bài giảng sinh học 8 bài 45 dây thần kinh tủy

TaiLieu.VN
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
SINH HỌC 8
BÀI 45: DÂY THẦN
KINH TUỶ
TaiLieu.VN
Kiểm tra bài cũ:
* Câu hỏi:
Câu hỏi 1: Trình bày các bộ phận của hệ thần kinh dưới hình
thức sơ đồ?
Câu hỏi 2: Trình bày cấu tạo của tủy sống?
TaiLieu.VN
Kiểm tra bài cũ:
* Đáp án:
Câu 1: Các bộ phận của hệ thần kinh dưới hình thức sơ đồ:
Hệ thần
kinh
Bộ phận
ngoại biên
Bộ phận
trung ương
Tủy sống
Não
Hạch thần kinh
Dây thần kinh
Bó sợi
vận động
Bó sợi
cảm giác
TaiLieu.VN
Kiểm tra bài cũ:

* Đáp án:
Câu 2: Cấu tạo của tủy sống:
- Cấu tạo ngoài của tủy sống:
+ Nằm trong ống xương từ đốt sống cổ I đến đốt thắt lưng II
+ Có dạng hình trụ, dài khoảng 50cm
+ Có hai phần phình là phần phình cổ và phần phình thắt lưng
+ Màng tủy có 3 lớp: màng cứng, màng nhện, màng nuôi
- Cấu tạo trong của tủy sống:
+ Chất xám: nằm trong có hình cánh bướm.
+ Chất trắng: nằm ngoài, bao quanh chất xám
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. Cấu tạo của dây thần kinh tủy:
- Có 31 đôi dây thần kinh tủy.
Quan sát hình vẽ và xác
định số lượng dây thần
kinh tủy?
8 đôi
thần kinh
cổ
12 đôi
thần kinh
ngực
5 đôi
thần kinh
thắt lưng
5 đôi
thần kinh
cùng + 1
đôi dây

thần kinh
cụt
Não
Khối dây
thần kinh
tủy
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. Cấu tạo của dây
thần kinh tủy:
-
Có 31 đôi dây thần
kinh tủy.
-
Mỗi dây thần kinh
tủy gồm:
+ Các bó sợi thần kinh
cảm giác (hướng
tâm) nối với tủy
sống qua các rễ sau
(rễ cảm giác).
+ Các bó sợi thần kinh
vận động (li tâm) nối
với tủy sống qua các
rễ trước (rễ vận
động).
Hoàn thành chú thích cho hình 45-1?
1
Sợi
hướng

tâm
Rễ sau
Lỗ tủy
Sợi li tâm
Rễ trước
? Dây thần kinh tủy có cấu tạo như thế nào?
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
Tủy
sống
Các rễ tủy
Dây
thần
kinh
tủy
TaiLieu.VN
Đĩa đệm
đốt sống
Dây thần
kinh tủy
Tủy sống
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. Cấu tạo của dây thần kinh
tủy:
-
Có 31 đôi dây thần kinh tủy.
-
Mỗi dây thần kinh tủy gồm:
+ Các bó sợi thần kinh cảm

giác (hướng tâm) nối với tủy
sống qua các rễ sau (rễ cảm
giác).
+ Các bó sợi thần kinh vận
động (li tâm) nối với tủy sống
qua các rễ trước (rễ vận
động).
-> Các rễ tủy ra khỏi lỗ gian đốt
nhập lại thành dây thần kinh
tủy.
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
*Khi trưởng thành cột sống phát
triển nhanh hơn tuỷ sống. Các đốt
tuỷ không tương ứng với các đốt
sống bên ngoài và đoạn cùng tuỷ
sống kết thúc ở ngang đốt sống
thắt lưng II, nhưng rễ tuỷ xuất
phát ở đốt tuỷ càng về dưới càng
kéo dài chập lại thành dây thần
kinh tuỷ.
? Quan sát hình 45.2, em có nhận xét
gì về rễ tủy phía dưới tủy sống?
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. Cấu tạo của dây thần kinh tủy:
-
Có 31 đôi dây thần kinh tủy.
-
Mỗi dây thần kinh tủy gồm:

+ Các bó sợi thần kinh cảm giác
(hướng tâm) nối với tủy sống qua
các rễ sau (rễ cảm giác).
+ Các bó sợi thần kinh vận động (li
tâm) nối với tủy sống qua các rễ
trước (rễ vận động).
-> Các rễ tủy ra khỏi lỗ gian đốt nhập
lại thành dây thần kinh tủy.
II. Chức năng của dây thần kinh
tủy:
Bảng kết quả thí nghiệm tìm
hiểu chức năng của các rễ tủy:
Thí
nghiệm
Điều kiện
thí nghiệm
Kết quả thí
nghiệm
Kích
thích
bằng HCl
1% chi
sau bên
phải
Kích
thích
bằng HCl
1% chi
sau bên
trái

