SKKN: NHỮNG KHÚC MẮC CẦN ĐƯỢC GIẢI QUYẾT PHẦN TẬP ĐỌC NHẠC MÔN ÂM NHẠC TRONG TRƯỜNG THCS

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO BUÔN ĐÔN
=======o0o=======
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
NHỮNG KHÚC MẮC CẦN ĐƯỢC GIẢI QUYẾT
PHẦN TẬP ĐỌC NHẠC MÔN ÂM NHẠC TRONG TRƯỜNG THCS
Giáo Viên: PHAN TẤT DỰC
Tổ: Sử- Địa
Năm học: 2013-2014
Nhận xét của Phòng Giáo Dục Nhận xét của nhà trường



















Điểm số:
Xếp loại:
Chủ tịch hội đồng khoa học:

Họ và tên: Phan Tất Dực.
Trình độ chuyên môn: CĐSP.
Đơn vị: Trường THCS Hồ Tùng Mậu.
















Điểm số:
Xếp loại:
Chủ tịch hội đồng khoa học:
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
1. 1. Lý do chọn đề tài:
Về khách quan:
Phân môn tập đọc nhạc là một phần khó thể hiện ở học sinh, các em nắm bắt vị trí
tên nốt nhạc trên khuông nhạc cũng như cao độ và tiết tấu còn rất yếu, bên cạnh đó
các em gặp nhiều khó khăn trong phần ứng dụng nhạc lí cơ bản, vậy người giáo viên
cần phải làm gì để học sinh nắm bắt và cảm nhận được để học tốt phâm môn tập đọc
nhạc này.

Về chủ quan:
Nhiều giáo viên rất lúng túng trong ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt hơn là sử
dụng nhạc cụ còn yếu nên ít có khả năng phát huy tai nghe cho học sinh, đặc thù của
môn học này rất cần năng khiếu, nhưng đối tượng học rất ít em có năng khiếu, đây
cũng là phần khó khăn nhất định, chính vì thế người giáo viên không thể dạy chay mà
rất cần sự sử dụng nhạc cụ để phát triển tai nghe cho học sinh. phải sử dụng nhạc cụ
thành thạo và ứng dụng công nghệ thông tin vào tiết dạy có hiệu quả.
1. 2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài:
Mục tiêu cơ bản:
Người giáo viên cầu ứng dụng công nghệ thông tin có hiệu quả, sử dụng tốt phương
tiện dạy học, sáng tạo, tích cực và đổi mới phương pháp dạy học phù hợp đối vơi
từng lớp từng khối. Phần học tập đọc nhạc đòi hỏi người tham gia học phải có tính
kiên trì chủ động. Đặc biệt cần phát huy được tai nghe và phát âm chuẩn.
Nhiệm vụ:
Trong thời gian giảng dạy tôi có những điều đã rút ra từ thực tế và ứng dụng thành
công cho việc dạy học phần tập đọc nhạc. Tôi thiết nghĩ người giáo viên khi lên lớp
dạy phần tập đọc nhạc trong môn âm nhạc, không nên để các em sau nhiều tiết học
mệt mỏi, hay thông qua môn âm nhạc để học cho vui và sảng khoái nhằm thay đổi
không khí, đó chỉ là một phần nhỏ. Nhiệm vụ của người giáo viên cần cho các em
hiểu được tầm quan trọng của bộ môn và phân môn tập đọc nhạc giúp các em học tốt
các môn học khác. Hay nói cách khác đây là môn học phát triển toàn diện chính vì
điều đó mà Bộ giáo dục đã đưa vào trong chương trình học chính khoá để các em tiếp
xúc và thực hiện…
1. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu: .
Về phía học sinh nhìn chung:
Nhìn chung đối tượng học sinh không phải là trường chuyên biệt năng khiếu , nên khi
giảng dạy phần tập đọc nhạc nói riêng và môn âm nhạc nói chung cả thầy và trò
không tránh khỏi khó khăn vướng mắc cần được giải quyết.
Điều kiện đối tượng nghiên cứu còn rất hạn chế về cách phát âm từ địa phương.
Trong âm nhạc rất tối kị điều này, trong ca hát cũng như tập đọc nhạc. Các em ở

