bài giảng hóa học 11 bài 18 công nghiệp silicat

BÀI 18: CÔNG NGHIỆP
SILICAT
BÀI GIẢNG HÓA HỌC 11
KIỂM TRA BÀI CŨ
HS1 : Trình bày tính chất hóa học của silic. Viết phương
trình phản ứng minh họa.
HS 2 : Từ SiO
2
và các hóa chất cần thiết hãy viết sơ đồ và
các phương trình hóa học của phản ứng điều chế axit silixic
Tính chất hóa học của silic
Thể hiện tính khử hoặc tính oxi hóa.
1/ Tính khử
a/ Tác dụng phi kim
Vd :
Si

+ F
2
 SiF
4

t
o

Si + O
2
 SiO
2
b/ Tác dụng với hợp chất
Si + 2NaOH + H

2
O  Na
2
SiO
3
+ H
2


2/ Tính oxi hóa : Tác dụng với canxi, magie, sắt,
Vd: t
0
Si + Mg  Mg
2
Si
0 +4
0 +4
0
- 4
0 +4
Từ SiO
2
và các chất cần thiết hãy lập sơ đồ và viết
các phương trình điều chế axit silixic.
- Sơ đồ : SiO
2
Axit silixic (H
2
SiO
3

)
- Phương trình
2/ Na
2
SiO
3
+ CO
2
+ H
2
O  Na
2
CO
3
+ H
2
SiO
3

t
0

1/ SiO
2
+ 2NaOH  Na
2
SiO
3
+ H
2

O
Muối silicat
Na
2
SiO
3
X
(1) (2)
Công nghiệp silicat gồm
những ngành nào? Chúng
sản xuất ra sản phẩm gì ?
BÀI 18 :
CÔNG NGHIỆP SILICAT
BÀI 18 :
CÔNG NGHIỆP SILICAT
NỘI DUNG :
Công nghiệp silicat gồm
những ngành nào?
A / THỦY TINH
B/ ĐỒ GỐM
C/ XI MĂNG
A/ THỦY TINH
- Là hỗn hợp của natri silicat (Na
2
SiO
3
), canxi
silicat(CaSiO
3
) và silic đioxit (SiO

2
)
- Công thức gần đúng dạng oxit : Na
2
O.CaO.6SiO
2
Thủy tinh thông thường là
hỗn hợp của các muối
nào?
A/ THỦY TINH
Có những loại thủy
tinh nào?
Thủy tinh gồm : thủy tinh thông thường, thủy
tinh kali, thủy tinh pha lê, thủy tinh thạch anh,
thủy tinh màu.
I/ THỦY TINH THÔNG THƯỜNG
1/ Thành phần hóa học
Thủy tinh thông thường
có tính chất gì?
2/ Tính chất
Không có nhiệt độ nóng chảy xác định. Khi đun, nó
mềm dần rồi mới chảy
Thủy tinh giòn, hệ số nở nhiệt lớn nên cần tránh va đập
và thay đổi nhiệt độ đột ngột khi sử dụng
A/ THỦY TINH
Thủy tinh thông thường
được dùng để làm gì?
Được dùng làm: cửa kính, chai, lọ,
I/ THỦY TINH THÔNG THƯỜNG
3/ ứng dụng

Thủy tinh thông thường
được sản xuất bằng cách nào?
4/ Sản xuất :
Nấu chảy hỗn hợp gồm cát trắng(SiO
2
), đá
vôi(CaCO
3
) và sođa ( Na
2
CO
3
) ở 1400
0
C
Khi nấu thủy tinh, thay sođa ( Na
2
CO
3
) bằng
K
2
CO
3
thì thu được thủy tinh kali
Thủy tinh kali được ứng dụng để làm gì?
Thủy tinh kali được sản xuất
bằng cách nào?
A/ THỦY TINH
II/ MỘT SỐ LOẠI THỦY TINH KHÁC

thành phần có K
2
O.CaO.6SiO
2
+ Thủy tinh kali :
Lăng kính
Cốc thủy tinh
Dụng cụ
thí nghiệm
Lăng kính
Cốc thủy tinh
Dụng cụ
thí nghiệm
Thủy tinh kali có thành hóa học
thế nào?
A/ THỦY TINH
II/ MỘT SỐ LOẠI THỦY TINH KHÁC
thành phần có K
2
O.CaO.6SiO
2
+ Thủy tinh pha lê :
Thủy tinh pha lê được dùng để làm gì?
Thủy tinh pha lê có thành
phần hóa học thế nào?
+ Thủy tinh kali :
chứa nhiều chì oxit
Đèn chùm
Vòng cổ
A/ THỦY TINH

