Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
Lời cảm ơn !
Qua quá trình học tập, phấn đấu và rèn luyện tại Học viện TTN Việt Nam.
Được sự quan tâm, giúp đỡ, hướng dẩn dạy bảo tận tình của Ban giám đốc, phòng
quản lý đào tạo tổ chức, cô giáo chủ nhiệm, quý thầy cô các khoa phòng trong
toàn Học viện đã truyền đạt những kiến thức cơ bản, kinh nghiệm hết sức quý báu
về lý luận chính trị và nghiệp vụ Đoàn- Hội- Đội cho toàn bộ các bạn trong lớp
nói chung và bản thân em nói riêng.
Thực hiện phương châm lý luận gắn liền với thực tiển, học đi đôi với hành,
nhà trường gắn liền với xã hội. Bản thân tôi được nhà trường tạo điều kiện thuận
lợi cho tôi được thực tập tại xã Đoàn Trung Giang- huyện Gio Linh- tỉnh Quảng
trị nơi tôi sinh ra và lớn lên.
Để hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp với đề tài “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
huyện Gio Linh- tỉnh Quảng Trị với công tác tham gia xây dựng Đảng” ngoài
những kiến thức đã tiếp thu ở nhà trường, sự quan tâm giúp đở nhiệt tình của các
thầy cô giáo, đặc biết là cô giáo TS Trần Quy Nhơn đã trực tiếp giúp đở bản
thân em, tận tình đóng góp những ý kiến quý báu từ xây dựng đề cương chi tiết
đến hình thành chuyên đề. Và trong quá trình nghiên cứu và thực tế ở cơ sở tôi đã
nhận được sự ủng hộ và tạo điều kiện giúp đở nhiệt tình của BCH xã Đoàn Trung
Giang, BTV huyện Đoàn Gio Linh, các cấp ủy Đảng, lảnh đạo địa phương, các
bạn bè đồng nghiệp cùng gia đình tạo điều kiện thuận lợi đã cung cấp số liệu và
công tác tham gia xây dựng Đảng tại địa phương trong những năm gần đây để tôi
hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp này.
Trong quá trình thực hiện chuyên đề do trình độ kiến thức và với những
khả năng nhất định chắc chắn sẻ không tránh khái những hạn chế, thiếu sót và tồn
tại. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến rất chân thành của ban lảnh đạo nhà
trường các thầy giáo, cô giáo các bạn đồng nghiệp để tôi hoàn thiện và nâng cao
chất lượng của chuyên đề hơn.
Cuối cùng một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong
nhà trường, cảm ơn BCH xã Đoàn Trung Giang, BTV huyện Đoàn Gio Linh, các
cấp ủy Đảng, lảnh đạo địa phương đã tạo điều kiện giúp đở tôi trong thời gian
thực tập, viết chuyên đề tốt nghiệp tại địa phương.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Người thực hiện
1
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
NGUYỄN THÀNH TRUNG
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN Trang 1
PHẦN MỞ ĐẦU Trang 4
Lý do chọn chuyên đề Trang 4
Mục đích của chuyên đề Trang 5
Nhiệm vụ của chuyên đề Trang 5
Đối tượng và khách thể nghiên cứu Trang
5
Phạm vi nghiên cứu Trang 6
Phương pháp nghiên cứu Trang 6
Dự kiến cấu trúc chuyên đề Trang 6
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỂN CỦA VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin về Đảng Cộng sản, vai trò
của Đoàn thanh niên trong công tác xây dựng
Đảng Trang 7
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam
về vai trò của Đoàn thanh niên tham gia xây dựng Đảng Trang 11
II. CƠ SỞ THỰC TIỂN
1. Yêu cầu khách quan của xây dựng Đảng vững mạnh Trang 20
2. Thực trạng công tác xây dựng Đảng hiện nay Trang 21
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THAM GIA XÂY DỰNG ĐẢNG CỦA TỔ CHỨC
ĐOÀN TNCS HUYỆN GIO LINH- TỈNH QUẢNG TRỊ
I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH ĐỊA PHƯƠNG VÀ PHONG TRÀO THANH NIÊN
1. Đặc điểm tình hình địa phương Trang 28
2. Tình hình thanh niên và phong trào thanh niên huyện Gio Linh Trang
32
3. Công tác thanh niên trên địa bàn huyện Gio Linh
2
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
tỉnh Quảng Trị Trang33
II. NHỮNG HOẠT ĐỘNG THAM GIA XÂY DỰNG ĐẢNG CỦA ĐOÀN
THANH NIÊN HUYỆN GIO LINH – TỈNH QUẢNG TRỊ
1. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng nâng cao nhận thức về Đảng cho
đoàn viên, thanh niên Trang 34
2. Tổ chức các phong trào hành động cách mạng trong Trang 35
3. Công tác lựa chọn, bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem
xét kết nạp Trang
40
4. Đóng góp ý kiến cho tổ chức Đảng và cán bộ đảng viên Trang 43
5. Công tác xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh Trang
44
III. NGUYÊN NHÂN CỦA THỰC TRẠNG
1. Nguyên nhân của thành tựu Trang 46
2. Những hạn chế cụ thể và nguyên nhân Trang
47
3. Bài học kinh nghiệm Trang
50
CHƯƠNG III
MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO CÔNG
TÁC ĐOÀN THAM GIA XÂY DỰNG ĐẢNG Ở HUYỆN GIO LINH
TỈNH QUẢNG TRỊ
I. MỘT SỐ GIẢI PHÁP Trang 51
II. NHỮNG KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT Trang 52
KẾT LUẬN Trang 55
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Trang 57
BẢNG KÝ HIỆU VIẾT TẮT Trang 58
3
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn chuyên đề:
Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị- xã hội của
thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng
lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến phấn đấu vì
mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là cánh tay
đắc lực của Đảng trong việc tổ chức, giáo dục thế hệ trẻ trở thành những chiến sỹ
tuyệt đối trung thành với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập và sự nghiệp xây
dựng CNXH, chủ nghĩa Cộng sản ở Việt Nam.
Đại hội VI (12/1986) Đảng với quan điểm đánh giá đúng sự thật và nhìn
thẳng vào sự thật. Đại hội đã chỉ ra nhiều vấn đề tồn tại ảnh hưởng đến uy tín của
Đảng. Để không ngừng củng cố tổ chức Đảng vững mạnh đáp ứng đòi hỏi trong
thời kỳ mới sau Đại hội VII, Đảng coi nhiệm vụ xây dựng Đảng có ý nghĩa quyết
định đối với sự nghiệp cách mạng của nước ta và đó cũng là sự sống của Đảng.
Đại hội VIII của Đảng đã đề ra Nghị quyết về việc tiếp tục đẩy mạnh công
cuộc đổi mới, phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, phấn đấu trở
thành nước CNH, HĐH phấn đấu trở thành mục tiêu kinh tế xã hội đến năm 2010.
Nghị quyết Đại hội VIII của Đảng đã khẳng định: “ ở nước ta, không có
sự lãnh đạo của Đảng thì không thể có độc lập dân tộc, không có quyền làm chủ
thực sự của nhân dân, vì nhân dân, không thể thực hiện được công bằng xã hội,
không thể có CNXH, lúc bình thường vai trò của Đảng là rất quan trọng, ở những
bước chuyển giai đoạn vai trò đó lại càng quan trọng’’. Do vai trò lãnh đạo của
Đảng là nhân tố quan trọng quyết định đến thắng lợi của cách mạng nên quá trình
đi lên CNXH, hội nhập với thế giới cần phải tăng cường xã hội Đảng vững về mọi
mặt: Chính trị, tư tưởng và tổ chức; Không ngừng củng cố và đổi mới toàn diện
sự lãnh đạo của Đảng, nhất là trong công cuộc đổi mới đất nước.
4
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
Đại hội IX của Đảng đã tiếp tục khẳng định: “Phải đẩy mạnh CNH, HĐH
đất nước theo hướng XHCN, thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu, làm nền tảng vững
chắc để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng
hiện đại.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị, xã hội của thanh niên
Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh
đạo và rèn luyện. Tổ chức Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, tự nguyện
phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam độc lập, dân chủ, giàu mạnh,
công bằng văn minh theo định hướng XHCN.
Dưới ánh sáng Nghị quyết của Đại hội X. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhận
thức một cách sâu sắc về vấn đề mới đặt ra. Nhất là vấn đề giáo dục thế hệ trẻ
hiện nay. Đoàn đã nhanh chóng đổi mới nội dung, linh hoạt đẩy mạnh các phong
trào hành động cách mạng, tập hợp thu hút đoàn viên thanh thiếu niên phát huy trí
tuệ của tuổi trẻ góp phần tích cực thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa
phương, đơn vị, xứng đáng là người kế tục và phát huy truyền thống văn hoá,
truyền thống cách mạng của Đảng, của dân tộc. Chính vì vậy mà hơn lúc nào hết
ĐTN luôn là lực lượng hậu bị đáng tin cậy của Đảng, công tác xây dựng Đảng
hiện nay là nhiệm vụ mang tính thời sự của bản thân tổ chức Đảng Cộng sản Việt
Nam và ĐTN ở huyện Gio Linh – tỉnh Quảng Trị tham gia xây dựng Đảng, nhằm
nâng cao chất lượng và ĐTN ở huyện Gio Linh – tỉnh Quảng Trị trong thời gian
tới. Tôi mong muốn được đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào công tác xây
dựng Đảng nói chung và huyện Gio Linh – tỉnh Quảng Trị nói riêng.
