Chuyên đề dạy và học Tập làm văn lớp 5

CHUYÊN Đ :Ề
CHUYÊN Đ :Ề
D Y VÀ H CẠ Ọ
D Y VÀ H CẠ Ọ
T P LÀM VĂN L P 5Ậ Ớ
T P LÀM VĂN L P 5Ậ Ớ


TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ THỊ XUYẾN


I/
I/
N i dung ch ng trìnhộ ươ
N i dung ch ng trìnhộ ươ
:
:
N i dung ch ng trình t p làm văn l p 5 g m :ộ ươ ậ ớ ồ
N i dung ch ng trình t p làm văn l p 5 g m :ộ ươ ậ ớ ồ
+ T c nh ả ả
+ T c nh ả ả
14 ti t ế
14 ti t ế
+ T ng i ả ườ
+ T ng i ả ườ

12 ti t ế
12 ti t ế
+ Báo cáo th ng kê ố
+ Báo cáo th ng kê ố
2 ti t ế
2 ti t ế
+ Làm đ n ơ
+ Làm đ n ơ


3 ti t ế
3 ti t ế
+ Làm biên b n ả
+ Làm biên b n ả


3 ti t ế
3 ti t ế
+ Thuy t trình tranh lu n ế ậ
+ Thuy t trình tranh lu n ế ậ
2 ti t ế
2 ti t ế
+ L p CT ho t đ ng ậ ạ ộ
+ L p CT ho t đ ng ậ ạ ộ


3 ti t ế
3 ti t ế
+ T p vi t đo n đ i tho i ậ ế ạ ố ạ
+ T p vi t đo n đ i tho i ậ ế ạ ố ạ

3 ti t ế
3 ti t ế
+ Ôn t p CT l p 4 ậ ớ
+ Ôn t p CT l p 4 ậ ớ
20 ti t (Trong đó có 3 ế
20 ti t (Trong đó có 3 ế
ti t KC) ế
ti t KC) ế




Ngoài vi c cung c p m t s ki n th c m i ệ ấ ộ ố ế ứ ớ
Ngoài vi c cung c p m t s ki n th c m i ệ ấ ộ ố ế ứ ớ
n i dung d y h c TLV l p 5 còn có các bài ôn ộ ạ ọ ớ
n i dung d y h c TLV l p 5 còn có các bài ôn ộ ạ ọ ớ
t p nh m c ng c , h th ng hoá nh ng ki n ậ ằ ủ ố ệ ố ữ ế
t p nh m c ng c , h th ng hoá nh ng ki n ậ ằ ủ ố ệ ố ữ ế
th c đã h c v văn k chuy n, văn miêu t ứ ọ ề ể ệ ả
th c đã h c v văn k chuy n, văn miêu t ứ ọ ề ể ệ ả
( t đ v t, t cây c i, t con v t) đã h c ả ồ ậ ả ố ả ậ ọ ở
( t đ v t, t cây c i, t con v t) đã h c ả ồ ậ ả ố ả ậ ọ ở
l p 4.ớ
l p 4.ớ


III/ Các lo i bài h c : ạ ọ
III/ Các lo i bài h c : ạ ọ

Ch ng trình TLV l p 5 đ c c th hoá ươ ớ ượ ụ ể
Ch ng trình TLV l p 5 đ c c th hoá ươ ớ ượ ụ ể
trong SGK TV5 ch y u qua 2 lo i bài h c, ủ ế ạ ọ
trong SGK TV5 ch y u qua 2 lo i bài h c, ủ ế ạ ọ
t ng t nh SGK TV4 đó là lo i bài hình ươ ự ư ở ạ
t ng t nh SGK TV4 đó là lo i bài hình ươ ự ư ở ạ
thành ki n th c và lo i bài luy n t p th c ế ứ ạ ệ ậ ự
thành ki n th c và lo i bài luy n t p th c ế ứ ạ ệ ậ ự
hành.
hành.




1.
1.
Lo i bài hình thành ki n th c ạ ế ứ
Lo i bài hình thành ki n th c ạ ế ứ
:
:


Đ c c u trúc theo 3 ph n :ượ ấ ầ
Đ c c u trúc theo 3 ph n :ượ ấ ầ
+ Nh n xét ậ
+ Nh n xét ậ
+ Ghi nh ớ
+ Ghi nh ớ
+ Luy n t p ệ ậ
+ Luy n t p ệ ậ

Nh m cung c p các ki n th c làm văn, giúp h c ằ ấ ế ứ ọ
Nh m cung c p các ki n th c làm văn, giúp h c ằ ấ ế ứ ọ
sinh có nh ng hi u bi t v văn k chuy n, miêu t ữ ể ế ề ể ệ ả
sinh có nh ng hi u bi t v văn k chuy n, miêu t ữ ể ế ề ể ệ ả
nh : C u t o c a bài văn k chuy n, miêu t cách ư ấ ạ ủ ể ệ ả
nh : C u t o c a bài văn k chuy n, miêu t cách ư ấ ạ ủ ể ệ ả
vi t đo n và phát tri n ý cho đo n văn k chuy n, ế ạ ể ạ ể ệ
vi t đo n và phát tri n ý cho đo n văn k chuy n, ế ạ ể ạ ể ệ
miêu t , cách quan sát l p dàn ý cho bài văn t ả ậ ả
miêu t , cách quan sát l p dàn ý cho bài văn t ả ậ ả
c nh, nh ng hi u bi t v m c đích giao ti p và ả ữ ể ế ề ụ ế
c nh, nh ng hi u bi t v m c đích giao ti p và ả ữ ể ế ề ụ ế
hoàn c nh giao ti p đ t o l p các lo i văn b n ả ế ể ạ ậ ạ ả
hoàn c nh giao ti p đ t o l p các lo i văn b n ả ế ể ạ ậ ạ ả
thông d ng nh báo cáo th ng kê, biên b n l p CT ụ ư ố ả ậ
thông d ng nh báo cáo th ng kê, biên b n l p CT ụ ư ố ả ậ
ho t đ ng, thuy t trình,tranh lu n.ạ ộ ế ậ
ho t đ ng, thuy t trình,tranh lu n.ạ ộ ế ậ


