ĐỀ TÀI CHI PHÍ ĐẠI DIỆN THỰC TIỄN VÀ GIẢI PHÁP

CHI PHÍ ĐẠI DIỆN
THỰC TIỄN VÀ GIẢI PHÁP
Nhóm 1
1/ Trần Viết Lâm
2/ Nguyễn Chí Trung
3/ Nguyễn Tấn Trung
4/ Phạm Nguyên Anh
5/ Võ Thị Mỹ Hạnh
6/ Võ Nguyễn Huỳnh Nam
7/ Nguyễn Chí Thành
8/ Phan Kim Tuyến


NỘI DUNG
I. TỔNG QUAN VỀ CHI PHÍ ĐẠI DIỆN
II. THỰC TIỂN VỀ CHI PHÍ ĐẠI DIỆN Ở
MỘT SỐ CƠNG TY
II. GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU CHI PHÍ ĐẠI
DIỆN


I. Tổng quan về chi phí đại diện
1. Khái niệm về người chủ và người đại diện
1.1 Người chủ: Là chủ sở hữu các giá trị tài sản của doanh
nghiệp, có quyền sử dụng và sở hữu tài sản.
1.2 Người đại diện: Là người điều hành doanh nghiệp mình
theo hướng hiệu quả nhất nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu ban đầu
của các chủ sở hữu.
* Trong thực tế quản lý của doanh nghiệp có thể xảy ra 2
trường hợp: Người chủ là người quản lý và người chủ không
là người quản lý.

2. Sự phân định quyền sở hữu và quyền quản lý
2.1 Sự cần thiết phân định quyền sở hữu và quyền quản lý
+ Thứ nhất, các doanh nghiệp lớn thường có hàng trăm cổ
đơng, do vậy khơng có cách nào thỏa mãn việc tất cả các cổ
đông cùng tham gia quản lý.
+ Thứ hai, cho phép doanh nghiệp thuê những nhà quản lý
chuyên nghiệp.
+ Thứ ba, cho phép chia nhỏ quyền sở hữu thành những phần
vốn góp bằng nhau và từ đó sự chuyển nhượng quyền sở hữu
khơng gây phiền phức đến hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp.


2.2 Hậu quả của sự phân định giữa quyền sỡ hữu và quyền
quản lý
Sự phân định giữa quyền sở hữu và quyền quản lý cũng nảy
sinh những nguy cơ khiến cho hiệu quả hoạt động của doanh
nghiệp không ở mức tối ưu, gây thiệt hại cho các nhà đầu tư,
đó là khi mục tiêu của người chủ sỡ hữu và người quản lý (hay
người đại diện) không giống nhau.


3. Chi phí đại diện
3.1 Khái niệm và đo lường
3.1.1 Khái niệm
Chi phí đại diện (agency cost): là loại chi phí phát sinh
khi một tổ chức gặp phải vấn đề về sự thiếu đồng thuận
giữa mục tiêu của người sở hữu và người quản lý và vấn đề

thông tin bất cân xứng. Ngồi ra, cũng có thể nói chi phí
đại diện là thiệt hại khi nhà quản lý không làm cố gắng tối
đa hóa giá trị doanh nghiệp.
Vậy chi phí đại diện xuất hiện khi:
+ Các nhà quản lý không cố gắng thực hiện nhiệm vụ tối
đa hoá giá trị doanh nghiệp.
+ Các cổ đơng sẽ gánh chịu phí tổn để kiểm sốt ban
quản lý và do đó ảnh hưởng đến công việc của họ.