2. Mục đích của chuyên đề:
Thông qua nghiên cứu thực trạng về tình hình hoạt động và công tác tham
gia xây dựng Đảng của tổ chức Đoàn thanh niên trên địa bàn huyện Gio Linh-
tỉnh Quảng Trị, từ đó tìm ra những mặt mạnh, những điểm yếu để kịp thời phát
huy và khắc phục, nêu được những khó khăn, thuận lợi, những nguyên nhận cơ
bản mà thực trạng công tác phát triển Đoàn viên mới. Đồng thời nêu ra những giải
pháp, những kiến nghị đề xuất mang tính khả thi với cấp uỷ Đảng, chính quyền
địa phương, các ban ngành đoàn thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác Đoàn,
công tác tham gia xây dựng Đảng ở huyện Gio Linh- tỉnh Quảng Trị nói riêng với
Đoàn thanh niên nói chung.
3. Nhiệm vụ của chuyên đề:
5
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
- Làm sáng tỏ cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề Đoàn tham gia
xây dựng Đảng.
- Khảo sát, đánh giá, xử lý các thông tin số liệu để đáng giá thực trạng công
tác tham gia xây dựng Đảng của tổ chức ĐTN huyện Gio Linh- tỉnh Quảng Trị
làm sáng tỏ nguyên nhân.
- Đề xuất các biện pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng công tác tham
gia xây dựng Đảng của tổ chức Đoàn thanh niên.
4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu:
*Đối tượng nghiên cứu:
Những hoạt động tham gia xây dựng Đảng của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh trên địa bàn huyện Gio Linh- tỉnh Quảng Trị.
*Khách thể nghiên cứu:
- Tổ chức cơ sở Đảng
- Đội ngủ cán bộ chính trị xã hội
- Các tổ chức chính trị xã hội
- Tổ chức Đoàn thanh niên địa phương, cơ sở
- Các cán bộ đoàn, đảng viên
- Quần chúng nhân dân
5. Phạm vi nghiên cứu:
* Về không gian: Chuyên đề được nghiên cứu và viết tại địa bàn huyện Gio
Linh- tỉnh Quảng Trị
* Về thời gian: Nghiên cứu và thu thập tài liệu, số liếu từ năm 2006 trở lại
đây
6. Phương pháp nghiên cứu:
Trong thời gian thực tập, nghiên cứu chuyên đề em đã áp dụng các phương
pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp luận của chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp nghiên cứu xã hội học, tọa đàm, hội nghị, hội thảo để thu
thập số liếu, cùng tham gia.
- Phương pháp lịch sử và phương pháp lôgíc kết hợp, phân tích, tổng hợp,
so sánh đối chiếu số liệu.
6
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
- Phương pháp phỏng vấn thông qua các hoạt động, trò chuyện với các cán
bộ đoàn đã từng tham gia công tác đoàn, các đồng chí lảnh đạo Đảng, các ban
ngành đoàn thể, để biết thêm và xác nhận một số thông tin cho chính xác.
7. CÊu trúc chuyên đề:
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận. Nội dung chuyên đề được kết cấu
thành 3 phần.
- Phần thứ nhất: Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiển
- Phần thứ hai: Thực trạng công tác tham gia xây dựng Đảng của tổ chức
Đoàn thanh niên huyện gio Linh- tỉnh Quảng Trị
- Phần thứ ba: Một số giải pháp và kiến nghị, đề xuất nhằm nâng cao công
tác tham gia xây dựng Đảng của tổ chức Đoàn thanh niên huyện Gio Linh- tỉnh
Quảng Trị.
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN
CỦA VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin về Đảng Cộng sản, vai trò của
Đoàn thanh niên trong công tác xây dựng Đảng.
1.1. Quan điểm của Mác- Ănghen:
Các Mác sinh năm 1818 và mất năm 1883 là bậc thầy của chủ nghĩa xã hội
khoa học. Một trong mhững phát hiện vĩ đại nhất của Mác là học thuyết về sứ
mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp vô sản cách mạng, giai cấp đại biểu cho
lực lượng sản xuất tiên tiến và cùng phát triển với cuộc cách mạng khoa học kỹ
thuật. Ông là người đầu tiên nêu lên được những tư tưởng cơ bản về Đảng Cộng
sản, những tư tưởng đó còn được rót ra từ phân tích một cách biện chứng những
điều cụ thể trong quá trình phát triển của xã hội loài người nói chung và phát triển
thành một giai cấp khi nã ý thức được địa vị và tương lai của nó: “Những công
nhân tiên tiến nhất hiểu rõ rằng, tương lai của giai cấp và do đó tương lai của cả
loài người hoàn toàn phụ thuộc vào việc giai cấp công nhân nuôi dạy con em họ
lớn như thế nào”.
Đó là một tư tưởng hết sức quan trọng của nhân loại tiến bộ và Mác là
người đầu tiên phát hiện ra vai trò và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải
7
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
vươn lên từ khẳng định và tiến hành cuộc cách mạng đánh đổ chủ nghĩa tư bản,
giải phóng mình và giải phóng nhân loại, xây dựng một xã hội văn minh, công
bằng, no Êm và hạnh phúc. Thực hiện sứ mệnh đó không phải là một sớm một
chiều mà là công việc của nhiều năm, nhiều thế hệ công nhân, thế hệ sau kế tiếp
thế hệ trước, như vậy những người tuổi trẻ là những người đưa sự nghiệp cách
mạng của cha ông đi đến đích cuối cùng và chỉ có giáo dục đào tạo họ thật tốt mới
cho đủ bản lỉnh làm tốt công việc được giao.
Chính Mác đã gọi thanh niên là cội nguồn sự sống của mọi dân tộc còn giai
cấp công nhân là bộ xương của mỗi cơ thể dân tộc.
Ănghen sinh năm 1820 mất năm 1895 là người đề xuất tư tưởng thanh niên
không thể đứng ngoài chính trị. Chính hiện thực cuộc sống đã và đang cuốn hút
tuổi trẻ vào đời sống chính trị. Với niềm tin vô hạn vào tiềm năng của thế hệ trẻ.
Ănghen đã nhấn mạnh: “Thanh niên không bao giờ thỏa mãn với những lý
tưởng trước đây, họ muốn được tự do trong hoạt động, họ muốn khát khao lập
chiến công, họ sẵn sàng đổi mới và họ sẵn sàng hiến dâng cả máu và cuộc đời
mình’’ Mác và Ănghen luôn luôn gắn thanh niên với giai cấp và đội tiên phong
chiến đấu của nó.
Chính Ănghen là người đầu tiên đưa ra các quan niêm như “Đội quân xung
kích quyết định vào đạo quân vô sản quốc tế”, “Đội hậu bị của Đảng” để nói về
thanh niên váo năm 1852, khi Đảng của Mác đã khẳng định được vị trí của mình
trên vũ đài lịch sử trong cuộc đấu tranh chống lại những đạo luật của Bixmac,
Ănghen viết: “Chính thệ hệ trẻ là nguồn bổ sung lực lượng dồi dào nhất cho
Đảng” (Trích Mác và Ănghen về giáo dục thanh niên, NXB Matxcova, 1972, Tr
10)
1.2. Quan điểm của Lênin:
V.I.Lênin sinh năm 1870 mất năm 1924 là người kế tục sự nghiệp vĩ đại
của Mác và Ănghen trong điều kiện lịch sử mới chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai
đoạn đế quốc chủ nghĩa. Với những cống hiến lớn lao của mình, Lênin đã phát
triển sáng tạo những luận điểm của Mác- Ănghen.
