giáo trình môn công nghệ dệt kim

CHƯƠNG 1
CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
Phần 1
công nghệ dệt kim đan ngang
1.Khái niệm chung về dệt kim.
 Dệt kim :
 Quá trình đem sợi uốn cong thành những vòng sợi.
 Các vòng sợi liên kết với nhau theo hướng dọc và hướng
ngang.
 Liện kết theo một quy luật nhất định tạo thành vải dệt kim
Phương pháp đan bằng tay
Vải dệt kim đan ngang
 Quá trình tạo vòng :
 Quá trình đem sợi uốn cong thành những vòng sợi và liên kết
chúng lại vợi nhau tạo thành vải dệt kim còn gọi là: << quá trình
tạo vòng>>
 Kim dệt :
 là chi tiết cơ bản thực hiện quá trình tạo vòng
 Công nghệ dệt kim chia thành hai nghành
chính
 Công nghệ dệt kim đan ngang: sản xuất ra vải từ
một hay nhiều sợi ngang
 Công nghệ dệt kim đan dọc sản xuất ra vải từ một
hay nhiều hệ sợi dọc
2. Khái niệm về vải dệt kim.
Vòng sợi:
 là đơn vị cấu tạo cơ bản nhất của vải dệt kim.
 Có dạng đường cong gian không gian.
 Vòng sợi hoàn chỉnh có đầy đủ hai đơn vị liên kết trên và

dưới
Cấu tạo vòng sợi.
1. Đầu,còn gọi là cung kim
2.Thân gồm hai trụ vòng
3. Chân gồm hai nửa cung nối(cung
chìm)
Vòng sợi kín : Quấn quanh bốn mặt kim
Vòng sợi hở : Quấn quanh ba mặt kim
 Vòng sợi có hai mặt khác nhau rõ rệt là mặt trái và mặt
phải .
 Mặt trái :cho thấy rõ các cung vòng(cung kim ,cung nối).
 Mặt phải:trụ vòng nằm trên cung vòng nằm dưới.
2.Đặc trưng cấu tạo và tính chất vải dệt kim.
2.1 Đặc trưng cấu tạo vải dệt kim
 Vải dệt kim có cấu trúc vòng sợi.
 Các vòng sợi sắp xếp định hướng trong vải thành :
 Hàng ngang: gọi là hàng vòng
 Cột dọc :gọi là cột vòng
 Trên mỗi cột vòng các vòng sợi có thể nằm thẳng đứng hoặc xiên
tạo thành một đường zích zắc đối xứng .
 Trên mỗi hàng vòng ,các vòng sợi có thể nằm thẳng đứng hoặc
xiên sang trái hoặc phải.
 Vải dệt kim đan ngang:
 Sợi đi theo hướng ngang ở trong vải.
 Mỗi hàng vòng do ít nhất một sợi tao thành.
 Cung nối gần như một cung tròn,nối giữa hai vòng sợi của hai
cột vòng khác nhau trên cùng một hàng vòng.
 Vải dệt kim đan dọc:
 Sợi đi theo hướng dọc trong vải .
 Mỗi hàng vòng do ít nhất một hệ sợi

dọc tạo thành.
 Cung nối gần như là một đoạn thẳng
nối giữa hai vòng sợi của hai cột khác
nhau trên hai hàng vòng khác nhau.
 2.1.2 các kiểu đan trong dệt
kim đan ngang
 Kiểu đan một mặt phải.
 Có hai mặt khác nhau rõ
rệt.
 Mặt phải :hiện rõ các
cung vòng
 Mặt trái: hiện rõ các
cung vòng
 Kiểu đan hai mặt phải.
 Có hai mặt giống nhau hoàn toàn hoặc gần giống nhau,đều là mặt phải.
 Vải hai mặt phải phân biệt thành hai loại
 Rib
 Kéo giãn theo chiều ngang thấy cột vòng phải xen kẽ các cột vòng
trái
 Các cột vòng phải và trái tạo thành hai lớp cột vòng nằm trên hai
mặt phẳng song song, áp sát vào nhau.
Vải INTERLOCK
 Cột vòng phải của lớp này chồng khít lên và che lấp
hoàn toàn các cột vòng phải của lớp kia.
Vải hai mặt trái.
•
Có hai mặt giống nhau hoàn toàn hay gần giống nhau
và đều nhìn thấy hai mặt trái.
 2.2 .Tính chất của vải dệt kim :
 Bề mặt thoáng,mềm, xốp.

 Tính co giãn – đàn hồi lớn, khi chịu lực tác dụng độ giãn của vải lớn
hơnnhiều so với đồ thị kéo giãn của sợi gia công.
 Giữ nhiệt tốt mà vẫn không cản trở quá trình trao đổi chất giữa cơ thể
người và mội trường xung quanh.
 Tính thẩm thấu tốt .
 Ít nhầu,dễ bảo quản và giặt sạch.
 Tính vệ sinh trong may mặc tốt.
 Tạo cảm giác mặc dễ chịu.
 Nhược điểm lớn : quăn mép và dễ tuột vòng.
 2.3 .Các thành phần cấu tạo cơ bản của vải dệt kim
 Vải dệt kim có 3 thành phần cơ bản.
 Vòng sợi :là thành phần cấu tạo cơ bản nhất với đầy đủ hai liên kết
trên và dưới.
 Vòng chập là vòng sợi không hoàn chỉnh,chỉ có đơn vị liên kết trên
không có đơn vị liên kết dưới.
 Cung nối kéo dài qua một hay nhiều vòng sợi theo hướng hàng
vòng hay cột vòng .
Vòng sợi chập
Cung nối
 Rappo: đơn vị cấu tạo nhỏ nhất lặp đi lặp lại trong
vải.
 Rappo ngang(Rn) :tính bằng số cột vòng.
 Rappo dọc (Rd): tính bằng số hàng vòng.
 2.4 Phân loại vải dệt kim:
Vải dệt kim
Vải dệt kim đan ngang Vải dệt kim đan dọc
Mmp Hmp Hmt Mmp Hmp
Rib Interlock Rib Interlock
 Phân loại vải dệt kim theo hai nhóm kiểu đan chính.
 Nhóm các kiểu đan cơ bản; chỉ gồm một thành phần cấu tạo cơ bản

duy nhất là vòng sợi.
 Nhóm các kiểu đan không cơ bản ;phối hợp 2 hay 3 thành phần cấu
tạo cơ bản theo một quy luật nhất định.
 Phân loại vải theo hình dạng sản phẩm
 Dạng tấm.
 Dạng ống.
 Dạng mảnh
 Dạng chiếc