 Chi phí mất mát phụ trội (R)
Bất chấp việc giám sát và sự ràng buộc, lợi ích của
người đại diện và cổ đơng vẫn khơng chắc chắn hồn tồn
đồng nhất. Vì vậy, vẫn có thiệt hại do vấn đề người đại diện
phát sinh từ những mâu thuẫn lợi ích. Những thiệt hại đó
được gọi là mất mát phụ trội.
 Vậy chi phí đại diện sẽ bằng: (M) + (B) + (R)
Tức: Tổng chi phí theo dõi, ràng buộc và mất mát phụ
trội được gọi là chi phí đại diện vì chúng xuất phát từ các
mối quan hệ giữa người đại diện và người quản lý.


3.1.2 Đo lường chi phí đại diện
 Chi phí theo dõi bởi chủ sở hữu (M)
Chi phí theo dõi bởi chủ sở hữu là những chi phí do
người chủ trả để đo lường, giám sát và kiểm tra hoạt động
của người đại diện. Có thể gồm các chi phí cho hoạt động
kiểm tra giám sát, chi phí ký kết hợp đồng bồi hồn và cuối
cùng là chi phí sa thải đối với người đại diện.
 Chi phí ràng buộc bởi người đại diện (B)

Là những chi phí để đảm bảo rằng người quản lý không
thực hiện một số hành động nhất định mà làm tổn hại đến
người chủ sở hữu hoặc để chắc chắn rằng người chủ sở hữu
sẽ được bồi thường nếu người quản lý hành động như vậy.


3.2 Nguyên nhân làm phát sinh chi phí đại diện
3.2.1 Mâu thuẫn về lợi ích
 Mâu thuẫn giữa các cổ đông và người quản lý
 Mâu thuẫn giữa các chủ nợ và các cổ đông
 Mâu thuẫn giữa người quản lý và nhân viên
 Mâu thuẫn giữa các nhóm cổ đông


3.2.2 Thông tin bất cân xứng
 Khái niệm:
Thông tin bất cân xứng xảy ra khi một bên giao dịch có
ít thơng tin hơn bên đối tác hoặc có thơng tin nhưng thơng
tin khơng chính xác. Điều này khiến cho bên có ít thơng tin
hơn có những quyết định khơng chính xác khi thực hiện
giao dịch đồng thời bên có nhiều thơng tin hơn cũng sẽ có
nhiều hành vi gây bất lợi cho bên kia khi thực hiện nghĩa
vụ giao dịch.
Hai hành vi phổ biến nhất do thông tin bất cân xứng gây
ra là lựa chọn đối nghịch và rủi ro đạo đức.


 Ảnh hưởng của vấn đề thông tin bất cân xứng
Chính sự phân định giữa quyền sở hữu và quyền quản lý
đã gây nên một vấn đề bất cân xứng thông tin giữa các nhà

quản lý và chủ sở hữu doanh nghiệp. Các nhà quản lý lợi
dụng thông tin bất cân xứng đã có những hành động tổn hại
đến doanh nghiệp
Thơng tin bất cân xứng cịn thể hiện ở chổ một doanh
nghiệp thì có nhiều cấp quản lý, thơng tin từ cấp trên
truyền đạt đến cấp dưới nhiều khi không chính xác, do đó
mục tiêu của quản lý cấp thấp khơng cịn đúng với mục tiêu
của quản lý cấp cao đề ra.


4. Các tác động của chi phí đại diện
4.1 Các tác động tích cực
 Thứ nhất, sự tồn tại chi phí đại diện trong quản trị doanh
nghiệp cho thấy một cách trực quan sự phát triển của doanh
nghiệp ở mức độ quy mô cũng như sự chuyên nghiệp trong
quản lý điều hành.
hành
 Thứ hai, chi phí đại diện là loại chi phí để duy trì một mối
quan hệ đại diện hiệu quả và sự tồn tại của chi phí đại diện
trong quản trị doanh nghiệp cho thấy một thị trường lao động
hoạt động hiệu quả và chuyên nghiệp, trong đó có bộ phận lao
động đặc biệt là các nhà quản lý mang tính chuyên nghiệp cao.
 Thứ ba, nếu chi phí đại diện được quản lý tốt, thì chi phí
đại diện cũng như các loại chi phí quản lý điều hành doanh
nghiệp khác sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, sản
xuất kinh doanh có lợi nhuận cao, đem lại lợi ích tối đa cho
các cổ đơng.