2.
2.
Lo i bài luy n t p th c hành : ạ ệ ậ ự
Lo i bài luy n t p th c hành : ạ ệ ậ ự
Th ng g m 2-3 bài t p nh ho c 1 đ bài ườ ồ ậ ỏ ặ ề
Th ng g m 2-3 bài t p nh ho c 1 đ bài ườ ồ ậ ỏ ặ ề
TLV kèm g i ý th c hành luy n t p theo hai ợ ự ệ ậ
TLV kèm g i ý th c hành luy n t p theo hai ợ ự ệ ậ

hình th c : nói, vi t . ứ ế
hình th c : nói, vi t . ứ ế
Nh m rèn các kĩ năng ti p nh n t o l p ằ ế ậ ạ ậ
Nh m rèn các kĩ năng ti p nh n t o l p ằ ế ậ ạ ậ
văn b n giúp h c sinh đ c hoàn thi n các kĩ ả ọ ượ ệ
văn b n giúp h c sinh đ c hoàn thi n các kĩ ả ọ ượ ệ
năng quan sát, tìm ý, l p dàn ý, vi t đo n, ậ ế ạ
năng quan sát, tìm ý, l p dàn ý, vi t đo n, ậ ế ạ
vi t bài, liên k t đo n trong bài, vi t m t văn ế ế ạ ế ộ
vi t bài, liên k t đo n trong bài, vi t m t văn ế ế ạ ế ộ
b n thông d ng (làm báo cáo th ng kê, l p ả ụ ố ậ
b n thông d ng (làm báo cáo th ng kê, l p ả ụ ố ậ
biên b n, l p CT ho t đ ng, thuy t trình, ả ậ ạ ộ ế
biên b n, l p CT ho t đ ng, thuy t trình, ả ậ ạ ộ ế
tranh lu n… ) ậ
tranh lu n… ) ậ


IV. M t s đi m c n l u ý khi d y các lo i bài ộ ố ể ầ ư ạ ạ
IV. M t s đi m c n l u ý khi d y các lo i bài ộ ố ể ầ ư ạ ạ
h c :ọ
h c :ọ
1- D y bài hình thành ki n th c TLV.ạ ế ứ
1- D y bài hình thành ki n th c TLV.ạ ế ứ


Cũng nh l p 4, ư ở ớ
Cũng nh l p 4, ư ở ớ
bài hình thành ki n th c TLV ế ứ
bài hình thành ki n th c TLV ế ứ

l p 5 có c u t o 3 ph n : Ph n nh n xét - GV ớ ấ ạ ầ ầ ậ
l p 5 có c u t o 3 ph n : Ph n nh n xét - GV ớ ấ ạ ầ ầ ậ
h ng d n, HS tr l i các câu h i và làm các bài t p ướ ẫ ả ờ ỏ ậ
h ng d n, HS tr l i các câu h i và làm các bài t p ướ ẫ ả ờ ỏ ậ
đ rútể
đ rútể




ra ghi nh - yêu c u hs đ c và h c thu c t i l p. ớ ầ ọ ọ ộ ạ ớ
ra ghi nh - yêu c u hs đ c và h c thu c t i l p. ớ ầ ọ ọ ộ ạ ớ
Ph n lu n t p - GV h ng d n HS v n d ng ki n ầ ỵệ ậ ướ ẫ ậ ụ ế
Ph n lu n t p - GV h ng d n HS v n d ng ki n ầ ỵệ ậ ướ ẫ ậ ụ ế
th c ph n ghi nh đ th c hành nói, vi t c ng c ứ ở ầ ớ ể ự ế ủ ố
th c ph n ghi nh đ th c hành nói, vi t c ng c ứ ở ầ ớ ể ự ế ủ ố
ghi nh .ớ
ghi nh .ớ




GV c n t p trung vào nh ng yêu c u c b n, có ầ ậ ữ ầ ơ ả
GV c n t p trung vào nh ng yêu c u c b n, có ầ ậ ữ ầ ơ ả
bi n pháp d y h c linh ho t, tránh kéo dài th i gian ệ ạ ọ ạ ờ
bi n pháp d y h c linh ho t, tránh kéo dài th i gian ệ ạ ọ ạ ờ
và gây không khí n ng n trong ti t d y .ặ ề ế ạ
và gây không khí n ng n trong ti t d y .ặ ề ế ạ
Đ i v i các bài d y có văn b n làm ng li u đ ố ớ ạ ả ữ ệ ể
Đ i v i các bài d y có văn b n làm ng li u đ ố ớ ạ ả ữ ệ ể

