những lần ông lão ra biển gọi cá vàng
1 cách ngắn gọn những lần ông lão ra biển gọi cá vàng
và trả lời các câu hỏi của phần đọc hiểu văn bản
và trả lời các câu hỏi của phần đọc hiểu văn bản


2
2
Tổ chức
Tổ chức
3
3
Kiểm tra: sự chuẩn bị của học sinh
Kiểm tra: sự chuẩn bị của học sinh
4 Bài giảng
4 Bài giảng

i. Giới thiệu chung
i. Giới thiệu chung

- Truyện cổ tích dân gian Nga - Đức do A.Pu-
- Truyện cổ tích dân gian Nga - Đức do A.Pu-
skin kể lại bằng 205 câu thơ vào năm 1833.
skin kể lại bằng 205 câu thơ vào năm 1833.
- Vũ Đình Liên và Lê Trí Viễn dịch ra tiếng
- Vũ Đình Liên và Lê Trí Viễn dịch ra tiếng
Việt qua bản tiếng Pháp
Việt qua bản tiếng Pháp

ii. ®äc hiÓu v¨n b¶n–
ii. ®äc hiÓu v¨n b¶n–


1. Híng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chó
1. Híng dÉn ®äc vµ t×m hiÓu chó
thÝch.
thÝch.
2. Híng dÉn t×m hiÓu truyÖn

Lần
Lần
Mụ vợ
Mụ vợ
Ông lão
Ông lão
Biển cả
Biển cả
Cá vàng
Cá vàng
Đòi hỏi

Đòi hỏi
Thái độ
Thái độ
Hãy ghi lại những lần ông lão ra biển gọi Cá
vàng bằng cách lựa chọn những từ ngữ ngắn
gọn,chính xác điền vào bảng sau:
Phiếu học tập

Không nói
Không nói
gì, lặn mất.
gì, lặn mất.
Nổi sóng
Nổi sóng
ầm ầm,
ầm ầm,
giông tố
giông tố
Lại đi ra
Lại đi ra
biển
biển
Nổi cơn thịnh
Nổi cơn thịnh
nộ, đuổi, bắt
nộ, đuổi, bắt
Long vơng
Long vơng
5
5

Trời phù hộ
Trời phù hộ
lão
lão
Nổi sóng
Nổi sóng
mù mịt
mù mịt
Lủi thủi
Lủi thủi
ra biển
ra biển
Nổi cơn lôi
Nổi cơn lôi
đình, mắng tát
đình, mắng tát
Nữ hoàng
Nữ hoàng
4
4
Trời sẽ phù
Trời sẽ phù
hộ cho ông
hộ cho ông
Nổi sóng
Nổi sóng
dữ dội
dữ dội
Lóc cóc
Lóc cóc

ra biển
ra biển
Mắng nh tát
Mắng nh tát
nớc vào mặt
nớc vào mặt
Nhất phẩm
Nhất phẩm
phu nhân
phu nhân
3
3
Tôi kêu trời
Tôi kêu trời
phù hộ cho
phù hộ cho
Nổi sóng
Nổi sóng
Lại đi ra
Lại đi ra
biển
biển
Quát to hơn
Quát to hơn
Cái nhà
Cái nhà
rộng
rộng
2
2

Thái độ
Thái độ
Đòi hỏi
Đòi hỏi
Cá vàng
Cá vàng
Biển cả
Biển cả
Ông lão
Ông lão
Mụ vợ
Mụ vợ
Lần
Lần
1
Cái máng
Cái máng
lợn
lợn
Mắng:
Mắng:
đồ ngốc
đồ ngốc
Đi ra
Đi ra
biển
biển
Gợn sóng
Gợn sóng
êm ả

êm ả
Tôi sẽ
Tôi sẽ
giúp ông
giúp ông

a. Nh©n vËt mô vî

Câu hỏi thảo luận
Câu hỏi thảo luận


1.Nhân
1.Nhân
vật mụ vợ có hai thói xấu nổi bật là lòng tham và
vật mụ vợ có hai thói xấu nổi bật là lòng tham và
sự bội bạc.Lòng tham ấy thể hiện qua những lần đòi
sự bội bạc.Lòng tham ấy thể hiện qua những lần đòi
hỏi của mụ nh thế nào?
hỏi của mụ nh thế nào?
2. Cùng với những đòi hỏi là thái độ bội bạc của mụ với
chồng .Sự bội bạc ấy đã tăng lên nh thế nào?Khi nào sự
bội bạc ấy lên đến tột cùng?