II/ MỘT SỐ LOẠI THỦY TINH KHÁC
thành phần có K
2
O.CaO.6SiO
2
+ Thủy tinh pha lê :
+ Thủy tinh thạch anh:
+ Thủy tinh kali :
chứa nhiều chì oxit
chỉ có SiO
2
Sợi quang học ( cáp quang)
Thủy tinh thạch anh được sản
xuất như thế nào?
Trong thành phần hóa học của
thủy anh có oxít nào?
Được sản xuất bằng cách nấu chảy silic
đioxit tinh khiết
A/ THỦY TINH
II/ MỘT SỐ LOẠI THỦY TINH KHÁC
thành phần có K
2
O.CaO.6SiO
2
+ Thủy tinh pha lê :
+ Thủy tinh thạch anh:
+ Thủy tinh màu :
+ Thủy tinh kali :
chứa nhiều chì oxit
chỉ có SiO

2
thành phần có thêm oxit kim loại
Có thêm CoO Có thêm Cr
2
O
3
Thủy tinh màu có thành phần
hóa học?
Đồ gốm là gì? Có
những loại gốm nào?
Cho ví dụ?
B/ ĐỒ GỐM
- Là vật liệu được chế tạo từ đất sét và cao lanh
- Gồm : gốm xây dựng, gốm kĩ thuật và gốm dân dụng
I/ GẠCH, NGÓI :
gốm xây dựng
Gạch, ngói được sản xuất như thế nào?
Đất sét và cát nhào với nước thành khối dẻo, sau đó tạo
hình, sấy khô và nung ở 900- 1000
0
C
Gạch, ngói thuộc loại gốm nào?
- Đất sét nung ở 1200- 1300
0
C thì biến thành sành
II/ SÀNH, SỨ :
Sành có tính chất vật lí gì?
- Cứng, gõ kêu, có màu nâu hoặc xám
1/ Sành : gốm dân dụng
Sành được sản xuất như thế nào?

Sành thuộc loại gốm nào?
Một số ứng dụng của sành, sứ
Ứng dụng của sành
- Cứng, gõ kêu, có màu nâu hoặc xám
II/ SÀNH, SỨ :
2/ Sứ
- Đất sét nung ở 1200- 1300
0
C thì biến thành sành
Sứ được sản xuất như thế nào?
- Cao lanh, fenspat, thạch anh và một số oxit kim
loại được nung ở 1000
0
C , sau đó tráng men và
trang trí rồi nung ở 1400-1450
0
C → Sứ
1/ Sành :
Sứ có tính chất vật lí gì?
- Cứng, xốp, gõ kêu.
Sứ thuộc loại gốm nào?
- Sứ gồm : Sứ dân dụng
Sứ kỹ thuật
Một số ứng dụng của sành, sứ
Sứ dân dụng
Một số ứng dụng của sành, sứ
Sứ kĩ thuật
- Xi măng thuộc loại vật liệu kết dính, được dùng
trong xây dựng
- Là chất bột mịn, màu lục xám.

C / XI MĂNG
I/ THÀNH PHẦN HOÁ HỌC
Xi măng có thành phần hóa học như thế nào?
-Thành phần: gồm Canxi silicat 3CaO.SiO
2
,
2CaO.SiO
2
và Canxi aluminat 3CaO.Al
2
O
3
.
Xi măng có trạng thái và màu sắc như thế nào?
Xi măng được dùng để làm gì?
C / XI MĂNG
II.PHƯƠNG PHÁP SẢN XUẤT
Xi măng được sản xuất như thế nào?
Nghiền đá vôi và đất sét rồi nung ở 1300-1400
0
C thu
được hỗn hợp màu xám gọi là clanhke. Để nguội, rồi
nghiền clanhke với thạch cao và một số chất phụ gia
thành bột mịn sẽ được xi măng.
CLANHKE
XI MĂNG
ĐÁ VÔI
ĐẤT SÉT
13OO-14OO
O

C
NUNG
Nguội
+Phụ gia
- Quá trình đông cứng của xi măng là sự
kết hợp của các chất trong xi măng với
nước tạo thành tinh thể hiđrat
C / XI MĂNG
III/ ĐÔNG CỨNG XI MĂNG
Bản chất của quá trình đông cứng xi măng là gì?
Để bảo dưỡng công trình xây dựng ta phải làm gì?
- Trong quá trình đông cứng xi măng người ta thường
phải tưới nước
NHÀ MÁY XIMĂNG BỈM SƠN-HÀ NAM
Ở nước ta có những nhà máy xi măng lớn nào?