vùng sâu vùng xa ít có điều kiện cọ xát tiếp xúc với âm nhạc nên các em gặp rất
nhiều khó khăn trong việc học tập phân môn tập đọc nhạc này.
Phạm vi nghên cứu hẹp. chỉ trong phân môn của một môn học đó là phần tập đọc
nhạc trong phạm vi này cũng đủ để nói lên những khúc mắc khó khăn trong việc ghi
nhớ vị thí nốt trường độ, cao độ, sắc thái của âm thanh và cảm nhận tai nghe, hiểu
được nhưng khó thể hiện được.
1. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu:
Phân môn tập đọc nhạc trong chương trình SGK Âm nhạc 6, 7, 8, 9 trong
trường THCS.
1. 5. Phương pháp nghiên cứu:
Tư duy trừu tượng của âm thanh và ngôn ngữ.
II .NỘI DUNG
2. 1. Cơ sở lý luận:
Dạy phần tập đọc nhạc ở bậc trung hợc cơ sở Thông qua môn âm nhạc nhằm
phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo nhanh nhạy nhằm phát triển toàn diện cho
học sinh. Đặc biệt là phát huy tai nghe giúp học sinh học tốt các môn học khác ví dụ:
Như môn tiếng anh cần phát âm chuẩn, đàm thoại chuẩn, thông qua tai nghe, cảm
nhận riêng của từng em, đòi hỏi giáo viên phải hướng dẩn cụ thể cho các em cách nhả
chữ bằng đầu lưỡi, cuống lưỡi, mở rộng khẩu hình, kỉ thuật hơi…
Vậy người giáo viên cần có những kỉ năng gì để giúp các em học tốt phân môn này.
Rõ ràng người giáo viên cần có tính nhiệt tình chủ động tâm huyết với nghề nghiệp.
ứng dụng tốt công nghệ thông tin và kinh nghiệm thực tế đưa vào ứng dụng dạy học.
Có thể giáo viên làm mẫu hoặc hướng dẫn đọc nốt cao cần kỉ thuật hơi, cong đầu
lưỡi, mở rộng khẩu hình, cách nhả chữ, tư thế ngồi học nhiều học sinh ngồi học tập
đọc nhạc mà đầu nằm ở trên bàn khi đọc sẽ không đạt yêu cầu…
Vậy khi dạy hát hay dạy tập đọc nhạc người giáo viên hay gặp khó khăn như học
sinh phát âm không đúng với cao độ, không đúng tiết tấu, không có nhạc cảm… vậy
người giáo viên cần phải khắc phục ngay sau khi học sinh vấp. Không nên tập hết câu
hết bài mới sửa sai để học sinh đi quen lối mòn thì khó sửa sai. Ví dụ: Thông qua
nhiều bài hát các em đã hát quen với bản tính thuộc bài không có kỉ năng cảm nhận