4.2 Các tác động tiêu cực

 Tác động ngược chiều thứ nhất và rõ ràng nhất là làm gia
tăng chi phí quản lý trong doanh nghiệp. Nếu những lợi ích
đem lại từ hợp đồng đại diện không đủ để bù đắp chi phí đại
diện thì xem như doanh nghiệp đã hoạt động không hiệu quả
trong vấn đề đại diện.

 Thứ hai, sự tồn tại của bộ phận kiểm tra, giám sát và đưa ra
các ràng buộc đối với hoạt động của người đại diện khiến cho
bộ máy hoạt động của doanh nghiệp thêm cồng kềnh, nhiều
tầng nhiều lớp hơn, hạn chế sự sáng tạo và tính quyết đốn,
những yếu tố rất cần thiết mang lại hiệu quả cho công việc của
một người điều hành.

 Thứ ba, là sự xuất hiện của tình trạng lạm dụng quyền lực
quản lý của ban điều hành doanh nghiệp. Tính trách nhiệm của
các giám đốc, tổng giám đốc điều hành là cực kỳ hạn chế và
không được thực hiện kịp thời .


NÊN GIẢI QUYẾT CHI PHÍ
ĐẠI DIỆN NHƯ THẾ NÀO?


II. Một số tình huống thực tế phát sinh chi phí đại
diện trong thực tế
1. Cơng ty Coca Cola:
- Năm 1994-1996, công ty Coca Cola thâm nhập thị trường
Việt Nam dưới hình thức là cơng ty liên doanh.
- cơng ty Việt Nam đóng vai trị là chủ nợ đầu tư vào
công ty liên doanh, công ty coca cola mỹ là chủ sở hữu.

- công ty Coca Cola Mỹ đã cố tình điều hành cơng ty liên
doanh làm ăn thua lỗ trong thời gian dài


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
-Công ty Việt Nam phải chấp nhận bán lại cổ phần
của mình cho cơng ty coca cola mỹ với giá rất thấp.
-công ty coca cola mỹ đã chiếm đoạt tài sản của chủ
nợ là công ty Việt Nam
-chi phí đại diện ở đây là do mâu thuẫn mục tiêu
giữa cơng ty Coca Cola Mỹ và phíaViệt Nam.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
2. Công ty Madoff:
- Madoff sáng lập cơng ty đầu tư chứng
khốn Bernard L. Madoff năm 1960
- Hoạt động theo hình thức tư vấn đầu tư,
và điều hành các quỹ đầu tư với tổng số
tài sản quản lý lên tới 17 tỉ USD
- Năm 2001, là một trong 3 nhà tạo lập thị
trường lớn nhất trên sàn Nasdaq, và là
doanh nghiệp môi giới lớn thứ ba tại Sở
Giao dịch chứng khoán New York
(NYSE).


II. Một số tình huống thực tế phát sinh

chi phí đại diện trong thực tế
- Nhiều doanh nghiệp, quỹ đầu tư danh
tiếng, thậm chí cả quỹ từ thiện và các
trường đại học... đã tin tưởng gửi gắm
tiền cho ông, lãi suất 11% mà ông Madoff
cam kết trả hàng năm, với chi phí thấp.
- Lấy tiền của nhà đầu tư đến trước để trả
cho nhà đầu tư đến sau
- Một số nhà đầu tư rút vốn, khoản lỗ đã lên
tới 50 tỉ USD và ơng Madoff buộc phải nói
ra sự thật.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
- Đây cũng là một hình thức của chi phí đại
diện, ở đây Cơng ty Madoff đứng đầu là
Ơng Bernard L. Madoff là người quản lý
cịn các nhà đầu tư, gửi tiền vào Công ty
Madoff là những người chủ sở hữu
- Chi phí đại diện: do thông tin bất cân
xứng, nhà đầu tư không hề biết chút gì về
âm mưu của Madoff nên đã bị lừa.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
3. Công ty CP Bông Bạch Tuyết:
- Trong 4 năm 2005 – 2008, nội bộ Công
ty cổ phần Bông Bạch Tuyết thường