Phát triển sáng tạo những luận điểm của Mác và Ănghen, Lênin đã coi
thanh niên là nguồn sinh lực chiến đấu của cách mạng. Ông đã luận giải những
nguyên nhân làm xuất hiện phong trào thanh niên, phát hiện ra những đặc điểm
của nó và xác định mối quan hệ, sự tác động giữa các tổ chức Thanh niên với
Đảng Cộng sản. Đánh giá tiềm năng sáng tạo cuả tuổi trẻ, Lênin khẳng định
8
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
“Chúng ta không giây phút nào được nghi ngờ về khả năng hoàn thành xuất sắc
những nhiệm vụ cách mạng của thế hệ trẻ, mà thế hệ đi trước chưa kịp hoàn
thành các thế hệ tương lai nhất định sẽ kế tục cuộc đấu tranh để giải phóng nhân
loại dưới ngọn cờ chiến đấu của chủ nghĩa xã hội khoa học’’(Trích Lênin toàn
tập, tập 4, NXB Matxcova, 1978, Tr195). Lênin còn nói “Ai nắm được Thanh
niên, người đó sẽ làm chủ thế giới và theo một nghĩa nào có thể nói rằng nhiệm
vụ thực sự xây dựng một xã hội Cộng sản chủ nghĩa chính là của Thanh
niên’’(Trích Lê nin toàn tập, tập 4, NXB Matxcova, 1980, Tr 354)
Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, là đại dịên của trí
tuệ và lương tri của dân tộc Việt Nam, đồng thời theo mét ý nghĩa nào đó có thể
nói: Đảng Cộng sản Việt nam là Đảng của thanh niên, của giai cấp tiên phong, vì
thanh niên là tầng lớp tiên tiến của dân tộc Việt Nam, vấn đề nay không phải bây
giờ mới nói, mà Lênin đã khẳng định: “Chúng ta sẽ luôn luôn là Đảng của thanh
niên, của giai cấp tiên phong’’. Gắn thanh niên với giai cấp tiên phong gắn Đảng
với sự đổi mới, cách tân tư tưởng Êy của chủ nghĩa Mác- Lênin vẫn đang soi sáng
sự nghiệp đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Nghiên cứu câu nói khẳng định của Lênin “chúng ta sẽ luôn luôn là Đảng
của thanh niên, của giai cấp tiên phong’’ chúng tôi hiểu rằng: “Chúng ta’’ đây chỉ
là “Đảng Cộng sản’’ sẽ luôn luôn là Đảng của thanh niên, của giai cấp công nhân,
vì thanh niên là lớp người trẻ tuổi, luôn hăng hái đi đầu thực hiện nhiệm vụ của
Đảng đem lại quyền lợi cho giai cấp công nhân, cho nhân dân lao động trong đó
có thanh niên. Thanh niên chẳng những là một tầng lớp đông đảo của xã hội mà
họ còn là những người thích cái mới, luôn hướng về tương lai, là lực lượng trẻ
khoẻ trong giai cấp công nhân và các giai cấp khác, do đó nói Đảng là Đảng của
thanh niên với ý nghĩa thanh niên là lực lượng xung kích của cách mạng. Đảng là
người lãnh đạo cách mạng, lãnh đạo dân tộc trong đó có thanh niên, vì vậy nói
Đảng là Đảng của thanh niên ta hiểu thanh niên là một giai cấp tiên tiến trong xã
hội. Muốn gắn thanh niên với Đảng cách mạng thì Đảng phải mạnh phải bổ sung
lực lượng trẻ là những thanh niên ưu tú vào hàng ngũ Đảng. Đồng thời nói Đảng
là Đảng của thanh niên cũng có thể hiểu là Đảng phải trẻ hoá, đổi mới để có sức
chiến đấu cao để đem lại quyền lợi cho giai cấp công nhân, cho dân tộc và cho
tầng lớp trẻ.
Khi đề cập đến vai trò của thanh niên Lênin cho rằng “Càng cần phải nói
nhiều vấn đề này theo mét ý nghĩa nào đó, có thể nói thêm rằng nhiệm vụ thật sự
9
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
xây dựng chủ nghĩa xã hội Cộng sản chính là của thanh niên’’.Thật vậy rõ ràng là
thế hệ những người lao động đựơc đào tạo trong xã hội tư bản giỏi lắm chỉ có thể
phá được nền móng của chế độ tư bản cũ dựa trên sự bóc lột mà thôi, giỏi lắm họ
chỉ giải quyết được những vấn đề đặt ra do sự sáng tạo ra một trật tự xã hội có khả
năng giúp cho giai cấp vô sản và giai cấp cần lao giữ lấy chính quyền trong tay và
đặt nền móng vững chắc. Chỉ có thế hệ nào khởi công trong những điều kiện mới,
trong khuôn khổ không còn quan hệ giữa người bóc lột người nữa thì mới có thể
xây dựng được.
Lênin không chỉ đưa ra những quan điểm lý luận mẫu mực cũng như những
giá trị thực tiển lớn lao về nhiều vấn đề của thanh niên như ông đã nhìn thấy đ-
ược, đánh giá được vai trò to lớn của tầng lớp thanh niên. Thế quan điểm của Ông
về Đảng thì sao? Đúng vậy một trong những đóng góp to lớn của chủ nghĩa Mác-
Lênin đó là lý luận về Đảng, công tác xây dựng và phát triển Đảng. Trong cuốn
sách bách khoa triết học Liên Xô, các tác giả định nghĩa: “Đảng chính trị là một tổ
chức chính trị thể hiện những lợi Ých của một giai cấp hay tầng lớp trong xã hội,
liên kết những đại diện tích cực nhất của giai cấp hay tầng lớp trong xã hội để
lãnh đạo họ đạt tới những mục đích và lý tưởng nhất định’’ (Từ điển bách khoa
triết học Matxcơva, 1989, Trang 465).
Đảng Cộng sản chính là giai cấp công nhân, Đảng ra đời là một tất yếu
khách quan của cuộc đấu tranh giai cấp, cần có lực lượng lãnh đạo thực hiện
thắng lợi sứ mệnh lịch sử thế giới của mình. Mục tiêu đấu tranh của các Đảng
Cộng sản là giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động thoát khỏi áp
bức bóc lột, đưa họ từ giai cấp nô lệ trở thành giai cấp thống trị, xóa chủ nghĩa tư
bản, đưa dân tộc đến độ Êm no, tù do, hạnh phúc, không có áp bức bất công.Vì
thế khoa học xây dựng Đảng, có mỗi quan hệ hữu cơ với các khoa học xã hội
khác như : Triết học, Kinh tế chính trị học, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Lịch sử
Đảng, Tâm lý học, Giáo dục học, Xã hội học nó gắn liền với sự ra đời, tồn tại và
phát triển của Đảng, góp phần xây dựng Đảng ngày càng trưởng thành lớn mạnh
về mọi mặt: Chính trị, tư tưởng và tổ chức nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo của
Đảng ngang tầm với nhiệm vụ lịch sử.
Năm 1887 Lênin bắt đầu hoạt động cách mạng và tÝch cực tham gia
nghiên cứu chủ nghĩa Mác- Ănghen. Năm 1885 Lênin thành lập “Hội liên hiệp
đấu tranh của Đảng Cộng sản’’ ông đã coi “Thanh niên là nguồn chiến đấu của
cách mạng vô sản’’ và đánh giá rất cao tiềm năng của tuổi trẻ. Lênin không nghi
10
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
ngờ khả năng hoàn thành xuất sắc những nhiêm vụ của cách mạng mà các thế hệ
trước chưa kịp hoàn thành. Ngay cuối thế kỷ XIX, ông đã viết “Người quan sát
thấy trong thanh niên công nhân một khát vọng nồng cháy không có gì kìm hãm
được tới lý tưởng của dân chủ và chủ nghĩa xã hội’’ và “Thanh niên sớm muộn sẽ
đến với chủ nghĩa xã hội nhưng bằng cách thức, con đường khác so với anh, Cha
họ’’ những luận điểm này đã và đang rất đúng trong bối cảnh lịch sử Việt Nam Ýt
nhất cũng từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời cho đến nay.
Lênin đã sớm nhìn thấy vai trò to lớn cuả học sinh, sinh viên và toàn thể
thanh niên, ông thường nhắc nhở người bạn chiến đấu của mình rằng : phải kiên
trì đấu tranh để hợp nhất phong trào công nhân và phong trào học sinh, sinh viên
thành một trào lưu chung theo tinh thần của chủ nghĩa Mác cách mạng. Ông cho
rằng thành công của phong trào Thanh niên là ở chỗ biết gắn liền nhận thức với lý
luận của chủ nghĩa Mác, trí thức khoa học với sự tham gia trực tiếp của họ vào
cuộc đấu tranh chính trị của giai cấp vô sản.
Phát biểu tại Đại hôi III của Đoàn thanh niên Cộng sản Nga Lênin đã nói
“có thể nói rằng nhiệm vụ thực sự xây dựng chủ nghĩa xã hội Cộng sản chủ nghĩa
chính của thanh niên, thế hệ trước có nhiệm vụ lật đổ giai cấp tư sản, thế hệ mới
có nhiệm vụ phức tạp hơn, nhiệm vụ của các đồng chí không phải là tập hợp tất cả
mọi lực lượng của mình để ủng hộ chính quyền công nông chống sự xâm lược của
bọn tư bản, như thế chưa đủ, các đồng chí phải xây dựng xã hội Cộng sản chủ
nghĩa. Để làm tốt điều này Lênin cho rằng: Trước hết nhiệm vụ của thanh niên là
phải học tập, học chủ nghĩa Cộng sản phải kết hợp giữa lý luận với thực tiến cuộc
sống, phải biết đoàn kết lôi cuốn toàn thể quần chúng thanh niên đặc biệt là thanh
niên công- nông vào sự nghiệp cách mạng “có như vậy mới hoàn thành sứ mệnh
lịch sử mà nhân dân giao phó cho các bạn’’.
