Tiet 24 ĐỘT BIEN GEN

Kh¸c th êng thÕ nµy
gäi lµ g×?

Chương IV: Biến dị
B
i
ế
n

d
ị

d
i

t
r
u
y
ề
n
B
i
ế
n

d
ị

k
h
ô
n
g

d
i

t
r
u
y
ề
n
B
i
ế
n

d
ị

t
ổ

h
ợ
p
Đột biến

T
h
ư
ờ
n
g

b
i
ế
n
Đột biến nhiễm sắc thể
Đột biến gen

tiÕt 23: §ét biÕn gen
Đột biến gen là
gì?
Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau
X
A
T
G
T
a
G
T
A
X
A
Đoạn gen (a) có tổng bao nhiêu cặp

nuclêôtit
Trình tự của các cặp nuclêôtit?
-
T – G – A – T – X –

- A – X – T – A – G –

A
T
A
T
T A
G X
X
G
A
T
T A
G X
T A
X
G
A
T
T A
G X
T A
X
G
T A

G X
T A
X
G
T A
G X
T A
ba
c
d
H21.1. Một số dạng đột biến gen

G
X
Đoạn
ADN
Số cặp
nuclêôtit
Điểm khác so
với đoạn (a)
Đặt tên dạng biến đổi
b
c
d
X
G
A
T
T A
G

X
T A
a
X
G
A
T
T A
G X
T A
X
G
A
T
T
A
G X
T A
T A
X
G
T A
G
X
T A
d
c
b
4
6

5
Mất cặp X -G
Thêm cặp T - A
Thay cặp A -T
bằng cặp G - X
Mất một cặp nuclêôtit
Thêm một cặp nuclêôtit
Thay cặp nuclêôtit này
Bằng cặp nuclêôtit khác
Quan sát hình và hoàn thành nội dung bảng sau
Th¶o luËn nhãm
hoµn thµnh phiÕu
häc tËp

M
ộ
t

c
ặ
p

N
u
M
ộ
t

s
ố

c
ặ
p

N
u
M
ấ
t

m
ộ
t

c
ặ
p

N
u
T
h
ê
m

m
ộ
t

c
ặ
p

N
u
T
h
a
y

t
h
ế

c
ặ
p

N
u
.
B
i
ế
n

đ
ổ
i

c
ấ
u

t
r
ú
c

g
e
n

D
ạ
n
g

đ
ộ
t

b
i
ế
n
Có những dạng đột biến gen nào?
Đột biến gen là gì?
Đột biến gen

K
h
á
i

n
i
ệ
m
Nguyên nhân

Hãy nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?

Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối
loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh
hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ
thể.
Bên trong: Quá trình sinh lý, sinh hóa nội bào bị rối
loạn. VD: như sai sót trong quá trình nhân đôi ADN.

Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng
rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
Máy bay Mỹ rải chất độc
da cam
Bên ngoài: Ảnh hưởng của các tác nhân vật lý,
hóa học. VD: như tia phóng xạ, tia tử ngoại, thuốc
trừ sâu DDT …

Nhà máy hạt nhân
Thử vũ khí hạt nhân

Sử dụng thuốc trừ sâu
Rác thải

Một số đột biến gen
Bệnh bạch tạng
Câm , điếc bẩm sinh
Bé bốn chân

Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra các đột
biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí, hóa học.

D
ạ
n
g

đ
ộ
t

b
i
ế
n
Đột biến gen
K
h
á
i

n
i
ệ
m
N
g
u
y
ê
n

n
h
â
n
T
r
o
n
g

đ
i
ề
u

k
i
ệ
n

t
ự

n
h
i
ê
n
B
ê
n

t
r
o
n
g
B
ê
n

n
g
o
à
i
P
h
ó

n
g

x
ạ
T
h
u
ố
c

s
â
u
V
a
i

t
r
ò

Quan sát các hình dưới đây và cho biết đột biến nào có
hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc
đối với con người?
Có lợi
Có hại
Có hại
H21.4. Đột biến gen ở
cây lúa(b)làm cây cứng

và nhiều bông hơn ở
giống gốc (a)
H21.2. Đột biến gen làm
mất khả năng tổng hợp
diệp lục của cây mạ (màu
trắng)
H21.3. Lợn con có
đầu và chân sau dị
dạng

Tay bÞ dÞ d¹ng
§ét biÕn cã h¹i
§ét biÕn cã h¹i
Cam không hạt
§ét biÕn cã h¹i§ét biÕn cã l iợ
§ét biÕn cã l iợ
Lúa thơm cho năng suất cao

H u qu c a đ t bi n genậ ả ủ ộ ế
Cã h¹i

H u qu c a đ t bi n genậ ả ủ ộ ế
Cã h¹i

Cã h¹i

Cã h¹i

M t s bi n d có l iộ ố ế ị ợ

- Đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình th ờng
có hại cho bản thân sinh vật vì chúng phá
bỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen
đã qua quá trình chọn lọc tự nhiên và
duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên,
gây ra rối loạn trong quá trình tổng hợp
Protêin.
- Một số đột biến gen có lợi cho bản thân
sinh vật và con ng ời có ý nghĩa trong
trồng trọt và chăn nuôi

D
ạ
n
g

đ
ộ
t

b
i
ế
n
Đột biến gen
K
h
á
i

n
i
ệ
m
N
g
u
y
ê
n

n
h
â
n
T
r
o
n
g

đ
i
ề
u

k
i
ệ
n

t
ự

n
h
i
ê
n
B
ê
n

t
r
o
n
g
B
ê
n

n
g
o
à
i
P
h
ó

n
g

x
ạ
T
h
u
ố
c

s
â
u
V
a
i

t
r
ò
c
ó

h
ạ
i
c
ó

l
ợ
i
.

Bài tập
Một gen có A= 600 Nu, G = 900Nu. Đã xảy ra đột biến gì
trong các tr ờng hợp sau
A. Nếu khi đột biến, gen đột biến có A= 601 Nu
G = 900 Nu
B. Nếu khi đột biến, gen đột biến có A= 599 Nu,
G = 901 Nu
C. Nếu khi đột biến, gen đột biến có A= 599 Nu,
G = 900 Nu
Thay thế một cặp Nu
Thêm một cặp Nu
Mất một cặp Nu

Dặn dò
H c b i tr l i c©u ọ à ả ờ
h i SGKỏ