khai thác hình thành ki n th c TLV ho c bài t p có ế ứ ặ ậ
khai thác hình thành ki n th c TLV ho c bài t p có ế ứ ặ ậ
s l ng ch khá nhi u, bài có nhi u câu h i ho c ố ượ ữ ề ề ỏ ặ
s l ng ch khá nhi u, bài có nhi u câu h i ho c ố ượ ữ ề ề ỏ ặ
bài t p c n có nhi u th i gian đ th c hi n, GV ậ ầ ề ờ ể ự ệ
bài t p c n có nhi u th i gian đ th c hi n, GV ậ ầ ề ờ ể ự ệ
không nên t p trung nhi u th i gian vào vi c đ c văn ậ ề ờ ệ ọ
không nên t p trung nhi u th i gian vào vi c đ c văn ậ ề ờ ệ ọ
b n thành ti ng mà c n chú tr ng th c hành kĩ năng ả ế ầ ọ ự
b n thành ti ng mà c n chú tr ng th c hành kĩ năng ả ế ầ ọ ự
đ c hi u ; t p trung gi i quy t nh ng bài t p, câu ọ ể ậ ả ế ữ ậ
đ c hi u ; t p trung gi i quy t nh ng bài t p, câu ọ ể ậ ả ế ữ ậ
h i tr ng tâm ; tìm cách gi m đ khó c a bài t p cho ỏ ọ ả ộ ủ ậ
h i tr ng tâm ; tìm cách gi m đ khó c a bài t p cho ỏ ọ ả ộ ủ ậ
HS d th c hi n .ễ ự ệ
HS d th c hi n .ễ ự ệ




* T tu n 1 đ n tu n 11 c a l p 5. HS đ c ừ ầ ế ầ ủ ớ ượ
* T tu n 1 đ n tu n 11 c a l p 5. HS đ c ừ ầ ế ầ ủ ớ ượ
h c ki u bài t c nh. S ti t h c dành cho ọ ể ả ả ố ế ọ
h c ki u bài t c nh. S ti t h c dành cho ọ ể ả ả ố ế ọ
ki u bài này là 14 trong đó có m t ti t các em ể ộ ế
ki u bài này là 14 trong đó có m t ti t các em ể ộ ế
đ c h c hình thành ki n th c ượ ọ ế ứ
đ c h c hình thành ki n th c ượ ọ ế ứ
C u t o c a bài ấ ạ ủ
C u t o c a bài ấ ạ ủ

văn t c nhả ả
văn t c nhả ả
, còn l i là 9 ti t luy n t p, 2 ti t ạ ế ệ ậ ế
, còn l i là 9 ti t luy n t p, 2 ti t ạ ế ệ ậ ế
làm bài vi t (ki m tra) và 2 ti t tr bài.ế ể ế ả
làm bài vi t (ki m tra) và 2 ti t tr bài.ế ể ế ả


T l p 4, hs đã đ c h c c u t o c a bài văn t ừ ớ ượ ọ ấ ạ ủ ả
T l p 4, hs đã đ c h c c u t o c a bài văn t ừ ớ ượ ọ ấ ạ ủ ả
đ v t, t cây c i, con v t. B i v y, lên l p 5, ồ ậ ả ố ậ ở ậ ớ
đ v t, t cây c i, con v t. B i v y, lên l p 5, ồ ậ ả ố ậ ở ậ ớ
các em không quá b ng , khó khăn khi h c v ở ỡ ọ ề
các em không quá b ng , khó khăn khi h c v ở ỡ ọ ề
c u t o c a bài văn t c nh. Vì th khi d y ấ ạ ủ ả ả ế ạ
c u t o c a bài văn t c nh. Vì th khi d y ấ ạ ủ ả ả ế ạ
bài này, bên c nh vi c v n d ng các bi n pháp ạ ệ ậ ụ ệ
bài này, bên c nh vi c v n d ng các bi n pháp ạ ệ ậ ụ ệ
d y h c các bài hình thành ki n th c … GV ạ ọ ế ứ
d y h c các bài hình thành ki n th c … GV ạ ọ ế ứ
nên giúp hs liên h , ti p n i v i nh ng ki n ệ ế ố ớ ữ ế
nên giúp hs liên h , ti p n i v i nh ng ki n ệ ế ố ớ ữ ế
th c, k năng có liên quan mà các em đã đ c ứ ỹ ượ
th c, k năng có liên quan mà các em đã đ c ứ ỹ ượ
h c l p 4.ọ ở ớ
h c l p 4.ọ ở ớ


2- D y bài luy n t p th c hành : ạ ệ ậ ự
2- D y bài luy n t p th c hành : ạ ệ ậ ự

GV c n n m v ng trình đ c a h c sinh ầ ắ ữ ộ ủ ọ
GV c n n m v ng trình đ c a h c sinh ầ ắ ữ ộ ủ ọ
đ gi i quy t nh ng khó khăn mà các em ể ả ế ữ
đ gi i quy t nh ng khó khăn mà các em ể ả ế ữ
th ng g p nh : Ch a bi t v n d ng ki n ườ ặ ư ư ế ậ ụ ế
th ng g p nh : Ch a bi t v n d ng ki n ườ ặ ư ư ế ậ ụ ế
th c đã h c đ làm bài ; ch a có c s đ t o ứ ọ ể ư ơ ở ể ạ
th c đã h c đ làm bài ; ch a có c s đ t o ứ ọ ể ư ơ ở ể ạ
l p m t s lo i văn b n thông th ng ( VD : ậ ộ ố ạ ả ườ
l p m t s lo i văn b n thông th ng ( VD : ậ ộ ố ạ ả ườ
Làm văn b n, làm đ n … ) đ gi i quy t ả ơ ể ả ế
Làm văn b n, làm đ n … ) đ gi i quy t ả ơ ể ả ế
nh ng khó khăn trên, ữ
nh ng khó khăn trên, ữ
GV có th giúp HS n m ể ắ
GV có th giúp HS n m ể ắ
đ c th t các thao tác c n th c hi n khi ượ ứ ự ầ ự ệ
đ c th t các thao tác c n th c hi n khi ượ ứ ự ầ ự ệ
làm bài t p ; h ng d n h c sinh nh c l i ậ ướ ẫ ọ ắ ạ
làm bài t p ; h ng d n h c sinh nh c l i ậ ướ ẫ ọ ắ ạ
ki n th c đã h c có liên quan làm c s cho ế ứ ọ ơ ở
ki n th c đã h c có liên quan làm c s cho ế ứ ọ ơ ở
bài luy n t p ; làm m u m t ph n và g i m ệ ậ ẫ ộ ầ ợ ở
bài luy n t p ; làm m u m t ph n và g i m ệ ậ ẫ ộ ầ ợ ở
b ng câu h i cho h c sinh d a vào đó mà th c ằ ỏ ọ ự ự
b ng câu h i cho h c sinh d a vào đó mà th c ằ ỏ ọ ự ự
hi n ệ
hi n ệ
.
.