như bài hát Quốc ca tuần nào cũng hát nhưng càng hát càng sai. Vậy người giáo viên
cần phát hiện chỗ sai và sửa ngay chỗ sai đó.
Thông qua các kinh nghiệm kỉ năng như đàn mẫu nhắc các em thầm hát theo ba đến
bốn lần, sau đó giáo viên hát mẫu cho nghe hoặc cho nghe trên máy hoặc thông qua
máy chiếu cho các em nghe và quan sát để các em tập trung hơn, phát huy tai nghe tốt
hơn, sau đó các em thực hiện sẽ tốt hơn.
2. 2. Thực trạng:
Trong quá trình dạy học tập đọc nhạc tôi cũng đã gặp không ít khó khăn, nhưng
qua nhiều biện pháp khắc phục tôi đã có phần thành công hơn trong công việc này.
Về phía học sinh các em chưa có ý thức về việc học của mình. Trong quá trình học
tập các em chưa phát huy hết tính đam mê, tai nghe không chuẩn, phát âm không
đúng với cao độ tiết tấu …,tư thế ngồi học sai cũng dẫn đến phát âm sai.
2. 2. 1. Thuân lợi, khó khăn:
Thuận lợi:
Đối với phân môn tập đọc nhạc hiện nay trong trường THCS có nhiều thuận tiện
về âm thanh. Được sự quan tâm của bộ giáo dục đã có sự đầu tư đáng kể như đàn, đĩa
nhạc, tranh ảnh…Về phía địa phưng thì đã có sự đầu tư về phòng học bàn ghế đảm
bảo tốt hơn cho việc học tập… Về phía nhà trường đã tạo điều kiện tốt nhất để các
em tham gia học môn âm nhạc đảm bảo chất lượng, giáo viên được đào tạo cơ bản…
Khó khăn:
Một số em học sinh và phụ huynh chưa nhận thức được giá trị của môn học, màu
sắc các dân tộc đa dạng, các em còn rụt rè nhút nhát, ngại nơi đông người, không có
năng khiếu, phát âm không chuẩn…Giáo viên còn bị hạn chế nhiều trong việc ứng
dụng công nghệ thông tin, sử dụng nhạc cụ phương tiện hỗ trợ dạy học…
2. 2. 2.Thành công và hạn chế:
Thành công:
Qua thực tế va chạm với phân môn tập đọc nhạc những khó khăn vướng mắc tôi đã
tìm ra thủ pháp cho mình và ứng dụng khá thành công trong phân môn TĐN. Khi
giảng dạy môn âm nhạc giáo viên cần được trang bị như đàn ooc gan, máy chiếu, âm
thanh … Đây là những yếu tố giúp chúng tôi thành công hơn trong giảng dạy âm

nhạc. Bởi lẽ đương nhiên học sinh có nhiều hứng thú hơn trong học tập, có khả năng
phát triển nghe tốt hơn, như vậy mới có thể phát huy được tính tích cực chủ động
hứng thú học tập của các em.
Hạn chế:
Bên cạnh sự đáp ứng nghe nhìn thuận lợi như vậy thì vẫn còn sự hạn chế vì đây
là môn học đòi hỏi người tham gia phải có năng klhiếu. Nhưng ngược lại các em bị
hạn chế bởi nhiều em không có phương tiện nghe nhìn để tiếp cận, tai nghe không
chuẩn, phát âm không chuẩn kém phát triển từ bé.
2. 2. 3. Mặt mạnh, mặt yếu:
Mặt mạnh:
- Có khả năng ứng dụng được công nghệ thông tin và phương tiện hỗ trợ dạy học
- Luôn tìm tòi học hỏi và thử thách ứng dụng nhiều phương pháp dạy học cho phù
hợp với đối tượng, từng khối từng lớp học nhằm nâng cao hiệu quả trong dạy và
học…
- Là người giáo viên được đào tạo cơ bản về môn học âm nhạc trong trường
THCS.
- Là giáo viên trực tiếp giảng dạy môn âm nhạc lâu năm, đã phần nào tích góp
được những kinh nghiệm thực tế nhất định.
- Được nhà trường quan tâm giúp đỡ để hoàn thành nhiệm vụ được giao, được
hội phụ huynh và đa số học sinh tin yêu…
Mặt yếu:
- Phòng học bộ môn chưa đảm bảo hệ thống âm thanh nghe, còn trơn.
- Một số trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy chưa đảm bảo tính hệ thống, học
sinh chưa thực sự quan tâm môn học, phụ huynh còn coi đó là môn học cho vui…
2. 2. 4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Các nguyên nhân:
Đây là một bộ môn mới, thuộc về năng khiếu, các em học sinh đang ở độ tuổi hiếu
động, tuổi tập làm ngưòi lớn. ở độ tuổi vỡ giọng vì thế tôi áp dụng phối hợp nhiều
phương pháp dạy học cùng một lúc để tiết học có tính khả thi hơn trong dạy tập đọc
nhạc, kinh nghiệm này tôi đã và đang ứng dụng hiệu quả cho phân môn tập đọc nhạc

