Bài giảng về thanh toán chứng khoán

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
1
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
Mục tiêu:
Cung cấp kiến thức cơ bản về TTCK – hình thức huy động
vốn trực tiếp của thị trường tài chính với những đặc trưng
riêng biệt, đã và đang dần trở thành một kênh huy động vốn
có tính ưu việt hơn trong thời đại hiện nay.
Kết cấu:
Sự ra đời và phát triển
Khái niệm
Phân loại
Chủ thể tham gia
Vai trò
TTCK thế giới và Việt Nam

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
2
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.1.Khái quát sự ra đời và phát triển
1453, phiên “chợ” đầu tiên được tổ chức tại Vanber – Bruges, Bỉ.
1547, giao dịch CK được chuyển tới Anvers (Bỉ).
Từ thế kỷ 16 – 19, TTCK hình thành và phát triển ở Anh, Pháp, Ý, Đức,
Mỹ và một số nước Bắc Âu.
1875 – 1913, TTCK phát triển mạnh mẽ cùng với sự phát triển của nền
kinh tế.
1914 – 1929, bắt đầu chiến tranh TG làm cho TTCK lâm vào khủng
hoảng nặng nề.

Sau chiến tranh TG 2 – 1987, TTCK bắt đầu hồi phục và phát triển
mạnh.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
3
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.1.Khái quát sự ra đời và phát triển (tt)
1987, TTCK lâm vào cuộc khủng hoảng nặng nề hơn lần trước, kinh
tế thế giới suy sụp kiệt quệ. Nhưng sau đó 2 năm bước vào thập niên
90, TTCK lại hồi phục và đi vào ổn định.
1997, TTCK rơi vào cuộc khủng hoảng tài chính, sau đó hồi phục và
phát triển đến 2007.
2007, TTCK rơi vào cuộc khủng hoảng mới, bắt nguồn từ cuộc khủng
hoảng tín dụng nhà đất của Mỹ

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
4
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.2.Khái niệm TTCK
Bursa (Latinh): là một thị trường có tổ chức và hoạt động có điều khiển.
Longman Dictionary Business English: là một thị trường có tổ chức, là
nơi các chứng khoán được mua bán tuân theo những quy tắc đã được ấn
định.

TTCK (Securities Market) là thuật ngữ dùng để chỉ cơ chế hoạt động
giao dịch mua bán chứng khoán dài hạn như trái phiếu, cổ phiếu, chứng
chỉ quỹ đầu tư, chứng khoán phái sinh.


Chứng khoán: giấy tờ có giá, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của
người sở hữu đối với tài sản hoặc vốn của chủ thể phát hành.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
5
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.2.Khái niệm TTCK (tt)

Bản chất
TTCK là nơi diễn ra các hoạt động giao dịch mua bán hầu hết các loại
giấy tờ có giá trung và dài hạn.
-
TTCK là nơi phân phối lại các nguồn vốn tiết kiệm từ chủ thể thặng dư
sang chủ thể thiếu vốn.
-
TTCK là định chế tài chính trực tiếp.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
6
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
Câu hỏi
So sánh TTCK với:
-
Thị trường hàng hoá
-
Thị trường sức lao động
-
Thị trường trí tuệ

-
Thị trường tiền gửi
-
Thị trường ngoại tệ
-
Thị trường bất động sản
-
Thị trường vàng

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
7
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK

Khác biệt
1.Khái niệm, bản chất
2. Cấu trúc
3. Hàng hoá giao dịch
4. Cơ chế hình thành giá
5. Thanh toán, tất toán giao dịch
6. Quản lý nhà nước
7. Chủ thể tham gia giao dịch

Giống
-
Luật pháp
-
Yếu tố con người
-
Công nghệ

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
8
1.3.1
TT trái phiếu
TT cổ phiếu
TT CK phái
sinh
1.3.2
 Primary Market
TT sơ cấp/TT cấp 1

Secondary Market
TT thứ cấp/
TT cấp 2
1.3.3
SGDCK
(TT tập trung)
TT OTC
(TT phi tập
trung)
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.3.Phân loại thị trường chứng khoán
Hàng hoá
Luân chuyển vốn HT tổ chức

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
9
CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.3.2.Phân loại theo quá trình luân chuyển vốn
a, TT sơ cấp hay TT cấp 1 (Primary Market)
Thị trường mua bán chứng khoán mới phát hành.
Vai trò:
-
Chứng khoán hoá nguồn vốn.
-
Thực hiện quá trình chu chuyển tài chính trực tiếp.
Đặc điểm:
Huy động vốn cho nhà phát hành.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
10
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.3.2.Phân loại theo quá trình luân chuyển vốn (tt)
b, TT thứ cấp hay TT cấp 2 (Secondary Market)
TT giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ
cấp.
Vai trò:
-
Xác định giá chứng khoán.
-
Đảm bảo tính thanh khoản cho các chứng khoán có giá.
Đặc điểm
Vốn luân chuyển giữa những nhà đầu tư trên thị trường.
Nguyên tắc: Cạnh tranh tự do, giá CK do cung cầu quyết định.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh

11
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.4.Các chủ thể tham gia TTCK
1.4.1.Chủ thể phát hành
-
Chính phủ và chính quyền địa phương.
-
Công ty/ Doanh nghiệp.
-
Các tổ chức tài chính.
1.4.2.Nhà đầu tư
- Nhà đầu tư cá nhân.
- Nhà đầu tư có tổ chức.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
12
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.4.Các chủ thể tham gia TTCK (tt)
1.4.3.Cơ quan quản lý và giám sát hoạt động của TTCK
-
Uỷ ban Chứng khoán
-
Sở giao dịch chứng khoán
-
Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán
1.4.4.Các tổ chức có liên quan
-
Tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ chứng khoán

-
Các tổ chức hỗ trợ
-
Các công ty đánh giá hệ số tín nhiệm

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
13
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.5.Vai trò của TTCK
-
Tạo tính thanh khoản cho các chứng khoán.
-
Đánh giá hoạt động của các doanh nghiệp.
-
Hỗ trợ và thúc đẩy các công ty cổ phần ra đời và phát triển.
-
Thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
14
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.6.Giới thiệu một số TTCK trên thế giới
-
TTCK Mỹ
-
TTCK Nhật Bản
-

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
15
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
1.7.TTCK Việt Nam

Gv. Nguyễn Mai Quỳnh Anh
16
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ TTCK
Câu hỏi thảo luận:
Nhiều người cho rằng: TTCK là một “sòng bạc lớn”. Ý kiến của các
bạn thế nào?