D y các bài t p vi t đo n đ i tho i, GV cũng ạ ậ ế ạ ố ạ
D y các bài t p vi t đo n đ i tho i, GV cũng ạ ậ ế ạ ố ạ
c n s d ng tri t đ bi n pháp g i ý b ng câu ầ ử ụ ệ ể ệ ợ ằ
c n s d ng tri t đ bi n pháp g i ý b ng câu ầ ử ụ ệ ể ệ ợ ằ
h i, bi n pháp làm m u đ d n d t HS luy n ỏ ệ ẫ ể ẫ ắ ệ
h i, bi n pháp làm m u đ d n d t HS luy n ỏ ệ ẫ ể ẫ ắ ệ
t p, tăng c ng tính tr c quan và phát huy cao ậ ườ ự
t p, tăng c ng tính tr c quan và phát huy cao ậ ườ ự
đ năng l c c a t ng đ i t ng HS, nh t là ộ ự ủ ừ ố ượ ấ
đ năng l c c a t ng đ i t ng HS, nh t là ộ ự ủ ừ ố ượ ấ
nh ng em ti p thu ch m ữ ế ậ
nh ng em ti p thu ch m ữ ế ậ
.
.


IV/ Nh ng ph ng pháp d y h c đ c v n ữ ươ ạ ọ ượ ậ
IV/ Nh ng ph ng pháp d y h c đ c v n ữ ươ ạ ọ ượ ậ
d ng có hi u qu trong d y h c TLV l p 5 . ụ ệ ả ạ ọ ở ớ
d ng có hi u qu trong d y h c TLV l p 5 . ụ ệ ả ạ ọ ở ớ
Phân môn t p làm văn là phân môn ậ
Phân môn t p làm văn là phân môn ậ
đ
đ
òi h i h c ỏ ọ
òi h i h c ỏ ọ
sinh phát huy cao đ trí tu và c m xúc đ th c hi n ộ ệ ả ể ự ệ
sinh phát huy cao đ trí tu và c m xúc đ th c hi n ộ ệ ả ể ự ệ

các yêu c u bài h c, chính vì v y ng i d y c n bi t ầ ọ ậ ườ ạ ầ ế
các yêu c u bài h c, chính vì v y ng i d y c n bi t ầ ọ ậ ườ ạ ầ ế
v n d ng các PPDH thích h p đ khuy n khích HS ậ ụ ợ ể ế
v n d ng các PPDH thích h p đ khuy n khích HS ậ ụ ợ ể ế
b c l trí tu và c m xúc c a mình trong các ngôn ộ ộ ệ ả ủ
b c l trí tu và c m xúc c a mình trong các ngôn ộ ộ ệ ả ủ
b n mà các em t o l p tuỳ theo m i lo i bài h c đ ả ạ ậ ỗ ạ ọ ể
b n mà các em t o l p tuỳ theo m i lo i bài h c đ ả ạ ậ ỗ ạ ọ ể
gi d y đ t hi u qu . ờ ạ ạ ệ ả
gi d y đ t hi u qu . ờ ạ ạ ệ ả


1 . Đ i v i lo i bài ti p nh n và t o l p văn b n miêu ố ớ ạ ế ậ ạ ậ ả
1 . Đ i v i lo i bài ti p nh n và t o l p văn b n miêu ố ớ ạ ế ậ ạ ậ ả
t bài hình thành ki n th c GV c n l a ch n ả ở ế ứ ầ ự ọ
t bài hình thành ki n th c GV c n l a ch n ả ở ế ứ ầ ự ọ
PPDH thích h p đ h ng d n h c sinh khai thác ợ ể ướ ẫ ọ
PPDH thích h p đ h ng d n h c sinh khai thác ợ ể ướ ẫ ọ
đúng và trúng ph n ki n th c th hi n văn b n ầ ế ứ ể ệ ở ả
đúng và trúng ph n ki n th c th hi n văn b n ầ ế ứ ể ệ ở ả
thu c yêu c u c a bài h c ộ ầ ủ ọ
thu c yêu c u c a bài h c ộ ầ ủ ọ
tránh sa đà khai thác t t c ấ ả
tránh sa đà khai thác t t c ấ ả
nh ng n i dung ki n th c có trong đo n văn bài văn ữ ộ ế ứ ạ
nh ng n i dung ki n th c có trong đo n văn bài văn ữ ộ ế ứ ạ
đó
đó
. Vì v y GV ph i h ng d n HS bi t quan sát ậ ả ướ ẫ ế
. Vì v y GV ph i h ng d n HS bi t quan sát ậ ả ướ ẫ ế

