thuyết trinh sinh hoc -bảo vệ vốn gen của loài người và một số vấn đề xã hội của di truyền học

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1. Hãy kể tên một số bệnh, tật di truyền ở
người?
Câu 2. Một gia đình có vợ mắc bệnh mù màu
(X
a
X
a
) kết hôn với người chồng bình thường
(X
A
Y). Nếu họ có con thì con họ có thể mắc
bệnh hay không? Viết sơ đồ lai chứng minh.
Câu 1:
X
A
X
a
P
G
P
♂ Bình thường
X
A
Y
X
♀ Bệnh mù màu
X
a
X

a
F
1
X
a
Y
♀ Bình thường
♂ Bệnh mù màu
:
X
a
Y
X
A
:
Đột biến gen:
- Bệnh hồng cầu hình liềm.
-
Bệnh máu khó đông.
-
Bệnh bạch tạng.
-
Bệnh mù màu.
-
Bệnh Phêninketo niệu,….
Đột biến nhiếm sắc thể:
-
Bệnh ung thư máu ác tính.
- Hội chứng Đao.
-

Hội chứng Tocnơ.
-
Hội chứng Claiphentơ.
-
Hội chứng Siêu nữ,….
Câu 2:
ĐÁP ÁN
BÀI 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI
VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA
DI TRUYỀN HỌC
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI.
Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ
MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC

Gánh nặng di truyền là sự tồn tại trong vốn
gen của quần thể người các đột biến gen
gây chết hoặc nửa chết.
Nếu gen này ở trạng thái đồng hợp tử sẽ
làm chết các cá thể hay làm giảm sức sống
của họ.
Dị tật bẩm sinh do ĐBG gây ra
Bnh gi sm
Bệnh bạch tạng
Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ
MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI.
- Đột biến xảy ra và di truyền từ thế hệ này sang thế hệ
khác gây nên “gánh nặng di truyền” cho loài người.
- Để bảo vệ vốn gen loài người cần thực hiện một số biện

pháp sau:
1. Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế tác nhân đột biến:
Làm môi trường sống bị ô nhiễm, làm xuất hiện nhiều
dạng đột biến ở người cũng như các sinh vật khác.
Chất độc hoá học do Mĩ
thải xuống Việt Nam
Trẻ em bị nhiễm đioxin
Môi trường bị ô nhiễm đioxin
Nạn nhân: CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
HẬU QUẢ
Nạn nhân: CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
Nạn nhân: CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI.
1. Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế tác nhân đột biến:
- Bảo vệ môi trường sống tránh ô nhiễm.
- Sử dụng các dụng cụ phòng hộ khi tiếp xúc với tác
nhân gây đột biến.
- Có chế độ dinh dưỡng hợp lý.
2. Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh:
Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ
MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
Một gia đình có vợ mắc bệnh mù màu (X
a
X
a
) kết hôn
với người chồng bình thường (X
A
Y). Em hãy cho họ
lời khuyên về việc sinh con của họ.

X
A
X
a
P
G
P
♂ Bình thường
X
A
Y
X
♀ Bệnh mù màu
X
a
X
a
F
1
X
a
Y
♀ Bình thường
♂ Bệnh mù màu
:
X
a
Y
X
A

:
Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ
MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI.
2. Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh:
- Tư vấn di truyền:
+ Khái niệm: Là sự trao đổi ý kiến, cung cấp thông tin, cho
lời khuyên về khả năng mắc bệnh di truyền nào đó ở đời con
của các cặp vợ chồng mà bản thân họ hay 1 số người trong
dòng họ đã mắc bệnh đó.
+ Để tư vấn cần có hiểu biết về di truyền học người, y học.

Tách tế bào
nhau thai
a. Chọc dò dịch ối Hút ra từ 10-20ml dịch ối
Li tâm
b. Sinh thiết tua nhau thai
Phân tích hoá -
sinh
Tế bào phôi
Dịch ối
Thiết lập kiểu nhân cho các dị dạng
NST
Nuôi cấy
Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ MỘT SỐ
VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI.
2. Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh:
- Tư vấn di truyền:
+ Khái niệm: Là sự trao đổi ý kiến, cung cấp thông tin, cho lời

khuyên về khả năng mắc bệnh di truyền nào đó ở đời con của các
cặp vợ chồng mà bản thân họ hay 1 số người trong dòng họ đã mắc
bệnh đó.
+ Để tư vấn cần có hiểu biết về di truyền học người, y học.

- Hai kĩ thuật phổ biến là:
+ Chọc dò dịch ối.
+ Sinh thiết tua nhau thai.
3. Liệu pháp gen – kĩ thuật của tương lai:
ADN
Plasmit
ADN
Gen tổng hợp insulin
Enzim cắt
Enzim cắt
Enzim nối
Tế bào nhận
Tế bào người
bình thường
Tế bào người
bệnh tiểu đường
Hãy mô tả quy trình tạo chủng vi sinh vật mang
gen tổng hợp insulin của người.
Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ
MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI.
3. Liệu pháp gen – kĩ thuật của tương lai:
- Khái niệm: Là kĩ thuật chữa bệnh bằng
cách thay thế gen bệnh bằng gen lành.
- Nguyên tắc: là kĩ thuật chuyển gen.

- Một số khó khăn: Virut có thể gây hư
hỏng các gen khác (không chèn gen lành
vào đúng vị trí của gen vốn có trên NST).
Bản đồ hệ gen người
- Dự án “Bản đồ hệ gen người”
khởi đầu vào năm 1990 với sự
đứng đầu của James Watson.
- Bản phác thảo đầu tiên của bộ
gen đã được cho ra đời vào năm
2000 và hoàn thiện vào năm 2003.
Xác định được khoảng trên 30.000
gen trong bộ gen của con người.
- Chi phí trên 3 tỉ đôla.
- Tham gia của các nhà di truyền
học từ Trung Quốc, Pháp, Đức,
Nhật và Anh.
Giúp xác định được các gen gây bệnh, giải thích một số hiện
tượng bất thường, chữa trị các bệnh di truyền, xác định
huyết thống, điều tra tội phạm,
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC:
1. Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người:
2. Vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào:
Có thể phát tán gen từ sinh vật này sang sinh vật
khác hay người
Không còn đảm bảo an toàn sinh học

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC:
3. Vấn đề di truyền khả năng trí tuệ:
a. Hệ số thông minh (IQ):

Bài 22. BẢO VỆ VỐN GEN LOÀI NGƯỜI VÀ MỘT SỐ
VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
b. Khả năng trí tuệ và sự di truyền:
Tính di truyền có ảnh hưởng nhất định đến khả năng trí
tuệ nhưng phụ thuộc nhiều vào môi trường sống.
Tuổi khôn
Tuổi sinh học
X
100%Hệ số thông minh (IQ) =
Do virut HIV gây ra.
Hình dạng virut HIV
Cấu tạo virut HIV
Enzim sao
mã ngược
ARN
Vỏ Capsit
Màng lipit
4. Di truyền học với bệnh AIDS (Hội chứng suy giảm miễn
dịch tập nhiễm):