Rễ trước
bên phải
bị cắt
Rễ sau
bên trái
bị cắt
Chân sau
bên phải
không co,
nhưng co
chi sau bên
trái và 2chi
trước
Không
chi nào co
cả
? Nêu chức năng của rễ tủy: rễ trước,
rễ sau?
? Nêu chức năng của dây thần kinh
tuỷ?
TaiLieu.VN
BÀI 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. Cấu tạo của dây thần kinh tủy:
-
Có 31 đôi dây thần kinh tủy.
-
Mỗi dây thần kinh tủy gồm:
+ Các bó sợi thần kinh cảm giác
(hướng tâm) nối với tủy sống qua
các rễ sau (rễ cảm giác).

+ Các bó sợi thần kinh vận động (li
tâm) nối với tủy sống qua các rễ
trước (rễ vận động).
-> Các rễ tủy ra khỏi lỗ gian đốt nhập
lại thành dây thần kinh tủy.
II. Chức năng của dây thần kinh
tủy:
- Rễ trước dẫn truyền xung thần
kinh vận động từ trung ương đi ra
cơ quan phản ứng.
- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh
cảm giác từ các thụ quan về trung
ương.
=> Dây thần kinh tuỷ là dây pha.

? Nêu chức năng của rễ tủy: rễ trước,
rễ sau?
? Nêu chức năng của dây thần kinh
tuỷ?
Thí
nghiệm
Điều kiện
thí nghiệm
Kết quả thí
nghiệm
Kích
thích
bằng HCl
1% chi
sau bên

phải
Kích
thích
bằng HCl
1% chi
sau bên
trái
Rễ trước
bên phải
bị cắt
Rễ sau
bên trái
bị cắt
Chân sau
bên phải
không co,
nhưng co
chi sau bên
trái và 2chi
trước
Không
chi nào co
cả
TaiLieu.VN
Củng cố - kiểm tra:
?Tóm tắt nội dung bài dưới hình thức sơ đồ?
Dây thần
kinh tủy
Chức năng
Cấu tạo

Dẫn truyền xung
thần kinh vận động
Dẫn truyền xung
thần kinh cảm giác
Dây
thần
kinh
tủy
là
dây
pha
R
ễ

t
r
ư
ớ
c
R
ễ

s
a
u
Bó sợi cảm giác
nối với rễ sau
Bó sợi vận động
nối với rễ trước
Dây

thần
kinh
tủy
TaiLieu.VN
Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống:
31
hướng tâm
dây pha
cảm giác
li tâm
1. Có…… đôi dây thần kinh tuỷ là các ……………gồm có
các bó sợi thần kinh………………….( Cảm giác) và các
bó sợi thần kinh …………………….( Vận động) được nối
với tuỷ qua rễ trước và rễ sau
2. Dây thần kinh tuỷ thuộc loại dây pha, tức vừa dẫn
truyền xung thần kinh ……………………. vừa dẫn truyền
xung thần kinh ……………………………
vận động
( 3)
( 2 )
( 1)
( 4 )
( 6 )
( 7 )
TaiLieu.VN
Gợi ý:
Kích thích mạnh lần lượt vào các chi:
+ Nếu không gây co chi nào => Rễ sau ( rễ cảm giác )
chi đó bị đứt
+ Nếu chi nào co => Rễ trước ( rễ vận động) vẫn còn

+ Nếu chi đó không co, các chi khác co => Rễ trước ( Rễ vận
động) của chi đó đứt
Câu 2: Trên một con ếch đã mổ để nghiên cứu rễ tuỷ,
em Quang đã vô ý thúc mũi kéo làm đứt một số rễ. Bằng
cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào
mất ?
TaiLieu.VN
Hướng dẫn học ở nhà:
-
Học thuộc bài cũ, trả lời hoàn chỉnh câu hỏi 1,2
trang 143 SGK.
-
Vẽ hình 45.1 vào vở bài học và ghi chú thích
-
Đọc trước nội dung bài 46: TRỤ NÃO, TIỂU
NÃO, NÃO TRUNG GIAN.
TaiLieu.VN
Chân thành cảm ơn quý
thầy cô cùng các em học
sinh đã tham gia tiết học!