phân tích văn b n có ch n l c, ả ọ ọ
phân tích văn b n có ch n l c, ả ọ ọ
t p trung khai thác n i ậ ộ
t p trung khai thác n i ậ ộ
dung tr ng tâm c a bài, bi t sàng l c, bi t g t đi, ọ ủ ế ọ ế ạ
dung tr ng tâm c a bài, bi t sàng l c, bi t g t đi, ọ ủ ế ọ ế ạ
nh ng n i dung không thu c đ i t ng c a gi h cữ ộ ộ ố ượ ủ ờ ọ
nh ng n i dung không thu c đ i t ng c a gi h cữ ộ ộ ố ượ ủ ờ ọ


thì m i tránh đ c s n ng n v ki n th c, đ m ớ ượ ự ặ ề ề ế ứ ả
thì m i tránh đ c s n ng n v ki n th c, đ m ớ ượ ự ặ ề ề ế ứ ả
b o th i gian cho phépả ờ
b o th i gian cho phépả ờ


c a ti t h c . ủ ế ọ
c a ti t h c . ủ ế ọ


2.
2.
Đ i v i lo i bài ti p nh n và t o l p các văn ố ớ ạ ế ậ ạ ậ
Đ i v i lo i bài ti p nh n và t o l p các văn ố ớ ạ ế ậ ạ ậ
b n thông d ngả ụ
b n thông d ngả ụ


( làm đ n, làm báo cáo th ng kê, làm ơ ố
( làm đ n, làm báo cáo th ng kê, làm ơ ố

biên b n, l p CT ho t đ ng ) ch yêu c u các em ghi ả ậ ạ ộ ỉ ầ
biên b n, l p CT ho t đ ng ) ch yêu c u các em ghi ả ậ ạ ộ ỉ ầ
nh m u văn b n, c u trúc, th th c c a văn b n đ ớ ẫ ả ấ ể ứ ủ ả ể
nh m u văn b n, c u trúc, th th c c a văn b n đ ớ ẫ ả ấ ể ứ ủ ả ể
khi c n các em có th th c hành . V i lo i bài này, ầ ể ự ớ ạ
khi c n các em có th th c hành . V i lo i bài này, ầ ể ự ớ ạ
GV c n v n d ng các PPDH nh : PP tr c quan ( HS ầ ậ ụ ư ự
GV c n v n d ng các PPDH nh : PP tr c quan ( HS ầ ậ ụ ư ự
đ c quan sát các văn b n m u ), PP phân tích ngôn ượ ả ẫ
đ c quan sát các văn b n m u ), PP phân tích ngôn ượ ả ẫ
ng ( HS đ c phân tích c u trúc, đ c đi m c a các ữ ượ ấ ặ ể ủ
ng ( HS đ c phân tích c u trúc, đ c đi m c a các ữ ượ ấ ặ ể ủ
văn b n m u ), PP rèn luy n theo m u ( HS d a theo ả ẫ ệ ẫ ự
văn b n m u ), PP rèn luy n theo m u ( HS d a theo ả ẫ ệ ẫ ự
văn b n m u đ t o l p văn b n t ng t ), PP th c ả ẫ ể ạ ậ ả ươ ự ự
văn b n m u đ t o l p văn b n t ng t ), PP th c ả ẫ ể ạ ậ ả ươ ự ự
hành giao ti p ( HS đ c đ t vào tình hu ng gi đ nh ế ượ ặ ố ả ị
hành giao ti p ( HS đ c đ t vào tình hu ng gi đ nh ế ượ ặ ố ả ị
đ t o l p văn b n và s d ng văn b n ….) ph i ể ạ ậ ả ử ụ ả ố
đ t o l p văn b n và s d ng văn b n ….) ph i ể ạ ậ ả ử ụ ả ố
h p h p lý v i PP thuy t trình, th o lu nợ ợ ớ ế ả ậ
h p h p lý v i PP thuy t trình, th o lu nợ ợ ớ ế ả ậ
.
.


V/ M t s đi m c n chú ý khi th c hi n ộ ố ể ầ ự ệ
V/ M t s đi m c n chú ý khi th c hi n ộ ố ể ầ ự ệ
ch ng trình : ươ
ch ng trình : ươ

Ch ng trình TLV l p 5 đ c xây d ng trên c ươ ớ ượ ự ơ
Ch ng trình TLV l p 5 đ c xây d ng trên c ươ ớ ượ ự ơ
s k th a, phát tri n ch ng trình cũ, n i ti p n i ở ế ừ ể ươ ố ế ộ
s k th a, phát tri n ch ng trình cũ, n i ti p n i ở ế ừ ể ươ ố ế ộ
dung ch ng trình các l p d i và liên thông v i CT ươ ớ ướ ớ
dung ch ng trình các l p d i và liên thông v i CT ươ ớ ướ ớ
làm văn các l p trên quan đi m tích h p trên n n ở ớ ể ợ ề
làm văn các l p trên quan đi m tích h p trên n n ở ớ ể ợ ề
t ng v n d ng lý thuy t ho t đ ng giao ti p. Căn c ả ậ ụ ế ạ ộ ế ứ
t ng v n d ng lý thuy t ho t đ ng giao ti p. Căn c ả ậ ụ ế ạ ộ ế ứ
vào m c đích d y TLV l p 5, t đ c đi m n i dung ụ ạ ớ ừ ặ ể ộ
vào m c đích d y TLV l p 5, t đ c đi m n i dung ụ ạ ớ ừ ặ ể ộ
ch ng trình đ c c th hoá qua t ng bài h c c ươ ượ ụ ể ừ ọ ụ
ch ng trình đ c c th hoá qua t ng bài h c c ươ ượ ụ ể ừ ọ ụ
th , quá trình tri n khai d y TLV l p 5 có m t s ể ể ạ ớ ộ ố
th , quá trình tri n khai d y TLV l p 5 có m t s ể ể ạ ớ ộ ố
đi m c n chú ý. ể ầ
đi m c n chú ý. ể ầ