xuyên xảy ra xung đột, mâu thuẫn trong
công tác quản lý, điều hành khiến hoạt
động sản xuất kinh doanh của công ty
không hiệu quả.
- Công ty kiểm toán đã chỉ ra các yếu tố
loại trừ mang tính trọng yếu nhưng lãnh
đạo cơng ty khơng thực hiện điều chỉnh
và tiếp tục để những sai phạm này


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
- Lãnh đạo cơng ty cịn chỉ đạo chỉnh sửa hồ sơ, sổ
sách để chứng minh rằng hoạt động kinh doanh của
cơng ty có lãi để có thể phát hành thêm cổ phiếu.
- Cơng ty cịn cố ý cung cấp không đúng số liệu thực
tế, thể hiện qua các bản xác nhận công nợ giữa công
ty với khách hàng có những số liệu khác nhau trong
cùng thời điểm
- Chi trả lương cho tổng giám đốc cũng vượt quá hạn
mức trong lúc công ty đang thua lỗ; kết quả kiểm tra
từ năm 2006 – 2008 cho thấy, mức lương công ty trả
lương từ 18 đến 24 triệu đồng/tháng, dù theo quy
định chỉ 10 triệu đồng/tháng.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
- Dự án đầu tư xây dựng cơ bản của Công ty CP
BBT trở thành “bầu sữa ngọt” cho sự lãng phí và

hưởng lợi của cá nhân
- Trong các năm 1998 – 2003, công ty kinh doanh
có lãi, đã thanh tốn cổ tức đầy đủ cho các cổ
đơng khác nhưng lại khơng thanh tốn dứt điểm
khoản cổ tức phát sinh của cổ đông Nhà nước.
- Người quản lý và người dại diện cơng ty cố tình
che dấu tình hình hoạt động kinh doanh của
cơng ty mình, làm sai lệch thông tin giữa người
quản lý và người chủ (cổ đơng), tìm cái lợi riêng
cho cá nhân người quản lý, từ đó xuất hiện chi
phí đại diện trong công ty.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
4. Công ty CP Dược phẩm Viễn Đông:
- Tháng 4/2010, nộp hồ sơ chào bán 7 triệu cổ
phiếu ra công chúng
- Sau khi phát hành, UBCK phát hiện ra việc
DVD giả mạo hồ sơ và yêu cầu hủy đợt
chào bán
- Lãnh đạo DVD là ông Lê Văn Dũng bị bắt vì
hành vi làm giá chứng khốn khiến hoạt
động của cơng ty bị đình trệ.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
- Tháng 3/2011, hai cổ đông lớn của công ty là
Deutsche Bank và BI Private Equity New Market II

K/S bán tháo gần 30% cổ phiếu của DVD
- Đầu tháng 5/2011, ngân hàng ANZ yêu cầu tòa án
mở thủ tục phá sản đối với DVD.
- Gần một tháng sau nhà đầu tư mới được thông
báo về thông tin này
- Công ty đã không nộp các báo cáo tài chính hợp
nhất có kiểm tốn năm 2010, q 1 và quý 2 năm
2011.
- Đầu tháng 9/2011, cổ phiếu DVD bị hủy niêm yết.


II. Một số tình huống thực tế phát sinh
chi phí đại diện trong thực tế
- Chi phí đại diện xuất hiện khi có sự tách
riêng người quản lý và người sở hữu
cơng ty, và người quản lý cố tình che
đậy tình hình hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp gây tổn hại cho người sở
hữu.