trong trường THCS. Nhằm giúp các em tham gia học tập tốt hơn.
Các yếu tố tác động:
Thực sự đây là lứa tuổi dễ bị thay đổi về tâm lí, vì lứa tuổi này rất tò mò muốn làm
những việc của người lớn và dễ bị tổn thương về tâm lí, chỉ thích được khen., chính
vì điều đó tôi nghiên cứu phần này nhằm giúp học sinh yêu thích và tự tin hơn trong
học tập, không mặc cảm khi phải tham gia môn học khó thể hiện này. Hiểu nhưng
không thể hiện được. khi các em tham gia xây dựng bài nếu đạt thì ghi điểm, nếu
không đạt không ghi cho các em cơ hội khác nhằm kích thích và giúp các em hăng
say tự tin hơn với môn học hiểu mà khó thể hiện này.
2.3. Giải pháp, biện pháp
Giải pháp
Trước hết người hướng dẫn thực hiện không nên quá cứng nhắc, khắt khe với học
sinh, mà cần có sự động viên kịp thời vì đây là môn học năng khiếu, chủ yếu nghiêng
về thực hành, nhạc lí chỉ là công nhận. không nên nặng nề với học sinh sẽ gặp nhiều
khó khăn, đối tượng tuyển vào không phải là năng khiếu. Vậy người giáo viên đứng
lớp không nên tạo ra bất kì áp lực nào đối với học sinh, mà ngược lại cần có sự chia
sẽ sự thông cảm vị tha, dễ gần dễ mến để các em có sự tự tin hơn trong học tập.
Vậy ta phải đưa ra điều kiện cụ thể trước khi đặt câu hỏi
Ví dụ: Em nào xung phong thể hiện lại tập đọc nhạc vừa học xong sẽ được cộng
thêm một đến hai điểm, nếu thể hiện chưa đạt thì chưa ghi điểm…để các em cảm
nhận được sau khi các em trả lời chưa đạt thì chưa có sự ảnh hưởng gì đến điểm của
mình, đó cũng là tạo cơ hội các em có cơ hội ghi điểm tốt, cũng là biện pháp kích
thích học sinh là sự khuyến khích động viên đúng mực nhẹ nhàng dễ thực hiện…
Biện pháp
2.3.1. Mục tiêu giải pháp biện pháp
Nhằm đem lại sự hứng khởi cho học sinh và từ đó mới đem lại chất lượng cho môn
học có hiêụ quả hơn. Các em thấy được tầm quan trọng của môn học, từ khó ta đưa
thành dễ, muốn học được cần có cách học phù hợp để học sinh yêu thích môn học
hơn, thấy được muốn học tốt bất kì một môn học nào, thì cần phải yêu thích và tìm ra
cách học hợp lí mới có kết quả tốt …

2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp và biện pháp.
Trong thực tiển khó khăn không tránh khỏi khi dạy tập đọc nhạc trong trườngTHCS.
Như học sinh thường mắc lổi về cao độ, tiết tấu phát âm không chuẩn.
- Thách thức và thực hiện khó khăn:
Đòi hỏi đầu tiên người giáo viên phải phân loại học sinh đọc sai cao độ cho ngồi
riêng về một nhóm, đọc sai tiết tấu ngồi riêng một nhóm, phát âm sai ngồi riêng
một nhóm.
- Biện pháp:
Sau đó ta ứng dụng phương tiện hổ trợ dạy học, như đàn mẫu cho nghe 2- 3 lần
hát mẫu cho nghe 2- 3 lần trước khi cho nghe yêu cầu ngồi thẳng lắng nghe và
thầm hát theo, khi thực hiện nhắc học sinh ứng dụng kỉ thuật hơi đã học, cách nhã
chử ( có những chử cần phải cong đầu lưởi để phát âm) mở khẩu hình, lấy hơi
đúng kỉ thuật, đúng chổ, để thực hiện đúng yêu cầu của giáo viên.
- Giải pháp:
Giáo viên ứng dụng phương pháp dạy học: Làm mẫu, thuyết trình, trực quan, qui
nạp giúp học sinh thực hiện đúng yêu cầu kỉ thuật, đúng mục tiêu đề ra ( Chú ý)
những em phát âm mang tiếng địa phương sai. Giáo viên dùng những thủ pháp
nêu trên ta có thể dùng những em học sinh có giọng Bắc hát chuẩn hát mẩu cho
bạn nghe các em có thể bắt chước nhau ở trong tiết học củng như ngoài tiết học,
củng như dùng biện pháp đôi bạn cùng tiến. Các em khá giỏi đựơc thầy cô mời
làm mẩu các em được kích thích về mặt sĩ diện, các em thực hiện sai được bạn
giúp đở càng tăng thêm tình đoàn kết. Sau đó giáo viên ứng dụng công nghệ thông
tin cho các em quan sát những nhóm nhạc ở các nhà văn hoá thể hiện để các em
quan sát cảm nhận, thông qua nghe và nhìn các em hứng thú hơn. Sau khi chỉnh
sửa thành công cho học sinh thường gặp khó khăn này ta tổ chức thi theo nhóm,
cá nhân, song ca có ghi điểm cho học sinh thể hiện đạt và có lời động viên để các
em tự tin hưon trong học tập đọc nhạc.
- Vậy đòi hỏi giáo viên phải làm mẩu, chuẩn chính xác linh hoạt đa dạng: Như
đàn mẫu, hát mẫu, cho nghe và quan sát trên màn hình máy chiếu để các em và
thầm hát theo để cảm nhậnqua từng động tác cử chỉ… Dạy tập đọc nhạc cho