Tr ng tâm ch ng trình TLV l p 5 là giúp hs luy n ọ ươ ớ ệ
Tr ng tâm ch ng trình TLV l p 5 là giúp hs luy n ọ ươ ớ ệ
t p thành th o các k năng vi t đo n, vi t bài (v i ậ ạ ỹ ế ạ ế ớ
t p thành th o các k năng vi t đo n, vi t bài (v i ậ ạ ỹ ế ạ ế ớ
văn miêu t , k chuy n); nâng cao luy n t p th c ả ể ệ ệ ậ ự
văn miêu t , k chuy n); nâng cao luy n t p th c ả ể ệ ệ ậ ự
hành văn làm đ n … ; m r ng luy n t p cách vi t ơ ở ộ ệ ậ ế
hành văn làm đ n … ; m r ng luy n t p cách vi t ơ ở ộ ệ ậ ế

các đo n văn, trong đó có đo n đ i tho i và làm quen ạ ạ ố ạ
các đo n văn, trong đó có đo n đ i tho i và làm quen ạ ạ ố ạ
v i m t s lo i văn thu c ki u văn b n đi u hànhớ ộ ố ạ ộ ể ả ề
v i m t s lo i văn thu c ki u văn b n đi u hànhớ ộ ố ạ ộ ể ả ề


sau này hs đ c h c ti p các l p trên. S đa d ng ượ ọ ế ở ớ ự ạ
sau này hs đ c h c ti p các l p trên. S đa d ng ượ ọ ế ở ớ ự ạ
c a các lo i văn đ c d y trong ch ng trình s t o ủ ạ ượ ạ ươ ẽ ạ
c a các lo i văn đ c d y trong ch ng trình s t o ủ ạ ượ ạ ươ ẽ ạ
cho hs có nhi u c h i đ có th ch đ ng trong h c ề ơ ộ ể ể ủ ộ ọ
cho hs có nhi u c h i đ có th ch đ ng trong h c ề ơ ộ ể ể ủ ộ ọ
t p trong giao ti p. Song đi u này cũng s đ a đ n ậ ế ề ẽ ư ế
t p trong giao ti p. Song đi u này cũng s đ a đ n ậ ế ề ẽ ư ế
không ít khó khăn đ i v i giáo viên trong quá trình ố ớ
không ít khó khăn đ i v i giáo viên trong quá trình ố ớ
d y h c, b i s đ i m i v n i dung cũng đ ng th i ạ ọ ở ự ổ ớ ề ộ ồ ờ
d y h c, b i s đ i m i v n i dung cũng đ ng th i ạ ọ ở ự ổ ớ ề ộ ồ ờ
là s đ i v i v ph ng pháp ti p c n. ự ổ ớ ề ươ ế ậ
là s đ i v i v ph ng pháp ti p c n. ự ổ ớ ề ươ ế ậ




M t khác m i bài h c c th trong SGK ặ ỗ ọ ụ ể
M t khác m i bài h c c th trong SGK ặ ỗ ọ ụ ể
đ u có th đ a đ n cho hs s ti p nh n ki n ề ể ư ế ự ế ậ ế
đ u có th đ a đ n cho hs s ti p nh n ki n ề ể ư ế ự ế ậ ế
th c - k năng b ng nhi u con đ ng khác ứ ỹ ằ ề ườ
th c - k năng b ng nhi u con đ ng khác ứ ỹ ằ ề ườ

nhau. Đi u này r t phù h p v i tâm lý l a tu i ề ấ ợ ớ ứ ổ
nhau. Đi u này r t phù h p v i tâm lý l a tu i ề ấ ợ ớ ứ ổ
HS ti u h c nh ng l i ể ọ ư ạ
HS ti u h c nh ng l i ể ọ ư ạ
đòi h i ng i gv s ỏ ở ườ ự
đòi h i ng i gv s ỏ ở ườ ự
linh ho t trong quá trình t ch c m t gi h c ạ ổ ứ ộ ờ ọ
linh ho t trong quá trình t ch c m t gi h c ạ ổ ứ ộ ờ ọ
c th sao cho đ t đ c m c tiêu bài h c đ t ụ ể ạ ượ ụ ọ ặ
c th sao cho đ t đ c m c tiêu bài h c đ t ụ ể ạ ượ ụ ọ ặ
ra.
ra.




