bài giảng công nghệ 11 bài 30 hệ thống khởi động

BÀI 30:
HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG
I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI
1. Nhiệm vụ
Hệ thống khởi động có nhiệm vụ làm quay trục khuỷu
động cơ đến số vòng quay nhất định để động cơ tự nổ máy
được.
2. Phân loại

Hệ thống
khởi động
bằng tay
Hệ thộng khởi
động bằng động
cơ điện
Hệ thống khởi
động bằng động
cơ phụ
Hệ thống khởi
động bằng khí nén
Hệ thống khởi động
* Hệ thống khởi động bằng tay:
- Dùng sức người để khởi động động cơ (dùng tay quay, dùng bàn
đạp).
- Thường dùng trong các động cơ có công suất nhỏ
Em nào có thể lấy ví dụ về động cơ có hệ thống
khởi động bằng tay mà em biết?
Ví dụ: Máy cày, công nông, máy bơm nước cỡ nhỏ…
- Ưu điểm: Cấu tạo đơn giản
- Nhược điểm: Tốn nhiều sức lực của con người,
không an toàn cho người vận hành

Xe công nông
* Hệ thống khởi động bằng động cơ điện:
- Dùng động cơ điện một chiều để khởi động.
- Thường dùng trong các động cơ có công suất nhỏ và trung bình
Em nào có thể lấy một số ví dụ về động cơ khởi
động bằng động cơ điện mà em biết?
Ví dụ: Xe máy, ôtô, máy kéo…
- Ưu điểm: Dễ khởi động, an toàn
- Nhược điểm: Cấu tạo phức tạp, dễ hỏng phần điện
Xe máy
Ôtô
* Hệ thống khởi động bằng động cơ phụ:
- Dùng động cơ xăng cỡ nhỏ để khởi động cơ chính
- Thường dùng để khởi động các động cơ diezen cỡ trung bình
Em nào có thể lấy một số ví dụ về động cơ có
hệ thống khởi động bằng động cơ phụ?
Ví dụ: Máy xúc, máy ủi, tàu thủy….
- Ưu điểm: Khởi động rất chắc chắn, số lần khởi động không hạn chế
- Nhược điểm: Cấu tạo, sử dụng phức tạp, phải bảo dưỡng cả 2 động cơ
Tàu thủy
* Hệ thống khởi động bằng khí nén:
- Đưa khí nén vào các xilanh để làm quay trục khuỷu
- Thường dùng trong các động cơ điezen cỡ trung bình và cỡ
lớn
II. HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG BẰNG ĐỘNG CƠ ĐIỆN
1. Cấu tạo
Sơ đồ cấu tạo các bộ phận chính của hệ thống khởi
động bằng động cơ điện
1-Động cơ điên
2- Lò xo

3- Lõi thép
4- Thanh kéo
5- Cần gạt
6- Khớp truyền động
7- Trục roto của động cơ điện
8- Bánh đà của động cơ đốt trong
9- Trục khuỷu động cơ
Bánh đà
của ĐC
Cần gạt
roto
Khớp truyền động
Lõi thép
Lò xo
Thanh kéo
+ Động cơ điện 1 làm việc nhờ dòng điện một chiều của
acquy. Đầu trục roto 7 của động cơ có cấu tạo then hoa để lắp
khớp với moayơ của khớp truyền động một chiều 6
Dựa vào sơ đồ khối em nào có thể cho cô biết : Động
cơ điện làm việc được là nhờ đâu ?
+ Bộ phận truyền động là khớp truyền động 6 có đặc điểm chỉ truyền
động một chiều từ động cơ điện tới bánh đà. Vành răng của khớp 6 chỉ
ăn khớp với vành răng của bánh đà động cơ 8 khi khởi động
Tại sao bộ phận truyền động lại chỉ truyền một chiều từ
động cơ điện tới bánh đà?
Tại sao vành răng của khớp 6 chỉ ăn khớp với vành
răng của bánh đà động cơ khi khởi động?
+ Bộ phận điều khiển gồm có thanh kéo 4 nối cứng với lõi thép 3
và nối khớp với cần gạt 5. Đầu dưới của cần gạt gài vào rãnh
vòng của khớp truyền động 6.

Dựa vào sơ đồ sau em có
thể cho cô biết là khi chưa
đóng công tắc khởi động,rơle
của bộ phận điều khiển chưa
hút lõi thép sang trái thì các
chi tiết ở vị trí nào?
Do cấu tạo như vậy nên khi chưa đóng công tắc khởi động,
lò xo đẩy lõi thép và thanh kéo sang phải, đầu dưới của cần gạt
kéo khớp truyền động sang trái để vành răng của khớp 6 tách
khỏi vành răng của bánh đà
2. Nguyên lí làm việc
+ Khi khởi động động cơ đốt trong, đóng khóa khởi động, rơle của bộ
phận điều khiển sẽ hút lõi thép sang trái, qua cần gạt , khớp truyền
động được đẩy sang phải để vành răng của nó ăn khớp với vành răng
của bánh đà. Đồng thời khi đó động cơ điện cũng được đóng điện,
mômen quay của nó sẽ được truyền qua khớp truyền động để làm quay
bánh đà của động cơ
+ Khi động cơ đốt trong đã làm việc, tắt khóa khởi động để ngắt dòng
điện vào cuộn rơle của bộ phận điều khiển và ngắt dòng điện vào
động cơ điện lò xo dãn ra đưa các chi tiết của bộ phận điều khiển và
truyền động trở về vị trí ban đầu
Câu hỏi củng cố
1. Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống.
+ Hệ thống khởi động có nhiệm vụ ………trục khuỷu động cơ
đến số vòng quay nhất định để ………tự nổ máy được
Đáp án: Làm quay, động cơ
+ Bộ phận truyền động là khớp truyền động có đặc điểm
chỉ truyền động …… từ động cơ điện tới…….
Đáp án : Một chiều , bánh đà

2. Chọn đáp án đúng
Động cơ điện sử dụng dùng trong hệ thống khởi
động là:
A. Động cơ điện một chiều
B. Động cơ điện xoay chiều
C. Động cơ 3 pha