học sinh THCS chủ yếu là dạy theo phương pháp làm mẩu, thuyết trình, qui
nạp, trực quan…chú ý tính sáng tạo chủ động tính tích cực của học sinh. Trong
âm nhạc rất cần phát triển tai nghe và thực hiện đúng âm chuẩn…để các em
thể hiện tập đọc nhạc thêm linh hoạt, đầy cảm xúc sáng tạo. việc hướng dẫn
cho các em là một quá trình, nói rõ một cách hoàn thiện là dựa vào hình tượng
âm nhạc, kết hợp chặt chẽ kĩ năng tập đọc nhạc và kĩ năng nghe đàn kĩ năng
nhả chữ đạt với yêu cầu nghệ thuật để thể hiện một cách sâu sắc hình tượng đó.
Không ngừng chú trọng phát triển cho các em kỉ năng đọc nhạc chính xác
đồng đều có sắc thái, diễn cảm và rõ lời, duy trì thường xuyên sự hứng thú với các
em.
2.3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp biện pháp
Ngoài phương tiện hổ trợ dạy học. Đòi hỏi người hướng dẫn phải thực sự chuẩn bị
chu đáo cho tiết dạy, có hướng truyền đạt chủ động sao cho phù hợp với từng lớp,
mỗi lớp có thể đưa ra một phương hướng dạy khác nhau, phối hợp các phương pháp
dạy học hài hoà, hợp lí, đúng đối tượng mới có thể đem lại sự hứng thú hiệu quả cho
học sinh. Bởi đây là độ tuổi rất hiếu động đòi hỏi người giáo viên phải thực sự có thủ
pháp linh động sáng tạo phù hợp
2.3.4. Mối liên hệ giữa giải pháp và biện pháp
Giữa giải pháp và biện pháp là một sự thống nhất lôgíc chặt chẽ, bởi giải pháp mà
tôi đưa ra là cần có sự động viên, kĩ năng ứng dụng phương tiện hỗ trợ dạy học để
dẫn tới hiệu quả mà người tham gia có nhiều hứng thú không thấy khó không thấy
ngại, biện pháp chính là sự khích lệ kịp thời và phát âm chuẩn
2.3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
Sau một thời gian nghiên cứu và vận dụng vào thực tế, tôi thấy kết quả học tập
môn âm nhạc của các em có phần khả quan hơn, số học sinh khá tăng lên, học sinh
yếu giảm, thời gian thực hành tăng, các em đã biết dựa vào kiến thức đã học để ứng
dụng vào thực tiễn, thông qua các lần kiểm tra cá nhân có nhiều em tiến bộ. Nhưng
bên cạnh đó vẫn tồn tại một số em lười học, nhận thức chậm, năng khiếu hạn chế rụt
rè cũng làm ảnh hưởng chung chất lượng cả lớp.
Tổng hợp kết quả chất lượng ứng dụng học kì I năm học 2012 - 2013 của khối