Lênin đánh giá cao vai trò và tiềm năng của thanh niên không phải ngấu
nhiên ông ghi nguyên văn đoạn nghị luận sau đây của Ăng ghen trong bài báo “Sự
khủng hoảng của chủ nghĩa Mensêvích’’ công bố ngày 7/12/1906 “phải chăng
điều sau đây không thuộc tự nhiên? Chúng ta là Đảng của tương lai lại thuộc về
thanh niên, chúng ta là Đảng của những người cách tân, mà thanh niên lại hào
hứng đi theo những người cách tân, chúng ta là Đảng của sự chiến đấu quên mình,
với những gì đã mục nát, cũ kỹ, mà Thanh niên khi nào cũng đi đầu trong cuộc
đấu tranh quên mình. Lênin đã quyết định “Chúng ta mãi mãi là Đảng của thanh
niên, của giai cấp tiên phong’’ và “Chúng ta đang đấu tranh tốt hơn cha ông
11
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
chúng ta, con cháu chúng ta sẽ đấu tranh tốt hơn chúng ta và chúng ta sẽ chiến
thắng’’.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam
về vai trò của Đoàn Thanh niên tham gia xây dựng Đảng.
2.1. Tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh về vị trí của Thanh niên và vai
trò của Đoàn Thanh niên tham gia xây dựng Đảng.
Tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh là sự kết tinh những truyền thống tốt đẹp của
dân tộc và tinh hoa văn hoá của nhân loại, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và nhân
dân ta; là tấm gương sáng để mọi người Việt Nam học tập và noi theo.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin
vào Việt Nam.Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu
sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng
và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác- Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế
thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa
văn hoá nhân loại.“Tư tưởng Hồ Chí Minh soi đường cho cuộc đấu tranh của nhân
dân ta giành thắng lợi, là tài sản tinh thần to lớn của Đảng và dân tộc ta’’.
Suốt cả cuộc đời đấu tranh cách mạng của mình, chủ tịch Hồ Chí Minh đã
dành biết bao tâm sức cho việc đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ nước ta thành những
lớp người kế tục trung thành xuất sắc sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và
dân tộc. Quan điểm của Bác về sự nghiệp “trồng người’’ đã trở thành tư tưởng
xuyên suốt trong quá trình lãnh đạo của Đảng ta, góp phần chuẩn bị và xây dựng
lực lượng cách mạng hùng hậu, lớp sau nối tiếp lớp trước, làm nên thắng lợi vẻ
vang của đất nước trong thế kỷ XX, đưa nhân dân ta từ phận nô lệ trở thành chủ
nhân của một nước độc lập, tự do và ngày nay đang vững bước trên con đường
xây dựng đất nước phồn vinh, để sánh vai cùng bè bạn năm châu như Bác Hồ
hằng mong ước.
Người coi bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một trong những nội
dung quan trọng, điều này đã được khẳng định trong nghị quyết Đai hội lần thứ
IX của Đảng. Cuộc đời hoạt động của chủ tịch Hồ Chí Minh, từ khi dạy học tại
trường giáo dục thanh niên (1911), mở lớp huấn luyện cán bộ cách mạng Việt
Nam ở Quảng châu (TQ) đến giảng dạy cho lớp Đảng viên mới tại ( Trường Đảng
Quận Hoàn Kiếm - HN), luôn gắn bó với việc đào tạo các thế hệ cách mạng.
Trước khi đi xa trong di chóc người viết “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời
sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết” Người cũng chỉ rõ mục tiêu đào tạo
12
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
thế hệ trẻ thanh niên nói chung là rất tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong,
không ngại khó khăn, có trí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo, giáo dục, đạo đức
cách mạng cho họ thành những người thừa kế, xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa
“Hồng’’ vừa “Chuyên’’. Theo Hồ Chí Minh thế hệ trẻ là lực lượng quyết định đến
sự phát triển của cách mạng dân tộc. Trong thư gửi thanh niên vào ngày 17 tháng
8 năm 1947 Bác viết: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà, nước nhà
thịnh hay suy yếu hay mạnh, một phần lớn là do thanh niên, thanh niên muốn làm
chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lư-
ợng của mình, phải làm việc chuÈn bị cái tương lai đó’’.Chủ tich Hồ Chí Minh
dùng một khái niệm đầy hình ảnh để nói về thanh niên, người nói “Một năm khởi
đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ, tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội’’.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ vai trò của thanh niên trên tất cả hai bình diện xã
hội và mối quan hệ kết nối quá khứ với tương lai không thể tách rời nhau khi
khẳng định “Thanh niên là người tiếp sức cho cách mạng cho thế hệ thanh niên
già, đồng thời là người dìu dắt thế hệ thanh niên tương lai’’.Thanh niên là lực l-
ượng cách mạng hùng hậu, bộ phận quan trọng của dân tộc, thức tỉnh thanh niên
đi tới thức tỉnh dân tộc, cùng với tác phẩm “Bản án chế độ thực dân pháp’’, trong
thư gửi “Gửi thanh niên Việt Nam’’(1925) người nhắc nhở “Hỡi Đông Dương
đáng thương hại, người sẽ chết nếu đám thanh niên già cối của người không sớm
hồi sinh’’ còng trong năm 1925 Người sáng lập ra “Việt Nam Thanh niên cách
mạng đồng chí hội’’ để qua đó, thức tỉnh được nhiều người, thức tỉnh một thế hệ
trong những năm đầu thế kỷ.
Theo Hồ Chí Minh tương lai của dân tộc của đất nước nằm trong tay các
thế hệ thanh niên, khi nói đến nhiệm vụ kiến thiết lại đất nước sau 80 năm bị bóc
lột và khai thác tàn bạo của chủ nghĩa Đế quốc Bác viết “Việt Nam có bước tới
đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính
là nhờ một phần công học tập của các em’’ (Trích Hồ Chí Minh toàn tập, NXB
CTQG, H1995, T4, Tr33). Bằng sự đánh giá khách quan, khoa học khả năng cách
mạng to lớn của thanh niên, Bác đi tới một dự báo đúng đắn “Với một thế hệ
thanh niên hăng hái và kiên cường, chóng ta nhất định sẽ thành công trong sự
nghiệp bảo vệ Miền Bắc, giải phóng Miền Nam thống nhất Tổ Quốc’’
Năm 1958, trong buổi nói chuyện với lớp học chính trị của các giáo viên
cấp II và cấp III toàn miền Bắc, Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh luận điểm nổi tiếng
“Vì lợi Ých mười năm thì phải trồng cây, vì lợi Ých trăm năm thì phải trồng ngư-
13
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
ời’’. Để thực hiện mục tiêu “trồng người’’ như đã nêu trên Bác chủ trương thực
hiện nguyên lý giáo dục toàn diện. Người xác định mục tiêu học tập là: Học để
phụng sự tổ quốc, phụng sự nhân dân, làm cho dân giàu, nước mạnh và chỉ rõ
“Trong việc giáo dục và học tập phải chú trọng đủ các mặt: Đạo đức cách mạng,
giác ngộ xã hội chủ nghĩa, văn hoá, khoa học, kỹ thuật, lao động và sản xuất’’
Theo Hồ Chí Minh vấn đề phát triển thanh niên gắn với vấn đề phát triển tổ
chức thanh niên, là người chủ trì soạn thảo luận cương nổi tiếng về thanh niên
thuộc địa tại Đại hội quốc tế thanh nên Cộng sản lần thứ VI (7-1994) Bác đã nêu
rõ “Nhanh hình thành các tổ chức Thanh niên cách mạng và xây dựng Đoàn
Thanh niên Cộng sản ở các nước thuộc địa’’. Tại Đại hội lần thứ II, Bác chỉ rõ
“Đoàn thanh niên lao động phải là cánh tay đắc lực của Đảng trong việc tổ chức
và giáo dục thế hệ thanh niên và nhi đồng thành những chiến sỹ tuyệt đối trung
thành với sự nghiêp xây dựng chủ nghĩa Cộng sản’’.
