bai 38 cac nhan to anh huong den sinh truong va phat trien o dong vat

Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Thế nào là sinh trưởng, phát
triển ở động vật? Cho ví dụ.
Câu 2: Cho biết mối liên quan giữa
sinh trưởng và phát triển
Câu 1: Khái niệm sinh trưởng, phát triển ở động vật
- Sinh trưởng là quá trình gia tăng khối lượng, kích
thước cơ thể do tăng số lượng, kích thước tế bào
động vật. VD: gà con mới nở 20g, lúc xuất chuồng
2kg
- Phát triển là sự biến đổi hình thái, sinh lí từ hợp tử
đến giai đoạn trưởng thành, bao gồm giai đoạn phôi
và hậu phôi. Vd: ở người hợp tử qua 8 ngày phát
triển thành phôi vị làm tổ trong dạ con của mẹ, sau
đó phát triển thành phôi TK với các mầm cơ quan,
qua 9 tháng 10 ngày phát triển thành em bé với tất
cả các cơ quan về cấu tạo và chức năng, đến tuổi
dậy thì (13 – 14 tuổi) phát triển thnàh cơ thể trưởng
thành có khả năng sinh sản.

Kiểm tra bài cũ
Câu 2: Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát
triển:
- Sinh trưởng và phát triển của cơ thể có quan hệ
mật thiết với nhau. Sinh trưởng tạo tiền đề cho phát
triển, sinh trưởng là thành phần của phát triển, phát
triển thúc đẩy sinh trưởng.
- Phát triển của động vật thường trải qua hai giai
đoạn: Phôi và hậu phôi. Sự phân chia theo biến thái
chủ yếu căn cứ vào giai đoạn hậu phôi.

Bài 38


Hình 1
Gà từ lúc giai đoạn gà con còn
nhỏ đến lớn thì chịu ảnh
hưởng của những yếu tố nào?

Môi trường: khí
hậu, nơi ở,…
Các nhân tố
ảnh hưởng
Nhân tố
bên trong
Nhân tố
bên ngoài
Giới tính
Hoocmôn sinh trưởng
và phát triển
Thức ăn

I. Ảnh hưởng của các nhân tố
bên trong:
1. Giới tính:


Hình 3
kích thước của mối như thế nào, nhận xét gì

về sự sinh trưởng các cá thể trong cùng loài
như thế nào ở giới tính khác nhau?

Hình 4
Gà Ri
Gà Rốt
1,5 kg 4,5 kg
Trong cùng thời gian nuôi những loài khác
nhau thì sinh trưởng có giống nhau không?

1. Giới tính
Tốc độ sinh trưởng ở người
Con trai
Con gái
Tốc độ tăng khối lượng ( kg/năm)
Năm (tuổi)
+ Có nhận xét gì về tốc độ
sinh trưởng ở nam và nữ?
+ Từ đó rút ra kết luận gì về
sự phụ thuộc của tốc độ
sinh trưởng vào giới tính?
- Ảnh hưởng đến tốc độ sinh
trưởng và kích thước tối đa của con
đực và cái. Thường con cái có tốc
độ lớn nhanh và sống lâu hơn.
- Thực chất là do hệ gen quy định.


2. Các hoocmôn sinh trưởng và
phát triển:

a) Hoocmôn điều hòa sinh trưởng:

Tên
hoocmôn
Nơi sản
xuất
Tác dụng sinh lí
GH
Tizôxin

Hình 5
Tuyến gì ?
Hoocmôn gì ?Hoocmôn GH
Tuyến yên

Tuyến yên
Hormon GH
Tuyến gì ?Tuyến giáp
Hoocmôn
gì ?
Hoocmôn
Tirôxin

 Biến thái ở ếch nhái được điều hòa bởi hoocmôn nào?
Tirôxin (tuyến giáp của nồng nọc) : biến đổi nòng nọc
 ếch

Tên
hoocmôn
Nơi sản

xuất
Tác dụng sinh lí
GH
Tuyến
yên
- Kích thích phân chia tế bào và
tăng kích thước của tế bào qua
tăng tổng hợp prôtêin
- Kích thích phát triển xương.
Tizôxin
Tuyến
giáp
- Kích thích chuyển hoá ở tế bào.
- Kích thích quá trình sinh trưởng
bình thường của cơ thể.
Riêng lưỡng cư tiroxin có tác
dụng gây biến thái nòng nọc
thành ếch.

Hình 6
+ Hãy cho biết trường
hợp nào do tuyến yên
tiết ra quá ít hoặc quá
nhiều GH?
+ Tại sao tuyến yên tiết
ra quá ít hoặc quá nhiều
GH lại gây hậu quả như
vậy?
+ Nếu muốn chữa bệnh
lùn cần tiêm GH ở giai

đoạn nào? Tại sao?
+ Người bé nhỏ: tuyến yên
tiết ít GH, người khổng lồ:
tuyến yên tiết nhiều GH.
+ Nếu GH quá nhiều sẽ
thúc đẩy sinh trưởng
nhanh hơn bình thường.
Nếu ít GH tốc độ sinh
trưởng sẽ chậm lại và bị
lùn.
+ Giai đoạn trẻ em, vì GH
chỉ có tác dụng kích thích
phát triển xương vào giai
đoạn trẻ em.

- Tại sao trong khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ
nếu thiếu iot sẽ dẫn đến bệnh đần độn?
Tiroxin giúp cơ thể phát triển bình
thường, Iot là thành phần cấu tạo
tiroxin. Nếu thiếu iot thì tiroxin không
được tạo ra, do đó cơ thể phát triển
không bình thường.

- Hoocmôn tirôxin:
Tirôxin(T4)
Kích thích
Tuyến
giáp
Xương Não bộ
Bệnh

bướu cổ là
gì? Nguyên
nhân nào gây
bệnh bướu
cổ?

Bệnh bướu cổ
Tuyến yên
Tyuến giáp
Tirôxin(T4) và
triiodtirôxin (T3)
Là các axit
amin có chứa
rất nhiều iốt
Bướu cổ là sự tăng thể tích
của tuyến giáp trạng

b. Hooc môn điều hòa sự phát triển
•
Điều hòa sự biến thái
•
Điều hòa sự tạo thành các tính trạng sinh dục
thứ cấp
•
Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt

Tên
hoocmon
Nơi
sản

xuất
Tác dụng sinh lí
Ecđison
Juvenin

Sơ đồ ảnh hưởng của hoocmôn
đến biến thái của bướm
Quan sát sơ đồ và cho
biết:
-
Sự biến thái ở sâu
bọ thường được
điều hòa bởi các
loại hoocmôn nào?
Kể tên.
-
Các loại hoocmôn
đó được tiết ra từ
đâu và có tác dụng
gì?
Điều gì sẽ xảy ra nếu
Juvenin ngừng tiết?

Tên
hoocmon
Nơi
sản
xuất
Tác dụng sinh lí
Ecđison Tuyến

trước
ngực
+ Gây lột xác ở sâu bướm.
+ Kích thích sâu biến thành
nhộng và bướm.
Juvenin Thể
allata
+ Gây lột xác ở sâu bướm.
+ ức chế quá trình chuyển
hoá sâu thành nhộng và
bướm.

Gà trống và gà mái
Công trống và công mái
A B
A
B