Đ i v i v êc d y văn miêu t (t c nh, t ố ớ ị ạ ả ả ả ả
Đ i v i v êc d y văn miêu t (t c nh, t ố ớ ị ạ ả ả ả ả
ng i), GV không nên sa vào d y t m t ng ườ ạ ỉ ỉ ừ
ng i), GV không nên sa vào d y t m t ng ườ ạ ỉ ỉ ừ
c nh, t ng ng i mà quan tr ng h n là mang ả ừ ườ ọ ơ
c nh, t ng ng i mà quan tr ng h n là mang ả ừ ườ ọ ơ
đ n cho hs cách t , cách quan sát, tìm và s p ế ả ắ
đ n cho hs cách t , cách quan sát, tìm và s p ế ả ắ
x p ý trong quan sát, bi t tri n khai m i ý đ ế ế ể ỗ ể
x p ý trong quan sát, bi t tri n khai m i ý đ ế ế ể ỗ ể
nói ho c vi t thành đo n, bi t s p x p các ý ặ ế ạ ế ắ ế
nói ho c vi t thành đo n, bi t s p x p các ý ặ ế ạ ế ắ ế
đ vi t thành bài; bi t v n d ng ki n th c v ể ế ế ậ ụ ế ứ ề
đ vi t thành bài; bi t v n d ng ki n th c v ể ế ế ậ ụ ế ứ ề

các phép liên k t câu trong bài, các cách n i các ế ố
các phép liên k t câu trong bài, các cách n i các ế ố
v câu ghép đ vi t đo n, bài.ế ể ế ạ
v câu ghép đ vi t đo n, bài.ế ể ế ạ






Đ HS có th ch đ ng khi vi t bài, GV giúp ể ể ủ ộ ế
Đ HS có th ch đ ng khi vi t bài, GV giúp ể ể ủ ộ ế
HS nh n bi t đ c cách vi t t ng lo i đo n và ậ ế ượ ế ừ ạ ạ
HS nh n bi t đ c cách vi t t ng lo i đo n và ậ ế ượ ế ừ ạ ạ
cách n i k t các đo n trong bài : (VD : Đo n ố ế ạ ạ
cách n i k t các đo n trong bài : (VD : Đo n ố ế ạ ạ
m bài, các đo n thân bài; đo n m bài ; các ở ạ ở ạ ở
m bài, các đo n thân bài; đo n m bài ; các ở ạ ở ạ ở
đo n thân bài và đo n k t bài. Ví d , đo n ạ ở ạ ế ụ ạ
đo n thân bài và đo n k t bài. Ví d , đo n ạ ở ạ ế ụ ạ
m bài th ng có tính ch t gi i thi u chung v ở ườ ấ ớ ệ ề
m bài th ng có tính ch t gi i thi u chung v ở ườ ấ ớ ệ ề
đ i t ng đ c t , ho c k … và n t ng ố ượ ượ ả ặ ể ấ ượ
đ i t ng đ c t , ho c k … và n t ng ố ượ ượ ả ặ ể ấ ượ
c a ng i t (k ) v đ i t ng đó ). Ho c ủ ườ ả ể ề ố ượ ặ
c a ng i t (k ) v đ i t ng đó ). Ho c ủ ườ ả ể ề ố ượ ặ
ph n thân bài là ph n chính c a bài văn bao ầ ầ ủ
ph n thân bài là ph n chính c a bài văn bao ầ ầ ủ
g m nhi u đo n văn liên k t v i nhau, m i ồ ề ạ ế ớ ỗ
g m nhi u đo n văn liên k t v i nhau, m i ồ ề ạ ế ớ ỗ

đo n văn ch a đ ng m t ý. ạ ứ ự ộ
đo n văn ch a đ ng m t ý. ạ ứ ự ộ


Sau khi tìm đ c m t ý cho bài GV giúp ượ ộ
Sau khi tìm đ c m t ý cho bài GV giúp ượ ộ
HS phát tri n các ý đ vi t thành t ng đo n. ể ể ế ừ ạ
HS phát tri n các ý đ vi t thành t ng đo n. ể ể ế ừ ạ
Vi c phát tri n ý thành đo n l i khi t o l p ệ ể ạ ờ ạ ậ
Vi c phát tri n ý thành đo n l i khi t o l p ệ ể ạ ờ ạ ậ
bài văn s giúp HS tránh đ c hi n t ng li t ẽ ượ ệ ượ ệ
bài văn s giúp HS tránh đ c hi n t ng li t ẽ ượ ệ ượ ệ
kê chi ti t trong khi t và đ ng th i h n ch ế ả ồ ờ ạ ế
kê chi ti t trong khi t và đ ng th i h n ch ế ả ồ ờ ạ ế
đ c vi c t mà nh k , ho c k l . ượ ệ ả ư ể ặ ể ể
đ c vi c t mà nh k , ho c k l . ượ ệ ả ư ể ặ ể ể
Đo n ạ
Đo n ạ
trong m t bài văn c a hs có th ch vài 3 câu, ộ ủ ể ỉ
trong m t bài văn c a hs có th ch vài 3 câu, ộ ủ ể ỉ
cũng có th 5, 7 câu tuỳ thu c n i dung đang ể ộ ộ
cũng có th 5, 7 câu tuỳ thu c n i dung đang ể ộ ộ
tri n khai nh ng ph i v n đ m b o nh ng ể ư ả ẫ ả ả ữ
tri n khai nh ng ph i v n đ m b o nh ng ể ư ả ẫ ả ả ữ
yêu c u c b n c a m t đo n văn.ầ ơ ả ủ ộ ạ
yêu c u c b n c a m t đo n văn.ầ ơ ả ủ ộ ạ