Trong tình hình cách mạng hiện nay, muốn nắm được thanh niên trước hết
và chủ yếu phải nắm chắc được lực lượng tiên tiến, giác ngộ trong thanh niên, đó
là Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, bởi lực lợng này có vị trí đặc biệt
quan trọng trong công tác xây dựng và phát triển Đảng Cộng sản Việt Nam (vị trí
đó được ghi trong Điều lệ Đảng) muốn trẻ hoá đội ngũ cán bộ đảng viên, muốn
tăng thêm sinh lực mới cho Đảng, phải quan tâm trước những nguy cơ và thách
thức trước công cuộc đổi mới. Đất nước ta hiện nay lại có những biến đổi sâu
sắc và hết sức phức tạp. các thế lực thù địch bên ngoài lại cấu kết với bọn phản
động bên trong tìm mọi cách để chống phá nhằm thực hiện âm mưu “Diễn biến
hoà bình’’ nhằm kích động đa nguyên chính trị, đa Đảng đối lập, mà thực chất là
chúng muốn xoá bá vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam lật đổ chế độ
xã hội chủ nghĩa ở nước ta và đặc biệt chúng chú ý đến thế hệ trẻ những người
gánh vác sứ mệnh lịch sử của dân tộc, vì thế để thực hiện được vai trò, vị trí của
mình thì thanh niên có nhiệm vụ:
-Thanh niên nông thôn phải ra sức tham gia củng cố và phát triển tốt tổ đổi
công và hợp tác xã, làm mọi việc để bảo vệ vụ chiêm và vụ mùa thắng lợi toàn
diện, vượt bậc và vững chắc.
- ở các xí nghiệp và công trường, thanh niên phải thi đua tăng gia sản xuất,
nâng cao chất lượng giảm, hạ giá thành, thực hiện khẩu hiệu: “Nhiều, nhanh, tốt, rẻ’’.
- Thanh niên các ghành, các nghề bảo đảm thực hiện vượt bậc kế hoạch
năm năm và chuẩn bị tốt cho kế hoạch 5 năm lần thứ nhất.
14
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
Với những nhiệm vụ trên ta có thể kết luận vai trò của thanh niên bằng một
câu nói của Bác trong Đại hội toàn quốc lần thứ nhất tháng 2/ 1950 “Đoàn thanh
niên phải làm đầu tàu, làm gương mẫu trong phong trào thi đua yêu nước’’ phải
thực hiện khẩu hiệu:
“ Đâu cần Thanh niên có
Việc gì khó Thanh niên làm’’
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người sáng lập, giáo dục và rèn luyện Đảng ta.
Người đã vận dụng sáng tạo học thuyết xây dựng Đảng ta, bảo đảm cho Đảng ta
mặc dù sinh trưởng trong hoàn cảnh một nước thuộc địa, nửa phong kiến, nông
dân chiếm đa số đông trong dân số, giai cấp công nhân còn nhỏ bé, nhưng vẫn
luôn luôn mang mình bản chất cách mạng và khoa học, thuộc tính căn bản nhất
của một Đảng Mác- Lênin
Víi nhận thức sáng suốt và sâu sắc rằng: Chỉ có sự lãnh đạo của Đảng biết
vận dụng một cách sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin vào điều kiện cụ thể của nước
mình thì mới có thể đa cách mạng giải phóng dân tộc đến thắng lợi và cách mạng
xã hội chủ nghĩa đến thành công. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nỗ lực phấn đấu để
sáng lập Đảng ta và suốt quá trình lãnh đạo cách mạng nước ta, người luôn chăm
lo xây dựng Đảng ta lớn mạnh về mọi mặt. Điều quan trọng mà chủ tịch Hồ Chí
Minh quan tâm hàng đầu trong công tác xây dựng Đảng là tính giai cấp của Đảng,
Người luôn xác định Đảng là Đảng của giai cấp công nhân Việt Nam, đồng thời
người cũng chỉ rõ mối quan hệ giữa Đảng và giai cấp, người nói: “để giành thắng
lợi cách mạng nhất định phải do giai cấp công nhân lãnh đạo, vì nó là giai cấp tân
tiến nhất, giác ngộ nhất, kiên quyết và có kỷ luật nhất, tổ chức chặt chẽ nhất mà
Đảng vô sản là tổ chức tham mưu của giai cấp công nhân’’ người còn nói “giai
cấp công nhân không có Đảng lãnh đạo thì không làm cách mạng được’’.
Để xây dựng Đảng ta là một Đảng Mác xít chân chính của giai cấp công
nhân, chủ tịch Hồ Chí Minh quán triệt đầy đủ nguyên tắc xây dựng Đảng kiểu
mới của giai cấp công nhân và vạch rõ những phương châm cơ bản trong công tác
xây dựng Đảng. Người luôn nhấn mạnh: củng cố và phát triển Đảng là một nhiệm
vụ phải tiến hành thường xuyên, phải quán triệt phương châm phát triển đi đôi với
củng cố, trong công tác xây dựng Đảng phải chăm lo cải thiện cơ cấu thành nhân
trong Đảng. Trong công tác kết nạp Đảng viên mới Hồ Chí Minh nhắc rằng:
“Đảng ta không phải chỉ cần con sè cho nhiều, tuy rằng là tốt, nhưng phải có cái
chất của người Đảng viên’’ vì vậy “phải chọn lọc những Đảng viên mới một cách
15
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
hết sức cẩn thận’’.Công tác cán bộ là một trong những công việc quan trọng trong
quá trình xây dựng Đảng. Hồ Chí Minh nhấn mạnh “Cán bộ là cái gốc của công
việc’’ và “ công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém’’ Bác
luôn quan tâm giáo dục cán bộ Đảng viên về cả hai mặt: Phẩm chất cách mạng và
năng lực công tác, không tách rời hay coi nhẹ mặt nào. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói
“Ngày nay Đảng yêu cầu cán bộ đảng viên phải có tinh thần học tập, nhất là học
tập lý lụân chủ nghĩa Mác Lênin’’ “Có học tập lý luận chủ nghĩa Mác- Lênin mới
củng cố được đạo đức cách mạng, giữ vững lập trường, nâng cao sự hiểu biết và
trình độ chính trị, mới làm tốt công tác Đảng giao phó cho mình’’
Trong quá trình xây dựng Đảng ta, chủ tịch Hồ Chí Minh còn quan tâm đến
việc tăng cường công tác kiểm tra trong Đảng. Người nói: “Kiểm tra có tác dụng
thúc đẩy và giáo dục đảng viên và cán bộ làm tròn trách nhiệm với Đảng, đối với
nhà nước làm gương tốt cho nhân dân’’. Trong bài nói chuyện tại lớp huấn luyện
Đảng mới Bác Hồ nói “Vì sao chóng ta phải vào Đảng? Phải chăng để thăng
quan, phát tài? không phải, trước đây khi vào Đảng còn hoạt động bí mật các
đồng chí chúng ta vào Đảng chỉ một lòng một dạ làm cách mạng, để hết lòng làm
tròn trách nhiệm phục vụ giai cấp, phục vụ nhân dân làm trong trách nhiệm của
người Đảng viên “Cán bộ và đảng viên cần phải nâng cao tinh thần phụ trách
trước Đảng và trước quần chúng hết lòng phục vụ nhân dân phải yêu kính nhân
dân, phải thực sự tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân. Tuyệt đối không được
lên mặt “quan cách mạng’’ ra lệnh ra oai. Phải nắm vững quan điểm giai cấp, đi
đúng đường lối quần chúng thành tâm học hỏi quần chúng, kiên quyết dựa vào
quần chúng, giáo dục và phát động quần chúng tiến hành mọi chủ trương, chính
sách của Đảng và của nhà nước, phải thật thà, ngay thẳng, không được giấu
khuyết điểm, sai lầm. Phải khiêm tốn, gần gũi quần chúng, không được kiêu ngạo,
phải thực sự cầu thị, không được chủ quan. Phải luôn chăm lo đến đời sống của
quần chúng. Phải chí công vô tư và có tinh thần lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ,
đó là đạo đức của người Cộng sản’’ (Trích sđd, tập10, Tr310). Là lãnh tụ vĩ đại,
người thầy của cách mạng Việt Nam, Bác Hồ đặc biệt quan tâm đến việc dạy giỗ, giáo
dục cán bộ, đảng viên, nhất là thanh niên: “Đào tạo họ thành những người kế thừa xây
dựng con người chủ nghĩa xã hội vừa “Hồng’’ vừa “Chuyên’’(Di chúc) Bác không chỉ
nêu lên hướng rèn ruyện mà còn đề ra cho ĐVTN những khẩu hiệu hành động cụ thể
trong từng thời kỳ cách mạng.
16
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
Trong hơn 3 năm qua, thực hiện Chỉ thị 23- CT/ TW ngày 27/3/2003 của
Ban Bí thư Trung ương Đảng khoá IX, toàn Đảng, toàn dân ta đã tổ chức đợt học
tập tư tưởng Hồ Chí Minh để quán triệt, vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng
của Người trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Trước yêu cầu
tăng cường công tác tư tưởng trong tình hình mới. Hội nghị lần thứ 12 của Ban
chấp hành Trung ương khoá IX đã quyết định triển khai chỉ đạo điểm cuộc vận
động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh“ trong cán bộ, đảng
viên và nhân dân từ ngày kỷ niệm 77 năm thành lập Đảng ( 3/2/2007 ) tới hết
nhiệm kỳ Đại hội X của Đảng. Đây thực sự là một cơ hội quý báu để Đoàn TNCS
Hồ Chí Minh- Tổ chức vinh dự được mang tên Bác kính yêu, thực hiện chức năng
là trường học XHCN của thanh niên, đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng và đạo
đức cách mạng, tạo sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức, rèn luyện, tu dưỡng
đạo đức của thế hệ trẻ; làm cho thế hệ trẻ thấm nhuần sâu sắc tình cảm cách mạng
của Bác, đề cao ý thức trách nhiệm với bản thân mình, với gia đình, với đất nước,
có thái độ ứng xử văn minh, lịch sự trong cộng đồng và tập thể, tích cực hành
động góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới của đất nước, xây dựng
Đảng ta ngày một trong sạch vững mạnh.