lớp 7 đạt được.
Tổng số học sinh khối 7 = 188 em
Đ = 187em = 99,5%
CĐ = 01 em = 0,5%
2.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Thực tế cho thấy.
Đa số các lớp, các khối học phân môn tập đọc nhạc vẫn có nhiều em gặp khó
khăn khi đọc nhạc, thường vấp lổi đã nêu trên như đọc sai cao độ, sai tiết tấu, phát âm
sai từ địa phương không cho phép trong am nhạc. Qua quá trình nghiên cứu ứng dụng
những giải pháp trên cho thấy kết qủa khả quan hơn, nhiều em đã khắc phục được
nhược điểm của mình và tiến bộ hơn trong quá trình học tập đọc nhạc, nhiều em được
nâng cao về khả năng tiếp thu cũng như khả năng trình bày một bài tập đọc nhạc,
thông qua các lần kiểm tra cá nhân có nhiều em tiến bộ và tinh thần học tập cao hơn,
tự tin hơn trước và đọc nhạc linh hoạt và chính xác hơn.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIỄN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Để xã hội tồn tại và phát triển được bền vững, lâu dài thì ngành giáo dục luôn đi
đầu. Vì vậy, nhà nước cần phải luôn quan tâm đến ngành giáo dục, vì giáo dục có
một vai trò to lớn, một trách nhiệm nặng nề là chuyển giao văn hoá cho thế hệ mai
sau, là chìa khoá vàng đào tạo những nhân tài tương lai chủ nhân của đất nước, phù
hợp với sự phát triển kinh tế khoa học của xã hội.
Qua khảo sát quá trình nghiên cứu và vận dụng đề tài, bản thân tôi rút ra kinh
nghiệm tối ưu phần tập đọc nhạc, để nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn học
hát cũng như tập đọc nhạc một cách tốt nhất, giúp học sinh dễ nhớ, dễ thuộc và thêm
yêu thích bộ môn, không thấy ngại trước đông người. Cho nên việc chuẩn bị cho một
giờ dạy tốt ngoài việc tận tâm của mình cần có thủ pháp, kinh nghiệm và nắm bắt
đúng tâm lí đối tượng để lên lớp, đó là việc làm cần thiết, luôn đóng vai trò quan
trọng để phát huy được cái hay, cái đẹp trong bộ môn. Luôn coi trọng bài soạn cũng
như tiết dạy trên lớp đảm bảo độ chính xác, khoa học gọn gàng không phức tạp rườm
rà…

- Soạn bài đúng theo phương pháp mới, đúng kế hoạch chuẩn kiến thức kĩ
năng giảm tải chương trình.
- Giảng dạy đúng đặc trưng bộ môn.
- Sưu tầm tài liệu liên quan đến bài giảng.
Trên đây là một số biện pháp. Kinh nghiệm tôi đã áp dụng vào giảng dạy, rất
mong được sự đóng góp ý kiến xây dựng của hội đồng khoa học, các đồng chí, đồng
nghiệp nhằm giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ và bài viết kinh nghiêm mà tôi từng ấp
ủ, được chuẩn hơn…
3.2. Đề xuất - kiến nghị:
Hiện nay nhà trường đã có tương đối đầy đủ các nhu cầu phương tiện dạy học
của bộ môn. Tuy nhiên vẫn còn những kiến nghị như sau:
- Rất mong được sự quan tâm hơn nữa của ngành giáo dục cũng như lãnh đạo
nhà trường, quý bậc phụ huynh qua nhiều mặt nhưng đặc biệt là: hỗ trợ cho phòng
học nhạc có máy chiếu để thầy và trò có cơ hội dạy và học tốt hơn.
Buôn đôn, ngày 12 tháng 12 năm 2013
Người viết
PHAN TẤT DỰC
Tài liệu tham khảo
- Sách giáo khoa âm nhạc .6. 7. 8. 9
- Chuẩn kiến thức kĩ năng âm nhạc. 6. 7. 8. 9
- Sách giáo viên xuất bản nội bộ năm 1997, 1998, 1999.
- Sách thiết kế bài giảng .6. 7. 8. 9.
- Tài liệu tập huấn đổi mới phương pháp dạy môn âm nhạc cấp trung học cơ sở
- Sách giáo viên. 6. 7. 8. 9.
- Tài liệu bồi dưỡng đổi mới sách giáo khoa . 6. 7. 8.