S A CH A B NGU N MÁY Ử Ữ Ộ Ồ
TÍNH
I. Khái ni m: B ngu n máy tính là n i ệ ộ ồ ơ
cung c p các giá tr đi n áp DC cho case ấ ị ệ
máy tính ho t đ ng.ạ ộ
Đầu ra của bộ nguồn gồm có
các giá trị điện áp:
+12V DC, - 12V DC
+ 5 VDC, - 5V DC.
+ 3,3V DC,
II. B ngu n ATX trong các máy ộ ồ
tính
Đầu dây nguồn cấp điện cho Mainboard các mầu dây
và điện áp, chức năng .
1. Ý nghĩa c a các chân và ủ
m u dâyầ
- Dây m u cam là chân c p ngu n 3,3Vầ ấ ồ
- Dây m u đ là chân c p ngu n 5Vầ ỏ ấ ồ
- Dây m u vàng là chân c p ngu n 12Vầ ấ ồ
- Dây m u xanh da tr i là chân c p ngu n -12Vầ ờ ấ ồ
- Dây m u tr ng là chân c p ngu n -5Vầ ắ ấ ồ
-
Dây m u tím là chân c p ngu n 5VSB ( Đây là ầ ấ ồ
ngu n c p tr c ) ồ ấ ướ
- Dây m u đen là Massầ
- Dây m u xanh lá cây là chân l nh m ngu n ầ ệ ở ồ
chính PS_ON ( Power Swich On ), khi đi n áp ệ
PS_ON = 0V là m , PS_ON > 0V là t tở ắ
- Dây m u xám là chân b o v Mainboard, dây ầ ả ệ
này báo cho Mainboard bi t tình tr ng c a ế ạ ủ
ngu n đã t t PWR_OK (Power OK), khi dây này ồ ố
có đi n áp >3V thì Mainboard m i ho t đ ng .ệ ớ ạ ộ
2. Đ u c m dây ngu n trên ầ ắ ồ
mainboard
Đầu cắm dây nguồn trên Mainboard
Đầu cắm này chỉ có trên bộ nguồn giành cho Mainboard Pentium 4 trở lên.
3. Ki m tra b ể ộ
ngu nồ
•
Đ ki m tra m t b ngu n có ho t đ ng hay ể ể ộ ộ ồ ạ ộ
không ta làm nh sau:ư
Bước 1 : Cấp điện cho bộ nguồn
Bước 2 : Đấu dây PS_ON ( mầu xanh lá cây ) vào Mass ( đấu
vào một dây mầu đen nào đó )
=> Quan sát quạt trên bộ nguồn , nếu quạt quay là nguồn đã
Chạy. Nếu quạt không quay là nguồn bị hỏng .
Trường hợp nguồn vẫn chạy thì hư hỏng thường do Mainboard.
III. Nguyên lý ho t đ ng c a ạ ộ ủ
b ngu n ATX .ộ ồ
Sơ đồ mạch tổng quát của bộ nguồn ATX
Nhi m v c a b ngu n g m có 3 m ch ệ ụ ủ ộ ồ ồ ạ
chính là :
+ M ch ch nh l u ạ ỉ ư có nhi m v đ i đi n áp AC ệ ụ ổ ệ
220V đ u vào thành DC 300V cung c p cho ngu n ầ ấ ồ
c p tr c và ngu n chính .ấ ướ ồ
+ Ngu n c p tr c ồ ấ ướ có nhi m v cung c p đi n áp ệ ụ ấ ệ
5V STB cho IC Chipset qu n lý ngu n trên ả ồ
Mainboard và cung c p 12V nuôi IC t o dao đ ng ấ ạ ộ
cho ngu n chính ho t đ ng ồ ạ ộ (Ngu n c p tr c ho t ồ ấ ướ ạ
đ ng liên t c khi ta c m đi n .)ộ ụ ắ ệ
+ Ngu n chính ồ có nhi m v cung c p các đi n áp ệ ụ ấ ệ
cho Mainboard, các đĩa c ng, đĩa m m, đĩa CD ổ ứ ề
Rom Ngu n chính ch ho t đ ng khí có l nh ồ ỉ ạ ộ ệ
PS_ON đi u khi n t Mainboard .ề ể ừ
Bên trong b ngu n ộ ồ
ATX.