2.2. Quan điểm của Đảng Cộng sản về vai trò vị trí của Thanh niên và
công tác xây dựng Đảng, phát triển Đảng trong Đoàn viên Thanh niên.
Trong nghị quyết 04 của Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khoá VII),
một lần nữa khẳng định “Thanh niên là lực lượng xung kích, trong sự nghiệp đổi
mới có sự thành công hay không, đất nước bước vào thế kỷ 21 có xứng đáng
trong cộng đồng thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con
đường xã hội chủ nghĩa hay không, phần lớn phụ thuộc vào thế hệ thanh niên,
công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc ’’.
Đảng coi việc xây dựng lực lượng chính trị trong thanh niên là sự đảm bảo
không ngừng nguồn sinh lực mới cho Đảng và sự kế tục trung thành sự nghiệp
cách mạng của Đảng, xây dựng củng cố tổ chức Đoàn trong sạch và vững mạnh
về mọi mặt là điều kiện thiết yếu để xây dựng và kiện toàn lại bộ máy tổ chức
Đảng. Trải qua mấy thập kỷ Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm đến công tác
thanh niên, nhiều chủ trương chính sách về thanh niên được ban hành như: Chính
sách giáo dục, đào tạo Thanh niên, chính sách giải quyết các vấn đề cấp bách, đáp
ứng những nhu cầu nguyện vọng của Thanh niên ’’Chăm lo xây dựng Đảng là
nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, Đảng có vững mạnh thì sự
17
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
nghiệp đổi mới mới thành công. Đảng coi việc xây dựng lùc lượng chính trị trong
thanh niên là sự đảm bảo tăng cường nguồn sinh lực mới cho Đảng và sự kế tục
trung thành sự nghiệp cách mạng của Đảng, xây dựng củng cố tổ chức Đoàn
mạnh về mọi mặt là điều kiện tất yếu của xây dựng Đảng. Đại hội Đảng toàn quốc
lần thứ IX nhấn mạnh “Nhiệm vô then chốt là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và
nhiệm vụ trọng tâm là phát triển kinh tế, Đảng và nhà nước ta coi nhiệm vụ xây
dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt bởi đây là nhiệm vụ của toàn xã hội, của các tổ
chức chính trị xã hội, trong đó có Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Trong quá trình đào tạo cách mạng, ngay từ khi mới thành lập, Đảng và
nhà nước ta luôn quan tâm đến vai trò và sự phát triển của thanh niên. Trong c-
ương lĩnh và Điều lệ Đảng, Đảng coi vai trò của thanh niên hết sức to lớn trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam, các văn kiện, các nghị quyết của
Đảng từ những năm 1930 mở đầu là án nghị quyết vận động thanh niên Trung
ương (Khoá IX) cũng bàn về thanh niên. Đảng, nhà nước và chủ tịch Hồ Chí
Minh luôn quan tâm đến vấn đề Thanh niên, coi Thanh niên là lực lượng quần
chúng đông đảo đang trưởng thành, đang phát triển. Đảng luôn chăm lo công tác
thanh niên, coi công tác thanh niên là nhiệm vụ mang ý nghĩa chiến lược của
Đảng, của toàn xã hội và đặc biệt là gia đình, vì gia đình là cái nôi chăm sóc thanh
niên, hình thành nên nhân cách cho thanh niên.
Đảng đánh giá đúng vai trò, vị trí cực kỳ quan trọng của thanh niên và công
tác thanh niên trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đảng luôn nhận
thức sâu sắc về vai trò của thanh niên, coi thanh niên là lớp người được thừa h-
ưởng những thành quả cách mạng, vừa là một lực lượng chính làm ra kết quả đó,
Đảng ta luôn khẳng định thanh niên là lực lượng xung kích cách mạng, trong giai
đoạn cách mạng mới, Đảng chỉ cần phát huy vai trò làm chủ to lớn của thanh niên
để thanh niên thực hiện được sứ mệnh, đi đầu trong công cuộc đấu tranh chiến
thắng nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng và bảo vệ tổ quốc giàu mạnh, Êm no, tù do,
hạnh phúc.
Đảng coi vấn đề đào tạo, bồi dưỡng và khuyến khích tài năng trẻ là một
trong những chính sách quan trọng đối với thế hệ trẻ, nghi quyết 04 Hội nghị khóa
VII đã yêu cầu “Hình thành một lớp thanh niên nam, nữ ưu tú, vững vàng về
chính trị, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, tiêu biểu cho những nhà cách
mạng đã hình thành nên những nhà lãnh đạo trẻ, quản lý kinh doanh giỏi, những
18
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
nghệ sỹ tài năng, những người có tay nghề cao, những chuyên gia xuất sắc trên
moi lĩnh vực xã hội.
Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà, do đó cần chăm lo, bồi
dưỡng, giáo dục, rèn luyện thanh niên có bản lĩnh chính trị, có phẩm chất đạo đức,
có khả năng để làm chủ đất nước trong tương lai. Do đó cần quan tâm đến thanh
niên để họ có thể trở thành người làm chủ của đất nước, đồng thời thanh niên là
lực lượng kế thừa cách mạng, xung kích cách mạng, vì vậy cần phát huy tốt lực
lượng này “Đảng đặt niềm tin sâu sắc vào thanh niên, phát huy vai trò làm chủ và
tiềm năng to lớn cuả thanh niên để thanh niên thực hịên được sứ mệnh lịch sử, đi
đầu trong công cuộc đấu tranh, chiến thắng nghèo nàn lạc hậu, xây dựng và bảo
vệ đất nước giàu mạnh, xã hội văn minh, nhân dân có cuộc sống Êm no, tù do,
hạnh phúc’’ Đảng yêu cầu phải kết hợp nhuần nhiễn giữa chăm lo, đào tạo, giáo
dục, bồi dưỡng thanh niên để thanh niên phát huy vai trò làm chủ và tiềm năng to
lớn của họ. Đảng đã tóm tắt vai trò, vị trí của thanh niên trong các mặt sau:
- Thanh niên là nguồn lực có chất lượng cao và đồng bộ cho sự nghiệp
CNH, HĐH
- Thanh niên là lực lượng xung kích đi đầu thực hiện nhiệm vụ bảo vệ tổ
quốc, giữ gìn an ninh, trật tự an toàn xã hội.
- Thanh niên là lực lượng chủ lực xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà
bản sắc văn hoá dân tộc và chủ động hội nhập kinh tế, quốc tế, nâng cao vị trí của
đất nước trên trường quốc tế.
- Thanh niên là lực lượng kế thừa và tiếp nối các thế hệ cha anh để thúc đẩy
xã hội phát triển, xây dựng đất nước Việt Nam hoà bình, độc lập, thống nhất, giàu
mạnh theo con đường XHCN.
Quá trình xây dựng Đảng lớn mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức cũng
là quá trình Đảng ta luôn chăm lo công tác phát triển Đảng, nhằm tăng cường
năng lực lãnh đạo. Sức chiến đấu và bảo đảm sự kế thừa, phát triển liên tục của
Đảng. Chỉ thị số 51- CT/TW ngày 21/2/2000 của bộ chính trị (Khoá VIII) đã nêu
rõ: “KÕt nạp đảng viên là một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên có tính quy
luật trong công tác xây dựng Đảng, nhằm tăng thêm sức chiến đấu và bảo đảm sự
kế thừa, phát triển Đảng’’ chính vì vậy thời gian qua công tác kết nạp Đảng đã đ-
ược các cấp uỷ Đảng quan tâm, tích cực chỉ đạo và đạt được những kết quả rất
đáng phấn khởi. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với vai trò là đội dự bị
tin cậy của Đảng, đã thường xuyên chăm lo xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh và
19
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
tích cực tham gia xây dựng Đảng bằng việc tổ chức thực hiện kÕt luận hội nghị
liên tịch của Ban thường vô TW Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Ban
tổ chức TW về “Công tác phát triển đảng viên trẻ trong tình hình mới’’ (Tháng 1-
1995) và mở đầu cuộc vận động “ Đoàn viên, thanh niên phấn đấu trở thành Đảng
viên Đảng Cộng sản Việt Nam’’.
