Bài 37 Máy biến thế vật lý 9

PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN GÒ VẤP
TRƯỜNG THCS TÂY SƠN
Giaùo aùn Vaät Lyù 9
Giáo viên: Phạm Thị Liên Châu
Lớp:

Câu 1. Để truyền đi cùng một công
suất điện, nếu đường dây tải điện dài
gấp đôi thì công suất hao phí vì tỏa
nhiệt sẽ:
A. tăng 2 lần.
B. tăng 4 lần.
C. giảm 2 lần.
D. không tăng, không giảm.

Câu 2. Trên cùng một đường dây dẫn
tải đi cùng một công suất điện, nếu dùng
dây dẫn có tiết diện tăng gấp đôi thì công
suất hao phí vì tỏa nhiệt sẽ:
A. tăng 2 lần.
B. giảm 2 lần.
C. tăng 4 lần.
D. giảm 4 lần.

KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 3. Truyền tải điện năng đi xa thì có
những biện pháp nào làm giảm hao phí
điện năng trên đường dây tải điện? Biện
pháp nào tối ưu nhất ?

 Có hai biện pháp: giảm điện trở
của dây dẫn và tăng hiệu điện thế đặt
vào hai đầu đường dây.
 Biện pháp tối ưu nhất là: tăng
hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường
dây.

BÀI 37
Làm thế nào để truyền điện
năng từ các nhà máy thủy
điện đến nơi tiêu thụ ?

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo: hình 37.1 SGK.
- Hai cuộn dây (cuộn sơ
cấp và cuộn thứ cấp ) có
số vòng khác nhau, đặt
cách điện với nhau.
- Một lõi sắt (hay thép)
có pha Silic, chung cho
cả hai cuộn dây.

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I.Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo.
2. Nguyên tắc hoạt động.
C1. Nếu đặt vào hai đầu của một
cuộn dây (gọi là cuộn sơ cấp) một hiệu
điện thế xoay chiều thì bóng đèn mắc

ở hai đầu cuộn dây kia (gọi là cuộn sơ
cấp) có sáng lên không ? Tại sao ?

C1. Nếu đặt vào hai đầu của một cuộn dây
(gọi là cuộn sơ cấp) một hiệu điện thế xoay
chiều thì bóng đèn mắc ở hai đầu dây kia (gọi
là cuộn sơ cấp) có sáng lên không ? Tại sao ?
2. Nguyên tắc hoạt động.
Trả lời: Có sáng. Vì khi đặt hai dầu cuộn
sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều thì tạo
ra trong cuộn dây đó một dòng điện xoay
chiều. Lõi sắt bị nhiễm từ trở thành một nam
châm có từ trường biến thiên  số đường
sức từ của từ trường xuyên qua tiết diện S
của cuộn thứ cấp biến thiên  trong cuộn
dây thứ cấp xuất hiện dòng điện cảm ứng
 Làm cho đèn sáng.

C2. Hiệu điện thế xuất hiện ở hai đầu cuộn
thứ cấp cũng là hiện điện thế xoay chiều. Tại
sao ?
2. Nguyên tắc hoạt động.
Trả lời: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một
hiệu điện thế xoay chiều thì trong cuộn dây đó
có dòng điện xoay chiều. Từ trường trong lõi
sắt luân phiên tăng giảm  số đường sức từ
của từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn
thứ cấp luân phiên tăng giảm  Kết quả trong
cuộn dây thứ cấp xuất hiện dòng điện xoay
chiều  một dòng điện xoay chiều phải do một

hiệu điện thế xoay chiều gây ra  Do đó ở hai
đầu cuộn thứ cấp có hiệu điện thế xoay chiều

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I.Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo.
- Hai cuộn dây (cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp ) có
số vòng khác nhau, đặt cách điện với nhau.
- Một lõi sắt (hay thép) có pha Silic, chung cho cả
hai cuộn dây.
2. Nguyên tắc hoạt động.
- Đặt một hiệu điện thế xoay chiều
vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến
thế thì ở hai đầu cuộn thứ cấp xuất
hiện hiệu điện thế xoay chiều.

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II. Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của
máy biến thế.
Cuộn sơ cấp
Số vòng dây: n
1
(vòng)

Hiệu điện thế: U
1
(V)

Cuộn thứ cấp
Số vòng dây: n
2
(vòng)

Hiệu điện thế: U
2
(V)

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II. Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của
máy biến thế.
1. Quan sát. ( bảng 1 )
Kết quả đo
Lần thí nghiệm
U
1
(V) U
2
(V) n
1
(vòng) n
2
(vòng)
1 3
2 3
3 9

I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II.Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy
biến thế.
1. Quan sát. (bảng 1)
C3. Căn cứ vào bảng số liệu trên, hãy rút ra
nhận xét về mối quan hệ giữa hiệu điện thế U
đặt vào hai đầu các cuộn dây của máy biến
thế và số vòng dây của các cuộn tương ứng.
Trả lời: Hiệu điện thế ở hai đầu mỗi
cuộn dây của máy biến thế tỉ lệ với số
vòng dây của các cuộn tương ứng.
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II.Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy
biến thế.
1. Quan sát.
2. Kết luận.
- Tỉ số giữa hiệu điện thế ở hai đầu các
cuộn dây của máy biến thế bằng tỉ số giữa
các vòng của các cuộn dây tương ứng.
- Công thức:
2
1
2
1
n

n
U
U
=
+ Khi n
1
>n
2
thì U
1
>U
2
, ta có máy hạ thế.
+ Khi n
1
<n
2
thì U
1
<U
2
, ta có máy tăng thế.

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II.Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy
biến thế.
III. Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây
tải điện.

+ Nơi nào đặt máy tăng thế ?
+ Nơi nào đặt máy hạ thế ?

BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
IV. Vận dụng.
C4. Một máy biến thế dùng trong nhà cần phải
hạ hiệu điện thế từ 220V xuống còn 6V và 3V.
Cuộn sơ cấp có 4000 vòng. Tính số vòng của các
cuộn thứ cấp tương ứng.
+TH
1
: U
2
= 6V, Áp dụng:
 n
2
= 109 vòng

+TH
2
: U
2
= 6V, Áp dụng:
 n
2
= 54 vòng

2
1

2
1
n
n
U
U
=
2
1
2
1
n
n
U
U
=
Giải
Tóm tắt
U
1
= 220V
n
1
= 4000 vòng
+TH
1
: U
2
= 6V,
n

2
= ?
+TH
1
: U
2
= 3V,
n
2
= ?

Đặt một hiệu điện thế xoay chiều vào hai
đầu cuộn sơ cấp của máy biến thế thì ở hai
đầu cuộn thứ cấp xuất hiện hiệu điện thế
xoay chiều.
Tỉ số hiệu điện thế ở hai đầu các cuộn
dây của máy biến thế bằng tỉ số giữa số
vòng của các cuộn dây tương ứng.
Ở hai đầu đường dây tải về phía nhà máy
điện đặt máy tăng thế, ở nơi tiêu thụ đặt
máy hạ thế.

Học bài.
Làm bài tập từ 37.1 đến 37.4 trong SBT.
Làm bài tập trong STH Vật lý 9.
Chuẩn bị mẫu bao cáo thực hành Bài 38.