1- M ch ch nhạ ỉ l uư
•
Nhi m v c a m ch ch nh l u là đ i đi n áp ệ ụ ủ ạ ỉ ư ổ ệ
AC thành đi n áp DC cung c p cho ngu n c p ệ ấ ồ ấ
tr c và ngu n xung ho t đ ng .ướ ồ ạ ộ
•
S đ m ch nh sau :ơ ồ ạ ư
Mạch chỉnh lưu trong bộ nguồn ATX
Tác d ng linh ki n trong m chụ ệ ạ
- Ngu n ATX s d ng m ch ch nh l u có 2 t l c ồ ử ụ ạ ỉ ư ụ ọ
m c n i ti p đ t o ra đi n áp cân b ng đi m ắ ố ế ể ạ ệ ằ ở ể
gi a.ữ
+ Công t c SW1 là công t c chuy n đi n 110V/220V ắ ắ ể ệ
b trí ngoài khi ta g t sang n c 110V là khi công ố ở ạ ấ
t c đóng => khi đóđi n áp DC s đ c nhân 2, t c ắ ệ ẽ ượ ứ
là ta v n thu đ c 300V DC.ẫ ượ
+ Trong tr ng h p ta c m 220V mà ta g t sang n c ườ ợ ắ ạ ấ
110V thì ngu n s nhân 2 đi n áp 220V AC và k t ồ ẽ ệ ế
qu là ta thu đ c 600V DC => khi đó các t l c ả ượ ụ ọ
ngu n s b nôr và ch t các đèn công su t.ồ ẽ ị ế ấ
2. Ngu n c p tr cồ ấ ướ
+ Nhi m v c a ngu n c p tr c là cung c p đi n ệ ụ ủ ồ ấ ướ ấ ệ
áp 5V STB cho IC qu n lý ngu n trên Mainboard và ả ồ
cung c p 12V cho IC dao đ ng c a ngu n chính .ấ ộ ủ ồ
+ S đ m ch nh sau :ơ ồ ạ ư
Tác d ng linh ki nụ ệ
- R1 là đi n tr m i đ t o dao đ ng.ệ ở ồ ể ạ ộ
- R2 và C3 là đi n tr và t h i ti p đ duy trì ệ ở ụ ồ ế ể
dao đ ng.ộ
- D5, C4 và Dz là m ch h i ti p đ n đ nh đi n ạ ồ ế ể ổ ị ệ
áp ra.
- Q1 là đèn công su t.ấ
+ Nhi m v : Ngu n chính có nhi m v cung c p ệ ụ ồ ệ ụ ấ
các m c đi n áp cho Mainboard và các đĩa ứ ệ ổ
ho t đ ng.ạ ộ
+ S đ m ch c a ngu n chính nh sau :ơ ồ ạ ủ ồ ư
3. Nguồn chính
Tác d ng linh ki nụ ệ
- Q
1
và Q
2
là hai đèn công su t, hai đèn này đu c m c ấ ợ ắ
đ y kéo, trong m t th i đi m ch có m t đèn d n ẩ ộ ờ ể ỉ ộ ẫ
đèn kia t t do s đi u khi n c a xung dao đ ng.ắ ự ề ể ủ ộ
- OSC là IC t o dao đ ng, ngu n Vạ ộ ồ
cc
cho IC này là 12V
do ngu n c p tr c cung c p, IC này ho t đ ng khi ồ ấ ướ ấ ạ ộ
có l nh P.ON = 0V , khi IC ho t đ ng s t o ra dao ệ ạ ộ ẽ ạ
đ ng d ng xung hai chân 1, 2 và đ c khu ch đ i ộ ạ ở ượ ế ạ
qua hai đèn Q
3
và Q
4
sau đó ghép qua bi n áp đ o ế ả
pha sang đi u khi n hai đèn công su t ho t đ ng .ề ể ấ ạ ộ
Tác d ng linh ki nụ ệ
- Bi n áp chính: Cu n s c p đ c đ u t đi m gi a hai ế ộ ơ ấ ượ ấ ừ ể ữ
đèn công su t và đi m gi a hai t l c ngu n chínhấ ể ữ ụ ọ ồ
=> Đi n áp th c p đ c ch nh l u thành các m c đi n ệ ứ ấ ượ ỉ ư ứ ệ
áp
+12V, +5V, +3,3V, -12V, -5V => cung c p cho Mainboard ấ
và các đĩa ho t đ ng .ổ ạ ộ
- Chân PG là đi n áp b o v Mainboard, khi ngu n bình ệ ả ệ ồ
th ng thì đi n áp PG > 3V, khi ngu n ra sai => đi n ườ ệ ồ ệ
áp PG có th b m t, => Mainboard s căn c vào ể ị ấ ẽ ứ
đi n áp PG đ đi u khi n cho phép Mainboard ho t ệ ể ề ể ạ
đ ng hay không, n u đi n áp PG < 3V thì Mainboard ộ ế ệ
s không ho t đ ng m c dù các đi n áp khác v n có ẽ ạ ộ ặ ệ ẫ
đ .ủ
PHN TCH Ho T NGM T S MCH iN TH C TÂ Í ẠĐỘ Ộ Ố Ạ ĐỆ Ự Ế