Lực lượng đoàn viên thanh niên có vai trò hết sức quan trọng trong thực
hiện thắng lợi mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Đại hội
X của Đảng đã khẳng định, đối với thế hệ trẻ: “Thường xuyên giáo dục chính trị,
truyền thống, lý tưởng, đạo đức lối sống. Tạo điều kiện học tập, lao động, giải trí,
phát triển thể lực, trí tuệ góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Khuyến khích
thanh niên tự học, tự nâng cao tay nghề, tự tạo việc làm. Chú trọng bồi dưỡng
nguồn cán bộ, đào tạo thanh niên trong lực lượng vò trang có nghề khi hết hạn
nghĩa vụ quân sự trở về xây dựng quê hương. Tạo cơ hội cho thanh niên có tài
năng đi học ở nước ngoài về phục vụ đất nước. Thu hút rộng rãi thanh niên, thiếu
niên, nhi đồng vào các tổ chức do Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm
nồng cốt và phụ trách’’. Như chóng ta đã biết lý tưởng của Đảng cũng là lý tưởng
của Đoàn và của từng ĐVTN, cho nên đoàn viên và thanh niên có nhiệm vụ cống
hiến tuổi trẻ cho sự nghiệp của Đảng, trước hết là thực hiện lý tưởng chủ nghĩa
mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã lựa chọn. Bác thường xuyên nhắc nhở Đảng
viên phải suốt đời phấn đấu cho lý tưởng của Đảng đó là phẩm chất cách mạng
đầu tiên của mỗi chúng ta, của mỗi Đảng viên và những chiến sỹ xung kích cách
mạng của Đảng, Đồng chí Lê Duẩn đã nhắc nhở sự nghiệp của Đảng là lý tưởng
của thanh niên, không phấn đấu cho lý tưởng Cộng sản chủ nghĩa thì không phải
là thanh niên’’.
Trong suốt hơn 77 năm qua, Đảng ta luôn giương cao hai ngọn cờ độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đưa đất nước ta không ngừng tiến lên giành lại những
thắng lợi, nhằm mục tiêu cuối cùng là xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội vì
mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, bình đẳng, các bạn đoàn viên
hãy luôn ghi nhí lời dạy của đồng chí Lê Duẩn “Xây dựng và bảo vệ đất nước là
sự nghiệp to lớn mà thanh niên phải gánh vác và nhất định thanh niên làm được’’
và tuổi trẻ bao giờ cũng mong muốn vươn tới cái hay nhất, tiên tiến nhất, cao
thượng nhất. Chỉ có xã hội Cộng sản chủ nghĩa mới thoả mãn hoàn toàn những
ước vọng đó của thanh niên và chỉ có Đảng ta mới vạch ra cho thanh niên những
lẽ sống cao qúy, đúng đắn, mới có khả năng đưa đường chỉ lối cho thanh niên
20
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
thực hiện hoài báo lớn lao của mình, bởi vì lý tưởng của thanh niên cũng là lý tư-
ởng của Đảng.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Yêu cầu khách quan của việc xây dựng Đảng vững mạnh:
Trong giai đoạn cách mạng mới hiện nay, Đảng và nhà nước ta đang đứng
trước nhiều thời cơ và thách thức mới; Nghị quyết Trung ương Đảng khóa IX đã
chỉ rỏ chiến lược phát triển kinh tế 10 năm đầu thế kỷ XXI. Đẩy mạnh sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa đưa đất
nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu làm nền tảng vững chắc đến năm 2020 nước ta
cơ bản thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Đây chính là cơ hội
ngàn vàng cho tuổi trẻ Việt Nam phấn đấu và cống hiến, tự khẳng định mình là
chủ tương lai của đất nước và đây cũng là thách thức to lớn của tổ chức Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh phát huy vai trò xung kích của mình trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Một trong nhiệm vụ của Đoàn
là tham gia xây dựng Đảng, đó là cung cấp nguồn cán bộ Đảng viên trẻ cho Đảng.
Trong di chúc Bác viết “ Đoàn thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng
hái xung phong không ngại, có chí tiến thủ, Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo
đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người kế thừa xây dựng CNXH
vừa hồng vừa chuyên” do vậy muốn giáo dục, bồi dưởng, chăm sóc thế hệ trẻ phải
làm tốt công tác thạnh niên và công tác phát triển Đảng. Mà thực tế muốn xây
dựng Đảng phải bắt nguồn từ xây dựng Đoàn. Muốn cung cấp nhiều Đảng viên
trẻ cho Đảng thì phải tích cực bồi dưởng ĐVTN ưu tú đó là nhiệm vụ chính trị có
ý nghĩa chiến lược đối với tương lai của dân tộc. Trong những năm gần đây tình
hình thế giới diển biến nhanh chóng và rất phức tạp yêu cầu nhiệm vụ trong giai
đoạn mới rất nặng nề, trước những âm mưu chóng phá của các thế lực thù địch,
những mặt trái của nền kinh tế thị trường, của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
đặc biệt sau khi gia nhập tổ chức Thương mại thế giới WTO, là những vấn đề mới
khó khăn phức tạp cả về mặt lý luận lẩn thực tiển. Đảng ta đã nhận định trong giai
đoạn hiện nay “Nhiệm vụ then chốt là xây dựng chỉnh đốn Đảng và nhiệm vụ
trọng tâm là phát triển kinh tế”. Vì vậy trong những năm gần đây toàn Đảng luôn
nghiêm túc học tập chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đặc biệt là
mới đây Bộ chính trị đã phát động cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Mỗi cấp ủy, chi ủy, Đảng bộ cần nâng cao đạo đức
21
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, những tư tưởng cơ hội thực dụng, mỗi đảng
viên nêu cao phê và tự phê bình, trên cơ sở tổng kết thực hiện cuộc vận động
chỉnh đốn Đảng.
2. Thực trạng công tác xây dựng Đảng hiện nay.
Từ khi thành lập nước cho đến nay, đất nước đã trải qua bao nhiêu khó
khăn và thử thách để giữ vững ngọn cờ độc lập, kiên định đi theo mục tiêu lý
tưởng của Đảng.Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội làm cho dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI tháng 12/1986 tiến hành đổi mới
toàn diện nền kinh tế đất nước. Sau 20 năm nền kinh tế nước ta phát triển vượt
bậc, văn hóa xã hội ngày càng phát triển vững chắc, đời sống nhân dân được nâng
lên rõ rệt, vị thế Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao. Có được
thành tích Êy là do sự lảnh đạo tài tình và sáng suốt của Đảng, biết năm bắt thời
cơ, kịp đổi mới, tận dụng nguồn nhân lực là biết đoàn kết tận dụng sức mạnh của
toàn dân tộc vào công việc đổi mới đất nước. Công tác xây dựng Đảng về chính
trị, tư tưởng được coi trọng. Nghị quyết Trung ương 5 khoá IX về nhiệm vụ chủ
yếu của công tác tư tưởng, lý luận trong tình hình mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn,
đang đi vào cuộc sống. Đã coi trọng và đẩy mạnh hơn công tác nghiên cứu lý
luận, tổng kết thực tiễn, làm sáng tỏ hơn một số vấn đề lý luận quan trọng do thực
tiễn công cuộc đổi mới đặt ra. Đã từng bước đổi mới, công tác giáo dục tư tưởng
chính trị, việc nghiên cứu, học tập các Nghị quyết của Đảng, việc tuyên truyền,
giáo dục chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh với nhiều nội dung phong
phú hơn, đặc biệt là cuộc vận động học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh được cán bộ, đảng viên và nhân dân cả nước hưởng ứng. Công tác tuyên
truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nêu
gương người tốt việc tốt, phê phán những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, tư t-
ưởng cơ hội, lối sống thực dụng được coi trọng hơn. Công tác tư tưởng đã góp
phần nâng cao nhận thức, tính tích cực chủ động của cán bộ, đảng viên, nâng cao
lòng tin của nhân dân vào đường lối đổi mới, tạo sự nhất trí trong Đảng và sự
đồng thuận trong xã hội, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, giữ vững ổn định
chính trị- xã hội.
Đảng đã quan tâm xây dựng, kiện toàn hệ thống tổ chức. Từng bước sắp
xếp tổ chức, bộ máy, biên chế cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể
nhân dân theo hướng tinh gọn, hiệu quả, quy định cụ thể và điều chỉnh, bổ sung
22
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
hợp lý hơn chức năng, nhiệm vụ phương thức hoạt động và lề lối làm việc của
mỗi tổ chức. Tăng cường tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của mỗi
cấp. Sinh hoạt của nhiều cấp uỷ và tổ chức Đảng thẳng thắn, dân chủ, cởi mở hơn,
phát huy trí tuệ của cán bộ, đảng viên trong việc xây dựng và thực hiện các nghị
quyết.