* Tham lam
* Tham lam
- ThÓ hiÖn qua 5 lÇn ®ßi hái:
- ThÓ hiÖn qua 5 lÇn ®ßi hái:
+ LÇn 1: c¸i m¸ng lîn míi
+ LÇn 2: mét c¸i nhµ réng

+ LÇn 3: muèn lµm nhÊt phÈm phu nh©n
+ LÇn 4: muèn lµm n÷ hoµng
+ LÇn 5: muèn lµm Long V"¬ng, b¾t c¸
vµng hÇu h¹.

+ Lần1+2:
+ Lần1+2:


đòi hỏi của cải vật chất
đòi hỏi của cải vật chất
(tăng lên)
(tăng lên)
+
+
Lần 3:
Lần 3:
đòi hỏi của cải và danh
đòi hỏi của cải và danh
vọng
vọng
+
+
Lần 4:
Lần 4:


đòi hỏi danh vọng, quyền
đòi hỏi danh vọng, quyền
lực

lực
+
+
Lần 5:
Lần 5:
đòi hỏi quyền uy nh"ng
đòi hỏi quyền uy nh"ng
không có thật và một quyền phép vô
không có thật và một quyền phép vô
hạn
hạn



* §ßi hái ngµy mét t¨ng, t¨ng
m·i kh«ng cã ®iÓm dõng
* Lßng tham kh«ng ®¸y

*
*
Béi b¹c
Béi b¹c
-
-
§èi víi chång:
§èi víi chång:

+ Th¸i ®é béi b¹c cña mô
ngµy cµng t¨ng

. Lần 1:
. Lần 1:


Mắng chồng đồ ngốc
Mắng chồng đồ ngốc
. Lần 2:
. Lần 2:


quát to hơn (đồ ngu)
quát to hơn (đồ ngu)
. Lần 3:
. Lần 3:


mắng nh" tát n"ớc
mắng nh" tát n"ớc
. Lần 4:
. Lần 4:


giận dữ, nổi trận lôi
giận dữ, nổi trận lôi
đình, tát vào mặt ông lão
đình, tát vào mặt ông lão
. Lần 5:
. Lần 5:

nổi cơn thịnh nộ, bắt
nổi cơn thịnh nộ, bắt
ông
ông


* Lòng tham càng tăng thì thái độ của
mụ đối với chồng càng trở nên tàn
nhẫn, mất hết tính ngời.
- Bắt cá vàng hầu hạ,gạt bỏ ông lão.

Sự bội bạc lên đến tột cùng.







Mụ vợ bị trừng trị đích
Mụ vợ bị trừng trị đích
đáng.
đáng.




* Nghệ thuật: Lặp lại tăng
* Nghệ thuật: Lặp lại tăng
tiến.

tiến.

Câu hỏi thảo luận
Câu hỏi thảo luận


1.Em có nhận xét gì về nhân vật ông lão ?
1.Em có nhận xét gì về nhân vật ông lão ?
2. Mỗi lần ông lão ra biển gọi Cá vàng là một lần cảnh
biển thay đổi. Cảnh biển đã thay đổi nh thế nào? Vì sao
cảnh biển lại thay đổi nh vậy?
3. Cá vàng đã trừng trị mụ vợ vì tội tham lam hay bội
bạc?Nêu ý nghĩa tợng trng của hình tợng cá vàng?



b. Nh©n vËt «ng l·o:
b. Nh©n vËt «ng l·o:
- HiÒn lµnh, tèt bông vµ cã
- HiÒn lµnh, tèt bông vµ cã
phÇn nhu nhîc.
phÇn nhu nhîc.





+ Lần 1:
+ Lần 1:

Biển gợn sóng êm ả
Biển gợn sóng êm ả
+ Lần 2:
+ Lần 2:


Biển nổi sóng
Biển nổi sóng
+ Lần 3:
+ Lần 3:


Nổi sóng dữ dội
Nổi sóng dữ dội
+ Lần 4:
+ Lần 4:


Nổi sóng mù mịt
Nổi sóng mù mịt
+ Lần 5:
+ Lần 5:


Cơn dông tố kinh khủng kéo đến,
Cơn dông tố kinh khủng kéo đến,
mặt biển nổi sóng ầm ầm.
mặt biển nổi sóng ầm ầm.
c.Nhân vật biển xanh