Ch ng trình gi i thi u m t lo i văn m i là ươ ớ ệ ộ ạ ớ
Ch ng trình gi i thi u m t lo i văn m i là ươ ớ ệ ộ ạ ớ

t p ậ
t p ậ
vi t đo n đ i tho iế ạ ố ạ
vi t đo n đ i tho iế ạ ố ạ
, giúp hs rèn luy n cách vi t m t ệ ế ộ
, giúp hs rèn luy n cách vi t m t ệ ế ộ
đo n văn theo ki u đ i tho i gi a các nhân v t.ạ ể ố ạ ữ ậ
đo n văn theo ki u đ i tho i gi a các nhân v t.ạ ể ố ạ ữ ậ
Đo n l i đ i tho i trong k ch không ph i đ đ c ạ ờ ố ạ ị ả ể ọ
Đo n l i đ i tho i trong k ch không ph i đ đ c ạ ờ ố ạ ị ả ể ọ
mà đ nói ho c có th đ trình di n. ể ặ ể ể ễ
mà đ nói ho c có th đ trình di n. ể ặ ể ể ễ
L i văn đ i ờ ố
L i văn đ i ờ ố
tho i d hi u ng n g n. Vì th , dung l ng các s ạ ễ ể ắ ọ ế ượ ự
tho i d hi u ng n g n. Vì th , dung l ng các s ạ ễ ể ắ ọ ế ượ ự
ki n th ng h n ch nh ng r t logic, cô đ ng. M t ệ ườ ạ ế ư ấ ọ ặ
ki n th ng h n ch nh ng r t logic, cô đ ng. M t ệ ườ ạ ế ư ấ ọ ặ
khác ngôn ng đ i tho i mang tính hành đ ng ch ữ ố ạ ộ ứ
khác ngôn ng đ i tho i mang tính hành đ ng ch ữ ố ạ ộ ứ
không ph i ngôn ng miêu t , nó đòi h i súc tích d ả ữ ả ỏ ễ
không ph i ngôn ng miêu t , nó đòi h i súc tích d ả ữ ả ỏ ễ
hi u gi n d . Khi h ng d n h c sinh t p vi t đo n ể ả ị ướ ẫ ọ ậ ế ạ
hi u gi n d . Khi h ng d n h c sinh t p vi t đo n ể ả ị ướ ẫ ọ ậ ế ạ
đ i tho i GV c n l u ý HS đi m khác nhau v ngôn ố ạ ầ ư ể ề
đ i tho i GV c n l u ý HS đi m khác nhau v ngôn ố ạ ầ ư ể ề
ng kữ
ng kữ
ể
ể

chuy n và ngôn ng k chệ ữ ị
chuy n và ngôn ng k chệ ữ ị
.
.


V i ớ
V i ớ
văn thuy t trình tranh lu nế ậ
văn thuy t trình tranh lu nế ậ
GV c n giúp h c ầ ọ
GV c n giúp h c ầ ọ
sinh th y nh ng yêu c u và đi u ki n c n có trong ấ ữ ầ ề ệ ầ
sinh th y nh ng yêu c u và đi u ki n c n có trong ấ ữ ầ ề ệ ầ
quá trình trình bày trong m t v n đ , quá trình ng i ộ ấ ề ườ
quá trình trình bày trong m t v n đ , quá trình ng i ộ ấ ề ườ
nói có m t ý ki n đ d n đ n m t k t lu n đ c ộ ế ể ẫ ế ộ ế ậ ượ
nói có m t ý ki n đ d n đ n m t k t lu n đ c ộ ế ể ẫ ế ộ ế ậ ượ
g i là l p lu n. ọ ậ ậ
g i là l p lu n. ọ ậ ậ
L p lu n th ng có 2 ph n : Ph n ậ ậ ườ ầ ầ
L p lu n th ng có 2 ph n : Ph n ậ ậ ườ ầ ầ
trình bày các lý do, ph n trình bày các lý lu nầ ậ
trình bày các lý do, ph n trình bày các lý lu nầ ậ
. Trong
. Trong
quá trình GV
quá trình GV
l u ý HS nên l p đ c ng cho bài ư ậ ề ươ
l u ý HS nên l p đ c ng cho bài ư ậ ề ươ

thuy t trình đ tránh nói lan man, không trúng vào ế ể
thuy t trình đ tránh nói lan man, không trúng vào ế ể
v n đ c n trao đ i. Ng đi u đ c s d ng trong ấ ề ầ ổ ữ ệ ượ ử ụ
v n đ c n trao đ i. Ng đi u đ c s d ng trong ấ ề ầ ổ ữ ệ ượ ử ụ
quá trình thuy t trình, tranh lu n t nhiên, bi t nh n ế ậ ự ế ấ
quá trình thuy t trình, tranh lu n t nhiên, bi t nh n ế ậ ự ế ấ
m nh nh ng t quan tr ngạ ữ ừ ọ
m nh nh ng t quan tr ngạ ữ ừ ọ
.
.


Đ i v i ố ớ
Đ i v i ố ớ
lo i văn làm biên b nạ ả
lo i văn làm biên b nạ ả
,
,
giáo viên
giáo viên
l u ý ư
l u ý ư
h c sinh n m v ng c u trúc c a m t biên b nọ ắ ữ ấ ủ ộ ả
h c sinh n m v ng c u trúc c a m t biên b nọ ắ ữ ấ ủ ộ ả


(bao g m nh ng n i dung c th c a t ng ồ ữ ộ ụ ể ủ ừ
(bao g m nh ng n i dung c th c a t ng ồ ữ ộ ụ ể ủ ừ
ph n, cách trình bày văn b n). ầ ả
ph n, cách trình bày văn b n). ầ ả

N i dung thông ộ
N i dung thông ộ
tin ghi trong biên b n ph i chính xác, rõ ràng, ả ả
tin ghi trong biên b n ph i chính xác, rõ ràng, ả ả
đ y đ , ng n g n, t ng minhầ ủ ắ ọ ườ
đ y đ , ng n g n, t ng minhầ ủ ắ ọ ườ
.
.