Đã quan tâm chỉ đạo xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở Đảng, kiện toàn tổ
chức cơ sở Đảng ở nông thôn và một bộ phận doanh nghiệp; chó ý hơn xây dựng
tổ chức cơ sở Đảng ở vùng sâu, vùng xa, bước đầu xây dựng tổ chức cơ sở Đảng
trong các doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngoài. Xác định chức năng, nhiệm vụ các loại hình tổ chức cở sở Đảng phù
hợp hơn trong điều kiện hoạt động mới. Việc xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở
Đảng gắn với xây dựng hệ thống chính trị cơ sở bước đầu tạo nên một số chuyển
biến tích cực, xuất hiện một số mô hình tiên tiến và kinh nghiệm mới.
Công tác phát triển đảng viên được quan tâm chỉ đạo và đạt được mét số
kết quả, nhất là ở những vùng trọng yếu, những nơi có Ýt hoặc chưa có đảng viên.
Sè lượng đảng viên mới kết nạp hằng năm đều tăng; Tỷ lệ kết nạp đảng viên là
ĐVTN Cộng sản Hồ Chí Minh, là nữ, người dân tộc thiểu số, trí thức ngày càng
tăng, góp phần làm cho cơ cấu đội ngũ đảng viên thay đổi theo hướng tích cực.
Công tác cán bộ có một số đổi mới về nội dung và cách làm. Đã giữ vững
và thực hiện quan điểm Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội
ngũ cán bộ, thực hiện tốt hơn nguyên tắc tập trung dân chủ, coi trọng hơn việc
phát huy vai trò của các tổ chức trong hệ thống chính trị và người đứng đầu các tổ
chức; Bước đầu tổ chức để nhân dân tham gia ý kiến vào công tác cán bộ ở cơ sở.
Tiếp tục cụ thể hoá một bước và xác định một số giải pháp thực hiện Nghị quyết
Trung ương 3 khoá VIII về “Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước’’. Triển khai tương đối đồng bộ các khâu công tác cán
bộ: Đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luận chuyển, bố trí, sử dụng và thực
hiện chính sách cán bộ. Công tác luân chuyển và quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản
lý có chuyển biến tiến bộ góp phần đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn cán bộ và khắc
phục một bước tình trạng hẫng hụt về cán bộ. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ
được các cấp uỷ, tổ chức Đảng quan tâm chỉ đạo; Đã làm rõ và kết luận nhiều
trường hợp về lịch sử chính trị của người vào Đảng, tham gia cấp uỷ, chính
quyền, Mặt trận và đoàn thể nhân dân các cấp, góp phần nâng cao chất lượng
công tác bố trí, sử dụng cán bộ. Việc thực hiện cuộc vận động xây dựng, chỉnh
23
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
đốn Đảng theo Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2 ) khoá VIII, Kết luận của hội nghị
lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Khoá IX về đấu tranh chống quan liêu,
tham nhũng, lãng phí đạt được mét số kết quả nhất định, có tác dụng tích cực.
Ban chấp hành Trung ương và các cấp uỷ đã quan tâm hơn việc kiểm tra
chấp hành đường lối, chủ trương, Điều lệ Đảng và công tác cán bộ; xây dựng
chương trình kiểm tra và thực hiện kiểm tra theo chương trình, tập trung vào
những vấn đề phức tạp. Đã xử lý nghiêm đối với một số cán bộ, đảng viên có sai
lầm, kể cả cán bộ cao cấp; kiên quyết đưa ra xét xử một số vụ án lớn, có tác dụng
răn đe, được nhân dân đồng tình.
Đảng đã coi trọng đổi mới phương thức lãnh đạo, phong cách công tác. Từng
bước cụ thể hoá và thể chế hoá các quan điểm của Cương lĩnh về phương thức
lãnh đạo của Đảng, nhất là phương thức Đảng lãnh đạo Nhà nước. Phát huy tốt
vai trò của các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân,
khắc phục dần từng bước khuynh hướng buông lỏng, xem nhẹ vai trò lãnh đạo
của Đảng, cũng như khuynh hướng Đảng bao biện, làm thay. Dân chủ trong
Đảng, trong quan hệ giữa Đảng với Nhà nước, trong tổ chức và hoạt động của
Nhà nước và trong xã hội có mặt tiến bộ.
Công tác Đoàn tham gia xây dựng Đảng được chó ý hơn bằng việc mở
thêm nhiều lớp tập huấn cho các cán bộ Đoàn viên, có nhiều chính sách ưu tiên
cho Đoàn viên học lớp cảm tình Đảng, khuyến khích các ĐVTN tìm hiểu về tổ
chức Đảng bằng việc phát động các cuộc thi tìm hiểu về Đảng Cộng sản. Hàng
năm có hàng chục lớp cảm tình Đảng được tổ chức ở các địa phương còng như
trong các trường Đại học, Cao đẳng, Trung học chuyên nghiệp. Các đoàn viên học
đối tượng đảng luôn được các cấp chính quyền từ trung ương đến địa phương
quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện để phấn đấu trở thành đảng viên trong hàng ngũ
của Đảng. Tuy vậy, nhìn chung công tác xây dựng Đảng vẫn còn bộc lộ một số
hạn chế, yếu kém cơ bản sau:
- Cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình
trong cấp uỷ, tổ chức Đảng, đảng viên chưa đạt yêu cầu đề ra, chưa tạo được
chuyển biến cơ bản, chưa ngăn chặn và đẩy lùi được quan liêu, tham nhũng, lãng
phí. Một số cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp chưa gương mẫu và chưa làm tròn
nhiệm vụ trong đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí. Việc xử lý kỷ
luật đối với những người đứng đầu để xảy ra tham nhũng, lãng phí ở ngành, địa
phương, đơn vị chưa kiên quyết.
24
Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thành Trung -
K43A
- Công tác giáo dục chính trị tư tưởng còn nhiều hạn chế, thiếu sót; tính
chiến đấu, tính thuyết phục và hiệu quả chưa cao; Thiếu chủ động và sắc bén
trong đấu tranh chống âm mưu “Diễn biến hoà bình“, chống tuyên truyền phản
động của các thế lực thù địch, bác bỏ các quan điểm sai trái; thiếu những hình
thức, biện pháp cụ thể, có sức thuyết phục để xây dựng, củng cố niềm tin giải đáp
những băn khoăn, vướng mắc, những vấn đề mới phức tạp, những mâu thuẩn nảy
sinh trong quá trình đổi mới; Chưa làm tốt chức năng dự báo tình hình, chuẩn bị
tư tưởng cho cán bộ, đảng viên chủ động đi vào kinh tế thị trường và hội nhập
kinh tế với khu vực và thế giới. Công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức,
lối sống còn thiếu những biện pháp hữu hiệu. Công tác lý luận còn chưa theo kịp
yêu cầu của công cuộc đổi mới.
- Công tác tổ chức còn nhiều bất cập, nhiều nơi chưa thực hiện đầy đủ các
nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Đảng. Chậm hoàn thiện tổ chức và cơ chế giám
sát trong Đảng và trong hệ thống chính trị, thực hiện sự giám sát của nhân dân đối
với Đảng và Nhà nước. Còn thiếu những quy chế cụ thể bảo đảm phát huy quyền
dân chủ, thực hiện đúng đắn nguyên tắc tập trung dân chủ. Một số cấp uỷ, tổ chức
Đảng và cán bộ lãnh đạo thiếu tôn trọng và phát huy quyền của đảng viên, Ýt lắng
nghe ý kiến cấp dưới; cán bộ lãnh đạo ở một số nơi gia trưởng, độc đoán, chuyên
quyền, mất dân chủ hoặc dân chủ hình thức.
- Nhìn chung, bộ máy còn cồng kềnh, chồng chéo, trách nhiệm không rõ,
quan liêu, hiệu lực, hiệu quả thấp. Mối quan hệ về trách nhiệm giữa tập thể và cá
nhân, trước hết là người đứng đầu chưa được quy định cụ thể; chưa phát huy đúng
mức vai trò của cá nhân và tập thể, khó đánh giá được kết quả công tác và quy rõ
trách nhiệm cá nhân khi có sai phạm.
- Tổ chức cơ sở Đảng chưa được chú trọng xây dựng và quan tâm chỉ đạo
đúng mức; nhiều địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa chưa có tổ chức Đảng và
đảng viên. Một số loại hình tổ chức cơ sở Đảng trong doanh nghiệp ngoài quốc
doanh, cơ quan hành chính, sự nghiệp còn lúng túng trong việc thực hiện chức
năng, nhiệm vụ. Không Ýt cơ sở Đảng yếu kém, năng lực lãnh đạo và sức chiến
đấu thấp; Sinh hoạt Đảng và quản lý đảng viên lỏng lẻo, công tác xây dựng Đảng
được thực hiện nhất quán từ trung ương đến địa phương, từ chi bộ đến xã, phường
nhưng thực tế vẩn còn nhiếu bất cập. Một số chi bộ, Đảng bộ sinh hoạt còn qua
loa, nội dung nghèo nàn, không dám nêu ý kiến, đi họp chỉ mang tính bắt buộc
25